Các bệnh truyền nhiễm tuy rằng mạnh yếu khác nhau nhưng vẫn luôn rất dễ lây nhiễm và gây rất nhiều ảnh hưởng đến cộng đồng do tính lây lan nhanh. Vậy làm sao để ngăn phòng tránh chúng, cùng Doctor có sẵn tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Tóm tắt nội dung
Tổng quát các bệnh truyền nhiễm
Các bệnh truyền nhiễm là các rối loạn do sinh vật gây ra – chẳng hạn như vi khuẩn, vi rút, nấm hoặc ký sinh trùng. Nhiều sinh vật sống trong và trên cơ thể chúng ta thường vô hại hoặc thậm chí hữu ích. Nhưng trong những điều kiện nhất định, một số sinh vật có thể gây bệnh.
Một số bệnh truyền nhiễm có thể được truyền từ người này sang người khác. Một số được truyền bởi côn trùng hoặc động vật khác. Và bạn có thể mắc phải những người khác do tiêu thụ thực phẩm hoặc nước bị ô nhiễm hoặc tiếp xúc với các sinh vật trong môi trường.
Các dấu hiệu và triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào sinh vật gây nhiễm trùng, nhưng thường bao gồm sốt và mệt mỏi. Nhiễm trùng nhẹ có thể đáp ứng với nghỉ ngơi và các biện pháp điều trị tại nhà, trong khi một số trường hợp nhiễm trùng đe dọa tính mạng có thể cần nhập viện.
Nhiều bệnh truyền nhiễm, chẳng hạn như bệnh sởi và bệnh thủy đậu, có thể được ngăn ngừa bằng vắc-xin và mới đây nhất là virus corona gây ra không ít thương vong trên toàn thế giới. Rửa tay thường xuyên và kỹ lưỡng cũng giúp bảo vệ bạn khỏi hầu hết các bệnh truyền nhiễm.
Bệnh truyền nhiễm nhóm A là gì?
Bệnh truyền nhiễm nhóm A là các bệnh truyền nhiễm đặc biệt rất nguy hiểm. Những bệnh này lây truyền rất nhanh và có khả năng phát tán rộng cùng tỷ lệ tử vong cao hoặc chưa rõ tác nhân gây bệnh. Những bệnh này bao gồm:
- Bệnh bại liệt
- Bệnh cúm A-H5N1
- Bệnh dịch hạch
- Bệnh đậu mùa
- Bệnh sốt xuất huyết do vi rút Ebola, Marburg hoặc Lassa
- Bệnh sốt Tây sông Nin (Nile)
- Bệnh sốt vàng
- Bệnh tả
- Bệnh viêm đường hô hấp cấp nặng (do vi rút) COVID 19
Triệu chứng
Mỗi bệnh truyền nhiễm có các dấu hiệu và triệu chứng cụ thể của riêng nó. Các dấu hiệu và triệu chứng chung thường gặp đối với một số bệnh truyền nhiễm bao gồm:
- Sốt
- Bệnh tiêu chảy
- Mệt mỏi
- Đau cơ
- Ho khan
Tác nhân gây bệnh truyền nhiễm
Các bệnh truyền nhiễm có thể do:
- Vi khuẩn: Các sinh vật một tế bào này là nguyên nhân gây ra các bệnh như viêm họng, nhiễm trùng đường tiết niệu và bệnh lao
- Vi rút: Thậm chí nhỏ hơn vi khuẩn, vi rút gây ra vô số bệnh khác nhau, từ cảm lạnh thông thường đến AIDS
- Nấm: Nhiều bệnh ngoài da, chẳng hạn như nấm ngoài da và nấm da chân, là do nấm gây ra. Các loại nấm khác có thể lây nhiễm sang phổi hoặc hệ thần kinh của bạn
- Ký sinh trùng: Sốt rét do một loại ký sinh trùng nhỏ bé truyền qua vết muỗi đốt. Các ký sinh trùng khác có thể được truyền sang người từ phân động vật
Tiếp xúc trực tiếp
Đường lây truyền hầu hết các bệnh truyền nhiễm là tiếp xúc với người hoặc động vật bị nhiễm trùng. Các bệnh truyền nhiễm có thể lây lan qua tiếp xúc trực tiếp như:
- Người này sang người khác: Các bệnh truyền nhiễm thường lây lan qua việc truyền trực tiếp vi khuẩn, vi rút hoặc vi trùng khác từ người này sang người khác. Điều này có thể xảy ra khi một người có vi khuẩn hoặc virus chạm vào, hôn hoặc ho hoặc hắt hơi vào người không bị nhiễm. Những vi trùng này cũng có thể lây lan qua sự trao đổi chất lỏng của cơ thể khi quan hệ tình dục. Người truyền mầm bệnh có thể không có triệu chứng của bệnh, nhưng có thể chỉ đơn giản là người mang mầm bệnh
- Động vật sang người: Bị cắn hoặc cào bởi một con vật bị nhiễm bệnh – thậm chí là một con vật cưng – có thể khiến bạn bị ốm và trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể gây tử vong. Xử lý chất thải động vật cũng có thể nguy hại. Ví dụ, bạn có thể bị nhiễm trùng toxoplasmosis khi xúc hộp phân mèo của bạn
- Mẹ sang thai nhi: Phụ nữ mang thai có thể truyền vi trùng gây bệnh truyền nhiễm cho thai nhi. Một số vi trùng có thể truyền qua nhau thai hoặc qua sữa mẹ. Vi trùng trong âm đạo cũng có thể được truyền sang em bé trong khi sinh
Tiếp xúc gián tiếp
Các sinh vật gây bệnh cũng có thể lây qua đường tiếp xúc gián tiếp. Nhiều vi trùng có thể tồn tại trên một vật vô tri, chẳng hạn như mặt bàn, tay nắm cửa hoặc tay cầm vòi nước. Chẳng hạn, khi bạn chạm vào tay nắm cửa do người bị bệnh cảm cúm hoặc cảm lạnh cầm nắm, bạn có thể nhặt lấy vi trùng mà người đó để lại. Nếu sau đó bạn chạm vào mắt, miệng hoặc mũi trước khi rửa tay, bạn có thể bị nhiễm trùng.
Côn trùng cắn
Một số vi trùng dựa vào vật mang côn trùng – chẳng hạn như muỗi, bọ chét, rận hoặc ve – để di chuyển từ vật chủ này sang vật chủ khác. Muỗi có thể mang ký sinh trùng sốt rét hoặc vi rút Tây sông Nile. Ve hươu có thể mang vi khuẩn gây bệnh Lyme.
Ô nhiễm thực phẩm
Vi trùng gây bệnh cũng có thể lây nhiễm cho bạn qua thức ăn và nước bị ô nhiễm. Cơ chế lây truyền này cho phép vi trùng có thể lây lan cho nhiều người thông qua một nguồn duy nhất. Ví dụ, Escherichia coli (E. coli) là một loại vi khuẩn có trong hoặc trên một số loại thực phẩm – chẳng hạn như thịt nấu chưa chín hoặc nước trái cây chưa tiệt trùng.
Các biến chứng các bệnh truyền nhiễm có thể gây ra
Hầu hết các bệnh truyền nhiễm chỉ có biến chứng nhỏ. Nhưng một số bệnh nhiễm trùng – chẳng hạn như viêm phổi, AIDS và viêm màng não có thể trở nên nguy hiểm đến tính mạng. Một số loại nhiễm trùng có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư trong thời gian dài:
- Vi rút u nhú ở người có liên quan đến ung thư cổ tử cung
- Helicobacter pylori có liên quan đến ung thư dạ dày và loét dạ dày tá tràng
- Viêm gan B và C có liên quan đến ung thư gan
Cách phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm
- Rửa tay sạch sẽ: Điều này đặc biệt quan trọng trước và sau khi chuẩn bị thức ăn, trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Cố gắng không dùng tay chạm vào mắt, mũi hoặc miệng vì đó là cách phổ biến để vi trùng xâm nhập vào cơ thể
- Tiêm phòng: Tiêm phòng có thể làm giảm đáng kể khả năng mắc nhiều bệnh. Đảm bảo cập nhật các loại vắc xin được đề nghị của bạn, cũng như của con bạn
- Ở nhà khi bị ốm: Đừng đi làm nếu bạn đang nôn mửa, tiêu chảy hoặc sốt. Đừng cho con đi học nếu con có những dấu hiệu này. Điều này không chỉ để bạn và gia đình điều trị bệnh hiệu quả mà còn tránh lây bệnh cho người khác
- Ăn chín uống sôi, nấu ăn sạch sẽ: Giữ cho quầy và các bề mặt bếp khác sạch sẽ khi chuẩn bị bữa ăn. Nấu thức ăn ở nhiệt độ thích hợp, sử dụng nhiệt kế thực phẩm để kiểm tra độ chín. Đối với thịt xay, điều đó có nghĩa là ít nhất 160 độ F (71 độ C), với gia cầm ít nhất 165 độ F (74 độ C) và đối với hầu hết các loại thịt khác, ít nhất 145 độ F (63 độ C)
- Quan hệ tình dục an toàn: Luôn sử dụng bao cao su nếu bạn hoặc đối tác của bạn có tiền sử bị nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục hoặc có hành vi nguy cơ cao
- Không dùng chung đồ dùng cá nhân: Sử dụng bàn chải đánh răng, lược và dao cạo râu của riêng bạn. Tránh dùng chung ly uống nước hoặc dụng cụ ăn uống.
- Đi du lịch một cách thông minh: Nếu bạn đang đi du lịch nước ngoài, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn về bất kỳ loại vắc xin đặc biệt nào, chẳng hạn như sốt vàng da, bệnh tả, viêm gan A hoặc B, hoặc sốt thương hàn
Các bệnh truyền nhiễm rất đa dạng, tuy không phải loại nào cũng nguy hiểm nhưng tất cả đều gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người bệnh. Vậy nên việc phòng tránh bệnh luôn là biện pháp tốt nhất.
Xem thêm: Những bệnh lây qua đường nước bọt
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch khám với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.
Nguồn tham khảo: healthline.com
Có thể bạn quan tâm
