Tiểu cầu là gì? Tiểu cầu có vai trò gì?

Tiểu cầu là loại tế bào máu có nhiệm vụ cầm máu bằng cách làm chúng vón cục và đông lại chặn miệng vết thương. Chúng thực chất là một mảnh tế bào bị vỡ ra từ những tế bào nhân khổng lồ được sản sinh ra bởi các megakaryocytes của tủy xương. Cùng Docosan tìm hiểu xem tiểu cầu có chức năng gì và vì sao nó quan trọng nhé!

Số lượng tiểu cầu bình thường là bao nhiêu?

Chỉ số tiểu cầu bình thường dao động từ 150.000 đến 450.000 tiểu cầu trên mỗi microlit máu. Có hơn 450.000 tiểu cầu là một tình trạng được gọi là tăng tiểu cầu, có ít hơn 150.000 được gọi là giảm tiểu cầu. Bạn nhận được số lượng tiểu cầu của mình từ một xét nghiệm máu định kỳ được gọi là công thức máu toàn bộ (CBC).

Tiểu cầu có chức năng gì?

Chức năng của tiểu cầu trong tuần hoàn là giúp duy trì quá trình cầm máu và lưu lượng máu trong mạch. Để đạt được mục tiêu này, tiểu cầu phải chảy qua gần thành mạch từ đó cho phép phản ứng nhanh chóng khi xảy ra chấn thương hoặc tác động vào mạch máu.

Nhờ vào khả năng này mà khi cơ thể có vết thương, bạn chỉ cần giữ chặt vị trí ấy trong một khoảng thời gian ngắn vết thương sẽ ngừng chảy máu.

Tiểu cầu liên quan như thế nào đến bệnh tim mạch

Nếu bạn có quá nhiều tiểu cầu, nó có thể làm tăng nguy cơ đông máu. Nhưng thường nguy cơ tim mạch của bạn liên quan nhiều đến chức năng tiểu cầu hơn là số lượng tiểu cầu. Ví dụ, bạn có thể có một số lượng tiểu cầu khỏe mạnh, nhưng nếu chúng kết dính với nhau quá nhiều, nó có thể làm tăng khả năng bị đau tim hoặc đột quỵ.

Theo dõi lượng tiểu cầu của bạn

Số lượng tiểu cầu ở mức bình thường sẽ là hoàn hảo nhất để ta có hệ tim mạch tốt. Bởi vậy mà bạn cần đến khám bác sĩ thường xuyên để được kiểm tra, theo dõi số lượng tiểu cầu trong cơ thể. Bạn nhận được số lượng tiểu cầu của mình từ một xét nghiệm máu định kỳ được gọi là công thức máu toàn bộ (CBC).

Quá nhiều tiểu cầu, quá ít tiểu cầu, tiểu cầu hoạt động bất thường và các tình trạng liên quan như cục máu đông, đột quỵ và đau tim có thể được di truyền. Vì vậy nếu trong gia đình có người mắc bệnh liên quan đến tiểu cầu thì bạn cần phải quan tâm hơn đến vấn đề này.

Sẽ ra sao nếu quá nhiều tiểu cầu?

Thuật ngữ y học cho việc có huyết tương giàu tiểu cầu là tăng tiểu cầu, và có hai loại:

  • Tăng tiểu cầu nguyên phát hoặc thiết yếu: Các tế bào bất thường trong tủy xương gây ra sự gia tăng tiểu cầu, nhưng không rõ lý do
  • Tăng tiểu cầu thứ phát: Tình trạng tương tự như tăng tiểu cầu nguyên phát, nhưng có thể do một tình trạng hoặc bệnh đang diễn ra như thiếu máu, ung thư, viêm hoặc nhiễm trùng.

Khi có các triệu chứng, chúng bao gồm các cục máu đông tự phát ở tay và chân, nếu không được điều trị có thể dẫn đến đau tim và đột quỵ. Trong những trường hợp nghiêm trọng, bệnh nhân có thể phải trải qua một thủ thuật gọi là phương pháp hấp thụ tiểu cầu. Điều này làm giảm số lượng tiểu cầu bằng cách loại bỏ máu, tách các tiểu cầu và trả lại các tế bào hồng cầu trở lại cơ thể.

Với tăng tiểu cầu thứ phát, các triệu chứng thường liên quan đến tình trạng bệnh kèm theo. Ví dụ, nếu bạn bị nhiễm trùng hoặc thiếu máu, bạn điều trị những tình trạng đó và số lượng tiểu cầu sẽ giảm xuống.

Sẽ ra sao nếu quá ít tiểu cầu?

Khi bạn không có đủ tiểu cầu, nó được gọi là giảm tiểu cầu. Các triệu chứng bao gồm dễ bị bầm tím và chảy máu thường xuyên từ nướu, mũi hoặc đường tiêu hóa. Số lượng tiểu cầu của bạn giảm xuống khi có thứ gì đó ngăn cơ thể bạn sản xuất tiểu cầu. Có nhiều nguyên nhân, bao gồm:

  • Sử dụng thuốc men
  • Di truyền
  • Một số loại ung thư, chẳng hạn như bệnh bạch cầu hoặc ung thư hạch
  • Hóa trị liệu điều trị ung thư
  • Nhiễm trùng hoặc rối loạn chức năng thận
  • Sử dụng quá nhiều rượu

Tiểu cầu là thành phần vô cùng quan trọng đối với sức khỏe tim mạch. Vậy nên việc đảm bảo có được số lượng tiểu cầu bình thường và không mắc các bệnh tiểu cầu rất quan trọng.

Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.

Nguồn tham khảo: Hopkinsmedicine.org