Bệnh thận mãn tính, còn được gọi là suy thận mãn tính, liên quan đến sự mất dần chức năng của thận. Thận có nhiệm vụ lọc chất thải và chất lỏng dư thừa từ máu của bạn, sau đó được loại bỏ trong nước tiểu của bạn. Bởi vậy nên nếu thận mắc bệnh sẽ rất nguy hiểm cho cơ thể. Hãy cùng Docosan giúp bạn hiểu rõ bệnh thận và cách phòng ngừa nó.
Tóm tắt nội dung
Khái quát về thận
Thận là hai cơ quan hình hạt đậu, mỗi quả thận có kích thước bằng một nắm tay. Thận của bạn lọc thêm nước và thải ra khỏi máu và tạo thành nước tiểu. Bệnh thận có nghĩa là thận của bạn bị tổn thương và không thể lọc máu theo cách mà chúng cần.
Bạn có nhiều nguy cơ mắc bệnh thận hơn nếu bạn bị tiểu đường hoặc huyết áp cao. Nếu bạn bị suy thận, các phương pháp điều trị bao gồm ghép thận hoặc lọc máu. Các vấn đề về thận khác bao gồm chấn thương thận cấp tính, nang thận, sỏi thận và nhiễm trùng thận.
Triệu chứng bệnh thận
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh thận mãn tính phát triển theo thời gian và thường khá chậm tổn thương thận tiến triển chậm. Mất chức năng thận có thể gây ra sự tích tụ chất lỏng hoặc các vấn đề về điện giải. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng, mất chức năng thận có thể gây ra:
- Buồn nôn
- Nôn mửa
- Ăn mất ngon
- Mệt mỏi và suy nhược
- Các vấn đề về giấc ngủ
- Đi tiểu nhiều hơn hoặc ít hơn
- Giảm sự tỉnh táo
- Chuột rút cơ bắp
- Sưng bàn chân và mắt cá chân
- Da ngứa khô
- Huyết áp cao (tăng huyết áp) khó kiểm soát
- Khó thở, nếu chất lỏng tích tụ trong phổi
- Đau ngực, nếu chất lỏng tích tụ xung quanh niêm mạc tim
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh thận thường không đặc biệt. Điều này có nghĩa là chúng cũng có thể do các bệnh khác gây ra. Bởi vì thận của bạn có thể bù đắp cho chức năng đã mất, khá khó có thể nhận biết các dấu hiệu và triệu chứng cho đến khi tổn thương không thể phục hồi đã xảy ra.
Nguyên nhân bệnh thận
Bệnh thận mãn tính xảy ra khi một căn bệnh hoặc tình trạng làm suy giảm chức năng thận, khiến tổn thương thận trở nên trầm trọng hơn trong vài tháng hoặc vài năm.
Các bệnh và tình trạng gây ra bệnh thận mãn tính bao gồm:
- Bệnh tiểu đường loại 1 hoặc loại 2
- Huyết áp cao
- Viêm cầu thận (gloe-mer-u-low-nuh-FRY-tis), tình trạng viêm các đơn vị lọc của thận (cầu thận)
- Viêm thận kẽ (in-tur-STISH-ul nuh-FRY-tis), tình trạng viêm các ống thận và các cấu trúc xung quanh
- Bệnh thận đa nang hoặc các bệnh thận di truyền khác
- Tắc nghẽn kéo dài đường tiết niệu, do các tình trạng như phì đại tuyến tiền liệt, sỏi thận và một số bệnh ung thư
- Trào ngược Vesicoureteral (ves-ih-koe-yoo-REE-tur-ul), một tình trạng khiến nước tiểu trào ngược vào thận của bạn
- Nhiễm trùng thận tái phát, còn được gọi là viêm bể thận (pie-uh-low-nuh-FRY-tis)
Các yếu tố tăng nguy cơ gây bệnh thận mãn tính
Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh thận mãn tính bao gồm:
- Bệnh tiểu đường
- Huyết áp cao
- Bệnh tim (tim mạch)
- Hút thuốc lá
- Béo phì
- Tiền sử gia đình mắc bệnh thận
- Cấu trúc thận bất thường
- Tuổi già
- Sử dụng thường xuyên các loại thuốc có thể gây hại cho thận
Các biến chứng
Bệnh thận mãn tính có thể ảnh hưởng đến hầu hết mọi bộ phận của cơ thể bạn. Các biến chứng tiềm ẩn bao gồm:
- Giữ nước, có thể dẫn đến phù ở tay và chân của bạn, huyết áp cao hoặc chất lỏng trong phổi của bạn (phù phổi)
- Nồng độ kali trong máu tăng đột ngột (tăng kali máu), có thể làm suy giảm chức năng tim và có thể đe dọa tính mạng
- Thiếu máu
- Bệnh tim
- Xương yếu và tăng nguy cơ gãy xương
- Giảm ham muốn tình dục, rối loạn cương dương hoặc giảm khả năng sinh sản
- Tổn thương hệ thống thần kinh trung ương của bạn, có thể gây khó tập trung, thay đổi tính cách hoặc co giật
- Phản ứng miễn dịch suy giảm, khiến bạn dễ bị nhiễm trùng hơn
- Viêm màng ngoài tim, tình trạng viêm màng túi bao bọc tim của bạn (màng ngoài tim)
- Các biến chứng mang thai mang lại rủi ro cho người mẹ và thai nhi đang phát triển
- Tổn thương không thể phục hồi cho thận của bạn (bệnh thận giai đoạn cuối), cuối cùng cần phải lọc máu hoặc ghép thận để tồn tại
Cách phòng ngừa bệnh thận mãn tính
Để giảm nguy cơ phát triển bệnh thận ta có thể áp dụng một số cách sau:
- Làm theo hướng dẫn về thuốc không kê đơn: Khi sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn, chẳng hạn như aspirin, ibuprofen (Advil, Motrin IB, những loại khác) và acetaminophen (Tylenol, những loại khác), hãy làm theo hướng dẫn trên bao bì. Uống quá nhiều thuốc giảm đau trong thời gian dài có thể dẫn đến tổn thương thận.
- Duy trì cân nặng hợp lý: Nếu bạn đang ở mức cân nặng hợp lý, hãy duy trì nó bằng cách hoạt động thể chất hầu hết các ngày trong tuần. Nếu bạn cần giảm cân, hãy nói chuyện với bác sĩ về các chiến lược giảm cân lành mạnh.
- Đừng hút thuốc: Hút thuốc lá có thể làm hỏng thận của bạn và làm cho tình trạng tổn thương thận hiện tại trở nên trầm trọng hơn. Nếu bạn là người hút thuốc, hãy nói chuyện với bác sĩ về các chiến lược bỏ thuốc. Các nhóm hỗ trợ, tư vấn và thuốc đều có thể giúp bạn dừng lại.
- Thường xuyên khám sức khỏe: Nếu bạn mắc các bệnh hoặc tình trạng làm tăng nguy cơ mắc bệnh thận, hãy nhờ đến sự giúp đỡ của các bác sĩ để kiểm soát chúng.
Các bệnh về thận và triệu chứng
Bệnh suy thận
Triệu chứng:
- Buồn nôn, chán ăn, cơ thể mệt mỏi, ớn lạnh, khó ngủ, giấc ngủ không đều
- Tiểu đêm nhiều, nước tiểu có bọt, nước tiểu ít hoặc nhiều hơn so với bình thường.
- Tiểu có máu, đi tiểu khó khăn, thường xuyên hoa mắt chóng mặt, dễ bị chuột rút, ngứa dai dẳng, phù nề các chi
- Đau ngực (xảy ra nếu có những biến chứng tràn dịch màng tim)
- Khó thở (xảy ra nếu có biến chứng phù phổi), hơi thở có mùi hôi, lưng và hông thường xuyên đau nhức.
Bệnh sỏi thận
Triệu chứng:
- Đau lưng và vùng mạn sườn dưới
- Đi tiểu bị đau, tiểu ra máu, tiểu dắt, tiểu són
- Thường xuyên có cảm giác buồn nôn
- Hay sốt, có cảm giác ớn lạnh
Bệnh viêm cầu thận
Triệu chứng:
- Phù mặt và 2 chân, triệu chừng nào chủ yếu xảy ra vào buổi sáng, giảm dần vào buổi chiều
- Huyết áp cao, thường xuyên xảy ra vào giai đoạn cấp, xuất hiện thỉnh thoảng với viêm cầu thận mạn
- Tiểu ra máu đại thể, nước tiểu có màu như nước rửa thịt, không đông
- Xuất hiện tình trạng suy tim, sốt nhẹ từ 37,5 – 38,5°C, đau vùng thắt lưng âm ỉ hoặc dữ dội
Bệnh viêm thận bể thận cấp
Triệu chứng:
- Sốt cao đột ngột, môi thường xuyên khô nứt nẻ
- Đau âm ỉ hoặc dữ dội ở vùng sườn lưng, con đau lan xuống bàng quang và bộ phận sinh dục ngoài
- Đi tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu ra máu, không muốn ăn, ăn không ngon, buồn nôn
Hội chứng thận hư
Triệu chứng:
- Phù toàn thân, có nguy cơ tràn dịch màng bụng, màng phổi, tim, tinh hoàn hoặc nặng hơn là có thể dẫn tới phù não
- Tiểu ít (dưới 500ml/ngày)
- Thường xuyên mệt mỏi, ăn uống kém, dẫn đến biến chứng suy dinh dưỡng
- Da xanh tái, mất ngủ, khó thở
Bệnh ung thư thận
Triệu chứng:
- Tiểu ra máu
- Đau âm ỉ hoặc dữ dội ở vùng thắt lưng, thường đau ở một bên sườn và vùng hông lưng
- Có khối u vùng bụng
- Mệt mỏi kéo dài, có tình trạng thiếu máu, sụt cân rõ rệt
Trên đây là những gì bạn cần biết về bệnh thận mãn tính cũng như các bệnh về thận khác. Hi vọng qua bài viết trên Docosan sẽ giúp bạn có một sức khỏe thật tốt.
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.
Mời bạn tham khảo Gói xét nghiệm về thận tiết niệu.
Nguồn: mayoclinic.org
