Tiêm phòng DPT giúp các bé tránh được các bệnh nguy hiểm đến tính mạng. Hãy cùng Docosan tìm hiểu về tiêm phòng DPT
Tóm tắt nội dung
Vaccine DPT là gì?
Vaccine DPT là loại vaccine kết hợp 3 trong 1, được điều chế từ giải độc tố bạch hầu tinh chế, giải độc tố uốn ván tinh chế và huyền dịch vi khuẩn ho gà vô bào hoặc toàn tế bào đã bất hoạt do Viện Vắc xin và Sinh phẩm Y tế ở Nha Trang, Khánh Hòa đăng ký và sản xuất. Các loại vaccine phối hợp giúp bé giảm số lần tiêm, tiết kiệm kinh tế và thời gian cho gia đình.
Qua đó, vaccine giúp tạo miễn dịch chủ động nhằm phòng ngừa 3 bệnh là bạch hầu, uốn ván và ho gà cho trẻ dưới 48 tháng. Vaccine hiện đã được đưa vào chương trình Tiêm chủng mở rộng của Việt Nam.
Tầm quan trọng của việc tiêm phòng DPT
Như đã trình bày ở phần trên, DPT giúp phòng 3 bệnh bạch hầu, uốn ván, ho gà. Những căn bệnh này đều là những căn bệnh nguy hiểm, thậm chí có thể đe dọa mạng sống của trẻ nếu không được tiêm phòng đầy đủ. Hãy cùng tìm hiểu sơ lược về 3 căn bệnh nói trên
Bạch hầu
Bệnh bạch hầu gây ra do vi khuẩn Corynebacterium diphtheria gây ra, bệnh lây lan dễ dàng qua tiếp xúc và giọt bắn trong không khí dẫn đến dịch lớn. Tuy nhiên ngày nay, tỷ lệ bệnh bạch hầu đã giảm đáng kể do việc tiêm chủng ngày càng được phủ rộng.
Bạch hầu gây ra nhiễm khuẩn cấp tính ở đường hô hấp trên như mũi, amidan, họng, thanh quản, một số có thể xuất hiện ở da, kết mạc,.. Bệnh biểu hiện bằng sốt, nổi hạch, các giả mạc trắng ở đường hô hấp và nhanh chóng lan ra khắp đường thở, người bệnh có thể tử vong nhanh chóng do suy hô hấp nếu không được khai thông đường thở kịp thời.
Bên cạnh đó, độc tố của vi khuẩn tiết ra có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm nhưng khá thường gặp như liệt màn hầu, liệt thần kinh cơ, viêm cơ tim, trụy tim mạch, tổn thương thận cấp,… Bệnh có tỉ lệ tử vong cao cho dù đã được điều trị đầy đủ với kháng sinh và thuốc trung hòa độc tố.
Uốn ván
Uốn ván là một căn bệnh nguy hiểm do vi khuẩn Clostridium tetani gây ra, với biệu hiện đặc trưng là cứng hàm, co cứng, co giật toàn cơ thể. Nếu co cứng thanh môn (đường thở) có thể gây tử vong gây, vì thế mở khí quản là điều trị bắt buộc.
Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, vì loại vi khuẩn này hiện diện ở rất nhiều nơi xung quanh chúng ta, nên cách phòng tránh tốt nhất chính là tiêm vaccine. Uốn ván ở trẻ sơ sinh thường do nhiễm trùng dây rốn, tỉ lệ tử vong rất cao.
Ho gà
Bệnh do Bordetella pertussis gây ra. Bệnh rất dễ lây, đặc biệt ở lứa tuổi nhỏ. Bệnh bắt đầu bằng các triệu chứng viêm long đường hô hấp trên, sau đó sẽ ho cơn rất nhiều, có tiếng rít như tiếng gà, và thường có nôn ói sau đó.
Bệnh có thể dẫn đến các biến chứng như viêm phổi, viêm tiểu phế quản
Các đối tượng nên tiêm phòng DPT
Tất cả trẻ em trên 2 tháng và dưới 1 tuổi nên được tiêm phòng DPT. Hiện tại 3 bệnh trên có thể được phòng ngừa bằng vaccine DPT hoặc các vaccine phối hợp khác (vaccine 5 trong 1,..) trong chương trình Tiêm chủng mở rộng và được miễn phí.
Các đối tượng nên trì hoãn hoặc không nên tiêm phòng DPT
Một số đối tượng nên hoãn hoặc không nên tiêm chủng DPT là những đối tượng có phản ứng mạnh với các mũi tiêm trước có chứa DPT như:
- Sốt cao trên 39°C kèm co giật.
- Dấu hiệu não/màng não, tím tái, khó thở trong vòng 2 ngày sau tiêm vaccine.
- Co giật có kèm theo sốt hoặc không sốt trong vòng 3 ngày sau tiêm vaccine.
- Khóc dai dẳng trên 3 giờ trong vòng 1 ngày sau tiêm vaccine
- Giảm trương lực cơ, yêu tay chân trong vòng 2 ngày sau tiêm vaccine.
- Trường hợp có vấn đề liên quan đến thần kinh hoặc bị viêm não sau mũi tiêm trước đó.
- Hoãn tiêm cho trẻ nếu trẻ đang ốm, sốt hoặc mắc các bệnh cấp tính.
Thời điểm tiêm phòng DPT
Trong chương trình tiêm chủng mở rộng của Việt Nam, các trẻ 2 tháng tuổi sẽ tiêm mũi đầu tiên. Mũi 2 và 3 sẽ được tiêm khi trẻ được 3 và 4 tháng. Tuy nhiên, 3 mũi này trẻ sẽ được tiêm bằng vaccine 5 trong 1 (DPT-VGB-HiB) ngừa được cả 5 bệnh bạch hầu, uốn ván, ho gà, viêm gan B, viêm phổi/viêm màng não do HiB.
Vaccine DPT thường được sử dụng để tiêm nhắc lại cho trẻ vào lúc 15-18 tháng tuổi, sau khi đã tiêm đủ 3 mũi bằng vaccine 5 trong 1 theo lịch đã nếu trên, và cách mũi 3 ít nhất 9 tháng.
Hiện nay theo Văn bản số 2335/BYT-DP ngày 27/4/2020 của Bộ Y tế, thì vaccine nhắc lại lúc 18 tháng tuổi cũng sẽ thay từ vaccine DPT thành vaccine DPT-VGB-Hib (SII), để tăng hiệu quả sử dụng của vaccine.
Một số tác dụng phụ có thể gặp sau tiêm phòng DPT
Cũng giống như những loại vaccine khác, DPT sau khi tiêm có thể gặp những phản ứng sau:
- Sốt: đây là triệu chứng rất thường gặp, và có thể hết vào ngày hôm sau
- Đau nhức chỗ tiêm
- Quấy khóc
Trên đây là các triệu chứng thường gặp và có thể xử lý bằng các loại thuốc giảm đau hạ sốt thông thường sau khi tiêm. Tuy nhiên nên tham khảo liều lượng và loại thuốc với bác sĩ vì đa số các đối tượng được tiêm là trẻ nhỏ, cần cẩn trọng trong việc dùng thuốc.
Một số ít trường hợp gây ra các phản ứng nghiêm trọng cần phải được đưa đến cơ sở y tế ngay như:
- Sốt cao co giật
- Giảm trương lực cơ
- Phản ứng phản vệ: với các triệu chứng như tiêu chảy, nôn ói, da nổi bông, khó thở, thở rít, tím tái,..
Lời kết
Tiêm phòng là một những tấm áo giáp tốt nhất để bảo vệ trẻ khỏi những tác nhân gây bệnh từ khi mới sinh ra cũng như sau này. Trong đó, tiêm phòng DPT là một trong những việc vô cùng cần thiết, vì nó bảo vệ con bạn khỏi những căn bệnh nguy hiểm có tỉ lệ tử vong cao là bạch hầu, ho gà, uốn ván. Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho quý bạn đọc những thông tin cần biết về tiêm phòng DPT.
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước.
Tài liệu tham khảo: vnvc.vn, Văn bản số 2335/BYT-DP ngày 27/4/2020
