Uống thuốc giảm cân bị mất ngủ phải làm sao? Nguyên nhân và giải pháp

Ngày cập nhật: 27/11/24

Tác giả: Đội ngũ biên tập Docosan

Trong quá trình sử dụng thuốc giảm cân, nhiều người gặp phải tình trạng mất ngủ – một tác dụng phụ phổ biến thường gặp. Vậy đâu là nguyên nhân của tình trạng này và nếu uống thuốc giảm cân bị mất ngủ phải làm sao? Hãy cùng Docosan tìm câu trả lời qua bài viết dưới đây.

Tóm tắt nội dung

1 Thuốc giảm cân là gì? Cơ chế tác động?
2 Nguyên nhân uống thuốc giảm cân bị mất ngủ
3 Mất ngủ có ảnh hưởng tới cân nặng hay không?
4 Tác dụng phụ khác của thuốc giảm cân đối với sức khỏe
5 Uống thuốc giảm cân bị mất ngủ phải làm sao? Giải pháp an toàn
6 Cách sử dụng thuốc giảm cân tránh gây mất ngủ
7 Một số mẹo giúp bạn ngủ ngon

Thuốc giảm cân là gì? Cơ chế tác động?

Thuốc giảm cân những sản phẩm hỗ trợ người dùng giảm cân thông qua nhiều cơ chế khác nhau. Thông thường, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc giảm cân cho bệnh nhân có tình trạng béo phì (với BMI từ 30 trở lên) hoặc bệnh nhân có BMI > 27 nhưng mắc các vấn đề liên quan đến cân nặng như tiểu đường hoặc cao huyết áp. Có nhiều loại thuốc giảm cân khác nhau trên thị trường.

Trong đó, các thuốc giảm cân kê đơn thường được sử dụng bao gồm: nhóm chủ vận thụ thể GLP-1 (semaglutide, liraglutide, dulaglutide, exenetide, tirzepatid), naltrexone HCl và bupropion, orlistat, phentermin, phentermine và topiramate,… Các thuốc giảm cân hoạt động thông qua một hoặc kết hợp nhiều cơ chế sau:

Ức chế cảm giác thèm ăn: Giúp giảm lượng calo hấp thụ hàng ngày.
Tăng cường chuyển hóa: Đẩy nhanh quá trình đốt cháy calo trong cơ thể.
Ngăn chặn hấp thụ chất béo: Giảm khả năng hấp thụ chất béo từ thức ăn vào cơ thể.

Có nhiều loại thuốc giảm cân khác nhau trên thị trường

Nguyên nhân uống thuốc giảm cân bị mất ngủ

Do thành phần của thuốc giảm cân

Nguyên nhân uống thuốc giảm cân gây mất ngủ có thể xuất phát từ thành phần của thuốc giảm cân. Một số loại thuốc giảm cân chứa các chất kích thích thần kinh hoặc hoạt chất có tác dụng phụ liên quan đến giấc ngủ. Hai loại thường gặp nhất là:

Naltrexone phối hợp với bupropion (Contrave): Đây là sự kết hợp giữa hai hoạt chất giúp giảm cảm giác thèm ăn, tuy nhiên nó có thể gây mất ngủ vì tác động lên hệ thần kinh trung ương, làm tăng sự tỉnh táo và khó ngủ.
Phentermine phối hợp với topiramate (Qsymia): Thuốc này kích thích hệ thần kinh, giúp tăng cường chuyển hóa và giảm cảm giác đói, nhưng tác dụng phụ là gây tỉnh táo và dẫn đến tình trạng mất ngủ.

Uống thuốc giảm cân bị mất ngủ phải làm sao — Một số thuốc giảm cân chứa thành phần kích thích thần kinh dẫn đến mất ngủ

Dùng thuốc giảm cân không an toàn

Trên thị trường hiện nay cũng có mặt rất nhiều loại thuốc giảm cân khác nhau không rõ nguồn gốc và không an toàn, điều này cũng có thể là nguyên nhân khiến tình trạng mất ngủ gia tăng.

Những sản phẩm giảm cân không rõ nguồn gốc thường chứa các chất kích thích thần kinh mạnh, đồng thời cũng gây ra nhiều tác dụng phụ nguy hiểm, điển hình là mất ngủ, khô miệng, đau đầu và tổn thương gan, thận. Do đó, người dùng cần cẩn thận khi lựa chọn sản phẩm để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Do uống thuốc giảm cân quá liều

Uống thuốc giảm cân quá liều cũng là một trong những nguyên nhân gây mất ngủ. Khi sử dụng thuốc vượt quá liều lượng quy định, lượng hoạt chất trong thuốc có thể tác động mạnh lên hệ thần kinh trung ương, làm tăng cường sự tỉnh táo và gây khó khăn trong việc đi vào giấc ngủ.

Không chỉ thế, dùng quá liều thuốc giảm cân còn đi kèm với nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng khác như: tăng nhịp tim, hồi hộp, lo âu và tăng huyết áp. Do đó, hãy tuân thủ đúng liều lượng theo hướng dẫn và thông báo cho bác sĩ của bạn biết nếu tình trạng mất ngủ diễn ra kéo dài làm ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn.

Dùng thuốc giảm cân không rõ nguồn gốc hoặc quá liều có thể gây mất ngủ

Mất ngủ có ảnh hưởng tới cân nặng hay không?

Câu trả lời là có. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mất ngủ có thể dẫn đến tăng cân. Một trong những lý do đó là mất ngủ gây ra sự mất cân bằng của các hormone điều chỉnh cảm giác thèm ăn trong cơ thể bao gồm:

Leptin: Hormone giúp kiểm soát cảm giác no. Khi bạn thiếu ngủ, lượng leptin giảm khiến bạn cảm thấy ít no hơn sau khi ăn, dẫn đến sau mỗi bữa chính bạn sẽ ăn thêm các bữa phụ hoặc ăn vặt và gây tăng cân.
Ghrelin: Đây là hormone kích thích thèm ăn. Mất ngủ làm tăng ghrelin, khiến bạn dễ bị kích thích ăn nhiều hơn gây tăng cân.

Bên cạnh đó, tình trạng thiếu ngủ cũng làm chậm quá trình trao đổi chất của cơ thể, nghĩa là hệ tiêu hóa xử lý thức ăn chậm hơn, dễ gây tăng cân.

Tác dụng phụ khác của thuốc giảm cân đối với sức khỏe

Ngoài mất ngủ, thuốc giảm cân cũng tiềm ẩn nguy cơ gây ra nhiều tác dụng phụ khác đối với sức khỏe, phổ biến như:

Rối loạn tiêu hóa: Các thuốc thuộc nhóm chủ vận thụ thể GLP-1 có tác dụng phụ trên hệ tiêu hóa như: khô miệng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, táo bón và đầy hơi. Hoặc thuốc giảm cân orlistat ngăn chặn sự hấp thu chất béo có thể dẫn đến tiêu chảy, đầy hơi, phân có dầu và máu,… khi sử dụng.
Tăng huyết áp: Những thuốc giảm cân loại kích thích như phentermine thường làm tăng huyết áp, đặc biệt dễ xảy ra khi dùng kéo dài hoặc dùng quá liều.
Tăng nhịp tim: Nhiều loại thuốc giảm cân, đặc biệt là những loại chứa phentermine, có thể làm tăng nhịp tim, khiến người dùng cảm thấy hồi hộp hoặc khó thở.
Lo lắng, bồn chồn: Do tác động của thuốc lên hệ thần kinh trung ương, người dùng có thể cảm thấy lo lắng hoặc căng thẳng kéo dài.
Thiếu chất dinh dưỡng: Những loại thuốc giảm cân ức chế tiêu thụ chất béo sẽ làm ảnh hưởng đến việc hấp thụ các vitamin tan trong dầu như vitamin A, D, E, K,… làm cơ thể thiếu hụt chất dinh dưỡng.

Hồi hộp và tim đập nhanh là một tác dụng phụ phổ biến của thuốc giảm cân

Uống thuốc giảm cân bị mất ngủ phải làm sao? Giải pháp an toàn

Nếu bạn gặp phải tình trạng mất ngủ do uống thuốc giảm cân, dưới đây là một số biện pháp giúp cải thiện giấc ngủ và giảm thiểu tác dụng phụ:

Điều chỉnh thời gian uống thuốc: Hãy thử uống thuốc vào buổi sáng hoặc đầu giờ chiều, thay vì uống vào buổi tối. Điều này giúp giảm tác động kích thích hệ thần kinh vào ban đêm, hỗ trợ bạn dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn.
Giảm liều lượng theo hướng dẫn của bác sĩ: Nếu bạn nghi ngờ liều lượng thuốc quá cao gây mất ngủ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để điều chỉnh liều lượng phù hợp, đảm bảo an toàn cho sức khỏe và giấc ngủ.
Tạo môi trường ngủ thoải mái: Cải thiện môi trường phòng ngủ bằng cách giữ phòng tối, yên tĩnh và mát mẻ. Tránh sử dụng các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính trước khi ngủ vì ánh sáng xanh từ màn hình có thể làm khó ngủ.
Tập thể dục nhẹ nhàng: Thực hiện các bài tập thể dục nhẹ nhàng như yoga hoặc thiền vào buổi tối có thể giúp cơ thể thư giãn và dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn. Tuy nhiên, tránh tập luyện quá nặng vào gần giờ đi ngủ.
Tránh các chất kích thích: Hạn chế sử dụng caffein, rượu, và các chất kích thích khác vì chúng có thể làm tăng mức độ tỉnh táo và gây khó ngủ hơn.
Bổ sung vitamin B: Các sản phẩm bổ sung vitamin B giúp hỗ trợ chức năng thần kinh, giảm căng thẳng và lo âu, từ đó tạo cảm giác thư giãn và dễ dàng đi vào giấc ngủ. Vì vậy, việc sử dụng sản phẩm bổ sung vitamin B có thể giúp người dùng cân bằng lại tác dụng kích thích của thuốc giảm cân và cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Tham khảo ý kiến bác sĩ: Nếu mất ngủ kéo dài và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, bạn nên liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và có thể thay đổi loại thuốc hoặc tìm kiếm phương pháp giảm cân khác an toàn hơn.

Uống thuốc giảm cân vào buổi sáng giúp giảm tác dụng phụ gây mất ngủ của thuốc

Cách sử dụng thuốc giảm cân tránh gây mất ngủ

Để giảm thiểu nguy cơ bị mất ngủ do thuốc giảm cân, bạn nên lưu ý những vấn đề sau:

Chỉ sử dụng những thuốc giảm cân có nguồn gốc và xuất xứ rõ ràng, được Bộ Y tế chấp thuận trong điều trị giảm cân.
Tuân theo liều lượng và hướng dẫn của bác sĩ để tránh việc sử dụng quá liều dễ dẫn đến rối loạn giấc ngủ.
Tìm hiểu và kiểm tra các thành phần của thuốc để đảm bảo không mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào.
Nên uống thuốc giảm cân vào buổi sáng để không ảnh hưởng đến giấc ngủ vào ban đêm của bạn.

Một số mẹo giúp bạn ngủ ngon

Thư giãn trong 30 phút trước khi đi ngủ: Hãy dành thời gian cho các hoạt động thư giãn như đọc sách, thiền hoặc nghe nhạc nhẹ để giúp tâm trí và cơ thể dần thả lỏng, dễ dàng chuẩn bị cho giấc ngủ.
Ngắt kết nối các thiết bị trong vòng một giờ trước khi đi ngủ: Tắt điện thoại, máy tính và các thiết bị điện tử ít nhất một giờ trước khi ngủ để tránh ánh sáng xanh, giúp cơ thể tiết ra hormone melatonin tự nhiên, hỗ trợ giấc ngủ.
Tập thể dục ít nhất 20 phút mỗi ngày: Các hoạt động thể chất như đi bộ, yoga hoặc tập thể dục nhẹ nhàng có thể giúp giảm căng thẳng và cải thiện chất lượng giấc ngủ, đồng thời cũng giúp bạn giảm cân hiệu quả hơn. Lưu ý nên tập thể dục vào buổi sáng hoặc chiều thay vì sát giờ đi ngủ.
Hạn chế đồ uống có cồn, cafein, và thuốc lá trước khi đi ngủ: Những chất kích thích này có thể khiến cơ thể khó thư giãn và làm gián đoạn giấc ngủ. Hãy tránh chúng trong vài giờ trước khi ngủ để đảm bảo giấc ngủ sâu hơn.
Xem xét các chất bổ sung: Bạn có thể cân nhắc sử dụng một số chất bổ sung như melatonin, magie, hoặc trà thảo mộc (ví dụ: trà hoa cúc, trà bạc hà) để giúp cơ thể thư giãn và cải thiện chất lượng giấc ngủ. Tuy nhiên, trước khi sử dụng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn.

Thường xuyên tập thể dục vào ban ngày giúp bạn ngủ ngon hơn vào ban đêm

Xem thêm:

Việc uống thuốc giảm cân có thể gây ra tình trạng mất ngủ vì nhiều lý do, việc tuân thủ hướng dẫn điều trị cũng như áp dụng những mẹo trên đây có thể giúp bạn hạn chế được tác dụng phụ bất lợi đó. Nếu thấy những thông tin này có ích, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè cùng biết nhé.

Nguồn tham khảo:

1. Prescription Weight Loss Drugs: GLP-1s, Tirzepatide, and More