Thoái hóa đốt sống lưng nên ăn gì? Cách chữa tại nhà

Ngày cập nhật: 08/01/25

Tác giả: Đội ngũ biên tập Docosan

Thoái hóa đốt sống lưng là một tình trạng thường gặp, đặc biệt ở những người cao tuổi, gây đau nhức và hạn chế vận động. Một chế độ dinh dưỡng hợp lý đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục ở những bệnh nhân mắc căn bệnh này. Vậy, thoái hóa đốt sống lưng nên ăn gì và kiêng gì? Hãy cùng Docosan tìm hiểu ngay qua bài viết dưới đây.

Tầm quan trọng của dinh dưỡng trong phục hồi thoái hóa đốt sống lưng

Dinh dưỡng có vai trò quan trọng đối với bệnh nhân thoái hóa đốt sống

Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe của cơ thể nói chung và với sức khỏe của cột sống nói riêng. Trong suốt cuộc đời, các đốt sống (xương cột sống) luôn không ngừng được sửa chữa và tái tạo, quá trình này đòi hỏi cơ thể phải được bổ sung đầy đủ những chất dinh dưỡng nhất định.

Do đó, có thể nói chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa các bệnh liên quan đến cột sống, cũng như hỗ trợ phục hồi thoái hóa đốt sống bằng cách tăng cường độ dẻo dai của các đĩa đệm, hạn chế viêm và giảm đau do thoái hóa.

Thoái hóa đốt sống lưng nên ăn gì?

Thực phẩm giàu canxi

Canxi là một khoáng chất thiết yếu của cơ thể và cũng là một thành phần không thể thiếu của xương. Khi chế độ ăn không cung cấp đủ canxi, cơ thể sẽ lấy canxi từ xương để hỗ trợ các quá trình sinh lý khác, điều này lâu dài sẽ có thể khiến xương trở nên yếu và giòn. Do đó, để bảo vệ xương và hỗ trợ quá trình hồi phục thoái hóa đốt sống lưng, bạn nên cung cấp đủ lượng canxi cần thiết mỗi ngày.

Theo chuyên gia, nhu cầu canxi trung bình của người trưởng thành là từ 1000 mg/ngày. Đối với phụ nữ trên 50 tuổi và đàn ông trên 70 tuổi thì nhu cầu sẽ cao hơn, khoảng 1200 mg/ngày. Các thực phẩm giàu canxi mà bạn có thể bổ sung vào chế độ ăn hằng ngày bao gồm: sữa và các sản phẩm từ sữa, rau lá xanh, cá, đậu, các loại hạt,…

Thực phẩm giàu omega 3

Omega-3 là một loại acid béo không no có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Đối với bệnh nhân thoái hóa đốt sống thắt lưng, omega-3 có vai trò làm giảm tình trạng viêm trong khớp, giảm đau và hỗ trợ sức khỏe xương.

Omega-3 cũng hữu ích trong việc ngăn ngừa các rối loạn mỡ máu dẫn đến đột quỵ cũng như hỗ trợ nhiều chức năng của não và cơ thể. Do đó, chúng ta nên bổ sung thực phẩm giàu omega-3 trong chế độ ăn, bao gồm cá hồi, các loại hạt, dầu và sữa chua,… để hỗ trợ tích cực cho sức khỏe đốt sống.

Protein từ thực vật

Protein là một thành phần quan trọng, cung cấp các acid amin thiết yếu giúp hỗ trợ tái tạo sụn, cơ xương và các dây chằng ở bệnh nhân thoái hóa đốt sống lưng.

So với protein động vật, protein thực vật có nhiều ưu điểm hơn như: hạn chế tình trạng viêm, giàu chất xơ, chất chống oxy hóa và các vitamin cần thiết. Do đó, hãy bổ sung nhiều protein thực vật nhất có thể trong bữa ăn hằng ngày.

Các loại thực phẩm mà bạn có thể tham khảo là: các loại đậu (đậu nành, đậu đen, đậu xanh, đậu lăng,…), các loại hạt (hạnh nhân, điều, óc chó,…), ngũ cốc nguyên hạt (yến mạch, gạo lức,…), vi tảo và các sản phẩm chế biến từ đậu nành.

Rau

Rau xanh là một phần quan trọng của bữa ăn hằng ngày vì nhóm thực phẩm này đem lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe. Một số loại rau có chứa những đặc tính giúp chống lại các vấn đề về thoái hóa cột sống có thể kể đến như: cải xoăn, bông cải xanh, rau bina,…

Giống với omega-3, rau xanh có tác dụng chống viêm và hỗ trợ giảm đau do thoái hóa, bên cạnh đó rau xanh cũng là nguồn cung cấp canxi và magie – hai khoáng chất quan trọng cho sức khỏe xương khớp.

Cá hồi

Cá hồi đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và tăng cường sức khỏe xương khớp. Bằng cách bổ sung omega-3, vitamin D, protein và chất chống oxy hóa, cá hồi không chỉ giảm viêm, giảm đau nhức mà còn hỗ trợ quá trình tái tạo mô sụn và ngăn ngừa loãng xương.

Bạn có thể bổ sung cá hồi vào thực đơn hàng ngày, khoảng 2 – 3 lần một tuần để giúp xương khớp khỏe mạnh. Tuy nhiên cần lưu ý khi chế biến cá hồi, bạn nên hạn chế phương pháp chiên rán nhiều dầu mỡ để tránh ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.

Sản phẩm từ sữa

Như đã đề cập, canxi và protein là những chất dinh dưỡng quan trọng nhất để duy trì và cải thiện sức khỏe xương khớp, cải thiện sự linh hoạt của cột sống, ngăn ngừa loãng xương và thoái hóa nặng hơn. Trong đó, cách dễ nhất để bổ sung 2 thành phần này là uống sữa hoặc sử dụng các sản phẩm từ sữa như phô mai hoặc sữa chua.

Tuy nhiên cần lưu ý rằng, ngoài canxi, sữa cũng chứa một lượng lớn đường, cholesterol và chất béo, có thể khiến bệnh nhân tăng cân và gây ra các bệnh tim mạch. Do đó, người bệnh nên ưu tiện chọn những sản phẩm ít đường và ít béo, bên cạnh đó cân đối với các loại thực phẩm khác trong bữa ăn hằng ngày.

Thảo mộc và gia vị

Một số loại thảo mộc và gia vị cũng có ích cho bệnh nhân thoái hóa đốt sống lưng. Chẳng hạn như nghệ hoặc gừng có tác dụng chống viêm và hồi phục các mô tổn thường, tỏi giúp chống viêm và tăng cường lưu thông máu, trà hoa cúc hoặc trà bạc hà giúp làm dịu thần kinh, giảm căng thẳng và ngủ ngon,…

Việc thêm những loại gia vị và thảo mộc lành mạnh này vào chế độ dinh dưỡng hằng ngày sẽ giúp người bệnh vừa giảm đau, vừa tăng cường sức khỏe tổng thể của cột sống.

Trái cây

Giống như rau, trái cây cũng là một thành phần quan trọng trong khẩu phần ăn. Trái cây chứa rất nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển và hồi phục của các khớp xương. Điển hình là vitamin C – giúp sản xuất collagen có trong sụn khớp và các chất chống oxy hóa – ngăn ngừa các gốc tự do gây viêm thoái hóa cột sống.

Quả bơ

Bơ chứa nhiều chất béo tốt cho cơ thể, giàu chất xơ và khoáng chất tự nhiên. Có thể nói bơ là một loại thực phẩm rất tốt cho sức khỏe tổng thể của mỗi người.

Đối với những người bị thoái hóa cột sồng thắt lưng, bơ có tác dụng làm giảm các cơn đau nhức ở lưng, làm tăng khả năng hấp thụ vitamin D từ ánh nắng mặt trời hoặc từ thực phẩm, kích thích sản sinh collagen và ức chế các enzyme phá hủy sụn.

Vitamin B

Vitamin B, đặc biệt là các vitamin B1 (thiamine), vitamin B6 (pyridoxine), vitamin B12 (cobalamin) và vitamin B9 (folate) có vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của hệ thần kinh và xương, đặc biệt đối với bệnh nhân bị thoái hóa đốt sống lưng. Chúng giúp giảm đau, cải thiện tuần hoàn máu, phục hồi mô và giảm viêm.

Để hỗ trợ điều trị thoái hóa đốt sống lưng, việc bổ sung vitamin B qua chế độ ăn uống hoặc thực phẩm bổ sung là cần thiết. Các thực phẩm giàu vitamin B bao gồm: thịt nạc, hải sản, trứng, sữa, các loại rau xanh và ngũ cốc nguyên hạt,…

Ngoài ra, bạn có thể bổ sung thông qua thực phẩm hỗ trợ sức khỏe như Sản phẩm bổ sung Vitamin B – một sản phẩm cung cấp đầy đủ các loại vitamin B cần thiết với liều lượng phù hợp, có thể uống bổ sung hằng ngày. Tuy nhiên, bệnh nhân cần lưu ý tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.

Mua sản phẩm chính hãng tại:

Thoái hóa đốt sống lưng nên kiêng ăn gì?

Khi bị thoái hóa đốt sống lưng, việc kiêng một số loại thực phẩm có thể giúp giảm đau và ngăn ngừa tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Dưới đây là những thực phẩm bạn cần lưu ý:

Đường tinh luyện

Đường tinh luyện là một trong những thực phẩm cần hạn chế, vì đường có thể gây viêm, làm tăng nguy cơ tổn thương sụn và xương. Việc tiêu thụ quá nhiều đường cũng có thể dẫn đến tình trạng béo phì, làm tăng áp lực lên cột sống và khiến bệnh tình thêm trầm trọng.

Nước ngọt có ga

Nước ngọt có ga cũng nên tránh xa khi bị thoái hóa đốt sống lưng. Những loại nước uống này chứa nhiều đường và chất tạo ngọt nhân tạo, có thể làm tăng viêm trong cơ thể. Hơn nữa, chúng không cung cấp bất kỳ dưỡng chất nào tốt cho xương. Vì vậy, việc uống nước ngọt có ga có thể làm giảm hiệu quả điều trị và gây hại cho khớp.

Thực phẩm đã qua chế biến

Các thực phẩm đã qua chế biến như thức ăn nhanh, đồ ăn sẵn và các loại snack thường chứa nhiều muối, chất béo chuyển hóa và hóa chất không tốt cho sức khỏe.

Những thực phẩm này không chỉ thiếu dưỡng chất thiết yếu mà còn làm tăng viêm nhiễm trong cơ thể, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe xương khớp. Vì vậy, người bị thoái hóa đốt sống lưng cần hạn chế tối đa việc tiêu thụ các thực phẩm chế biến sẵn.

Caffein

Caffein trong cà phê và các loại nước có ga có thể cản trở cơ thể hấp thụ canxi, từ đó làm giảm mật độ xương và tăng nguy cơ loãng xương. Việc tiêu thụ quá nhiều caffein có thể ảnh hưởng xấu đến sự phát triển và sức khỏe của xương.

Rượu bia, thuốc lá

Rượu bia và thuốc lá là hai yếu tố gây hại nghiêm trọng cho sức khỏe xương khớp. Rượu làm giảm khả năng hấp thụ vitamin D và canxi, trong khi thuốc lá giảm khả năng lưu thông máu đến các khớp xương.

Cả hai yếu tố này đều làm tăng nguy cơ loãng xương và làm trầm trọng thêm các triệu chứng thoái hóa đốt sống lưng. Vì vậy, người bệnh nên tránh sử dụng chúng để bảo vệ sức khỏe xương khớp.

Thói quen tốt cho người thoái hóa đốt sống lưng

Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục là một thói quen rất quan trọng giúp duy trì sức khỏe xương khớp, đặc biệt đối với những người bị thoái hóa đốt sống lưng.

Các bài tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội hoặc yoga có thể giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp và cải thiện độ linh hoạt của cột sống. Điều này giúp giảm tải cho các đĩa đệm và xương, giảm đau và cải thiện chức năng vận động của bệnh nhân.

Hơn nữa, tập thể dục là biện pháp tốt nhất giúp tăng cường lưu thông máu và cung cấp dưỡng chất đến các mô và khớp xương, hỗ trợ quá trình hồi phục tự nhiên. Tuy nhiên, người bị thoái hóa đốt sống lưng nên tránh các bài tập có tác động mạnh vì có thể gây thêm căng thẳng cho cột sống.

Tư thế đúng

Một thói quen cực kỳ quan trọng đối với người bị thoái hóa đốt sống lưng là duy trì tư thế đúng khi làm việc và sinh hoạt hàng ngày. Ngồi và đứng thẳng giúp giảm áp lực lên cột sống, từ đó giảm nguy cơ bị đau lưng và cải thiện sự linh hoạt của các đốt sống.

Khi ngồi, người bệnh nên giữ lưng thẳng, hai chân chạm đất và vai thư giãn. Khi đứng, hãy phân bố đều trọng lượng cơ thể lên cả hai chân và tránh khom người. Ngoài ra, khi nâng vật nặng, người bệnh nên dùng lực từ chân thay vì từ lưng để tránh làm tổn thương các đĩa đệm.

Chú ý tư thế ngủ

Ngoài tư thế khi ngồi và đứng, tư thế ngủ cũng có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe cột sống. Người bị thoái hóa đốt sống lưng nên chọn một tư thế ngủ giúp duy trì đường cong tự nhiên của cột sống.

Thông thường, bác sĩ sẽ khuyên bạn ngủ nghiêng đồng thời kẹp một chiếc gối giữa 2 đầu gối. Nếu nằm ngửa, hãy kê thêm một chiếc gối bên dưới đầu gối để giảm áp lực lên lưng dưới. Đồng thời, bạn nên tránh ngủ sấp vì có thể gây căng cột sống và làm tăng cơn đau lưng.

Duy trì cân nặng khỏe mạnh

Việc duy trì cân nặng khỏe mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu các triệu chứng của thoái hóa đốt sống lưng. Thừa cân hoặc béo phì sẽ tạo thêm áp lực lên cột sống và các khớp xương, gây ra các cơn đau lưng thường xuyên.

Vì vậy, hãy cố gắng duy trì cân nặng lý tưởng bằng một chế độ ăn uống lành mạnh kết hợp với tập thể dục đều đặn, từ đó giảm tải cho cột sống của bạn, ngăn ngừa tình trạng thoái hóa tiến triển nhanh chóng.

Trên đây là tổng hợp những thông tin quan trọng về dinh dưỡng và vận động có lợi cho xương. Hy vọng thông qua bài viết này, bạn đọc sẽ nắm được thoái hoá hóa đốt sống lưng nên ăn gì, kiêng gì và các thói quen cần lưu ý để giảm áp lực cho xương khớp. Nếu thấy bài viết có ích, hãy chia sẻ cho bạn bè và người thân cùng biết nhé!

Xem thêm:

Nguồn tham khảo:

1. Nutrition and the Spine

Link tham khảo: https://spinehealth.org/article/nutrition-and-the-spine/
Ngày tham khảo: 13/12/2024

2. 7 Foods You Need to Be Eating for Spinal Health

Link tham khảo: https://www.csiortho.com/blog/2018/september/7-foods-you-need-to-be-eating-for-spinal-health/
Ngày tham khảo: 13/12/2024

3. 7 Habits That Support Optimal Spine and Back Health as You Age

Link tham khảo: https://www.southeasttexasspine.com/blog/7-habits-that-support-optimal-spine-and-back-health-as-you-age
Ngày tham khảo: 13/12/2024