Thuốc doxycycline là kháng sinh phổ rộng thuộc nhóm tetracycline, có tác dụng trên nhiều vi khuẩn gây bệnh cả gram âm và gram dương, hiếu khí và kỵ khí. Ở Việt Nam, việc lạm dụng tetracycline đã dẫn đến kháng thuốc rộng rãi, làm giảm hoặc mất tác dụng của thuốc.Cùng Doctor có sẵn tìm hiểu thêm về loại thuốc này trong bài viết dưới đây.
Tóm tắt nội dung
Thông tin về thuốc Doxycycline
Doxycycline 100mg là thuốc gì? Trước khi có câu trả lời cho thắc mắc trên bạn cần nắm rõ một số thông tin của loại thuốc kháng sinh Doxycycline 100mg.
Doxycycline 100mg do công ty Domesco, Việt Nam sản xuất. Thuốc có thành phần chính là kháng sinh Doxycycline 100mg được chỉ định điều trị các bệnh nhiễm khuẩn gây ra bởi các chủng nhạy cảm của vi khuẩn Gram dương, Gram âm và một số vi khuẩn khác.
- Tên hoạt chất: Doxycycline
- Nhóm thuốc: Thuốc trị ký sinh trùng, chống nhiễm khuẩn, kháng nấm và virus
- Dạng bào chế: Viên nén, viên nang màu xanh
- Hàm lượng: 100mg
Công dụng của doxycycline 100mg
Doxycycline là một kháng sinh phổ rộng có tác dụng kìm khuẩn do ức chế quá trình tổng hợp protein của vi khuẩn. Cơ chế tác dụng của tetracyclin là do khả năng gắn vào và ức chế chức năng riboxom của vi khuẩn, đặc biệt là gắn vào đơn vị 30S của ribosom. Do vậy, tetracyclin ngăn cản quá trình gắn aminoacyl t – RNA dẫn đến ức chế quá trình tổng hợp protein. Khi vi khuẩn kháng tetracyclin, vị trí gắn tetracyclin trên riboxom bị biến đổi. Vì vậy, tetracyclin không gắn được vào riboxom của vi khuẩn và mất tác dụng.
Thuốc Doxycycline thường được chỉ định dùng trong các trường hợp sau:
- Nhiễm khuẩn đường hô hấp: Viêm phổi và nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới do các chủng nhạy cảm của Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Klebsiella pneumoniae và các vi khuẩn khác. Viêm phổi do Mycoplasma pneumoniae, viêm phế quản mạn tính, viêm xoang.
- Nhiễm khuẩn đường tiết niệu: Nhiễm khuẩn do các chủng nhạy cảm như các chủng Klebsiella, Enterobacter Spp., Escherichia coli, Streptococcus faecalis và các vi khuẩn khác.
- Các bệnh lây truyền qua đường sinh dục: Nhiễm khuẩn do Chlamydia trachomatis bao gồm nhiễm khuẩn niệu đạo không biến chứng, nhiễm khuẩn nội mạc tử cung hoặc hậu môn. Viêm niệu đạo không do lậu do Ureaplasma urealyticum. Bệnh hạ cam mềm do Calymmatobacterium granulomatis. Thuốc thay thế trong điều trị bệnh lậu và giang mai.
- Nhiễm khuẩn nhãn khoa: Do các chủng nhạy cảm với Gonococcus, Staphylococcus và Haemophilus influenzae. Doxycycline được chỉ định trong điều trị bệnh đau mắt hột, mặc dù các tác nhân gây bệnh không phải luôn được loại trừ khi đánh giá bằng miễn dịch huỳnh quang.
- Nhiễm Rickettsia: Sốt phát ban Rocky Mountain, sốt phát ban, sốt Q và viêm nội tâm mạc do Coxiella và sốt ve.
- Bệnh sốt vẹt (Psittacosis), bệnh tả, bệnh Melioidosis, nhiễm Leptospira, các nhiễm khuẩn khác do các chủng nhạy cảm với Yersinia, Brucella (kết hợp với streptomycin), chủng Clostridium, Francisella tularensis và bệnh sốt rét do falciparum kháng cloroquin.
- Chỉ định để dự phòng trong các trường hợp sau: Sốt mò, tiêu chảy ở người du lịch (Escherichia coli sinh nội độc tố ở ruột), Leptospira.
Tác dụng phụ của thuốc doxycycline 100mg
Thuốc Doxycycline 100mg có khả năng gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn ở bất kỳ thời điểm nào trong quá trình sử dụng. Tác dụng phụ thường gặp:
- Buồn nôn, nôn ói
- Khó tiêu
- Ăn mất ngon
- Tiêu chảy nhẹ
- Ngứa da hay nổi ban da
- Sạm da
- Ngứa vùng kín hay ra khí hư
Tác dụng phụ nghiêm trọng cần lưu ý ngưng thuốc và đi khám bệnh:
- Đau bụng dữ dội, tiêu chảy toé nước hay có máu
- Đau rát cổ họng, khó nuốt
- Đau ngực, nhịp tim không đều, khó thở
- Triệu chứng giảm bạch cầu: sốt, lạnh run, hạch sưng, đau nhức cơ thể, yếu cơ, da nhạt, dễ bầm hay chảy máu.
- Đau đầu dữ dội, ù tai, chóng mặt, mất thị lực, đau sau hố mắt
- Ăn mất ngon, đau bụng trên có thể lan ra sau lưng, buồn nôn, nôn ói, nhịp tim nhanh, nước tiểu sậm màu, vàng da.
- Phản ứng quá mẫn, bao gồm sốc phản vệ phản ứng phản vệ: ban xuất huyết dị ứng, hạ huyết áp, viêm màng ngoài tim, phù mạch, đợt cấp của bệnh lupus ban đỏ hệ thống, khó thở, bệnh huyết thanh, phù mạch ngoại biên, nhịp tim nhanh và nổi mày đay.
Trong trường hợp gặp phải những tác dụng phụ kể trên, người bệnh không nên chủ quan mà nên ngưng thuốc và đến gặp bác sĩ để được kiểm tra, điều trị kịp thời
Chống chỉ định
Thuốc Doxycycline không được sử dụng trong những trường hợp sau:
- Quá mẫn cảm với doxycycline, các thuốc nhóm tetracycline hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc.
- Việc sử dụng các thuốc thuộc nhóm tetracycline trong giai đoạn phát triển răng (phụ nữ có thai, trẻ sơ sinh và trẻ em đến 12 tuổi) có thể gây ra đổi màu răng vĩnh viễn (vàng – xám – nâu). Tác dụng không mong muốn này phổ biến hơn khi sử dụng thuốc lâu dài hoặc dùng ngắn hạn lặp lại. Giảm sản men răng cũng được báo cáo. Doxycycline chống chỉ định ở những nhóm bệnh nhân này.
- Trẻ em dưới 12 tuổi: Chống chỉ định trẻ em dưới 12 tuổi.
- Phụ nữ mang thai: Doxycycline chống chỉ định trong thai kỳ.
- Phụ nữ cho con bú: Các thuốc nhóm tetracycline qua được sữa mẹ do đó chống chỉ định dùng cho các bà mẹ cho con bú.
Thận trọng
- Nhạy cảm ánh sáng: Biểu hiện bằng phản ứng rám nắng quá mức ở một số người dùng thuốc nhóm tetracycline, bao gồm doxycycline. Những bệnh nhân tiếp xúc với ánh sáng mặt trời trực tiếp hoặc tia cực tím nên biết rằng phản ứng này có thể xảy ra khi dùng thuốc nhóm tetracycline. Nên ngưng điều trị khi thấy dấu hiệu của ban đỏ da.
- Bệnh nhân suy gan: Doxycycline nên được dùng thận trọng vì có khả năng gây độc cho gan. Bất thường chức năng gan hiếm gặp xảy ra ở cả đường uống và đường của các thuốc nhóm tetracycline, bao gồm doxycycline.
- Ở bệnh nhân suy thận: Doxycycline bài tiết qua thận là khoảng 40% trong 72 giờ ở người có chức năng thận bình thường. Tỷ lệ bài tiết vào khoảng 1-5% trong 72 giờ ở người suy thận nặng (độ thanh thải creatinin dưới 10 ml/phút). Các nghiên cứu đã cho thấy không có sự khác biệt đáng kể về thời gian bán thải trong huyết thanh của doxycycline ở người có chức năng thận bình thường và người suy thận nặng.
- Vi khuẩn phát triển quá mức: Việc sử dụng thuốc kháng sinh đôi khi có thể dẫn đến sự phát triển quá mức các vi khuẩn không nhạy cảm, bao gồm Candida. Nếu xuất hiện vi khuẩn kháng thuốc, nên ngưng dùng kháng sinh và điều trị thích hợp.
- Viêm đại tràng giả mạc xảy ra với hầu như tất cả các thuốc kháng khuẩn, bao gồm doxycycline, với mức độ từ nhẹ đến nặng. Điều quan trọng là phải xem xét chẩn đoán ở những bệnh nhân có biểu hiện tiêu chảy sau khi dùng các thuốc kháng khuẩn.
- Viêm thực quản: Trường hợp của viêm thực quản và loét thực quản ở những bệnh nhân dùng thuốc nhóm tetracyclin, bao gồm doxycycline. Hầu hết các bệnh nhân này dùng thuốc ngay trước khi đi ngủ hoặc uống với ít nước.
- Bệnh thóp phồng ở trẻ sơ sinh và tăng áp lực nội sọ lành tính ở thanh thiếu niên và người lớn khi dùng thuốc điều trị. Tình trạng này nhanh chóng biến mất khi ngưng thuốc.
- Các bệnh lây truyền qua đường tình dục: Khi điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục có nghi ngờ giang mai, dùng chẩn đoán thích hợp, bao gồm các xét nghiệm trên kính hiển vi nền đen. Trong tất cả những trường hợp như xét nghiệm huyết thanh hàng tháng nên được thực hiện trong ít nhất là 4 tháng.
- Nhược cơ: Vì khả năng phong bế thần kinh cơ yếu, cần thận trọng khi dùng các thuốc nhóm tetracycline cho bệnh nhân có bệnh nhược cơ.
- Bệnh lupus ban đỏ hệ thống: Các thuốc nhóm tetracycline có thể gây ra đợt cấp của bệnh lupus ban đỏ hệ thống.
- Methoxyflurane: Cần thận trọng dùng đồng thời các thuốc nhóm tetracycline với methoxyflurane.
- Bệnh nhân có vấn đề về dung nạp galactose, bệnh nhân thiếu hụt enzym Lapp lactase hoặc kém hấp thu glucose-galactose không nên dùng thuốc này.
- Khả năng lái xe và vận hành máy móc: Lưu ý thuốc có thể gây nhìn mờ, rối loạn thị giác. Thận trọng khi lái xe, vận hành máy móc.
Ngoài ra, khi sử dụng thuốc Doxycycline 100mg bạn cần lưu ý một số điều sau để đạt được hiệu quả cũng như tránh những tác dụng phụ có thể xảy ra:
- Phải tránh dùng Doxycycline trong thời gian dài vì có thể gây bội nhiễm nấm và vi khuẩn.
- Ở trẻ < 8 tuổi, doxycyclin gây biến màu răng vĩnh viễn, giảm sản men răng và giảm tốc độ phát triển chiều dài của bộ xương. Do đó không dùng doxycyclin cho người bệnh ở nhóm tuổi này
- Nên uống thuốc với một cốc nước đầy, và ở tư thế đứng, để tránh loét thực quản hoặc để giảm kích ứng đường tiêu hóa.
- Thận trọng khi sử dụng thuốc Doxycycline đồng thời với các loại thuốc Tây y hay thực phẩm chức năng khác khi chưa có sự cho phép. Hãy báo cho bác sĩ những loại thuốc mà bạn đang sử dụng để tránh tác dụng phụ không mong muốn có thể xảy ra.
- Sử dụng thuốc dạng viên nang giải phóng chậm có thể làm một số vi sinh vật như nấm Candida phát triển.
- Uống thuốc kháng sinh có thể gặp phải tình trạng kháng thuốc. Điều quan trọng là bạn phải uống đúng và đủ liều theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Không được dùng thuốc đối với phụ nữ mang thai và cho con bú
- Sử dụng cho phụ nữ có thai: Các tetracyclin phân bố qua nhau thai; không dùng doxycyclin trong nửa cuối thai kỳ vì doxycyclin có thể gây biến màu răng vĩnh viễn, giảm sản men răng, và có thể tích lũy trong xương, gây rối loạn cấu trúc xương. Ngoài ra, có thể xảy ra gan nhiễm mỡ ở phụ nữ mang thai, đặc biệt khi tiêm tĩnh mạch liều cao.
- Sử dụng cho phụ nữ đang cho con bú: Doxycyclin được bài tiết vào sữa và tạo phức hợp không hấp thu được với canxi trong sữa.
- Người bệnh cần có chế độ ăn uống, sinh hoạt, nghỉ ngơi hợp lý, điều độ để tăng sức đề kháng, hỗ trợ cải thiện tình trạng bệnh:
- Ăn uống đủ chất, giàu dinh dưỡng, nhiều rau củ quả chứa nhiều vitamin, uống nhiều nước, hạn chế ăn các thức ăn chiên rán, nhiều dầu mỡ, cay nóng…ảnh hưởng đến họng cũng như sức khỏe.
- Không sử dụng các chất kích thích, các loại đồ uống có cồn như: rượu bia, cà phê…trong khi sử dụng thuốc.
- Thường xuyên tập luyện những bài tập thể dục thể thao nhẹ nhàng, vừa sức như đi bộ, yoga…
- Có chế độ nghỉ ngơi điều độ, khoa học, ngủ sớm, ngủ đủ giấc, không thức khuya, hạn chế căng thẳng, áp lực…
Giá thuốc Doxycycline 100mg bao nhiêu?
Thuốc Doxycycline 100mg được bán khá nhiều ở các hiệu thuốc Tây y và các trang thương mại điện tử chuyển bán dược phẩm. Hiện nay, giá thuốc Doxycycline 100mg rơi vào khoảng 100.000 – 125.000 đồng/ hộp x 10 vỉ x 10 viên.
Trên thị trường hiện nay xuất hiện khá nhiều dòng thuốc “nhái”, thuốc kém chất lượng trà trộn vào thuốc chính hãng. Nhằm phòng tránh gặp tình trạng “tiền mất tật mang”, bạn nên tìm đến địa chỉ chuyên cung cấp dược phẩm uy tín và đáng tin cậy ở gần địa bàn đang sinh sống. Nếu không chắc chắn, hãy tìm đến sự trợ giúp của bác sĩ chuyên khoa.
Doxycycline là kháng sinh có phổ rộng, an toàn, ít gây dị ứng, ít độc nhưng hiện nay có tỷ lệ kháng thuốc khá cao. Do đó nên tránh dùng thuốc bừa bãi, không đúng liều, bảo quản thuốc ở nơi khô ráo, tránh ánh sáng trực tiếp. Nếu cần phải sử dụng thuốc, bạn nên đi khám để được bác sĩ kiểm tra và chỉ định liều lượng cũng như loại thuốc phù hợp, tránh sử dụng thuốc tùy tiện gây ra những tác dụng phụ không mong muốn.
Xem thêm: Giá thuốc Doxycycline 100mg
Uống thuốc doxycycline có tác dụng gì?
Tác dụng phụ của thuốc doxycycline?
Phát ban da hoặc ngứa da, Da sạm màu,Ngứa hoặc tiết dịch âm đạo…Thông thường, những triệu chứng này sẽ tự biến mất nhưng trong một vài trường hợp tình trạng nặng nên được theo dõi và đến gặp bác sĩ để kiểm tra.
Doxycycline thuộc nhóm kháng sinh nào?
Thuốc doxycycline 100mg trị mụn được không?
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Doctor có sẵn Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch khám với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.
Nguồn tham khảo: drugs.com