Nắm rõ kiến thức về các biện pháp tránh thai sau sinh sẽ giúp chị em phòng tránh tình trạng “vỡ kế hoạch hóa gia đình”. Hơn thế, trong một khoảng thời gian sau khi sinh, người mẹ sẽ không chuẩn bị sẵn sàng cho việc xuất hiện của đứa tiếp theo, từ đó gây ra nhiều áp lực lớn cho gia đình bao gồm cả vật chất lẫn tinh thần. Một số thông tin được Docosan chia sẻ trong bài viết dưới đây sẽ cho bạn đọc một vài thông tin hữu ích.
Tóm tắt nội dung
Phụ nữ sau sinh khi nào mới có thể quan hệ tình dục trở lại được?
Hầu như người chồng hay người vợ nào cũng đều có nhu cầu “gần gũi” nhau sau khoảng thời gian vợ mang thai và ở cữ. Tuy nhiên, sau sinh cũng chính là thời điểm khá nhạy cảm, vì người phụ nữ vừa trải qua giai đoạn mang thai và sinh nở, cần thời gian để hồi phục cơ thể và các tổn thương do quá trình sinh nở gây ra lành lặn hoàn toàn.
Bên cạnh đó, trong giai đoạn sau sinh có nhiều thay đổi về hormone trong cơ thể của người phụ nữ, cho nên, vấn đề tình dục trở thành một vấn đề nhạy cảm và có thể gặp nhiều khó khăn. Do đó, rất cần sự nỗ lực và hợp tác của cả hai vợ chồng để giúp việc quan hệ trở nên dễ dàng và nhịp nhàng hơn, tránh căng thẳng trong suốt quá trình giao hợp.
Thời điểm nào sau sinh chị em có thể quan hệ trở lại? Thời điểm có thể quan hệ tình dục trở lại sẽ tùy thuộc vào cách sinh con, tình trạng sức khỏe của người phụ nữ và tâm lý sau sinh của cả hai. Theo khuyến cáo của các chuyên gia về sản phụ khoa, vợ chồng có thể quan hệ tình dục sau 4 đến 6 tuần sau khi sinh, tuỳ thuộc vào phương pháp sinh và khả năng hồi phục của người vợ.
Việc quan hệ sớm sau sinh có thể không chỉ gây ra nhiều đau đớn, mang lại cảm giác không hài lòng mà còn tác động đến tâm sinh lý của vợ chồng. Tốt nhất, người vợ chỉ nên quan hệ trở lại khi cảm thấy sức khỏe đã ổn định, không còn đau đớn và tâm lý đã sẵn sàng cho chuyện ấy.
Các biện pháp tránh thai sau sinh phổ biến
Nếu có nhu cầu quan hệ nhưng không muốn “vỡ kế hoạch”, chị em cần áp dụng các biện pháp tránh thai sau sinh. Điều này không chỉ giúp bạn có đủ sức khỏe để nuôi dưỡng con nhỏ vừa mới chào đời, chu toàn cho gia đình mà còn tránh tình trạng “một nách hai đứa nhỏ”. Một số biện pháp tránh thai phổ biến như sau :
Cho con bú sữa mẹ hoàn toàn
Đây được xem là một trong những biện pháp tránh thai sau sinh an toàn được áp dụng và truyền cho nhau cho đến thời điểm hiện nay. Hiệu quả tránh thai có thể đạt được lên đến 98%. Vì khi người mẹ cho con bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu tiên sau khi sinh sẽ làm tăng nồng độ prolactin trong máu. Hormone này có tác dụng giúp ngăn chặn tình trạng rụng trứng và như vậy sẽ không có hiện tượng trứng thụ tinh với tinh trùng.
Tuy nhiên, để biện pháp ngừa thai này đạt hiệu quả cao, người mẹ cần lưu ý các điểm sau
- Biện pháp ngừa thai bằng cách cho con bú mẹ hoàn toàn chỉ phù hợp trong 6 tháng đầu sau sinh;
- Người mẹ chưa có kinh nguyệt trở lại;
- Trẻ bú mẹ hoàn toàn, không sử dụng các sản phẩm bổ sung khác.
Nếu con trẻ không bú mẹ trực tiếp, phương pháp tránh thai này sẽ giảm hiệu quả tránh thai. Trong trường hợp bạn sử dụng máy vắt sữa, hormone prolactin không được tiết ra đủ, từ đó kéo theo hiệu quả ngăn chặn sự rụng trứng của hormone này giảm và khả năng mang thai tăng.
Bao cao su
Sử dụng bao cao su được xem là một trong những biện pháp an toàn hàng đầu, vừa giúp tránh thai ngoài ý muốn vừa phòng các bệnh lý lây qua đường tình dục. Đặc biệt, dù đang cho con bú, bạn vẫn có thể sử dụng biện pháp tránh thai này mà không gây ra tác dụng phụ hay ảnh hưởng đến chất lượng nguồn sữa. Nếu sử dụng sản phẩm đúng cách thì biện pháp phòng tránh thai sau sinh này sẽ đạt hiệu quả lên đến 98% đối với bao cao su nam và 95% đối với bao cao su nữ.
Thêm một vấn đề khác mà bạn cần lưu ý, sau sinh là khoảng thời gian âm đạo dễ bị khô do các thay đổi về nội tiết trong cơ thể phụ nữ. Do đó, phụ nữ sẽ có cảm giác đau rát khi cọ xát trong lúc quan hệ tình dục. Để khắc phục tình trạng này, bạn hãy sử dụng chất bôi trơn bên ngoài bao cao su để mang lại thoải mái hơn và tránh làm tổn thương cơ quan sinh dục khi “mây mưa” .
Mũ chụp tử cung hoặc màng chắn âm đạo
Ngoài bao cao su, bạn cũng có thể sử dụng mũ chụp tử cung hoặc màng chắn âm đạo trong mỗi lần quan hệ tình dục. Mặc dù biện pháp tránh thai sau sinh này không được phổ biến nhưng được chuyên gia ghi nhận hiệu quả cao trong việc phòng tránh thai ngoài ý muốn.
Bạn nên sử dụng loại mềm, mái vòm tròn được làm bằng silicone có kích thước phù hợp với cổ tử cung. Sản phẩm này có thể sử dụng được nhiều lần. Tuy nhiên, bạn cần trao đổi với bác sĩ hoặc nhân viên y tế để biết chính xác thời điểm thay cái mới. Khi sử dụng đúng cách và kết hợp với chất diệt tinh trùng, các biện pháp phòng tránh thai sẽ đạt hiệu quả đến 92% đối với màng chắn âm đạo và mũ chụp tử cung là 96%.
Thuốc tránh thai hàng ngày
Nhiều nữ giới lo lắng việc dùng thuốc tránh thai sẽ làm ảnh hưởng đến chất lượng sữa và khả năng tăng tiết sữa. Các chuyên gia đã chỉ ra, thuốc tránh thai thường chứa hàm lượng progesterone nhất định nên hàm lượng đọng lại trong sữa chỉ một lượng nhỏ nên không gây ảnh hưởng đến sức khỏe của con trẻ. Tuy nhiên, bạn cần thử nước tiểu hoặc xét nghiệm máu để chắc chăn hiện tại không đang mang thai, đồng thời sử dụng thêm biện pháp ngừa thai hỗ trợ (như bao cao su,…) trong 2 ngày kế tiếp sau khi uống viên đầu tiên.
Loại thuốc ngừa thai phù hợp với phụ nữ sau sinh chỉ có progestin, dùng hằng ngày với liều lượng là 1 viên/ ngày và vào thời gian nhất định. Công dụng tránh thai của phương pháp này được ghi nhận là 99%. Tuy nhiên, để đảm bảo sự an toàn thì bạn cần trao đổi với bác sĩ chuyên khoa để nhận được những sự căn dặn kịp thời.
Thuốc tránh thai dạng tiêm
Thuốc tránh thai dạng tiêm trên thị trường có hai loại chính là Depo-Provera và Noristerat. Trên thực tế, biện pháp tránh thai sau sinh này chỉ đạt hiệu quả trong vài tuần (dao động từ 8 – 12 tháng).
Tuy nhiên, trong giai đoạn phụ nữ đang cho con bú cần đợi thêm 6 tuần sau khi sinh rồi hãy tiêm thuốc. Nếu trẻ đã bú bình thì có thể tiêm thuốc bất kỳ khi nào. Một hàm lượng nhỏ progesterone có trong sữa khi nào cơ thể trẻ sẽ không gây ảnh hưởng nghiêm trọng nhưng nữ giới dễ gặp tình trạng xuất huyết nặng hoặc rong kinh nếu sử dụng trong vài tuần đầu tiên sau khi trải qua quá trình sinh nở.
Cấy que tránh thai
Nếu có nhu cầu tránh thai dài hạn và không có nhu cầu mang thai trong vòng 2 – 3 năm sau sinh, chị em có thể tìm đến biện pháp cấy que tránh thai. Đây là một trong số các biện pháp tránh thai sau sinh có hiệu quả trong vòng 3 – 5 năm, tuỳ vào loại que cấy.
Que cấy tránh thai là một que nhựa nhỏ bằng chất dẻo có chứa thành phần progestin. Loại que này sẽ được đặt vào mặt trong cánh tay không thuận, một vị trí mà ít ai để ý đến và ít va chạm. Thủ thuật cấy que được thực hiện tại các phòng khám hoặc các cơ sở y tế có chuyên môn. Phụ nữ có thể thực hiện biện pháp ngừa thai này ngay sau sinh. Bạn hoàn toàn cho con bú sữa mẹ bình thường vì phương pháp này không làm ảnh hưởng đến chất lượng sữa của mẹ.
Đặt vòng tránh thai
Vòng tránh thai là một dụng cụ hỗ trợ tránh thai có kích thước nhỏ, được làm chủ yếu bằng nhựa và đồng, có hình dáng chữ T. Hiệu quả tránh thai của vòng tránh thai đạt với 99% và kéo dài trong 5 – 10 năm, tuỳ loại vòng mà khách hàng lựa chọn.
Đối với vòng tránh thai có hormone, vòng sẽ giải phóng hormone progesterone vào cơ thể người phụ nữ để ngăn cản tình trạng rụng trứng. Đồng thời, hormone cũng có tác dụng làm đặc chất nhầy ở cổ tử cung, điều này sẽ khiến tinh trùng khó di chuyển qua cổ tử cung để vào vòi trứng. Vòng tránh thai có quấn đồng với cơ chế hoạt động khác, sự hiện diện của vòng TCu làm hạn chế sự di chuyển của tinh trùng trong buồng tử cung và làm viêm nhẹ niêm mạc tử cung, gây bất lợi cho quá trình làm tổ của trứng đã thụ tinh.
Cho đến thời điểm hiện tại, chưa có biện pháp tránh thai sau sinh nào mang lại hiệu quả 100%. Vì vậy, chị em cần hiểu cơ thể và sức khỏe của bản thân để lựa chọn biện pháp phù hợp. Điều này có thể hỗ trợ bạn trong việc mang thai ngoài ý muốn.
Một số lưu ý khi dùng biện pháp tránh thai sau sinh
Dù có rất nhiều biện pháp tránh thai hiện nay nhưng phụ nữ sau sinh cần cân nhắc kỹ lưỡng khi lựa chọn và áp dụng. Theo khuyến cáo của chuyên gia Sản phụ khoa hàng đầu, trong 6 tháng đầu tiên không nên áp dụng biện pháp tránh thai bằng thuốc hay sản phẩm có chứa hormone estrogen, cụ thể hơn là thuốc tránh thai hằng ngày dạng kết hợp, miếng dán tránh thai vì hormone estrogen có thể qua sữa mẹ và ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh.
Nếu trường hợp thực sự cần dùng đến thuốc tránh thai khẩn cấp, phụ nữ không được cho con bú trong vòng 36 giờ. Không cho con bú trong khoảng thời gian này sẽ bảo toàn được sức khỏe và sự phát triển của con trẻ, bạn có thể cho trẻ dùng sữa ngoài để bổ sung dinh dưỡng.
Chị em phụ nữ có thể lựa chọn một trong các biện pháp tránh thai sau sinh cho những lần “mây mưa” với chồng mà không lo lắng đến việc mang thai ngoài ý muốn. Trong các biện pháp tránh thai, phụ nữ cần cân nhắc và lựa chọn biện pháp phù hợp và không ảnh hưởng đến tuyến sữa và chất lượng sữa.
Bài viết được tham khảo từ các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước cùng tham vấn y khoa từ Bác sĩ Trần Bảo Ngọc. Bài viết mang tính chất tham khảo và Docosan khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.
- Contraception after giving birth – betterhealth.vic.gov.au
- What Are the Best Postpartum Birth Control Options? – verywellfamily.com