Có cách trị nổi mề đay nào an toàn và dứt điểm được không? Mày đay là một tình trạng da phổ biến ảnh hưởng đến bất kỳ ai vào bất kỳ thời điểm nào. Nổi mề đay có xu hướng tự biến mất mà không cần điều trị, nhưng các phương pháp tự chăm sóc như tắm nước mát có thể giúp kiểm soát sự khó chịu.
Hãy cùng Doctor có sẵn tìm hiểu chi tiết về các cách trị mề đay tại nhà, thuốc không kê đơn, thuốc theo toa và các liệu pháp bổ sung và thay thế ngay trong bài viết dưới đây.
Tóm tắt nội dung
Nổi mề đay là gì? Đây có phải triệu chứng nghiêm trọng?
Nổi mề đay (mày đay) là tình trạng phát ban trên cơ thể bạn. Mặc dù nổi mề đay thường liên quan đến các phản ứng dị ứng, nhưng bệnh cũng có thể phát triển bởi:
- Căng thẳng
- Thuốc men
- Côn trùng cắn hoặc đốt
- Ánh sáng mặt trời
- Nhiệt độ lạnh
- Sự nhiễm trùng
- Một số điều kiện khác
Các loại mày đay
Mề đay thường được phân loại cấp tính hoặc mãn tính. Sự khác biệt phụ thuộc vào thời gian các triệu chứng kéo dài.
Cấp tính
Các trường hợp mề đay cấp tính là những trường hợp xuất hiện đột ngột và diễn ra trong thời gian ngắn. Hầu hết đều liên quan đến dị ứng. Da tiếp xúc với một chất bình thường vô hại mà hệ thống miễn dịch nhầm lẫn là chất cần loại bỏ, chất này gây ra phản ứng trên da.
Phản ứng có thể được kích hoạt bởi bất kỳ thứ gì, bao gồm thực phẩm, thuốc, phấn hoa, côn trùng cắn và mủ. Ngay cả những tác nhân thể chất nhất định chẳng hạn như nóng, lạnh, mặt trời, tập thể dục có thể gây ra phản ứng miễn dịch dẫn đến nổi mề đay.
Mãn tính
Nổi mề đay được coi là mãn tính nếu chúng kéo dài hơn sáu tuần. Chúng được cho là do phản ứng tự miễn dịch gây ra, không phải do dị ứng. Tự miễn dịch có nghĩa là hệ thống miễn dịch đang tấn công các tế bào khỏe mạnh trong cơ thể như thể chúng là tác nhân gây hại. Điều này có thể do một bệnh tự miễn dịch hoặc không rõ nguyên nhân.
Nổi mề đay tự miễn dịch có thể cải thiện bằng cách điều trị nguyên nhân cơ bản. Ví dụ, mày đay mãn tính đôi khi liên quan đến bệnh tuyến giáp tự miễn. Có bằng chứng cho thấy việc điều trị tình trạng tuyến giáp cũng có thể cải thiện các triệu chứng nổi mề đay.
Việc xác định nguyên nhân gây ra phát ban cũng vô cùng quan trọng. Nếu biết nguyên do, bạn hoàn toàn có thể có những biện pháp phòng tránh và ngăn chặn triệu chứng bệnh. Nổi mề đay thường biến mất trong vòng 24 giờ và không cần điều trị. Tuy nhiên, bạn nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu bạn gặp bất kỳ trường hợp nào sau đây:
- Chóng mặt
- Sưng trong cổ họng hoặc mặt của bạn
- Khó thở
Đây có thể là dấu hiệu của phản ứng dị ứng nghiêm trọng và cần được chăm sóc khẩn cấp. Nếu tình trạng nổi mề đay của bạn nhẹ hơn, bạn có thể tìm hiểu một số cách trị nổi mề đay giúp giảm bớt cảm giác khó chịu ngay sau đây.
Các cách trị nổi mề đay tự nhiên
Khi bạn bị nổi mề đay cấp tính do phản ứng dị ứng, điều quan trọng là bạn phải tìm ra tác nhân gây ra bệnh. Thực hiện các bước để tránh các tác nhân gây bệnh là điều tốt nhất bạn có thể tự làm để điều trị nổi mề đay cấp tính.
Nếu nổi mề đay là do phản ứng tự miễn dịch, bạn sẽ không có bất kỳ tác nhân nào để tránh. Nhưng những mẹo sau đây để điều trị ngứa và sưng do nổi mề đay vẫn có thể hữu ích, bất kể nguyên nhân là gì:
- Chườm khăn ướt, chườm lạnh: Cách đơn giản nhất là nhúng khăn vào bát nước đá và chườm trực tiếp lên da. Một bồn tắm làm mát cũng có thể hữu ích
- Mặc quần áo rộng: Loại quần áo này cho phép luồng không khí lưu thông và giảm ma sát trên da
- Chọn loại vải mặc lành tính: Chọn các loại quần áo làm bằng cotton hoặc vải tổng hợp nhẹ, mịn như rayon. Tránh len, lanh, denim hoặc bất kỳ loại vải có họa tiết nào có thể gây kích ứng da
- Giữ mát: Tránh cơ thể quá nóng bằng cách tránh mặc quần áo nhiều lớp, có thể cởi ra nếu cần, chọn tắm bằng nước mát và ở trong máy lạnh khi trời nóng
- Không gãi: Gãi có thể khiến tình trạng nổi mề đay của bạn trở nên tồi tệ hơn
Cách trị nổi mề đay bằng các loại thuốc không kê đơn
Hầu hết các trường hợp nổi mề đay cấp tính có thể được điều trị bằng thuốc trị mề đay không kê đơn để làm giảm phản ứng dị ứng. Điều này chủ yếu liên quan đến thuốc kháng histamin, nhưng cũng có thể bao gồm một nhóm thuốc được gọi là thuốc chẹn H2.
Thuốc kháng histamin
Thuốc kháng histamin là phương pháp điều trị đầu tiên tốt nhất cho bệnh nổi mề đay, cả cấp tính và mãn tính. Chúng hoạt động bằng cách ức chế histamin, một chất hóa học được sản xuất bởi hệ thống miễn dịch gây ra các triệu chứng dị ứng.
Thuốc kháng histamin không gây buồn ngủ và tác dụng của chúng có thể kéo dài đến 24 giờ. Những loại thuốc này bao gồm:
- Allegra (fexofenadine)
- Claritin (loratadine)
- Xyzal (levocetirizine dihydrochloride)
- Zyrtec (cetirizine)
- Benadryl (diphenhydramine): Một loại thuốc kháng histamin cũ hơn, thường được tránh dùng vào ban ngày vì nó có thể gây buồn ngủ, nhưng nó có thể giúp bạn ngủ nếu cơn ngứa vẫn tiếp tục vào ban đêm.
Thuốc kháng histamin H2
Thuốc đối kháng thụ thể histamin H2, còn được gọi là thuốc chẹn H2 là một nhóm thuốc khác đôi khi được sử dụng cùng với thuốc kháng histamin.
Thường được sử dụng để điều trị chứng ợ nóng, thuốc chẹn H2 hoạt động bằng cách thu hẹp các mạch máu trên da. Điều này giúp làm dịu vết đỏ và sưng tấy. Thuốc chẹn H2 có thể được sử dụng để giúp kiểm soát phát ban cấp tính và mãn tính.
Các thuốc chẹn H2 OTC phổ biến bao gồm:
- Tagamet (cimetidine)
- Pepcid (famotidine)
Các tác dụng phụ bao gồm nhức đầu, chóng mặt, tiêu chảy, đau cơ, đau khớp và phát ban.
Cách trị nổi mề đay bằng các loại thuốc kê đơn
Thuốc kháng histamin kê đơn có thể không đủ mạnh để điều trị tất cả các dạng nổi mề đay. Một số dạng mãn tính nhất định có thể yêu cầu các loại thuốc khác nhau, đặc biệt nếu tác nhân gây ra là thể chất chứ không phải dị ứng.
Trong số các loại thuốc kê đơn thường được sử dụng có thuốc kháng histamin, corticosteroid, chất điều chỉnh leukotriene và kháng thể đơn dòng được phê duyệt đặc biệt để điều trị mề đay mãn tính.
Thuốc kháng histamin
Thuốc kháng histamin kê đơn có thể được sử dụng để điều trị phát ban cấp tính và mãn tính.
Clarinex (desloratadine) là một loại thuốc kháng histamine tương tự như Claritin và Zyrtec, nhưng nó chỉ được bán theo toa. Nó ít gây buồn ngủ hơn so với các loại thuốc kháng histamin cũ khác.
Nếu thuốc kháng histamine không gây buồn ngủ không giúp giảm đau, bác sĩ có thể kê đơn Vistaril (hydroxyzine pamoate) để dùng trước khi đi ngủ.
Vistaril là một loại thuốc kháng histamine mạnh hơn được sử dụng để điều trị một loạt các phản ứng trên da, bao gồm nổi mề đay mãn tính và viêm da tiếp xúc. Các tác dụng phụ thường gặp có thể bao gồm đau đầu, đau dạ dày và mờ mắt.
Corticosteroid
Nếu thuốc kháng histamine kê đơn không giúp giảm bớt hoặc gây ra tác dụng phụ không thể dung nạp được, bác sĩ có thể kê toa corticosteroid (steroid) để nhanh chóng giảm sưng và ngứa.
Corticosteroid hoạt động bằng cách ức chế toàn bộ hệ thống miễn dịch. Bằng cách “lọc” phản ứng, corticosteroid có thể làm giảm phát ban do phản ứng dị ứng hoặc tự miễn dịch gây ra.
Prednisone là lựa chọn được kê đơn phổ biến nhất, được cung cấp bằng đường tiêm hoặc thuốc viên.
Corticosteroid có thể được sử dụng cho cả phát ban cấp tính và mãn tính, nhưng chúng chỉ được sử dụng trong thời gian ngắn. Nếu bạn bị nổi mề đay mãn tính, bác sĩ có thể kê đơn corticosteroid để điều trị ngắn hạn các đợt nổi mề đay. Việc sử dụng prednisone lâu dài có liên quan đến việc tăng nguy cơ loãng xương, tăng nhãn áp và tiểu đường.
Leukotriene Modifier
Các chất điều chỉnh leukotriene hoạt động bằng cách ngăn chặn tác động của hoặc sản xuất leukotrienes. Đây là những chất có thể kích hoạt việc thu hẹp đường dẫn khí và thúc đẩy quá trình viêm nhiễm, trong số những thứ khác. Bác sĩ có thể kê đơn những loại thuốc này nếu bạn bị nổi mề đay mãn tính và thuốc kháng histamine không có tác dụng.
Singulair (montelukast) là chất điều chỉnh leukotriene phổ biến nhất được kê đơn cho bệnh phát ban. Accolate (zafirlukast) đôi khi cũng được sử dụng để điều trị phát ban.
Có nhiều cách trị nổi mề đay tùy thuộc vào nguyên nhân gây dị ứng. Chúng bao gồm các biện pháp điều trị tại nhà như chườm lạnh hoặc thuốc không kê đơn như thuốc kháng histamin và thuốc chẹn H2.
Nổi mề đay mãn tính hoặc kháng điều trị có thể được điều trị bằng thuốc kháng histamin theo toa cũng như các loại thuốc đã được phê duyệt và không có nhãn mác như Xolair (omalizumab), doxepin hoặc Singulair (montelukast).
Các liệu pháp bổ sung cũng có thể hữu ích, bao gồm tắm bột yến mạch hoặc thiền định có thể làm giảm căng thẳng khiến phát ban mãn tính tồi tệ hơn.
Nguồn tham khảo: verywellhealth
