Có cách điều trị nấm Candida tại nhà hay không? Có hiệu quả như điều trị tại bệnh viện? Nhiễm trùng nấm Candida là tình trạng phát triển quá mức của một loại nấm sống tự nhiên ở các khu vực nếp, kẽ, háng. Bệnh phổ biến nhất do nấm candida gây ra là bệnh nấm âm đạo gây kích ứng, viêm, ngứa và tiết dịch đau. Nhiều phụ nữ thường thắc mắc rằng nhiễm nấm Candida có tự khỏi hay không. Nấm âm đạo do Candida không thể tự khỏi, tuy nhiên bạn có thể làm giảm các triệu chứng của bệnh bằng cách thực hiện một số cách sau đây, cùng Doctor có sẵn tìm hiểu ngay nhé!
Tóm tắt nội dung
1. Tổng quan về nấm Candida
1.1. Nguyên nhân gây bệnh nấm Candida
Các nguyên nhân dẫn đến sự phát triển và gây bệnh của nấm candida là:
- Sử dụng kháng sinh hoặc các thuốc chứa corticoid dài ngày làm mất sự cân bằng hệ vi sinh vật trên cơ thể, tạo điều kiện cho nấm candida phát triển.
- Hệ miễn dịch bị suy yếu, khả năng đề kháng trước các tác nhân gây bệnh giảm đi các đối tượng như: phụ nữ có thai, người mắc bệnh tiểu đường, người nhiễm HIV/AIDS,…
- Do nấm phát triển ở những nơi có độ ẩm và nhiệt độ cao nên vùng sinh dục không được thông thoáng, bị ẩm sẽ tạo điều kiện cho nấm candida phát triển, gây bệnh.
1.2. Triệu chứng khi bị nhiễm nấm Candida
Nhiễm candida có thể xảy ra ở tất cả các cơ quan trong cơ thể, tuy nhiên hay gặp nhất là tổn thương da và niêm mạc. Trên lâm sàng có thể gặp:
Bệnh nấm ở niêm mạc
- Nấm miệng (tưa miệng): trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh, người già yếu, đối tượng suy giảm miễn dịch như HIV/AIDS,… hay mắc bệnh. Người bệnh có biểu hiện niêm mạc miệng đỏ, lưỡi bóng và có gai nhọn, xuất hiện các điểm, vết, mảng màu trắng như kem trong miệng, tính chất mềm dễ bóc,…
- Nấm thực quản: người bệnh ăn kém, nôn, buồn nôn, nuốt đau, khó nuốt, cảm giác bỏng rát sau xương ức kèm theo có thể có nấm miệng, người bệnh gầy sút cân, suy kiệt dần,… Nội soi dạ dày thực quản thấy hình ảnh niêm mạc sưng đỏ kèm theo có các vết, mảng nấm màu trắng, dễ bóc
- Viêm ruột: người bệnh thường đau bụng, tiêu chảy kéo dài, cảm giác sôi bụng, ngứa hậu môn,… Trên hình ảnh nội soi, niêm mạc đường tiêu hóa có rất nhiều vết loét. Trường hợp nặng gây viêm phúc mạc do thủng ruột hoặc vi nấm theo đường máu đến gây bệnh tại các cơ quan khác như gan, lách, phổi,…
Nhiễm nấm sinh dục
- Viêm âm hộ, âm đạo: người bệnh thường ngứa, cảm giác rát bỏng âm hộ, ra huyết trắng giống như sữa, đau khi quan hệ. Niêm mạc sưng đỏ, nhiều mảng trắng khi thăm khám.
- Viêm bao quy đầu: người bệnh có các sẩn đỏ, mụn mủ, thấy lớp giả mạc trắng khi lộn bao quy đầu, ngứa lỗ sáo, đau khi đi tiểu và quan hệ, nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể dẫn đến viêm niệu đạo.
- Viêm hậu môn và quanh hậu môn: biểu hiện ngứa hậu môn, da quanh rìa hậu môn viêm đỏ, trầy xước, loét,…
Nấm da
- Viêm da: hay gặp ở các vùng da có nếp gấp như bẹn, hai mông, nách,… Tổn thương thường thành mảng to, đỏ, cảm giác ngứa, nặng có thể loét và xuất hiện các mụn mủ,…
- Viêm da hạt: vi nấm tạo các u hạt trên da, tổn thương dạng hạt nổi trên da đầu, các chi hoặc thân mình trên nền mảng đỏ, dày sừng ở da, niêm mạc hoặc móng,…
- Nấm móng: ban đầu móng sưng đỏ, đau, chảy dịch vàng hoặc mủ, theo tiến triển thời gian nấm dần trở nên đục, mất bóng, biến dạng mỏng,…
Nhiễm nấm tạng
- Đường tiêu hóa: nấm thực quản đã miêu tả trên. Tiêu chảy kéo dài gặp trong nhiễm nấm đường ruột.
- Đường hô hấp: người bệnh có thể bị nhiễm trùng tại thanh quản, khí quản tắc nghẽn, viêm phế quản phổi, viêm phổi,…
- Viêm nội tâm mạc: ít gặp
2. Cách điều trị nấm Candida tại nhà
2.1. Sử dụng sữa chua Hy Lạp
Cách điều trị nấm Candida tại nhà phổ biến nhất là sữa chua. Đây có thể được coi là một chế phẩm sinh học vì nó chứa vi khuẩn sống, chẳng hạn như Lactobacillus acidophilus. Những vi khuẩn này rất cần thiết để tạo ra một môi trường lành mạnh trong âm đạo của bạn, giúp điều trị tình trạng vi khuẩn phát triển quá mức gây ra bởi sự mất cân bằng.
Trong một nghiên cứu năm 2017, ăn sữa chua giúp tăng hệ vi sinh vật đường ruột và có thể làm giảm nấm men trong cơ thể, trong đó sữa chua hy lạp mang lại hiệu quả tốt nhất. Nếu bạn không thích sữa chua, bạn có thể thay bằng men vi sinh. Để cách điều trị nấm Candida tại nhà này mang lại hiệu quả cao, bạn cần đảm bảo rằng sữa chua không chứa thêm đường vì đường thúc đẩy sự phát triển của việc nhiễm nấm Candida.
2.2. Axit boric
Axit boric cũng là một cách điều trị nấm Candida tại nhà hiệu quả được nhiều phụ nữ thực hiện. Axit boric được dùng dưới dạng thuốc đặt âm đạo trị nấm Candida và có thể sử dụng cùng với thuốc điều trị nhiễm trùng âm đạo.
Tuy nhiên sử dụng cách điều trị nấm Candida tại nhà bằng Axit boric với một lượng lớn có thể dẫn đến tổn thương thận, suy hệ tuần hoàn cấp tính hoặc tử vong. Để tránh điều này, không sử dụng axit boric trên vùng da bị rạn và không dùng bằng đường uống.
2.3. Tinh dầu oregano
Tìm dầu oregano được làm từ oregano hoang dã (hoặc Origanum vulgare) chứa thymol và carvacrol – những chất chống nấm mạnh. Dầu oregano là một chất làm loãng máu tự nhiên, vì vậy không sử dụng cách điều trị nấm Candida tại nhà này nếu bạn đang dùng thuốc làm loãng máu cho một tình trạng sức khỏe khác, hoặc nếu bạn có các vấn đề về đông máu, chẳng hạn như thiếu vitamin K.
Cách điều trị nấm Candida tại nhà bằng tinh dầu oregano: Thoa 3-5 giọt tinh dầu lên da và massage hoặc cho vào máy xông tinh dầu. Không thoa tinh dầu này gần âm đạo của bạn.
2.4. Thuốc đạn và chất bổ sung probiotic
Thuốc đạn probiotic đã được chứng minh là một cách điều trị nấm Candida tại nhà hiệu quả. Bên cạnh đó một số phụ nữ sử dụng men vi sinh (chất bổ sung probiotic) như thuốc đặt âm đạo và thấy kết quả nhanh chóng (khoảng 10 ngày). Probiotics giúp khôi phục sự cân bằng vi khuẩn trong toàn bộ cơ thể người phụ nữ.
2.5. Dầu dừa
Dầu dừa là một loại dầu béo có nguồn gốc từ phần thịt của quả dừa, mang nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm cả đặc tính kháng nấm. Để thực hiện cách điều trị nấm Candida tại nhà bằng dầu dừa, bạn hãy mua dầu dừa hữu cơ, nguyên chất, sau đó thoa dầu trực tiếp lên vùng da bị nấm.
2.6. Dầu cây trà
Dầu cây trà là một loại tinh dầu có hiệu quả như một chất kháng khuẩn và giúp phá vỡ màng sinh học, được sử dụng để tiêu diệt nấm, vi khuẩn và vi rút. Nghiên cứu cho thấy thuốc đặt âm đạo có chứa dầu cây trà cũng là một cách điều trị nấm Candida tại nhà mà bạn có thể áp dụng.
Cách điều trị nấm Candida tại nhà bằng dầu cây trà: Pha loãng dầu cây trà với dầu jojoba hoặc dầu dừa (Trong trường hợp bạn bôi trực tiếp lên vùng da bị nấm. Không áp dụng cách này nếu bạn có làn da nhạy cảm). Bạn cũng có thể sử dụng thuốc đặt âm đạo bằng cây trà đã được pha chế sẵn.
2.7. Giấm táo
Một cách điều trị nấm Candida tại nhà khác đó là giấm táo. Giấm táo đã được chứng minh là có nhiều công dụng trong việc chữa bệnh.
Cách điều trị nấm Candida tại nhà bằng giấm táo: Thêm nửa cốc giấm táo vào bồn tắm ấm và ngâm mình trong 20 phút, thành phần axit trong giấm có thể loại bỏ bất kỳ vi sinh vật có hại nào, bao gồm cả nấm men. Không nên dùng giấm táo để thụt rửa vì điều này có thể loại bỏ tất cả vi khuẩn (tốt và xấu) ra khỏi âm đạo của bạn, khiến bạn dễ bị nhiễm trùng nấm Candida hơn. Bạn cũng nên cân nhắc thêm giấm táo vào chế độ ăn uống của mình.
2.8.Tỏi
Nếu bạn muốn thử tỏi như một cách điều trị nấm Candida tại nhà, hãy thêm tỏi vào chế độ ăn uống của bạn. Tuyệt đối không đưa tỏi vào âm đạo vì có thể gây nên các vết bỏng và đau đớn.
2.9. Hydrogen peroxide
Hydrogen peroxide là một chất khử trùng tiêu diệt vi khuẩn và nấm men. Bạn có thể thêm Hydrogen peroxide vào bồn tắm hoặc pha loãng trong nước (một nửa nước và một nửa hydrogen peroxide) giúp loại bỏ nấm men phát triển trên bộ phận sinh dục. Không nên sử dụng cách điều trị nấm Candida tại nhà này trong thời gian dài.
2.10. Vitamin C
Vitamin C (còn được gọi là axit ascorbic) có các thành phần chống vi khuẩn và là một chất tăng cường hệ thống miễn dịch, cho phép cơ thể bạn tự đưa mình trở lại trạng thái cân bằng. Đây cũng là cách điều trị nấm Candida tại nhà hiệu quả. Bạn có thể bổ sung lượng vitamin C vào chế độ ăn uống để tăng cường khả năng cơ thể chống lại nhiễm trùng nấm men. Không thoa vitamin C vào mô âm đạo nhạy cảm vì chúng có tính axit.
3. Cách phòng ngừa nhiễm nấm Candida
Bên cạnh các cách điều trị nấm Candida tại nhà thì dưới đây là cách phòng bệnh do Candida:
+ Thường xuyên vệ sinh sạch sẽ bộ phận sinh dục.
+ Hạn chế sử dụng dung dịch rửa bộ phận sinh dục có tính acid và sát khuẩn mạnh.
+ Giữ quần áo luôn khô ráo, phơi ở nơi có ánh nắng mặt trời.
+ Không thụt rửa âm đạo để tránh làm mất cân bằng, thay đổi pH âm đạo.
+ Khi điều trị: tuân thủ đúng nguyên tắc điều trị.
+ Không sử dụng kháng sinh kéo dài.
+ Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục.
+ Nếu bạn hoặc bạn tình có biểu hiện lâm sàng cần được điều trị cả 2 để tránh lây nhiễm.
Mời bạn tham khảo Xét nghiệm nấm âm đạo – Savvycheck.
4. Bác sĩ điều trị nhiễm trùng nấm Candida
BS. Bùi Thị Châu tốt nghiệp trường Học Viện Quân Y phía Nam TPHCM và đã có gần 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực điều trị sản phụ khoa.
BS. Trần Thiện Vĩnh Quân là một vị bác sĩ phụ khoa kì cựu với hơn 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sản phụ khoa, chuyên về khám phụ khoa định kỳ, các bệnh ung thư vú, viêm nhiễm như âm đạo, v.v.
Hiệu quả của các cách điều trị nấm Candida tại nhà tùy thuộc vào từng người, mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng và chất lượng của phương pháp điều trị được sử dụng. Hầu hết các phương pháp mang lại sự thuyên giảm trong vòng vài ngày cho đến một tuần.
5. Một số câu hỏi thường gặp về cách điều trị nấm Candida tại nhà
Bị nấm candida có thai được không?
Theo các bác sĩ sản khoản, vùng kín đang bị nhiễm nấm vẫn có khả năng thụ thai tự nhiên. Tuy nhiên, tỷ lệ thụ thai thành công giảm đi nhiều khi tình trạng bệnh ngày càng nặng hơn và không có cách điều trị phù hợp, thậm chí là vô sinh.
Nấm candida chết ở nhiệt độ bao nhiều?
Các chuyên gia cho biết loại nấm này rất dễ bị tiêu diệt ở môi trường khô nóng, có nhiệt độ cao, nhiệt độ càng cao khả năng tiêu diệt càng mạnh. Bởi vậy nên mỗi chúng ta đều cần phải giữ cơ thể được khô thoáng, sạch sẽ đặc biệt là khu vực vùng kín.
Nấm candida ở nam giới có tự khỏi không?
Theo các chuyên gia, nấm candida sẽ không thể tự khỏi được nếu không có bất kỳ biện pháp can thiệp hoặc chữa trị nào. Thậm chí loại nấm candida này còn rất dễ tái phát và tốc độ lây lan nhanh đến các bộ phận khác nếu không được chữa trị đúng đắn.
Nấm candida có nguy hiểm không?
Nhìn chung những bệnh nhiễm nấm Candida vùng miệng, vùng da, thực quản và hệ sinh dục có thể điều trị được và không đe dọa đến tính mạng. Nhưng nguy hiểm nhất là khi nấm Candida gây nhiễm trùng máu có thể dẫn tới nhiều biến chứng nặng, nếu không cấp cứu kịp thời sẽ khiến bệnh nhân tử vong.
Bị nấm candida nên ăn gì?
Nấm candida là bệnh mà phần lớn mọi người đều dễ mắc phải. Cách điều trị nấm Candida tại nhà đơn giản nhất là kiểm soát chúng bằng thực phẩm như tỏi, hành tây, dầu dừa, các loại rau họ cải, giấm táo, rong biển.
Bị nấm candida có quan hệ được không?
Các chuyên gia khuyên rằng bạn nên kiêng quan hệ tình dục cho đến khi tình trạng nhiễm nấm vùng kín được chữa khỏi. Quan hệ trong lúc đang bị nhiễm trùng nấm có thể làm nặng thêm các triệu chứng, tăng nguy cơ lây lan nhiễm trùng và kéo dài thời gian phục hồi bệnh.
Bị nấm candida có gây trễ kinh không?
Có. Nấm Candida gây viêm âm đạo có thể làm chu ỳ kinh nguyệt kéo dài hơn bình thường.
Trên đây là các cách điều trị nấm Candida tại nhà mà bạn có thể tham khảo. Tuy nhiên bạn nên liên hệ với các bác sĩ sản phụ khoa trong trường hợp các triệu chứng xấu đi hoặc triệu chứng mới xuất hiện, nhiễm trùng tái đi tái lại hoặc bạn bị kích ứng. Bác sĩ sẽ chẩn đoán và đưa ra phương hướng điều trị nhiễm nấm candida phù hợp nhất dành cho bạn.
Xem thêm:
- Nấm candida ở nữ: Nguyên nhân, điều trị và phòng ngừa
- Những dấu hiệu nhận biết nấm Candida ở nam bạn cần biết
- Nấm candida âm đạo: Triệu chứng, nguyên nhân và điều trị
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Doctor có sẵn Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch khám với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.
Nguồn tham khảo: healthline
