Phù chân: 7 nguyên nhân chính và từng cách điều trị phù hợp

Chân bị sưng phù có thể là một hiện tượng sinh lý bình thường nhưng cũng có thể là dấu hiệu tiềm ẩn của các căn bệnh nguy hiểm ở tim, gan, thận hoặc các cơ quan khác. Sau đây hãy cùng Doctor có sẵn tìm hiểu nguyên nhân và cách chữa chân bị sưng phù nhé!

1. Hai bàn chân bị sưng phù là bệnh gì?

Hai bàn chân bị sưng phù khiến việc đi lại trở nên vô cùng bất tiện, thậm chí gây đau đớn nhiều, ảnh hướng không nhỏ đến đời sống sinh hoạt thường ngày. Phù nề chân là do sự tích tụ chất lỏng trong các mô ở bàn chân và mắt cá chân, khiến chúng bị sưng lên.

Chân bị phù là hiện tượng chân bị sưng khiến kích thước tăng lên đáng kể, vị trí thường xuất hiện là ở mu bàn chân, mắt cá chân hoặc cẳng chân.

2. Nguyên nhân khiến chân bị phù và cách chữa chân bị sưng phù

Có nhiều nguyên nhân phù chân. Trong đó các nguyên nhân phổ biến nhất là phẫu thuật, uống nhiều rượu bia hoặc mang thai. Thông thường, tình trạng này chỉ là tạm thời và không cần quá bận tâm. Nhưng bên cạnh đó, đôi khi chân bị phù lại là dấu hiệu của nhiều căn bệnh nguy hiểm.

2.1. Mang thai

Khi mang thai lượng dịch cơ bản cũng tăng theo để đáp ứng cho nhu cầu của cả mẹ và em bé nên vào những tuần cuối của thai kỳ tĩnh mạch chủ dưới bị chèn ép nhiều gây tăng áp lực thủy tĩnh kéo nước ra khỏi lòng mạch, lượng chất lỏng dư thừa có thể tràn vào trong các mô của mẹ bầu và gây nên tình trạng chân bị sưng phù. Đây là một tình trạng rất phổ biến trong quá trình mang thai.

Phù chân thường rõ hơn vào cuối ngày hoặc sau khi đi bộ cả ngày hoặc vào những ngày nóng bức. Sau khi sinh con, hiện tượng này sẽ tự động biến mất.

Phù chân ở phụ nữ mang thai thường không phải là vấn đề đáng lo ngại nhiều nhưng nếu chân bị sưng phù kèm theo triệu chứng như đau bụng, đi tiểu không đều, buồn nôn và đau đầu hoặc thay đổi thị lực … thì cần phải đến khám ngay tại bệnh viện sản khoa để kiểm tra xem có bị tiền sản giật hay không – một tình trạng huyết áp tăng cao gây nguy hiểm cho cả mẹ và con.

Bầu bị phù chân phải làm sao?

• Mát xa chân nhẹ nhàng: Khi bị phù nề chân, mát xa chân nhẹ nhàng có thể giúp giảm sưng và cải thiện tuần hoàn máu. Bắt đầu bằng cách ngồi hoặc nằm thoải mái, sử dụng đầu ngón tay hoặc lòng bàn tay để mát xa từ mũi chân lên chân, áp dụng áp lực nhẹ và di chuyển từ mũi chân đến gót chân. Quá trình mát xa này giúp kích thích tuần hoàn máu và giảm sưng, mang lại cảm giác thư giãn và thoải mái cho chân.
• Chườm lạnh nếu thấy khó chịu nhiều: Sử dụng túi đá hoặc khăn lạnh để áp lên vùng chân bị phù khoảng 15-20 phút mỗi lần, có thể lặp lại nhiều lần trong ngày. Điều này có thể giúp giảm viêm nhiễm và sưng.
• Mang vớ nén khi bị phù nề chân là một biện pháp hỗ trợ trong điều trị phù nề chân. Vớ nén là loại vớ đặc biệt được thiết kế để tạo áp lực nhẹ và đồng đều trên chân, từ chân lên chân khớp. Áp lực từ vớ nén giúp tăng cường tuần hoàn máu và giảm sưng do phù nề chân.
• Kê cao chân khi nghỉ ngơi ở mức độ ngang ngực là một biện pháp hữu ích để giảm sưng phù chân ở bà bầu. Bằng cách đặt chân lên một gối hoặc hỗ trợ cao hơn so với mức độ ngang ngực, việc này giúp tăng lưu thông máu và giảm áp lực trên chân. Điều này có thể giúp giảm sưng, mệt mỏi và cung cấp sự thoải mái cho bà bầu.
• Uống nhiều nước: Khi uống đủ nước, cơ thể được cung cấp đủ lượng nước cần thiết để duy trì cân bằng nước trong cơ thể. Điều này giúp giảm tích tụ nước trong mô và các môi trường nội tạng, làm giảm sự sưng phù chân. Ngoài ra, uống nhiều nước cũng giúp tăng cường tuần hoàn máu và lưu thông chất thải, đồng thời cung cấp các dưỡng chất cần thiết cho cả bà bầu và thai nhi.
• Ăn nhạt: Khi chân bị sưng phù ở phụ nữ mang thai, việc ăn nhạt có tác dụng giải quyết vấn đề bởi các lý do sau. Ăn nhạt đồng nghĩa với việc hạn chế tiêu thụ các thực phẩm chứa natri (muối) cao. Một lượng lớn natri trong cơ thể có thể gây giữ nước và gây ra sự sưng phù. Bằng cách ăn nhạt, bà bầu giảm tiêu thụ muối, giúp giảm tích tụ nước và sự sưng phù chân. Đồng thời, việc ăn nhạt cũng thúc đẩy việc tiêu thụ thực phẩm tươi, giàu chất dinh dưỡng và cung cấp lượng calo và dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển của thai nhi và sức khỏe tổng quát của bà bầu.
• Tăng cường hoạt động cơ bắp với đi bộ, bơi lội mỗi 1-2 giờ. Đi dạo và bơi lội thường xuyên để máu lưu thông đều đặn cả hai chân thay vì đứng một chỗ quá lâu.
• Tập thể dục thường xuyên cho chân từ 10-15 phút, 3-4 lần/ngày để giúp chân lưu thông máu.

2.2. Trời nóng

Bàn chân bị sưng phù khi gặp thời tiết nóng là do các tĩnh mạch tự giãn ra như để làm mát cho cơ thể bằng cách tăng thải nhiệt. Chất lỏng đi vào các mô gần đó như là một phần của quá trình này.

Nhưng đôi lúc vì một bệnh lý nào đó khiến tĩnh mạch không thể mang máu về tim dẫn đến việc tích tụ chất lỏng ở mắt cá chân và bàn chân. Đây là tình trạng rất thường gặp ở người có vấn đề về tuần hoàn.

Cách điều trị chân bị sưng phù khi trời nóng:

• Ngâm chân trong nước mát
• Uống nhiều nước
• Mang giày thoải mái
• Kê cao chân khi nghỉ ngơi ở mức độ ngang ngực
• Mang vớ nén
• Đi bộ và các bài tập có vận động chân đơn giản

2.3. Uống rượu bia

Uống rượu bia cũng có thể gây nên tình trạng chân bị sưng phù vì cơ thể tích tụ nhiều nước hơn sau khi uống. Hiện tượng bị phù chân này thường sẽ tự biến mất trong vài ngày, tuy nhiên, nếu sưng không giảm thì vẫn nên đi khám vì đó có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý khác.

Cách điều trị chân bị sưng phù do uống rượu bia:

• Uống đủ nước: Đảm bảo cung cấp đủ lượng nước hàng ngày giúp cân bằng nước trong cơ thể và hỗ trợ loại bỏ chất thải.
• Cắt giảm muối: Hạn chế tiêu thụ muối trong khẩu phần ăn để giảm tích tụ nước và sưng phù. Tìm hiểu các thực phẩm giàu muối và tránh tiêu thụ quá mức.
• Nghỉ ngơi với chân được nâng cao: Khi nghỉ ngơi, hãy đặt đôi chân lên một gối hoặc hỗ trợ cao hơn mức độ ngang ngực để giảm áp lực và tăng lưu thông máu.
• Ngâm chân trong nước mát: Ngâm chân trong nước lạnh hoặc nước muối Epsom có thể giúp giảm sưng phù và cung cấp cảm giác thoải mái.
• Hạn chế uống rượu bia: Nếu có thể, hạn chế hoặc tạm thời ngừng uống rượu bia để giảm khả năng tích tụ nước và sưng phù.

2.4. Chấn thương

Khi bạn bị chấn thương ở vùng chân do tai nạn lao động hay tai nạn giao thông, dẫn đến gãy xương hay bong gân thì cơ thể lập tức sẽ phản ứng lại bằng tình trạng sưng, nóng, đỏ, đau tại vùng tổn thương.

Cách điều trị phù nề sau chấn thương:

• Nghỉ ngơi và tránh đi lại tạo áp lực lên vùng chấn thương.
• Chườm mát khu vực bị thương để giảm đau, giảm sưng
• Băng ép vùng chấn thương giúp hạn chế chảy máu
• Kê cao bàn chân lên hơn mức tim

2.5. Bệnh gan

Đối với một bệnh nhân mắc bệnh về gan như xơ gan, nguy cơ hình thành sẹo và hạn chế dòng máu chảy vào gan cao hơn người bình thường, dẫn đến tình trạng huyết áp tăng cao và tăng sản sinh albumin khiến chân bị sưng phù nhiều.

Cách điều trị chân bị sưng phù khi bị bệnh gan:

• Giảm cân: Nếu bệnh nhân bị béo phì, giảm cân có thể giúp giảm áp lực lên gan và giảm tình trạng sưng phù chân.
• Kiêng đồ uống có cồn như rượu, bia: Đồ uống có cồn có thể gây căng thẳng lên gan và làm tăng sự sưng phù chân. Việc kiêng uống đồ có cồn sẽ giúp giảm tải lên gan và giảm sự sưng phù.
• Uống thuốc theo toa của bác sĩ: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc để giảm tình trạng sưng phù chân và kiểm soát các triệu chứng khác của bệnh gan.
• Phẫu thuật nếu cần thiết: Trong một số trường hợp nghiêm trọng, khi sưng phù chân không được kiểm soát bằng phương pháp điều trị thông thường, phẫu thuật có thể được xem xét để giảm áp lực lên gan và cải thiện dòng chảy máu.

2.6. Bệnh thận

Thận có nhiệm vụ lọc máu và cân bằng điện giải trong cơ thể. Khi thận bị suy yếu, không còn hoạt động tốt, cơ thể bài tiết đạm ra ngoài theo đường nước tiểu dẫn đến giảm áp lực keo gây ra phù toàn thân.

Các triệu chứng sau đây cũng có thể xuất hiện như khó tập trung, chán ăn, cảm giác mệt mỏi và yếu đi, khó ngủ, rối loạn tiểu tiện, buồn nôn, nôn, tăng huyết áp, đau ngực, …

Cách điều trị chân bị sưng phù khi bị bệnh thận:

• Thuốc huyết áp cao, thuốc lợi tiểu, thuốc làm giảm cholesterol
• Bổ sung canxi và vitamin D cùng một chế độ ăn ít protein…
• Suy thận giai đoạn cuối có thể được điều trị bằng ghép thận hoặc lọc máu.

2.7. Suy tim phải

Khi sức bơm máu của tim giảm đi, máu ở những vùng thấp như chân sẽ bị ứ đọng thay vì được tĩnh mạch đưa về tim đều đặn. Điều này khiến áp lực thủy tĩnh tại mao mạch tăng lên, và đồng thời cũng gia tăng vận chuyển dịch từ lòng mạch vào mô kẽ khiến chân bị sưng phù lên.

Phù trong suy tim thường vào buổi tối. Phù lúc đầu ở 2 chi dưới sau có thể phù toàn thân, phù tăng lên khi đứng lâu, tăng về chiều, giảm phù khi nghỉ ngơi. Ngoài chân bị phù, suy tim có những triệu chứng rõ ràng khác như ho, khó thở, mệt mỏi, hạn chế vận động, tiểu ít, …

Cách chữa chân bị sưng phù khi bị suy tim:

• Phải được chẩn đoán, điều trị và theo dõi bởi bác sĩ chuyên khoa tim mạch.
• Hạn chế lượng dịch nạp vào
• Ăn nhạt
• Vận động vừa sức để giảm bớt tình trạng phù chân

Mu bàn chân bị sưng phù là triệu chứng bệnh thường gặp, đó có thể là một sự thay đổi về mặt sinh lý khi mang thai hoặc khi bị bệnh tim trong thời tiết nóng bức, nhưng cũng có thể là một dấu chứng gợi ý cho một bệnh lý nguy hiểm ở tim, thận hoặc gan mà cần phải được tầm soát ngay.

3. Địa chỉ khám chân bị sưng phù uy tín ở TPHCM và Hà Nội

• Bệnh viện Quốc tế City – Bình Tân, TPHCM: Là một trong những bệnh viện tư nhân có quy mô hoạt động lớn, chuyên cung cấp đa dạng dịch vụ khám chữa bệnh. Khi lựa chọn nơi đây để khám và điều trị chân bị sưng phù, bệnh nhân sẽ được thăm khám kỹ lưỡng trước khi đưa ra chỉ định điều trị.

• Golden Healthcare – Tân Bình, TPHCM: Là phòng khám đa khoa tư nhân tự hào sở hữu đội ngũ y bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm, đang công tác tại các bệnh viện lớn trực thuộc địa bàn thành phố. Song, phòng khám còn có hệ thống máy móc hiện đại hỗ trợ bác sĩ trong việc chẩn đoán và điều trị chân bị sưng phù.

• Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc – Cơ sở 286 Thụy Khuê – Tây Hồ, Hà Nội: Đặt hẹn ngay với bệnh viện này để khám và điều trị chân bị sưng phù. Bệnh nhân sẽ được bác sĩ thăm khám một cách kỹ lưỡng. Một số trường hợp không có khả năng tự khỏi, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị bằng thuốc.

---

4. Một số câu hỏi thường gặp liên quan đến bệnh chân bị sưng phù

---

Mu bàn chân bị sưng phù là triệu chứng bệnh thường gặp, đó có thể là một sự thay đổi về mặt sinh lý khi mang thai hoặc khi bị bệnh tim trong thời tiết nóng bức, nhưng cũng có thể là một dấu chứng gợi ý cho một bệnh lý nguy hiểm ở tim, thận hoặc gan mà cần phải được tầm soát ngay.

Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch khám với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.