19 món ăn bài thuốc chữa mất ngủ hiệu quả, an toàn

Ngày cập nhật: 27/11/24

Tác giả: Đội ngũ biên tập Docosan

Mất ngủ là một trong những nguyên nhân phổ biến ảnh hưởng đến chất lượng sống và công việc của rất nhiều người. Bên cạnh việc dùng thuốc hỗ trợ, bài viết này sẽ mách cho bạn những món ăn bài thuốc chữa mất ngủ hiệu quả và an toàn hơn ngay tại nhà. Hãy cùng Docosan tìm hiểu nhé!

Tóm tắt nội dung

1 Nguyên nhân của tình trạng mất ngủ
2 Những món ăn giúp an thần, cải thiện tình trạng mất ngủ
3 Một số bài thuốc hỗ trợ cải thiện chứng mất ngủ
4 Lưu ý khi dùng những món ăn giúp an thần ngủ ngon
5 Mẹo giúp ngủ ngon hơn vào ban đêm

Nguyên nhân của tình trạng mất ngủ

Mất ngủ là tình trạng một người khó đi vào giấc ngủ hoặc khó duy trì giấc ngủ. Mất ngủ thường khiến bạn cảm thấy mệt mỏi khi thức dậy, cạn kiệt năng lượng, khó tập trung vào công việc và tinh thần không được thoải mái.

Có nhiều nguyên nhân khác nhau có thể dẫn đến mất ngủ. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:

Căng thẳng: Những người đang có lo lắng về công việc, trường học, sức khỏe, tiền bạc hoặc gia đình thường dễ bị mất ngủ do tâm trí họ liên tục hoạt động kể cả vào ban đêm. Điều này sẽ dẫn tới mất ngủ nếu họ không kiểm soát tốt căng thẳng của mình.
Thay đổi trong lịch trình đi lại hoặc làm việc: Những người làm các công việc phải thay đổi ca thường xuyên hoặc đi lại giữa các quốc gia có múi giờ khác nhau cũng dễ bị mất ngủ. Nguyên nhân là do đồng hồ sinh học của cơ thể khi đó không còn hoạt động nhịp nhàng được nữa.
Thói quen ngủ xấu: Những thói quen ảnh hưởng xấu đến giấc ngủ của bạn bao gồm: đi ngủ và thức dậy vào những thời điểm khác nhau mỗi ngày, ngủ trưa quá dài, hoạt động quá mức trước khi đi ngủ, không gian ngủ không thoải mái, ăn uống hoặc xem TV khi đang nằm trên giường, sử dụng máy tính hoặc điện thoại trước khi đi ngủ,…
Ăn quá nhiều vào buổi tối muộn: Việc ăn quá nhiều vào buổi tối sẽ khiến bạn cảm thấy đầy tức bụng khi nằm, dẫn đến khó ngủ.
Rối loạn sức khỏe tinh thần: Nguyên nhân mất ngủ phổ biến khác là do các vấn đề tinh thần như: rối loạn lo âu, rối loạn căng thẳng sau chấn thương, trầm cảm,…
Thuốc: Một số loại thuốc có thể gây mất ngủ, chẳng hạn như: thuốc chống trầm cảm, thuốc điều trị hen suyễn, cao huyết áp, các sản phẩm giảm cân,…
Tình trạng bệnh lý: Có nhiều bệnh lý liên quan đến tình trạng mất ngủ như: đau dai dẳng, ung thư, tiểu đường, bệnh tim mạch, hen suyễn, trào ngược dạ dày thực quản (GERD), cường giáp, hội chứng ngưng thở khi ngủ, hội chứng chân không yên, Parkinson và Alzheimer.
Rối loạn liên quan đến giấc ngủ: Ngưng thở khi ngủ khiến bạn ngừng thở vào ban đêm, làm gián đoạn giấc ngủ. Hội chứng chân không yên gây ra cảm giác khó chịu mạnh mẽ khi phải di chuyển chân khi cố gắng ngủ. Điều này có thể khiến bạn không ngủ được hoặc không ngủ lại được.
Sử dụng chất khích thích: Những chất kích thích như cà phê, trà, thuốc lá và rượu bia khi uống vào buổi chiều hoặc buổi tối có thể khiến bạn không ngủ được vào ban đêm.

Thói quen xem điện thoại vào ban đêm có thể là nguyên nhân dẫn tới mất ngủ

Những món ăn giúp an thần, cải thiện tình trạng mất ngủ

Dưới đây là danh sách các món ăn đơn giản tại nhà mà bạn có thể tham khảo và thực hiện để cải thiện chứng mất ngủ của mình:

Cháo hạt sen

Hạt sen được xem là loại thực phẩm bổ dưỡng, vừa cung cấp nhiều chất dinh dưỡng giúp phục hồi thể trạng, tăng cường sức khỏe cho cơ thể, vừa có vai trò hỗ trợ giấc ngủ và giảm căng thẳng. Nguyên nhân là vì hạt sen chứa nhiều thành phần như glucocid và các alkaloid giúp điều hòa thần kinh, giảm căng thẳng và lo âu.

Về cách chế biến, bạn cần:

Rửa sạch hạt sen, bổ đôi và loại bỏ tim sen nếu là hạt sen tươi. Sau đó, cho hạt sen vào nồi cùng với 1 lít nước và một chút muối, ninh cho tới khi hạt sen bắt đầu mềm ra.
Tiếp theo, thêm gạo nếp và gạo tẻ vào, tiếp tục nấu đến khi cả nồi cháo đều chín nhừ.
Để tăng thêm hương vị thì bạn có thể nấu cùng với một ít thì nạc xay phi với hành tím.
Cuối cùng, nêm nếm gia vị cho vừa ăn và khấy đều trong khoảng 5 phút rồi tắt bếp.

Nên ăn cháo khi còn nóng vào buổi tối để giúp bạn dễ dàng đi vào giấc ngủ. Bạn có thể ăn một lần mỗi ngày trong 1 tuần liên tục. Khi tình trạng mất ngủ đã được cải thiện, bạn có thể duy trì dùng từ 2 – 3 lần/tuần để bồi bổ sức khỏe và hỗ trợ tiêu hóa.

Cháo long nhãn hạt sen

Long nhãn là ruột của quả nhãn sau đó được đem đi phơi khô và bảo quản để sử dụng. Đây cũng là một vị thuốc bổ và an thần tương tự hạt sen. Long nhãn giúp dưỡng tâm, ích tỳ, đặc biệt hiệu quả trong việc cải thiện tình trạng mất ngủ do căng thẳng. Khi kết hợp với hạt sen, món cháo này sẽ giúp an thần và bồi bổ cơ thể, đồng thời tăng cường sức khỏe tổng thể của bạn.

Về cách chế biến, đầu tiên bạn lấy hạt sen đem đi rửa sạch, tách tâm sen và cho vào nồi, đổ sâm sấp nước rồi đun với lửa nhỏ trong khoảng 15 – 20 phút (nếu dùng hạt sen khô thì cần ngâm khoảng vài giờ trước khi nấu cho nở ra). Khi hạt sen mềm bắt đầu mềm, thêm đường phèn và đun thêm khoảng 10 phút cho đường tan ra ngấm vào sen.

Thêm tiếp gạo vào và nấu cho đến khi các nguyên liệu chín nhừ. Sau đó cho long nhãn vào nồi, tiếp tục đun sôi trong khoảng 2 – 3 phút rồi tắt bếp (Lưu ý nếu dùng long nhãn khô thì cần sơ chế bằng cách ngâm với nước ấm khoảng nửa tiếng trước khi nấu).

Chè đậu xanh

Chè đậu xanh là một món ăn rất phổ biến đối với người việt nam nhờ hương vị thơm ngon, dễ làm. Tuy nhiên, ít ai biết rằng món ăn này cũng có khả năng cải thiện giấc ngủ hiệu quả.

Đậu xanh chứa nhiều vitamin B và khoáng chất, giúp làm dịu hệ thần kinh và hỗ trợ cải thiện giấc ngủ. Đậu xanh cũng giúp thanh lọc cơ thể, làm mát gan, từ đó giảm cảm giác nóng nảy, bứt rứt khi ngủ.

Chè đậu xanh rất dễ làm, chỉ cần nấu đậu xanh đã ngâm với nước đến khi mềm, sau đó thêm đường phèn và nước cốt dừa tùy ý. Món chè này nên ăn nguội vào buổi tối để đạt hiệu quả tối ưu.

Gà hầm thuốc bắc

Gà hầm thuốc bắc cũng là một trong những sự lựa chọn mà bạn có thể tham khảo để điều trị chứng mất ngủ của mình.

Gà được chế biến cùng với các loại dược liệu như đương quy, kỷ tử, hoài sơn có vừa có tác dụng bổ huyết, vừa giúp làm dịu hệ thần kinh và cải thiện giấc ngủ. Món này đặc biệt tốt cho những người bị suy nhược, mệt mỏi hoặc khó ngủ.

Có nhiều công thức để hầm gà khác nhau. Nhìn chung, gà được làm sạch và hầm cùng các loại dược liệu trong khoảng 2 – 3 giờ để dưỡng chất được hòa quyện. Sau đó, thêm gia vị cho vừa ăn và tắt bếp. Bạn có thể làm món hầm này 1 lần mỗi tuần, giúp bồi bổ cơ thể và tăng cường sức khỏe cho bạn.

Gà hầm thuốc bắc là một món ăn bổ dưỡng và hỗ trợ cải thiện giấc ngủ

Cháo thịt lợn, phục linh, viễn chí

Phục linh và viễn chí là hai loại dược liệu có khả năng an thần, giúp làm dịu thần kinh và giảm căng thẳng. Khi kết hợp với thịt lợn, món cháo này không chỉ giúp cải thiện sức khỏe tinh thần mà còn bổ sung nhiều chất dinh dưỡng và có vị ngon đặc biệt .

Về cách chế biến, thịt lợn được băm nhỏ sẽ được ninh cùng phục linh, viễn chí và gạo cho đến khi cháo sánh mịn. Khuấy đều trong suốt quá trình nấu. Cuối cùng, thêm gia vị vừa ăn và tắt bếp. Món cháo này sẽ là một lựa chọn nhẹ nhàng cho bữa tối, giúp bạn cải thiện giấc ngủ hiệu quả.

Canh lạc tiên nấu thịt bằm

Lạc tiên vốn dĩ là một loại thảo dược nổi tiếng với tác dụng an thần, thường được sử dụng để điều trị các vấn đề về mất ngủ, giúp thanh nhiệt, dưỡng tâm và giảm căng thẳng. Khi nấu canh lạc tiên cùng thịt bằm, món ăn này trở thành nguồn dinh dưỡng dễ tiêu hóa và rất tốt cho hệ thần kinh.

Chế biến món ăn này thực sự vô cùng đơn giản, bạn chỉ cần thực hiện như những loại canh khác. Đem nhặt lá lạc tiên thành từng phần vừa ăn, rửa sạch, nấu thành canh chung với thịt bằm đã xào sơ qua. Nêm gia vị vừa ăn. Món canh này thích hợp để ăn vào buổi tối, giúp cơ thể thư giãn và dễ dàng chìm vào giấc ngủ.

Canh thịt lợn hạt sen

Canh thịt lợn kết hợp với hạt sen giúp bồi bổ tỳ vị, làm dịu hệ thần kinh và cải thiện giấc ngủ. Hạt sen còn giúp tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa và điều hòa cơ thể.

Bạn có thể chế biến món ăn này bằng cách cho hạt sen và thịt lợn ninh chung trong nồi nước cho đến khi thịt mềm. Nêm gia vị vừa ăn, món canh này có thể ăn kèm với cơm trong bữa tối để giúp bạn dễ ngủ hơn.

Canh hoa bách hợp

Hoa bách hợp là một thảo dược quý, được sử dụng nhiều trong Đông y nhờ những lợi ích mà loài hoa này mang lại, bao gồm khả năng thanh nhiệt, ích khí, bổ trung và nhuận phế, an thần và cải thiện giấc ngủ.

Về cách chế biến, bạn có thể nấu giống các loại canh thông thường. Hoa bách hợp sau khi rửa sạch đem nấu chung với đậu xanh hoặc thịt lợn để tăng cường dinh dưỡng. Có thể thêm một chút muối hoặc đường tùy khẩu vị. Món canh này nên ăn vào buổi tối để giúp bạn dễ ngủ hơn.

Hoa bách hợp là một thảo dược có công dụng an thần hiệu quả

Tim lợn hầm đương quy

Tim lợn rất giàu tryptophan – tiền chất của hormon serotonin, là một loại thực phẩm bổ dưỡng giúp tăng cường sức khỏe cho người đang suy nhược. Đương quy là vị thuốc quý giúp bổ huyết, điều hòa khí huyết. Khi kết hợp 2 loại nguyên liệu này, món ăn sẽ giúp bổ sung dưỡng chất cho hệ tim mạch và thần kinh, điều hòa và cải thiện giấc ngủ.

Để chế biến, bạn cần chuẩn bị 1 quả tim lợn cùng với khoảng 60g đương quy và các loại gia vị vừa đủ. Trước tiên, mổ tim lợn, rửa sạch với muối và cắt bỏ đường máu. Tiếp tục nhét đương quy vào và đem đi hầm chín. Khi tim lợn đã chín, cắt thành từng miếng vừa ăn.

Canh hoa thiên lý nấu cua

Hoa thiên lý có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, giúp cơ thể thư giãn và cải thiện giấc ngủ. Khi kết hợp với cua, món canh này có tác dụng giải nhiệt độc, giảm căng thẳng mệt mỏi và bổ sung năng lượng cho những người làm việc quá sức, lao lực dẫn đến mất ngủ.

Để nấu món canh này, bạn thực hiện như sau: Cua sau khi luộc chín, lấy thịt, nấu chung với canh hoa thiên lý và nêm nếm gia vị vừa ăn. Canh nên ăn nóng, sẽ giúp cơ thể thư giãn và dễ ngủ hơn vào buổi tối.

Canh rau nhút khoai sọ

Rau nhút hay còn gọi là rau rút, là một loại cây thảo thường được tìm thấy ở dưới mương nước rãnh, ao hồ. Loại rau này có tác dụng làm mát cơ thể, cải thiện hệ thần kinh và giảm căng thẳng. Trong khi đó, khoai sọ có tác dụng bổ thận, phá huyết tán khu, chỉ thống, trừ đờm và tiêu thũng.

Bạn cần chuẩn bị 1 lượng vừa đủ rau nhút và khoai sọ, đem tất cả đi rửa sạch và nấu trong nồi đến khi nhừ, cho gia vị vừa đủ ăn vào và vớt các cặn ra ngoài. Mỗi tuần bạn có thể ăn món này khoảng 3 – 5 lần, đồng thời hãy ăn canh khi còn nóng vào buổi tối để có tác dụng an thần tốt nhất.

Canh củ sen hầm xương

Củ sen là phần rễ sen nằm trong bùn, còn được Đông y gọi là liên ngẫu. Đây là một loại dược liệu chứa nhiều chất chống oxy hóa, thúc đẩy tuần hoàn máu, giải độc và an thần.

Đầu tiên, bạn cần sơ chế củ sen bằng cách gọt bỏ phần vỏ bên ngoài và ngâm trong nước muối loãng, sau đó cắt thành miếng vừa ăn. Sườn non đem rửa sạch bằng nước muối pha loãng, sau đó tẩm ướp gia vị và cho vào nồi nước. Đun đến khi nước trong nồi sôi lên, cho tiếp củ sen và nấu đến khi sườn heo chín, củ sen mềm thì có thể thưởng thức.

Củ sen hầm xương là một món ăn vừa bổ dưỡng vừa giúp cải thiện giấc ngủ

Cháo trứng gà hạt kê

Hạt kê rất giàu chất dinh dưỡng, đặc biệt là chứa nhiều vitamin B, giúp làm dịu thần kinh, giảm căng thẳng và hỗ trợ giấc ngủ của bạn. Trứng gà cũng giàu protein và các dưỡng chất giúp cơ thể phục hồi sau một ngày dài.

Để chế biến, bạn tiến hành rửa sạch hạt kê, sau đó mang đi nấu thành cháo cho đến khi mềm, thêm trứng gà đánh tan vào và khuấy đều. Món cháo này có thể ăn vào buổi tối để giúp bạn có giấc ngủ ngon và sâu hơn, tránh tình trạng giật mình thức giấc giữa đêm.

Một số bài thuốc hỗ trợ cải thiện chứng mất ngủ

Dưới đây là một số bài thuốc dân gian hỗ trợ cải thiện chứng mất ngủ mà bạn có thể tham khảo:

Bài thuốc với đậu xanh: Nấu 50g đậu xanh với 10g đường phèn trong 200ml nước, ăn lúc ấm. Đậu xanh có tác dụng thanh nhiệt, mát gan, hỗ trợ giấc ngủ.
Bài thuốc với quả nhãn: Sắc 15-20g cùi nhãn lấy nước uống hằng ngày. Cùi nhãn có tác dụng trị mất ngủ do huyết hư và suy nhược thần kinh.
Bài thuốc với gừng: Gừng giúp giảm stress, cải thiện giấc ngủ. Bạn có thể nấu nước gừng với đường phèn để uống hoặc xắt lát mỏng rồi ngâm chân với nước gừng hằng ngày sẽ giúp ngủ ngon hơn.
Bài thuốc với cây trinh nữ: Sắc 20g lá trinh nữ, uống giống như trà trước khi đi ngủ giúp cải thiện tình trạng suy nhược thần kinh.
Bài thuốc với tâm sen: Tâm sen giúp an thần và điều trị mất ngủ vô cùng hiệu quả. Bạn chỉ cần lấy khoảng 2-3g tâm sen hãm thành trà hoặc sắc cùng các loại lá khác để uống, bạn sẽ thấy giấc ngủ được cải thiện rõ rệt.
Bài thuốc với hoa lài: Cả rễ và cây hoa lài đều có công dụng chữa được bệnh mất ngủ. Đối với hoa, bạn dùng 10 bông hoa lài tươi kết hợp 2g tâm sen sao vàng nấu nước uống hằng ngày. Đối với rễ, bạn có thể rửa sạch và đem ngâm rượu để tạo thành rượu thuốc giúp chữa bệnh mất ngủ.

Bài thuốc từ tâm sen rất hiệu quả trong điều trị mất ngủ

Lưu ý khi dùng những món ăn giúp an thần ngủ ngon

Mặc dù những món ăn bài thuốc chữa mất ngủ kể trên đều tương đối an toàn và hiệu quả để sử dụng tại nhà. Tuy nhiên, bạn vẫn cần tuân theo những lưu ý sau để có được kết quả điều trị tốt nhất:

Không lạm dụng quá nhiều: Một số món ăn, bài thuốc kể trên khi sử dụng quá nhiều có thể gây tác dụng ngược như khó tiêu, đầy bụng hoặc mất cân bằng dinh dưỡng.
Tham khảo ý kiến bác sĩ: Cần tham khảo ý kiến bác sĩ nếu bạn có các vấn đề sức khỏe đặc biệt như bệnh tiểu đường, huyết áp hoặc cơ địa dị ứng. Ngoài ra, nếu nguyên nhân mất ngủ là do các bệnh lý khác gây ra, cần theo dõi và điều trị bệnh cùng với bác sĩ để giải quyết được những nguyên nhân này.
Chọn nguyên liệu tươi sạch: Hạt sen, đậu xanh, long nhãn hoặc các dược liệu khác nên được chọn lựa kỹ càng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
Kết hợp chế độ sinh hoạt lành mạnh: Các món ăn này chỉ đóng vai trò hỗ trợ, do đó cần kết hợp với việc duy trì thói quen sinh hoạt tốt như tập thể dục nhẹ nhàng, tránh căng thẳng và hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước khi đi ngủ.

Mẹo giúp ngủ ngon hơn vào ban đêm

Ngoài việc tìm kiếm các món ăn bài thuốc chữa mất ngủ, trên thực tế, những thay đổi nhỏ trong thói quen hằng ngày cũng có thể giúp cải thiện đáng kể chất lượng giấc ngủ của bạn. Dưới đây là một số mẹo nhỏ mà các chuyên gia gợi ý:

Thiết lập giờ đi ngủ cố định: Hãy cố gắng đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày để tạo ra nhịp sinh học ổn định, giúp bạn dễ đi vào giấc ngủ hơn.
Tạo không gian đi ngủ thoải mái: Giữ phòng ngủ yên tĩnh, mát mẻ, tránh ánh sáng cùng với một chiếc giường thoải mái sẽ giúp bạn dễ dàng ngủ ngon hơn.
Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ: Nên hạn chế tiếp xúc với màn hình sáng trước khi đi ngủ từ 1 – 2 tiếng, đồng thời tắt đèn và đảm bảo không gian ngủ của bạn đủ tối để kích thích não tiết melanin, giúp bạn dễ đi vào giấc ngủ hơn.
Tập thể dục trong ngày: Vận động nhẹ nhàng hàng ngày, đặc biệt là các bài tập buổi sáng sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh và dễ ngủ hơn vào ban đêm. Lưu ý tránh vận động ít nhất 3 giờ trước khi ngủ để tránh lượng hormon cortisol được tiết ra khi vận động không làm ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn.
Hạn chế dùng chất kích thích: Nên hạn chế cà phê, thuốc lá và rượu bia để tránh gây ra rối loạn giấc ngủ và mệt mỏi sau khi tỉnh dậy.
Tập thư giãn trước khi ngủ: Thực hiện các hoạt động nhẹ nhàng như đọc sách, nghe nhạc êm dịu hoặc tập yoga giúp cơ thể và tâm trí thư giãn, dễ dàng chìm vào giấc ngủ.
Học cách ngủ lại nếu bạn thức dậy: Nếu bạn thức dậy vào giữa đêm và không thể ngủ lại, hãy đứng dậy khỏi giường và làm một hoạt động nhẹ nhàng như đọc sách hoặc viết ghi chú thay vì nằm trên giường trằn trọc.

Thiết lập giờ đi ngủ cố định hằng ngày giúp người bệnh dễ đi vào giấc ngủ hơn

Xem thêm:

Trên đây là những món ăn bài thuốc chữa mất ngủ dân gian vô cùng hiệu quả mà chúng tôi đã tổng hợp được. Mong rằng bài viết này sẽ có ích và đem đến cho bạn những giấc ngủ ngon hơn mỗi ngày. Hãy chia sẻ bài viết này đến gia đình và bạn bè để mọi người cùng biết nhé!

Nguồn tham khảo:

1. Insomnia