Viêm phế quản phổi ở trẻ em là tổn thương cấp tính, lan toả cả phế nang, mô kẽ lẫn phế quản, thường do vi khuẩn, virus, nấm hoặc các tác nhân khác gây ra. Bệnh nếu không được điều trị đúng và kịp thời sẽ để lại cho trẻ nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến sự phát triển và thậm chí là tính mạng của bé. Sau đây, hãy cùng Docosan tìm hiểu rõ hơn về bệnh viêm phế quản phổi qua bài viết dưới đây nhé!
Tóm tắt nội dung
Viêm phế quản phổi ở trẻ em là gì?
Viêm phế quản phổi là bệnh lý nhiễm trùng phổi. Khi các túi khí bên trong phổi là các phế nang chứa nhiều mủ cùng các chất dịch khác khiến cho cho việc trao đổi khí gặp khó khăn. Từ đó làm suy yếu chức năng phổi và gây ra những vấn đề về đường hô hấp.
Thông thường, các dấu hiệu của bệnh viêm phế quản phổi ở trẻ nhỏ ở nhiều mức độ khác nhau, từ nhẹ cho tới nặng. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do nhiễm trùng ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi.
Nguyên nhân gây bệnh viêm phế quản phổi ở trẻ em
Bệnh viêm phế quản phổi thường xuất hiện ở trẻ nhỏ từ 2 – 6 tuổi bởi nhiều nguyên nhân khác nhau:
- Nguyên nhân thường gặp nhất của viêm phế quản phổi ở trẻ em là do sự xâm nhập của virus đường hô hấp như: HSV, Coronavirus, Enterovirus, Rhinovirus, Adenovirus, virus hợp bào hô hấp, virus cúm, virus Parainfluenza … sau đó thường có bội nhiễm vi khuẩn.
- Do nhiễm các vi khuẩn từ môi trường bên ngoài vào trong niêm mạc đường hô hấp, thường gây viêm đường hô hấp bao gồm: Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae, Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia pneumoniae, …
- Hoặc do các tác nhân vật lý như: do nhiệt, xạ trị, chấn thương lồng ngực, không khí quá khô, quá ẩm, quá nóng, …
- Và các tác nhân hóa học như: chất kích ứng ở dạng khí, bụi, hoá chất, khói thuốc lá, khói xe,…
- Ngoài ra các nguyên nhân bên trong cơ thể gây ra sự hoại tử các mô hô hấp như: tắc nghẽn, xuất huyết mạch máu phổi, viêm tắc động mạch phổi, …
Triệu chứng của viêm phế quản phổi ở trẻ em
Các triệu chứng, dấu hiệu của viêm phế quản phổi trẻ em gồm:
- Thở nhanh: Chúng ta có thể đếm được nhịp thở của trẻ trong trọn một phút để xem trẻ có thở nhanh hay không. Gọi là thở nhanh khi:
- Nhịp thở từ 60 lần/ 1 phút trở lên ở trẻ dưới 2 tháng.
- Từ 50 lần /1 phút trở lên ở trẻ từ 2- 11 tháng.
- Từ 40 lần /1 phút trở lên trẻ từ 12 th đến 5 tuổi.
- Hội chứng tắc nghẽn hô hấp dưới: khó thở thì thở ra, khò khè, nghe phổi có ran ngáy hoặc ran rít
- Hội chứng đáp ứng Viêm toàn thân nếu viêm đường hô hấp trên do nhiễm vi khuẩn: sốt > 38 độ C hoặc < 36 độ C, nhịp tim > 90 nhịp/phút, nhịp thở > 20 lần/phút, …
- Nếu nguyên nhân do siêu vi, người bệnh có Hội chứng nhiễm siêu vi: sốt, mệt mỏi, đau nhức cơ, nhức đầu, …
- Nặng hơn nữa có thể dẫn đến Hội chứng suy hô hấp cấp: khó thở, nhịp thở > 30l/phút, co kéo cơ hô hấp phụ, …
- Nếu bệnh tiến triển nặng có tổn thương phổi: khó thở, đau ngực khi hít sâu, ho khạc đờm, ho ra máu
- Trẻ ít hoạt động, lười hoạt động, ngủ li bì, khó đánh thức.
- Trẻ mất cảm giác thèm ăn, ăn kém, bị mất nước.
- Có tím môi, móng tay, chân.
Cách chăm sóc trẻ viêm phế quản phổi
- Cho trẻ uống nhiều nước có thể làm loãng đờm, giúp giảm triệu chứng bệnh viêm phế quản phổi. Mỗi ngày nên uống ít nhất 2 lít nước, có thể đó là nước hoa quả, nước rau. Tốt nhất là nước ấm, không nên uống nước lạnh để tránh khiến tình trạng viêm họng trong viêm phế quản nặng hơn.
- Hạ sốt cho trẻ bằng cách chườm ấm toàn thân.
- Bố mẹ nên xây dựng cho trẻ bị viêm phế quản phổi một chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh như sau:
- Bổ sung nhiều thực phẩm giàu chất xơ từ rau xanh và hoa quả
- Nên ăn ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt.
- Ăn thịt gia cầm, cá và các loại đậu để bổ sung protein.
- Sử dụng các loại sữa ít béo hoặc sữa thực vật.
- Giảm hàm lượng muối, đường phụ gia, cholesterol
- Bên cạnh những thực phẩm cần bổ sung thì trong chế độ ăn, trẻ mắc viêm phế quản phổi nên tránh những thực phẩm sau:
- Tránh đồ uống có ga và thức ăn chứa nhiều đường.
- Hạn chế dùng thịt đỏ: Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng các loại thịt chế biến sẵn và thịt đỏ nếu ăn nhiều sẽ khiến các triệu chứng của người mắc viêm phế quản trở nên nặng hơn. Thay vào đó, người bệnh có thể sử dụng thực phẩm có chứa vitamin D từ các loại cá như: Cá thu, cá mòi, cá hồi,…
- Thực phẩm chứa nhiều sữa, chất béo, phô mai hoặc thực phẩm chiên xào, dầu mỡ, chứa nhiều gia vị,… sẽ dễ gây đầy hơi, chướng bụng khiến người viêm phế quản cảm thấy khó thở hơn.
- Sữa và các chế phẩm từ sữa có thể làm tăng sản xuất chất nhầy khiến đờm trở nên đặc và gây nhiều kích ứng cho người bệnh.
- Nếu trẻ biếng ăn, bố mẹ nên chia nhỏ bữa ăn thành nhiều lần trong ngày, cho trẻ ăn thức ăn lỏng, dễ nuốt để trẻ dễ hấp thu và tiêu hóa.
- Vệ sinh tai mũi họng sạch sẽ hàng ngày cho trẻ
- Giữ vệ sinh môi trường sống, không cho trẻ sống chung với môi trường có thuốc lá, khói bụi.
- Giữ nơi ở của trẻ thoáng mát, lưu thông không khí tốt, ấm về mùa đông, mát về mùa hè, nới rộng quần áo, tã lót.
- Bệnh viêm phế quản phổi ở trẻ em chủ yếu do virus gây nên, vì vậy, dùng kháng sinh thường không có tác dụng. Chỉ dùng kháng sinh khi có chỉ định của bác sĩ, thường sẽ được chỉ định dùng nếu trẻ đang trong tình trạng sau:
- Ho kéo dài trên 7 ngày.
- Ho, khạc đờm mủ rõ.
- Viêm phế quản cấp ở trẻ có bệnh mạn tính nặng như suy tim, hen.
- Chọn kháng sinh tùy thuộc mô hình vi khuẩn và tình hình kháng thuốc tại địa phương.
Tóm lại khi trẻ có những biểu hiện bất thường ở đường hô hấp như trẻ thở nhanh, ho đàm, sốt, … bố mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và có những phương pháp điều trị tốt nhất. Viêm phế quản phổi là tình trạng viêm cấp tính, tổn thương ở nhu mô phổi và phế quản. Các triệu chứng của bệnh viêm phế quản phổi thường phát triển từ nhẹ tới nặng. Điều trị cần phải tuân thủ theo sự hướng dẫn của bác sĩ, tuyệt đối không tự mua thuốc uống bên ngoài và nên biết các phương pháp cần thiết để chăm sóc cho trẻ bị viêm phế quản phổi.
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.
Nguồn: vhea.org.vn
