U nhú sinh dục là gì? Chúng có nguy hiểm không?

U nhú sinh dục không chỉ gây ra moang mang tâm lý cho người bệnh mà còn là dấu hiệu cảnh báo nghiêm trọng cho nhiều bệnh xã hội khác lây truyền qua đường tình dục. Do đó, nếu cơ quan sinh dục xuất hiện các u nhú bất thường, người bệnh không nên chủ quan mà cần phải đến thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Mời bạn đọc cùng Doctor có sẵn tìm hiểu về bệnh u nhú sinh dục qua bài viết sau đây.

Bài viết được tham khảo ý kiến chuyên môn của Bác sĩ Trần Diễm Hương

U nhú sinh dục là gì?

U nhú gai sinh dục là gì? U nhú sinh dục là những mụn thịt dạng u nhú xuất hiện ở bộ phận sinh dục của cả nam và nữ giới, có thể chỉ là gai sinh dục, hạt mụn cơm, hạt ngọc trai hay thậm chí là sùi mào gà.

Những nốt gai sinh dục, mụn cơm, hạt ngọc trai là những biểu hiện u nhú sinh dục lành tính hay mụn sinh dục lành tính. Các nốt có thể mọc ở bất cứ đâu trên cơ quan sinh dục. Tuy nhiên nếu chẳng may được chẩn đoán là sùi mào gà thì người bệnh cần đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Xem thêm:

• Xét nghiệm HPV
• Giá tiêm HPV cho nam
• HPV

Tuy không ảnh hưởng đến sức khỏe và không nhất thiết phải điều trị, nhưng những nốt u nhú có thể bị vỡ ra do cọ xát, chấn thương gây viêm nhiễm, tạo nên những vùng da đỏ có thể bị lở loét, dẫn đến nhiễm trùng. Khi đó người bệnh nên điều trị u nhú sinh dục. Tuyệt đối không nên tự điều trị tại nhà mà cần đến cơ sở y tế được điều trị bằng các biện pháp thích hợp đối với bệnh sùi mào gà.

Nguyên nhân hình thành u nhú sinh dục

Cấu trúc da người gồm nhiều lớp tế bào tạo nên. U nhú sinh dục hình thành do sự tăng sinh bất thường của các tế bào gai dưới da (bình thường tế bào này có chức năng tiết dầu giúp giữ ẩm da), không do virus hay vi khuẩn gây ra  và không lây truyền qua đường tình dục. Tuy nhiên, gai sinh dục dễ bị nhầm lẫn với sùi mào gà vì rất khó phân biệt. Qua việc thăm khám, các bác sĩ nhận định được một số nguy cơ có thể làm tăng khả năng hình thành u nhú sinh dục như:

• Vệ sinh vùng kín không sạch sẽ.
• Không giặt đồ lót thường xuyên.
• Mặc đồ bó sát, cọ xát hay thói quen gãi vùng kín thường xuyên.
• Lạm dụng quá mức dung dịch vệ sinh có nồng độ pH không phù hợp.
• Không vệ sinh vùng kín sau khi quan hệ tình dục.
• Người có có nhiều bạn tình và quan hệ tình dục không an toàn.
• Chế độ ăn uống và sinh hoạt không hợp lý.

Ngoài các yếu tố nguy cơ trên, một số tình trạng u nhú sinh dục xuất hiện từ nhỏ. Người bệnh từ khi sinh ra đã có những u nhú bất thường ở cơ quan sinh dục. Theo thời gian, các u nhú sinh dục phát triển cùng với cơ thể gây anh hưởng đến thẩm mỹ cũng như sinh hoạt hằng ngày. Ngoài ra còn làm họ mặc cảm, tự ti đối với bạn tình.

Triệu chứng của u nhú sinh dục

Trong bài viết này, chúng ta sẽ đề cập đến các u nhú sinh dục không lây nhiễm qua đường tình dục. Một số triệu chứng bệnh u nhú sinh dục thường xuất hiện ở cả nam giới và nữ giới như:

• U nhú sinh dục ở nam thường mọc ở vùng quy đầu và thân dương vật. Hiện tượng xuất hiện chuỗi ngọc dương vật là ví dụ điển hình cho u nhú sinh dục ở nam giới. Chuỗi ngọc dương vật là tình trạng u nhú mọc thành vòng xung quanh rãnh quy đầu. Các hạt ngọc không ảnh hưởng đến sức khỏe sinh lý tuy nhiên lại gây mất thẩm mỹ khiến nam giới rất tự ti khi quan hệ với bạn tình.
• U nhú sinh dục ở nữ thường xuất hiện ở môi lớn, môi bé, u nhú âm đạo và thành âm đạo. Đôi khi các u nhú trong quá trình quan hệ sẽ tạo nên cảm giác đau rát do bị cọ xát quá mức gây tổn thương bong tróc u nhú hoặc tệ hơn là chảy máu.
• Một số loại u nhú phát triển theo tuổi, do đó các u nhú càng ngày càng to lên làm vướng víu bộ phận sinh dục, dễ bị xây xát trong sinh hoạt hằng ngãy dẫn đến chảy máu. Khi đó chỉ định phẫu thuật thường được đặt ra để cắt phần u nhú sinh dục vướng víu đó.

Khi u nhú sinh dục xuất hiện mà không có hiện tượng nào khác kèm theo và bạn không có các yếu tố nguy cơ kể trên thì bạn không nên quá lo lắng. Tuy nhiên người bệnh vẫn nên đến bác sĩ để được kiểm tra, thăm khám từ đó chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh tình trạng không biết mình mắc bệnh dẫn đến bệnh tiến triển nặng, khó điều trị.

U nhú sinh dục có nguy hiểm không?

Đầu tiên, u nhú sinh dục hầu hết là lành tính và không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe cũng như đời sống hằng ngày. Tuy nhiên u nhú làm mất tính thẩm mỹ, khiến người bệnh lo lắng ảnh và tự ti trước bạn tình. Người bệnh có thể hiểu lầm u nhú sinh dục và sùi mào gà từ đó dẫn đến tâm lý hoang mang. Bên cạnh đó, những u nhú lớn có thể bị vỡ ra do ma sát với quần áo hoặc khi quan hệ tình dục. Những tổn thương này là điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh xâm nhập và gây viêm nhiễm.

Qua đó, vấn đề điều trị u nhú sinh dục thường đươc đặt ra phụ thuộc vào nhu cầu cũng như là tình trạng của người bệnh. Một số phương pháp có thể áp dụng được như:

• Sử dụng các loại thuốc bôi đặc trị, để làm rụng nốt u nhú. Phương pháp này đòi hỏi người bệnh cần phải kiên trì, không thể có hiệu quả trong vài ngày. Tuy nhiên không xâm lấn nên thường được nhiều người ưa dùng.
• Các biện pháp ngoại khoa như: Đốt điện, đốt laser, áp lạnh, ALA-PDT.
• Trong đó phương pháp ALA-PDT sử dụng ánh sáng huỳnh quang để loại bỏ u nhú sinh dục, là phương pháp hiện đại nhất hiện nay. Đây cũng là phương pháp được sử dụng để điều trị sùi mào gà bao quy đầu. Ưu điểm của nó là an toàn không gây đau, không tổn thương đến các tế bào xung quanh, giúp đảm bảo tính thẩm mỹ sau điều trị.

Cách chẩn đoán u nhú sinh dục

Khi đến cơ sở y tế, bệnh viện các bác sĩ thực hiện chẩn đoán u nhú sinh dục, qua các cách sau đây:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ thực hiện một cuộc kiểm tra qua việc nhìn bằng mắt thường, hỏi về các triệu chứng gặp phải rà soát lại thói quen sinh hoạt, đời sống tình dục.
• Xét nghiệm máu: Các bác sĩ xét nghiệm máu có thể giúp bệnh nhân xác định được nguyên nhân gây nên u nhú sinh dục hoặc các bệnh  kèm theo nếu có.
• Sinh thiết: Bác sĩ có thể chỉ định lấy một phần u nhú sinh dục đem đi giải phẫu bệnh. Điều này, giúp xác định bệnh nhân chỉ mắc u nhú sinh dục lành tính hay  do tác nhân lây nhiễm, khả năng ác tính hay không…

Khi kết quả chẩn đoán xác định bản chất u nhú sinh dục đó là gì, bác sĩ sẽ giải thích về các hướng điều trị và giúp bệnh nhân quyết định phương pháp điều trị phù hợp nhất.

Phương pháp điều trị u nhú sinh dục

Tùy theo u nhú sinh dục bản chất là gì mà sẽ có tiên lượng cũng như cách điều trị khác nhau. Các u nhú do virus gây nên cần được phát hiện và điều trị sớm. Trong thời gian điều trị, người bệnh nên kiêng quan hệ tình dục. Sau đây là các phương pháp điều trị u nhú sinh dục nguyên nhân do virus, gồm có:

• Bôi thuốc: Sử dụng các loại thuốc đặc trị, nhằm làm rụng nốt u nhú. Phương pháp không xâm lấn ít tốn kém chi phí và không gây đau. Nhưng đòi hỏi người bệnh cần kiên trì, không thể thấy hiệu quả trong nhiều ngày.
• Đốt điện: Sử dụng dòng điện cao tần tạo nhiệt lượng để loại bỏ u nhú sinh dục. Người bệnh có thể đau và sưng sau khi làm thủ thuật.
• Đốt laser: Các tia laser chiếu trực tiếp để loại bỏ u nhú sinh dục trên da.
• Đốt lạnh (áp lạnh): Sử dụng khí nitơ lỏng ở nhiệt độ cực thấp, đóng băng các nốt u nhú sinh dục. Sau đó, u nhú bong ra cho phép làn da mới xuất hiện.
• ALA – PDT: Phương pháp này sử dụng ánh sáng huỳnh quang chiếu trực tiếp lên vùng bệnh để loại bỏ u nhú trên bề mặt da. Đây là phương hiện đại nhất hiện nay với ưu điểm an toàn, ít gây đau và đảm bảo tính thẩm mỹ.

Chế độ dinh dưỡng khi điều trị u nhú sinh dục

Chế độ dinh dưỡng sau khi điều trị rất quan trọng, bạn cần lựa chọn các thực phẩm nâng cao sức đề kháng, hỗ trợ làm lành vết thương. Các thực phẩm nên bổ sung khi điều trị u nhú sinh dục như:

• Ăn thực phẩm giàu vitamin B và canxi, có trong rau chân vịt và cải xoăn và rong biển.
• Bổ sung thực phẩm chống oxy hóa, có trong các loại trái cây (việt quất, anh đào, cà chua và rau (bí và ớt chuông).
• Ăn cá nước lạnh để cung cấp protein.
• Sử dụng các loại dầu tốt cho sức khỏe, chẳng hạn dầu oliu, dầu dừa
• Tập thể dục thường xuyên, nên tập 5 lần/tuần. 
• Bổ sung vitamin chống oxy hóa  A, C, E, vitamin B tổng hợp và các vi lượng như canxi, kẽm và selen.
• Tăng cường khả năng miễn dịch bằng axit béo omega-3, thường có trong dầu cá.

Ngoài các thực phẩm cần bổ sung giúp tăng hệ miễn dịch, khi điều trị u nhú sinh dục. Người bệnh cần tránh các loại thực phẩm sau đây:

• Loại bỏ các thực phẩm nghi ngờ  dị ứng
• Tránh thực phẩm tinh chế như bánh mì trắng, mì ống
• Hạn chế thịt đỏ như thịt bò, thịt cừu,…
• Hạn chế hoặc loại bỏ axit béo chuyển hóa, có trong các sản phẩm đóng gói sẵn như bánh quy, bánh quy giòn, bánh ngọt, khoai tây chiên, hành chiên, thực phẩm chế biến sẵn và bơ thực vật.
• Không sử dụng caffein và các chất kích thích khác, rượu và thuốc lá.

Biện pháp phòng ngừa u nhú sinh dục

Để tránh mất thời gian điều trị, mang tâm trạng lo lắng và ngăn u nhú sinh dục tái phát người bệnh cần lưu ý:

• Vệ sinh vùng kín sạch sẽ, tránh để ẩm ướt tạo điều kiện cho u nhú sinh dục có cơ hội phát triển.
• Tránh mặc đồ bó sát, giúp vùng kín luôn được thoáng khí.
• Vệ sinh bồn tắm, bồn cầu thường xuyên.
• Không dùng chung đồ cá nhân: khăn mặt, khăn tắm, quần áo,…
• Giữ đời sống hôn nhân một vợ một chồng, hay quan hệ tình dục có biện pháp bảo vệ.
• Lựa chọn dung dịch vệ sinh có độ pH thích hợp.
• Chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý để nâng cao sức đề kháng.
• Tuân theo lời khuyên của bác sĩ sau khi điều trị.
• Chủ động tiêm phòng HPV giúp tăng miễn dịch với các bệnh như sùi mào gà, ung thư cổ tử cung,…

Một số câu hỏi thường gặp về tình trạng u nhú sinh dục

U nhú sinh dục là tình trạng da xuất hiện những u nhú lành tính và hầu hết trong các trường hợp không cần điều trị. Tuy nhiên người bệnh cần phân biệt rõ ràng các u nhú sinh dục với bệnh sùi mào gà vì đây hoàn toàn là hai bệnh khác nhau, gây ảnh hưởng đến sức khỏe khác nhau. Một số trường hợp người bệnh có thể sử dụng các phương pháp điều trị để tiêu u nhú nhằm đem lại cảm giác tự tin hơn khi ở bên bạn tính.

Bài viết được tham khảo bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước.

• James Roland. What Are Pearly Penile Papules?. Healthline. Feb 9th, 2023. (Accessed on May 31st 2023)
• WebMD Editorial Contributors. What You Need to Know About Penile Papules. WebMD.  May 12th, 2023. (Accessed on May 31st 2023)
• Aldahan AS, Brah TK, Nouri K. Diagnosis and Management of Pearly Penile Papules. Am J Mens Health. 2018 May;12(3):624-627. doi: 10.1177/1557988316654138. Epub 2016 Jun 16. PMID: 27316776; PMCID: PMC5987947.
• Genital HPV Infection – Basic Fact Sheet. (April 12, 2022)