Viêm não Nhật Bản là một bệnh nhiễm vi rút do muỗi lây truyền. Đây là nguyên nhân hàng đầu của bệnh viêm não virus ở châu Á. Con người có thể mắc bệnh do bị muỗi mang vi rút đốt phải. Cần lưu ý, Virus viêm não Nhật Bản (JEV) không thể truyền từ người này sang người khác. Để hiểu rõ hơn về bệnh cũng như cách điều trị và phòng ngừa, hãy cùng Doctor có sẵn tìm hiểu ngay trong nội dung dưới đây.
Tóm tắt nội dung
Tổng quan về bệnh viêm não Nhật Bản
Viêm não Nhật Bản là do một loại virus trong họ flavivirus – muỗi Culex lây truyền. Vi rút có thể lây nhiễm sang ngựa và lợn, cũng như người. Điều này có thể dẫn đến viêm não ở ngựa và sẩy thai ở lợn. Các loài chim hoang dã cũng là vật chủ tự nhiên của JEV, và muỗi là vật trung gian lây truyền bệnh.
Khi muỗi lây nhiễm virus cho một con vật, con vật đó có thể trở thành vật chủ mang vi rút. Khi những con muỗi khác hút máu những con vật mới nhiễm vi rút này, chúng sẽ lây nhiễm cho những con vật khác.
Mọi người có nguy cơ mắc bệnh cao nhất ở các vùng nông thôn nơi loại virus phổ biến. Bệnh cũng có khả năng ảnh hưởng đến trẻ em nhiều hơn so với người lớn.
Triệu chứng viêm não nhật bản
Hầu hết những người bị nhiễm vi rút viêm não Nhật Bản đều không có triệu chứng hoặc các triệu chứng nhẹ trong thời gian ngắn và thường bị nhầm với bệnh cúm. Nếu có triệu chứng thì triệu chứng sẽ xuất hiện từ 5 đến 15 ngày sau khi bị nhiễm bệnh.
Một người bị viêm não Nhật Bản nhẹ có thể chỉ bị sốt và đau đầu, nhưng trong những trường hợp nặng hơn, các triệu chứng nghiêm trọng hơn có thể phát triển nhanh chóng.
Các triệu chứng có thể xảy ra bao gồm:
- Đau đầu
- Sốt cao
- Co giật
- Buồn nôn
- Liệt co cứng
Các triệu chứng cũng xảy ra với não, bao gồm:
- Lú lẫn
- Mất phương hướng
- Co giật ở trẻ em
Các triệu chứng về não của bệnh viêm não Nhật Bản có thể gây ra các biến chứng suốt đời, chẳng hạn như điếc, không kiểm soát được cảm xúc và suy nhược một bên cơ thể. Cơ hội sống sót sau khi mắc bệnh rất khó chẩn đoán, nhưng trẻ em là đối tượng phải đối mặt với nguy cơ tử vong cao.
Chẩn đoán bệnh viêm não Nhật Bản
Để chẩn đoán viêm não Nhật Bản, bác sĩ sẽ kiểm tra các triệu chứng hiện có, xác minh nơi sinh sống của bệnh nhân và hỏi về điểm đến của bất kỳ lần khám gần đây nào mà từ đó nguy cơ nhiễm trùng có thể xuất hiện.
Nếu bác sĩ có bất cứ nghi ngờ nào về bệnh lý viêm não Nhật Bản, bệnh nhân sẽ được làm các xét nghiệm, chẳng hạn như chụp CT hoặc MRI não. Các phương pháp chọc dò thắt lưng hoặc cột sống để hút dịch từ cột sống cũng có thể được thực hiện. Kết quả có thể cho biết loại vi rút nào đang gây ra bệnh viêm não.
Điều trị viêm não Nhật Bản
Không có phương pháp điều trị hoặc chữa khỏi bệnh viêm não Nhật Bản. Một khi một người đã mắc bệnh, việc điều trị chỉ có thể làm giảm các triệu chứng. Thuốc kháng sinh không có hiệu quả chống lại virus. Do đó, việc phòng bệnh là hình thức điều trị tốt nhất đối với bệnh viêm não Nhật Bản.
Cách phòng bệnh viêm não Nhật Bản
Tránh muỗi đốt
Muỗi truyền bệnh viêm não Nhật Bản hoạt động mạnh nhất vào lúc bình minh và hoàng hôn và vào buổi tối. Cẩn thận hơn trong những giờ cao điểm bị muỗi đốt, tránh ra ngoài trời nếu có thể hoặc thực hiện các biện pháp phòng ngừa.
Các biện pháp bảo vệ cá nhân
- Mặc quần áo dài tay màu sáng, đi giày và tất. Có sẵn thuốc diệt côn trùng (ví dụ như permethrin) để xử lý quần áo cho những người ở ngoài trời trong thời gian dài.
- Thoa thuốc chống muỗi lên tất cả các vùng da tiếp xúc
- Thoa kem chống muỗi
Đối với trẻ em nói riêng, hầu hết các loại thuốc bôi ngoài da đều an toàn để sử dụng cho trẻ từ 3 tháng tuổi trở lên khi sử dụng theo hướng dẫn. Một số thành phần thuốc chỉ được khuyến nghị cho trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên nên hãy luôn kiểm tra thông tin sản phẩm. Trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi có thể được bảo vệ khỏi muỗi bằng cách sử dụng nôi có màn chống muỗi.
Các biện pháp môi trường
- Hãy ở và ngủ trong những căn phòng được bảo vệ bằng màn chắn và kiểm tra không có bất kỳ vết rách nào
- Hãy chắc chắn rằng lều của bạn được bảo vệ tốt với màn chống côn trùng khi cắm trại hoặc ngủ trong màn chống muỗi
- Sử dụng bình xịt diệt côn trùng khi có muỗi trong phòng, đặc biệt là ở những góc tối
- Giảm bớt tất cả các vật chứa nước xung quanh nhà, nơi muỗi có thể sinh sản. Muỗi chỉ cần một vũng nước nhỏ để sinh sản
- Sử dụng các thiết bị có tác dụng diệt côn trùng để giúp giảm muỗi đốt, nên sử dụng chúng kết hợp với thuốc chống côn trùng tại chỗ
Tiêm phòng
Bạn nên chủng ngừa nếu:
- Sống ở khu vực có rủi ro cao nhiễm viêm não Nhật Bản
- Du lịch tại khu vực có nguy cơ cao trong mùa mưa hoặc nơi có nguy cơ quanh năm vì có khí hậu nhiệt đới
- Tham gia vào các hoạt động khi ở một quốc gia có nguy cơ cao có thể làm tăng nguy cơ bị nhiễm bệnh, chẳng hạn như đi xe đạp hoặc cắm trại
- Làm việc trong phòng thí nghiệm có khả năng tiếp xúc với vi rút
Viêm não nhật bản tiêm mấy mũi, tiêm khi nào?
Mũi tiêm viêm não Nhật Bản được tiêm hai liều, với các liều cách nhau 28 ngày. Người lớn từ 18–65 tuổi có thể tiêm liều thứ hai sớm nhất là 7 ngày sau liều đầu tiên. Liều cuối cùng nên được tiêm ít nhất 1 tuần trước khi đi du lịch. Một liều nhắc lại (liều thứ ba) nên được tiêm nếu một người đã tiêm chủng vắc xin chính hai liều trước đó một năm hoặc hơn và có nguy cơ tiếp tục nhiễm vi rút JE hoặc có khả năng bị phơi nhiễm trở lại.
Xem thêm: Giá vacxin viêm não Nhật Bản
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Doctor có sẵn Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch khám với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.
Nguồn tham khảo: medicalnewstoday
Có thể bạn quan tâm