Vitamin E chống oxy hóa và gốc tự do

Ngày cập nhật: 25/12/24

Tác giả: Nguyễn Văn Uyên Vi

Gốc tự do là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm. Vitamin E với khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp bảo vệ tế bào khỏi tác hại của gốc tự do. Cùng Docosan tìm hiểu chi tiết về vitamin E chống oxy hoá và vai trò của vitamin E trong việc chống lại gốc tự do qua bài viết dưới đây.

Tóm tắt nội dung

1 Gốc tự do là gì? Tác hại của gốc tự do
2 Vitamin E – chất chống oxy hóa
3 Cơ chế hoạt động của vitamin E – Vitamin E chống oxy hoá
4 Lợi ích của vitamin E trong việc chống oxy hóa
5 Các nguồn bổ sung vitamin E

Gốc tự do là gì? Tác hại của gốc tự do

Gốc tự do gây hại cho tế bào, làm tổn thương DNA, protein và các thành phần quan trọng khác trong cơ thể

Gốc tự do là những phân tử hoặc nguyên tử không ổn định vì thiếu một điện tử ở lớp ngoài cùng. Để trở nên ổn định, chúng sẽ “cướp” điện tử từ các phân tử khác, tạo ra một chuỗi phản ứng hóa học.

Quá trình này có thể gây hại cho tế bào, làm tổn thương DNA, protein và các thành phần quan trọng khác trong cơ thể, góp phần vào quá trình lão hóa và gây ra nhiều bệnh lý như ung thư, bệnh tim mạch và các bệnh thần kinh.

Tác hại của gốc tự do bao gồm:

Lão hóa: Gốc tự do phá hủy tế bào theo thời gian, gây ra các dấu hiệu lão hóa như nếp nhăn, mất độ đàn hồi da, tóc bạc, rụng tóc.
Bệnh lý thần kinh: Gốc tự do liên quan đến các bệnh như Alzheimer, Parkinson và các chứng mất trí nhớ khác.
Bệnh tim mạch: Gốc tự do gây tổn thương động mạch, làm tăng nguy cơ tắc nghẽn động mạch và các bệnh tim mạch.
Bệnh tự miễn và viêm: Gốc tự do góp phần gây ra các bệnh viêm như viêm khớp dạng thấp và một số loại ung thư.
Mất thị lực: Gốc tự do gây đục thủy tinh thể và suy giảm thị lực theo độ tuổi.
Bệnh tiểu đường: Liên quan mật thiết đến sự gia tăng gốc tự do trong cơ thể.
Bệnh di truyền thoái hóa: Gốc tự do có thể thúc đẩy các bệnh như Huntington và Parkinson.
Tổn thương tế bào: Gốc tự do làm hỏng cấu trúc tế bào, thúc đẩy quá trình lão hóa và gây đột biến gen.

Vitamin E – chất chống oxy hóa

Vitamin E là chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp bảo vệ cơ thể khỏi các tác hại của gốc tự do

Vitamin E (hay còn gọi là Alpha-Tocopherol) là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, hòa tan tốt trong chất béo, giúp bảo vệ cơ thể khỏi các tác hại của gốc tự do.

Vitamin E hoạt động chủ yếu trong màng tế bào bằng cách trung hòa các gốc tự do, từ đó ngăn ngừa tổn thương tế bào do quá trình oxy hóa. Điều này đặc biệt quan trọng vì sự tổn thương tế bào có thể dẫn đến các bệnh lý nghiêm trọng như ung thư, bệnh tim mạch và các bệnh thoái hóa thần kinh.

Ngoài ra, vitamin E còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe khác bao gồm:

Hỗ trợ trợ sức khỏe làn da: Vitamin E giúp duy trì độ ẩm và ngăn ngừa tình trạng lão hóa da.
Tăng cường hệ miễn dịch: Vitamin E giúp bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của vi khuẩn và virus.
Bảo vệ tim mạch: Vitamin E có tác dụng làm giảm nguy cơ xơ vữa động mạch và các bệnh liên quan đến tim.
Cải thiện sức khỏe mắt: Bổ sung vitamin E đều đặn giúp ngăn ngừa các bệnh về mắt như đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng.

Với những lợi ích vượt trội này, việc bổ sung đầy đủ Vitamin E trong chế độ ăn uống là rất quan trọng để duy trì sức khỏe và ngăn ngừa các bệnh lý.

Cơ chế hoạt động của vitamin E – Vitamin E chống oxy hoá

Vitamin E giúp trung hòa gốc tự do này bằng cách “cho” một điện tử, giúp gốc tự do ổn định lại

Vitamin E, đặc biệt là dạng Alpha-Tocopherol, là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ giúp bảo vệ cơ thể khỏi tổn thương do gốc tự do, đặc biệt trong quá trình oxy hóa các chất béo trong cơ thể. Cơ chế hoạt động của Vitamin E có thể được giải thích như sau:

Trung hòa gốc tự do: Khi gốc tự do xuất hiện, chúng có thể gây hại cho các tế bào bằng cách tấn công các phân tử trong cơ thể. Vitamin E giúp trung hòa gốc tự do này bằng cách “cho” một điện tử, giúp gốc tự do ổn định lại và ngừng gây hại cho các tế bào.
Tạo sản phẩm bảo vệ: Khi Vitamin E tác động vào và làm ngừng quá trình oxy hóa các chất béo, giúp bảo vệ các tế bào khỏi sự tổn thương do gốc tự do.
Tạo ra các hợp chất bảo vệ: Nếu Vitamin E có mặt với một lượng lớn trong cơ thể, chúng có thể kết hợp với các phân tử khác tạo ra các hợp chất gọi là dimer và trimer. Những hợp chất này vẫn có khả năng chống lại gốc tự do, giúp bảo vệ tế bào lâu dài.

Cơ chế này giúp Vitamin E bảo vệ màng tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do, từ đó ngăn ngừa các bệnh lý như bệnh tim mạch, ung thư, và các bệnh thoái hóa thần kinh.

Lợi ích của vitamin E trong việc chống oxy hóa

Bảo vệ tế bào

Vitamin E hoạt động như một "hàng rào" bảo vệ, trung hòa các gốc tự do, ngăn chặn chúng gây hại cho tế bào — Vitamin E hoạt động như một “hàng rào” bảo vệ, trung hòa các gốc tự do, ngăn chặn chúng gây hại cho tế bào

Gốc tự do là những phân tử không ổn định có thể gây tổn thương cho DNA, protein và các lipid trong tế bào, dẫn đến lão hóa và nhiều bệnh lý nghiêm trọng.

Vitamin E là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp bảo vệ tế bào khỏi sự tấn công của các gốc tự do. Vitamin E hoạt động như một “hàng rào” bảo vệ, trung hòa các gốc tự do, ngăn chặn chúng gây hại cho tế bào, giúp duy trì chức năng bình thường và sự khỏe mạnh của các mô và cơ quan trong cơ thể.

Ngăn ngừa lão hóa

Vitamin E giúp duy trì sự đàn hồi của da, làm giảm sự hình thành nếp nhăn và vết chân chim

Oxy hóa cũng là một trong những yếu tố chính dẫn đến quá trình lão hóa. Vitamin E giúp làm chậm quá trình này bằng cách bảo vệ các tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do.

Ngoài việc bảo vệ các lipid trong màng tế bào, Vitamin E còn giúp duy trì sự đàn hồi của da, làm giảm sự hình thành nếp nhăn và vết chân chim.

Nhờ đó, Vitamin E giúp duy trì làn da khỏe mạnh, trẻ trung, giảm thiểu các dấu hiệu lão hóa trên cơ thể.

Tăng cường hệ miễn dịch

Vitamin E đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hệ miễn dịch của cơ thể

Vitamin E cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hệ miễn dịch của cơ thể. Vitamin E là một chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ các tế bào miễn dịch khỏi sự tấn công của gốc tự do, đồng thời tăng cường khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh.

Bên cạnh đó, Vitamin E còn giúp duy trì chức năng của các tế bào bạch cầu, làm cho hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn, giúp cơ thể phòng ngừa các bệnh nhiễm trùng và các bệnh lý mạn tính.

Các nguồn bổ sung vitamin E

Vitamin E có thể được bổ sung từ nhiều nguồn thực phẩm tự nhiên, giúp bảo vệ cơ thể khỏi các tác hại của gốc tự do và duy trì sức khỏe lâu dài. Dưới đây là các loại thực phẩm giàu Vitamin E:

Các loại hạt và dầu thực vật:
- Hạt hướng dương: Đây là nguồn Vitamin E tuyệt vời, với một lượng lớn Vitamin E trong mỗi khẩu phần.
- Hạnh nhân: Cung cấp một lượng đáng kể Vitamin E, đặc biệt là khi được ăn trực tiếp hoặc thêm vào các món ăn nhẹ.
- Hạt phỉ: Cũng là một nguồn phong phú của Vitamin E, giúp bổ sung các chất chống oxy hóa cho cơ thể.
- Đậu phộng: Một món ăn dễ tìm chứa hàm lượng lớn Vitamin E, giúp hỗ trợ sức khỏe tim mạch.
- Các loại dầu thực vật như dầu mầm lúa mì, dầu hướng dương,… cũng là nguồn Vitamin E dồi dào, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do oxy hóa.
Rau và trái cây:
- Rau bina (luộc): Đây là một trong những loại rau xanh cung cấp Vitamin E hiệu quả, rất dễ chế biến và bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày.
- Súp lơ xanh (luộc): Cũng là một nguồn Vitamin E tốt, giúp chống lại sự hư hại của gốc tự do và bảo vệ làn da.
- Kiwi: Một loại trái cây giàu Vitamin E, dễ ăn và có thể làm sinh tố hoặc ăn trực tiếp.
- Xoài: Cung cấp Vitamin E cùng với các vitamin và khoáng chất khác, giúp cải thiện sức khỏe và làn da.

Có thể cân nhắc dùng thêm thực phẩm bổ sung nếu không đảm bảo cung cấp đủ Vitamin E từ chế độ ăn uống

Tuy nhiên, nếu bạn không đảm bảo cung cấp đủ Vitamin E từ chế độ ăn uống, việc dùng thêm các thực phẩm bổ sung là một lựa chọn thích hợp. Vitamin E trong các sản phẩm bổ sung thường có dạng Alpha-Tocopherol tự nhiên hoặc tổng hợp:

Dạng tự nhiên: Vitamin E tự nhiên thường được ghi là d-alpha-tocopherol, có khả năng hấp thu vào cơ thể tốt hơn dạng tổng hợp.
Dạng tổng hợp: Vitamin E tổng hợp thường được ghi là dl-alpha-tocopherol, có tác dụng ít mạnh mẽ hơn so với dạng tự nhiên vì dạng này chứa một hỗn hợp các đồng phân của Vitamin E.

Liều lượng bổ sung: Liều Vitamin E khuyến nghị cho người lớn là 15 mg mỗi ngày (tương đương với 22.5 IU Vitamin E tự nhiên). Tuy nhiên, một số sản phẩm bổ sung trên thị trường có thể cung cấp đến 67 mg (100 IU) Vitamin E tự nhiên trong mỗi liều, cao hơn nhiều so với nhu cầu hàng ngày.

Mua sản phẩm chính hãng tại cửa hàng Docosan:

Lưu ý khi sử dụng thực phẩm bổ sung:

Vitamin E là một chất tan trong dầu, vì vậy người dùng nên uống bổ sung thuốc cùng với bữa ăn có chất béo để cơ thể hấp thu tốt hơn.

Ngoài ra, việc bổ sung Vitamin E quá mức có thể dẫn đến các tác dụng phụ như rối loạn tiêu hóa (buồn nôn, tiêu chảy(buồn nôn, tiêu chảy hoặc tăng nguy cơ chảy máu, đặc biệt nếu người dùng đang sử dụng thuốc chống đông máu như Warfarin.

Do đó, người dùng nên bắt đầu sử dụng Vitamin E với liều lượng thấp và chỉ tăng liều khi có sự hướng dẫn của bác sĩ, đặc biệt là đối với những người có tình trạng sức khỏe đặc biệt hoặc đang dùng các loại thuốc khác.

Bổ sung vitamin E là cách hiệu quả để bảo vệ cơ thể khỏi tác hại của gốc tự do. Hãy bổ sung vitamin E vào chế độ ăn uống hàng ngày để có một sức khỏe tốt.

Xem thêm:

Nguồn tham khảo: 1. How do free radicals affect the body?