Giảm nguy cơ biến chứng mạch máu lớn ở người đái tháo đường

Ngày cập nhật: 26/12/24

Tác giả: BS. Nhật Quỳnh

Biến chứng mạch máu lớn của bệnh tiểu đường có thể có tác động lâu dài đến các bộ phận khác nhau của cơ thể. Chúng bao gồm huyết áp cao, cứng động mạch và bệnh thận. Chúng bao gồm huyết áp cao, cứng động mạch và bệnh thận. Bài viết này, Docosan sẽ cung cấp thông tin về cách giảm nguy cơ biến chứng mạch máu lớn ở người đái tháo đường.

Tóm tắt nội dung

1 Biến chứng mạch máu lớn là gì?
2 Tại sao lại biến chứng mạch máu lớn ở người đái tháo đường
3 Các loại biến chứng mạch máu lớn
4 Biến chứng mạch máu lớn ở bệnh nhân tiểu đường type 1 và type 2
5 Cách phòng ngừa biến chứng mạch máu lớn

Biến chứng mạch máu lớn là gì?

Một trong những biến chứng thường gặp do bệnh đái tháo đường đó là biến chứng mạch máu. Nhóm biến chứng này được chia thành hai loại là biến chứng mạch máu lớn và biến chứng mạch máu nhỏ.

Trong đó, biến chứng mạch máu lớn thường gặp là bệnh động mạch vành, bệnh động mạch ngoại biên và đột quỵ. Bệnh mạch máu nhỏ thường gặp là bệnh cầu thận, bệnh thần kinh và bệnh võng mạc.

Một số nghiên cứu quốc tế cho thấy:

15-20% bệnh nhân đái tháo đường mắc bệnh động mạch vành.
20-30% bệnh nhân đái tháo đường mắc bệnh động mạch ngoại biên.
15-20% bệnh nhân đái tháo đường có nguy cơ mắc đột quỵ.

Tại Việt Nam, các nghiên cứu tại một số bệnh viện cũng cho thấy kết quả tương tự về tỉ lệ người bệnh đái tháo đường mắc các biến chứng mạch máu lớn.

Biến chứng mạch máu lớn là một trong những biến chứng thường gặp ở người bệnh đái tháo đường

Tại sao lại biến chứng mạch máu lớn ở người đái tháo đường

Xảy ra biến chứng mạch máu lớn ở người bệnh đái tháo đường là vì sự tích tụ các chất béo dư thừa trong lòng mạch máu, tạo thành các mảng bám gây hẹp hoặc tắc nghẽn mạch máu.

Mạch máu trong cơ thể, đặc biệt là các mạch máu lớn có vai trò cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho tim, não và các cơ quan khác trong cơ thể.

Sự hình thành mảng bám từ chất béo về lâu dài có thể gây xơ vữa, hình thành cục máu đông, hậu quả tạo thành các cục huyết khối gây thuyên tắc, xuất huyết.

Tình trạng hẹp mạch máu về lâu dài có thể gây tắc nghẽn hoàn toàn, làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ, đau và chuột rút ở chân.

Biến chứng mạch máu lớn xảy ra do các mảng bám từ chất béo, hình thành các mảng xơ vữa trong lòng động mạch

Các loại biến chứng mạch máu lớn

Biến chứng mạch máu lớn của đái tháo đường chủ yếu ảnh hưởng đến các mạch máu lớn trong cơ thể, bao gồm động mạch vành, mạch máu não và động mạch ngoại biên.

Bệnh mạch vành

Bệnh động mạch vành là một biến chứng mạch máu lớn phổ biến nhất ở bệnh nhân đái tháo đường. Nó xảy ra khi các động mạch cung cấp máu và oxy cho tim bị hẹp hoặc tắc nghẽn do sự tích tụ mảng xơ vữa.

Hậu quả làm giảm lưu lượng máu đến tim, có thể gây ra đau thắt ngực hoặc nhồi máu cơ tim, gây nguy hiểm đến tính mạng. Bệnh nhân đái tháo đường có nguy cơ mắc bệnh mạch vành cao gấp 2-4 lần so với người không mắc bệnh.

Để tránh xảy ra tình trạng bệnh mạch vành do đái tháo đường cần kiểm soát tốt đường huyết và phòng ngừa biến chứng.

Nếu xảy ra tình trạng đau ngực bạn cần đến ngay trung tâm y tế gần nhất để được thăm khám, kiểm tra tình trạng tim mạch, nếu có nhồi máu cơ tim bạn cần đến ngay trung tâm tim mạch có can thiệp mạch vành ngay.

Bệnh mạch vành là biến chứng mạch máu lớn thường gặp nhất, có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim

Đột quỵ

Đột quỵ (tai biến mạch máu não) là một biến chứng nghiêm trọng của bệnh đái tháo đường. Đột quỵ xảy ra khi lượng máu cung cấp oxy và dinh dưỡng cho não bị gián đoạn, dẫn đến tổn thương não, gây nhồi máu hoặc xuất huyết.

Đột quỵ có thể dẫn đến liệt chi, mất khả năng giao tiếp, mất trí nhớ, trường hợp nặng nhất có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.

Kiểm soát tốt đường huyết và mỡ máu giúp người bệnh đái tháo đường giảm nguy cơ mắc biến chứng đột quỵ. Khi phát hiện các triệu chứng nghi ngờ đột quỵ ở người bệnh tiểu đường như nói đớ, méo miệng, liệt tay chân, liệt mặt,… cần tới ngay trung tâm y tế gần nhất.

Đột quỵ có thể xảy ra với các dấu hiệu nói đớ, méo miệng, liệt chi

Bệnh động mạch ngoại biên

Bệnh động mạch ngoại biên xảy ra khi các động mạch cung cấp máu cho tứ chi (thường gặp ở chân) bị hẹp hoặc tắc nghẽn. Biến chứng này có thể dẫn đến các cơn đau, khó khăn khi di chuyển và nếu không điều trị kịp thời, có thể gây hoại tử mô và phải cắt cụt chi.

Cũng như biến chứng bệnh mạch vành và đột quỵ, bệnh động mạch ngoại biên chủ yếu cũng do quá trình xơ vữa động mạch. Do đó kiểm soát đường huyết và chỉ số mỡ máu giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.

Người bệnh đái tháo đường nên tầm soát kiểm tra tình trạng máu nuôi hai chân định để phát hiện tình trạng xơ vữa sớm để có thể điều trị kịp thời.

Bệnh động mạch ngoại biên đặc trưng bởi tình trạng đau chân kèm cảm giác tê

Biến chứng mạch máu lớn ở bệnh nhân tiểu đường type 1 và type 2

Biến chứng mạch máu lớn gần như không khác biệt giữa bệnh đái tháo đường type 1 và type 2. Cả hai thể bệnh đều có thể gặp phải các biến chứng của bệnh mạch máu lớn.

Biến chứng mạch máu lớn ở người bệnh đái tháo đường type 1 thường xuất hiện muộn hơn so type 2, thường là sau 10-20 năm từ khi mắc bệnh. Tuy nhiên, khi đã xuất hiện, những biến chứng này có thể nghiêm trọng và tiến triển nhanh chóng.

Ở bệnh lý đái tháo đường type 2, do sự liên quan mật thiết đến các bệnh lý chuyển hóa khác như béo phì và các bệnh lý tim mạch, các biến chứng có thể xảy ra rất sớm do sự tích tụ cách mảng bám đã có từ trước đó.

Ở cả 2 type, người bệnh đái tháo đường đều cần kiểm soát đường huyết thật tốt theo phác đồ phù hợp, kiểm tra các chỉ số mỡ máu, tình trạng mạch máu thường xuyên để xử trí kịp thời.

Ở cả bệnh nhân đái tháo đường type 1 và type 2 đều có thể xảy ra biến chứng mạch máu lớn

Cách phòng ngừa biến chứng mạch máu lớn

Người bệnh có thể ngăn ngừa hoặc trì hoãn các biến chứng mạch máu lớn do bệnh đái tháo đường gây ra bằng cách thực hiện các biện pháp sau:

Quản lý đường huyết, huyết áp và chỉ số mỡ máu: Người bệnh cần tham gia kiểm tra sức khỏe định kỳ, tái khám và theo dõi các chỉ số như huyết áp, đường huyết, mỡ máu thường xuyên.
Quản lý bệnh đái tháo đường: Người bệnh cần giữ mức đường huyết trong giới hạn vừa phải để giảm nguy cơ xuất hiện các biến chứng.
Ngưng các yếu tố nguy cơ: Hút thuốc là là một trong những nguy cơ lớn nhất gây ra các biến chứng mạch máu. Ngừng hút thuốc giúp tăng cường lưu thông máu trong cơ thể, đặc biệt là ở tim và hai chân.
Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn uống theo chế độ ăn cho người bệnh tiểu đường, tránh sử dụng các loại đồ ăn nhiều đường, ăn nhiều rau củ, giúp giảm mức HbA1c và giảm mức cholesterol.
Thường xuyên vận động: Tập thể dục thường xuyên có thể giúp cải thiện tình trạng huyết áp, giảm cholesterol và đường huyết.

Ngoài ra người bệnh đái tháo đường có thể bổ sung các viên uống bổ sung vitamin, khoáng chất cần thiết cho cơ thể để giảm nguy cơ xảy ra biến chứng mạch máu lớn.

Viên uống Diavit với thành phần bao gồm 7 loại vitamin và một số khoáng chất khác, là sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe hàng đầu dành riêng cho người mắc bệnh đái tháo đường, được thiết kế với công thức tiên tiến giúp hỗ trợ phòng ngừa biến chứng hiệu quả.

Mua Viên uống Diavit chính hãng tại Docosan:

Phòng ngừa biến chứng mạch máu lớn ở người bệnh đái tháo đường bao gồm tuân thủ điều trị của bác sĩ và ăn uống điều độ, hạn chế đồ ngọt

Kiểm soát tốt đường huyết và thực hiện lối sống lành mạnh là chìa khóa để giảm nguy cơ biến chứng mạch máu lớn ở người đái tháo đường. Hãy chia sẻ những thông tin bổ ích từ bài viết đến bạn bè và người thân nhé!

Xem thêm:

Nguồn tham khảo:

1. Macrovascular complications of diabetes – Medical News Today