Chắc hẳn trong chúng ta đều không xa lạ gì với cụm từ “Gió độc”, càng quen hơn với những câu chuyện như: “Ông A trúng gió qua đời đột ngột”, “Anh B tắm đêm bị gió độc mất đêm qua”,… Nhưng sự thực có tồn tại thứ được gọi là “gió độc” hay liệu có “Bệnh trúng gió” hay không? Hãy cùng Docosan tìm hiểu rõ hơn trong bài viết dưới đây.
Tóm tắt nội dung
Sự thực về “gió độc” hay “bệnh trúng gió”
Như mọi người đã biết, Tiếng Việt là ngôn ngữ phong phú bậc nhất trên thế giới với khả năng Việt hoá gần như tất cả các thứ tiếng ngoại ngữ, minh chứng bằng số lượng từ Hán Việt khổng lồ trong từ điển. Từ Hán Việt, từ lâu đã được sử dụng một cách phổ biến trong các ngành khoa học, đặc biệt là trong Y khoa.
Tuy nhiên, nếu như tiếng Hán nguyên gốc mỗi từ mỗi nét đều có ẩn ý thì từ Hán Việt chỉ có khả năng diễn đạt lại âm sắc (ký âm) nên khi phiên âm sang tiếng Hán Việt và dịch nghĩa sang tiếng Việt thì phần ý nghĩa thường bị thiết sót hoặc bị hiểu lệch hẳn so với ý ban đầu.
Từ đây bắt đầu hình thành những sai lầm khi các quan điểm y khoa chính thống vốn được diễn đạt bằng các từ Hán Việt được dân gian hoá thành các từ thuần Việt. Một ví dụ tiêu biểu cho sự lệch lạc này là quan điểm: “Sởi kiêng tắm và kiêng gió” vì sợ “Chạy hậu”.
Thực chất, trong y văn Đông Y kinh điển thường viết rằng: Bệnh sởi nếu gặp phong thuỷ ngoại tà (là yếu tố gây bệnh bên ngoài) thì sẽ sinh chứng hậu (biến chứng) nặng nề. Điều này là hoàn toàn phù hợp với góc độ khoa học là trẻ em Viêm phổi bội nhiễm sau mắc Sởi có tỉ lệ tử vong rất cao.
Quay lại với chủ đề bài viết: từ “Trúng Phong” trong Y học cổ truyền được dùng để mô tả chứng bệnh tương đối giống với Đột quỵ não của y học hiện đại. Trúng phong ở đây có thể hiểu theo 2 nghĩa: 1 là phong trong lục tà (6 nguyên nhân gây bệnh của y học cổ truyền), hai là phong trong “kinh phong” tức là co giật.
Người bị chứng “Trúng phong” thường biểu hiện đột ngột yếu liệt, miệng méo mắt lệch, nhẹ thì chỉ thoảng qua, nặng sẽ co giật, hôn mê và tử vong. Do diễn biến bệnh vô cùng nhanh nên người ta còn có các tên gọi khác như là Bạo quyết, Bạc quyết, Thốt trúng… Do đó, “Trúng phong” là một chứng bệnh chứ không phải “Trúng gió độc”.
Vậy tại sao có những người ra gió hoặc sau tắm đêm thì liền hôn mê và tử vong? Những trường hợp đột tử này phần nhiều là có sẵn các dị dạng mạch não. Các điểm dị dạng này thường phình lên như chiếc săm xe bị hỏng, chỉ chờ khi có tăng áp lực đột ngột sẽ lập tức vỡ ngay, gây xuất huyết não ồ ạt dẫn tới tử vong.
Việc ra gió lạnh hay sau khi tắm xong gặp lạnh sẽ khiến cho mạch máu dưới da bị co đột ngột, máu dồn 1 lưu lượng lớn từ ngoài da đổ về trung tâm làm mạch máu không kịp thích nghi, những nơi mạch bị phình là nơi xung yếu sẽ lập tức vỡ ra, gây đột quỵ chảy máu não cấp. Những trường hợp này thường xảy ra ngoài khuôn viên bệnh viện, khó nhận diện nên tỉ lệ tử vong là rất cao.
Vậy, làm sao để biết mình có bị phình mạch não hay không ?
Các đối tượng sau đây cần liên tục theo dõi và tầm soát sức khoẻ của mình:
• Các triệu chứng có thể bắt đầu ở mọi lứa tuổi nhưng thường xuất hiện ở độ tuổi từ 10 đến 40 tuổi.
• Người bị hoặc có tiền sử bệnh động kinh.
• Người trẻ tuổi thường xuyên nhức đầu hoặc đau ở một vùng đầu.
• Đột ngột Yếu cơ hoặc tê ở một bộ phận của cơ thể.
• Đau đầu dữ dội.
• Yếu, tê hoặc tê liệt.
• Mất thị lực.
• Nói khó.
• Nhầm lẫn hoặc không thể hiểu ý của người khác.
Đặc biệt, những người có sẵn bệnh lý tăng huyết áp cần sử dụng thuốc thường xuyên, lập sổ kiểm tra theo dõi huyết áp, hạn chế tối thay đổi nhiệt độ cũng như cảm xúc một cách đột ngột để tránh biến động huyết áp gây đột quỵ.
Bị trúng gió, nên làm gì?
Sử dụng phương pháp cạo gió (vùng cổ, bụng, lưng, chân, tay, hút giác). Tuy nhiên, không áp dụng phương pháp này đối với người cao huyết áp, phụ nữ mang thai… Uống trà gừng, nước gừng tươi giã nát. Khi bệnh nhân tỉnh táo hoàn toàn có thể ăn cháo hành, tía tô để làm ấm cho cơ thể.
Tuy nhiên, bạn nên tìm những phòng khám & bác sĩ chuyên môn để có thể được thăm khám và hướng dẫn điều trị một cách an toàn
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.
