Thận âm hư thường được hiểu lầm là một bệnh xảy ra ở nữ, tương tự với “thận dương hư” chỉ xảy ra ở nam. Thực tế thận âm và thận dương là khái niệm trong Đông y đều có ở cả nam và nữ. Mời bạn tham khảo bài viết này của Doctor có sẵn về thận âm hư, tình trạng chức năng thận âm trong cơ thể bị suy yếu.
Tóm tắt nội dung
Thận âm hư là gì?
Theo y học cổ truyền, âm dương có hòa hợp thì các phủ tạng trong cơ thể mới hoạt động tốt, dồi dào sinh khí. Do đó mà trong mỗi người tồn tại đồng thời thận âm và thận dương.
Khi hai chức năng này suy giảm, cơ thể cũng trở nên suy yếu, giảm tinh lực, khí lực, đặc biệt là trong chuyện chăn gối. Khác với thận dương chủ về tinh thần và ham muốn, thận âm thiên về tinh huyết và các chất dinh dưỡng để đảm bảo một cơ thể khỏe mạnh.
Vì vậy khi thận âm suy yếu, hay thận âm hư, sẽ dẫn đến các tình trạng như mộng tinh, hoạt tinh, vẫn còn ham muốn nhưng không cương cứng dương vật như bình thường được hoặc khó đạt khoái cảm như người bình thường.
Tuy nhiên, nhiều người vẫn có sự nhầm lẫn là chứng thận âm hư chỉ xảy ra ở nữ còn thận dương hư chỉ xảy ra ở nam. Nhưng trên thực tế vì cả hai giới đều có tồn tại yếu tố âm và dương nên quan niệm trên là sai. Vì vậy có thận âm hư ở nam giới và thận âm hư ở nữ giới.
Triệu chứng thận âm hư
Thận âm hư có một số biểu hiện giống nhau ở cả hai giới như: hoa mắt, chóng mặt, ù tai, mất ngủ hay khó ngủ, ăn uống kém, gầy sút, rụng tóc, rụng răng, triều nhiệt, bàn tay bàn chân nóng rang, nước tiểu vàng, phân khô, lưỡi đỏ, eo lưng đầu gối mỏi và đau
Vì thận âm hư đều có thể xuất hiện ở cả 2 giới nhưng chức năng sinh học khác nhau, ở nam và nữ cũng có một số triệu chứng khác biệt liên quan đến thận âm hư.
Triệu chứng thận âm hư ở nam giới:
- Vẫn còn ham muốn tình dục, nhưng không thể hoặc khó cương cứng dương vật;
- Di tinh, mộng tinh, hoạt tinh;
- Chất lượng tinh trùng kém;
- Đau lưng, đau đầu, nóng tính, bốc hỏa, hay đổ mồ hôi trộm.
Triệu chứng thận âm hư ở nữ giới:
- Kinh nguyệt ra ít hoặc không ra;
- Lưng gối nhức mỏi;
- Thở yếu, thở mệt;
- Nhạt miệng, ăn uống kém;
- Tứ chi ớn lạnh, hay rùng mình;
- Trở nên ít nói, tinh thần không tốt.
Bởi vì mỗi giới đều có những triệu chứng bệnh khác nhau, nhưng nhìn chung đều gây đau đớn và khó chịu cho người mắc. Những triệu chứng trên rất giống với những biểu hiện thông thường của cơ thể nên rất dễ gây nhầm lẫn. Vì vậy nếu tình trạng của triệu chứng kéo dài và không có dấu hiệu thuyên giảm, hãy gặp bác sĩ để được thăm khám.
Nguyên nhân gây thận âm hư
Theo Y học Cổ truyền, có nhiều nguyên nhân gây thận âm hư. Ở cả nam và nữ có thể gặp một số nguyên nhân chủ quan và khách quan phổ biến như sau:
- Tuổi cao, tạng thận suy yếu;
- Sinh hoạt tình dục quá độ;
- Biến chứng của bệnh lậu, bệnh nhiệt;
- Lạm dụng một số thuốc hoặc sử dụng thuốc không đúng theo điều trị ;
- Phù dương.
Ngoài những nguyên nhân trên, thận âm hư có thể xuất hiện vì ảnh hưởng của một số bệnh lý khác như:
- Khái thấu;
- Suyễn chứng;
- Thất âm;
- Hư lao;
- Tiêu khát.
Vì vậy, ta có thể thấy việc phát hiện bệnh thận âm hư là quan trọng. Nếu nguyên nhân của thận âm hư là do một bệnh lý nào đó thì điều trị cần được thực hiện càng sớm càng tốt.
Cách chữa trị thận âm hư
Khác với thận dương hư có thể dùng châm cứu trị liệu hoặc Đông dược, cách chữa trị của thận âm hư không bao gồm châm cứu. Một số bài thuốc được thiết kế tùy theo bệnh lý kèm theo.
Xin quý độc giả lưu ý, việc chữa trị theo các bài thuốc Đông y phải được tư vấn và kê đơn bởi các chuyên gia tại các cơ sở có uy tín. Hiện nay trên thị trường hiện diện rất nhiều gian thương vì lợi nhuận mà cung cấp cho người mua những sản phẩm Đông dược kém chất lượng, pha trộn nhiều tạp chất có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe người tiêu dùng.
Sau đây là một số bài thuốc Đông y mang tính chất tham khảo.
Phế thận âm hư sinh chứng thái khấu
Nhận biết triệu chứng: khạc ít đờm hoặc trong đờm có lẫn máu, thường nặng khi về đêm, kèm ho, khô họng, ù tai, choáng váng, cơ thể gầy còm, lưỡi đỏ ít rêu trắng.
Phép trị: tư dưỡng thận âm, nhuận phế chỉ khái.
Phế thận âm hư sinh hen suyễn
Nhận biết triệu chứng: suyễn gấp, hễ lao động hoặc tiếp xúc không khí ô nhiễm thì bệnh tăng, tinh thần mệt mỏi, thở gấp.
Phép trị: bổ phế chế thủy.
Phế thận âm hư sinh chứng thất âm (mất tiếng)
Nhận biết triệu chứng: thường khàn tiếng, khô họng, ho khan ít đờm, hư phiền ngủ kém, lòng bàn tay lòng bàn chân nóng, lưng đùi yếu, lưỡi đỏ mạch tế sác.
Phép trị: dưỡng âm nhuận phế, hóa đờm.
Hư lao xuất hiện chứng phế thận âm hư
Nhận biết triệu chứng: mỏi lưng, triều nhiệt vãng lai, họng ráo, ho khan, khạc ra huyết, lưỡi sáng, váng đầu, ù tai, ít tân dịch, mạch tế sác.
Phép trị: dưỡng âm nhuận phế, tư thận ích tinh.
Phế thận âm hư sinh bệnh tiêu khát (tiểu đường)
Nhận biết triệu chứng: tiểu tiện nhiều lần trong ngày mà sinh ra chứng tiêu khát.
Phép trị: nhuận phế tư thận, sinh tân trừ khát.
Thay đổi lối sống là điều thiết yếu
Tương tự như trong thận dương hư, để chữa trị hiệu quả thận âm hư thì đòi hỏi người bệnh phải tích cực thay đổi các thói quen xấu và thành lập một lối sống lành mạnh, bên cạnh việc điều trị thuốc và kiểm soát các bệnh nền sẵn có.
Người thận âm hư được khuyên bổ sung nhiều các thức ăn như: thịt vịt, thịt lợn, ba ba, rùa, trai, hến, quả dâu tằm chín. Các món ăn cần thanh đạm, ít gia vị, ít dầu mỡ, như vậy sẽ giúp ích cho người bj thận âm hư.
Ngoài ra cũng cần bổ sung thêm vitamin cho người bệnh. Điều này giúp cho bệnh nhân có đầy đủ chất dinh dưỡng, đẩy nhanh thời gian điều trị và cho kết quả tốt hơn. Người bệnh có thể tham khảo sản phẩm DIAVIT cung cấp vitamin và khoáng chất toàn diện cho người bị đái tháo đường với công thức tiên tiến giúp kiểm soát đường huyết hiệu quả, bảo vệ tim mạch, thần kinh và phòng ngừa biến chứng do bệnh.
Trong giai đoạn bị phù, người bệnh cần hạn chế ăn muối, mì chính,… Những thức ăn có hàm lượng kali cao cũng không nên ăn như: ca, chanh, chuối, dứa, mận… nếu bệnh nhân không đi tiểu được. Và phải hạn chế những thực phẩm chứa nhiều chất tạo ngọt như các thực phẩm đóng hộp,…
Người bị thận âm hư cần hạn chế ăn mỡ động vật, thức ăn chiên rán nhiều dầu mỡ. Đồng thời,, tuyệt đối không nên ăn cá thực phẩm từ phủ tạng của động vật như tim, gan, thận, dạ dày. Chỉ nên ăn 1-2 quả trứng /tuần.
Sinh hoạt tình dục không được quá độ. Người bệnh cũng cần giảm bớt các căng thẳng trong cuộc sống, công việc; dành thời gian để tập thể dục cường độ vừa phải ít nhất 30 phút mỗi ngày; và cuối cùng nhưng cũng rất quan trọng, chăm sóc giấc ngủ để có được tinh thần thoải mái và sức khỏe dẻo dai.
Câu hỏi thường gặp
Thận âm hư nên ăn gì?
Thận âm hư có chữa được không?
Thận âm hư có tác hại gì?
Xem thêm:
- Tổng quan xét nghiệm chức năng thận
- Xét nghiệm chức năng thận là gì?
- Thận dương hư: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
- Thận ứ nước có nguy hiểm không? Nguyên nhân của bệnh
- Thận ứ nước khi mang thai có nguy hiểm không?
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Doctor có sẵn Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch khám với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.
Nguyễn Mạnh Trí. “Y học cổ truyền 2020”. Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch
