Đau mắt đỏ (viêm kết mạc): Nguyên nhân, cách điều trị

Đau mắt đỏ hay còn gọi là viêm kết mạc xảy ra khi phần kết mạc mắt bị viêm, hồng hoặc đỏ, sưng tấy và có thể có chất nhầy. Đau mắt đỏ dễ lây lan nhanh nhưng cũng có thể tự khỏi nếu triệu chứng nhẹ. 

Dịch đau mắt đỏ hiện đang lây lan nhanh ở nước ta và số trường hợp xảy ra phần lớn ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Hãy cùng Doctor có sẵn trang bị thật nhiều kiến thức về căn bệnh phổ biến này nhé, sớm phát hiện ra dấu hiệu căn bệnh này để có biện pháp xử trí kịp thời. 

Đau mắt đỏ là gì?

Đau mắt đỏ hay còn gọi là viêm kết mạc xảy ra khi kết mạc của mắt bị viêm. Mắt có thể đỏ hoặc hồng, sưng tấy, khó chịu và có thể có chất nhầy. Viêm kết mạc nhiễm trùng có thể rất dễ lây lan. Kết mạc bao gồm một lớp tế bào mỏng hoặc màng bao phủ bề mặt bên trong của mí mắt và nhãn cầu màu trắng.

Tình trạng viêm làm cho các mạch máu nhỏ hoặc mao mạch trong kết mạc trở nên nổi bật hơn. Điều này gây ra cảm giác khó chịu và xuất hiện màu hồng hoặc đỏ có thể kéo dài 1 – 4 tuần hoặc lâu hơn.

Nguyên nhân bao gồm kích ứng, dị ứng và nhiễm trùng. Đau mắt đỏ thường do nhiễm virus. Nó cũng có thể do vi khuẩn, phản ứng dị ứng hoặc – ở trẻ sơ sinh – ống dẫn nước mắt chưa mở hoàn toàn.

Mặc dù đau mắt đỏ có thể gây khó chịu nhưng nó hiếm khi ảnh hưởng đến thị lực của bạn. Phương pháp điều trị có thể giúp giảm bớt sự khó chịu của đau mắt đỏ. Vì đau mắt đỏ có thể lây lan nên việc chẩn đoán sớm và thực hiện một số biện pháp phòng ngừa nhất định có thể giúp hạn chế sự lây lan của bệnh.

Đặt lịch hẹn khám đau mắt đỏ:

Điều trị bệnh đau mắt đỏ ở đâu?

Phòng khám Chuyên khoa Mắt – BSCKII. Lê Hồng Hà được thành lập vào năm 2016 thư giãn tại quận Phú Nhuận TPHCM luôn là một trong những địa điểm đáng tin cậy, nằm trong top tìm kiếm của bệnh nhân. Chuyên môn khám và điều trị Nhãn khoa: Kính mắt tổng quát và đo khúc xạ: cận cảnh, viễn thị; Điều trị các bệnh lý: đau mắt đỏ, đau mắt, viêm giác mạc, viêm kết mạc, điều trị mộng thịt; Phẫu thuật: LASIK, loại bỏ cườm,…

Phòng khám Chuyên khoa Mắt Thu Ba do Bác sĩ Huỳnh Thị Thu Ba (đã có hơn 30 năm kinh nghiệm trong việc chữa và khám mắt cho bệnh nhân, nguyên Trưởng Khoa Mắt bệnh viện An Sinh từ năm 2006 đến năm 2019) trực tiếp thăm khám. Phòng khám đặc biệt chuyên điều trị về: Mổ mắt, cận thị, viễn thị, loạn thị, bệnh glôcôm (cườm mắt), đục thủy tinh thể, mổ mắt Lasik,…

Bệnh Viện Mắt Sài Gòn được thành lập vào năm 2004, trải qua 19 năm hình thành phát triển, với 10 Bệnh viện, 03 Phòng khám và Trung tâm nhãn khoa trải dài khắp 3 miền, Hệ thống Bệnh viện Mắt Sài Gòn tự hào là Hệ thống Bệnh viện chuyên khoa Mắt lớn nhất Việt Nam. Quy tụ đội ngũ hơn 500 Bác sĩ, Nhân viên Y tế giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm; cùng cơ sở vật chất, thiết bị y khoa hiện đại nhập khẩu trực tiếp từ Mỹ, Châu Âu và tâm nguyện toàn tâm, toàn lực chăm sóc thị lực đôi mắt Việt.

Phòng khám Vigor Health có hơn 10 năm kinh nghiệm trong việc chăm sóc, thăm khám sức khỏe và chữa bệnh. Cơ sở vật chất hoàn toàn tự động dựa trên hệ thống Hitachi và nằm trong TOP 6 phòng khám đạt chuẩn chất lượng trong đợt kiểm tra năm 2019 của Sở Y Tế TP.HCM. Đội ngũ bác sĩ, y tá chuyên nghiệp, có nhiều năm kinh nghiệm (lên đến 30 năm) và được tu nghiệp và đào tạo ở các trường đại học lớn trong và người nước.

Phòng khám Đa khoa Quốc tế Golden Healthcare là một trong những trung tâm khám bệnh chất lượng cao và đáng tin cậy tại TP. HCM. Tập hợp đội nghĩ y bác sĩ trường khoa từng công tác tại các bệnh viện lớn như Nhi Đồng 2, An Sinh, Chợ Rẫy,…

Phân loại bệnh đau mắt đỏ?

Có nhiều cách khác nhau để phân loại đau mắt đỏ:

• Đau mắt đỏ dị ứng hoặc kích ứng: Một chất gây dị ứng hoặc kích thích, chẳng hạn như phấn hoa hoặc clo, tiếp xúc với mắt, gây kích ứng và viêm gây chảy nước mắt, ngứa và đỏ ở cả hai mắt. Bạn cũng có thể bị ngứa, sổ mũi.
• Đau mắt đỏ do nhiễm vi khuẩn: Các chủng vi khuẩn thường lây nhiễm ở một mắt nhưng có thể xuất hiện ở cả hai mắt. Mắt bạn sẽ tiết ra rất nhiều mủ và chất nhầy. 
• Đau mắt đỏ do nhiễm virus: Các chủng virus là dạng phổ biến nhất và có thể là dạng dễ lây lan nhất. Chúng có xu hướng bắt đầu ở một mắt, nơi chúng gây ra nhiều nước mắt và chảy nước. Trong vòng vài ngày, mắt kia sẽ bị ảnh hưởng. Bạn có thể cảm thấy hạch bạch huyết sưng lên ở phía trước tai hoặc dưới xương hàm.
• Cấp tính hoặc mãn tính: Trong đau mắt đỏ cấp tính, các triệu chứng thường kéo dài 1 – 2 tuần, nhưng chúng có thể kéo dài 3 – 4 tuần. Đau mắt đỏ mãn tính kéo dài hơn 4 tuần.

Đặt lịch hẹn khám đau mắt đỏ:

Triệu chứng đau mắt đỏ

Các triệu chứng đau mắt đỏ có thể bao gồm những điều sau:

• Đỏ, do kích ứng và giãn nở các mạch máu nhỏ ở kết mạc
• Chảy nước mắt
• Chảy nước mắt do tuyến lệ hoạt động quá mức
• Một lớp phủ dính hoặc đóng vảy trên lông mi, đặc biệt là khi thức dậy
• Đau nhức và “đau đớn”, cảm giác như có cát bay vào mắt
• Sưng do viêm hoặc cọ xát
• Cảm giác ngứa, rát hoặc kích ứng
• Khó chịu khi sử dụng kính áp tròng
• Nếu bị nhiễm trùng, các triệu chứng có thể ảnh hưởng đến một mắt trước tiên sau đó lan sang mắt kia. Nếu nguyên nhân là do chất kích thích bên ngoài, chẳng hạn như bụi, thì nó thường ảnh hưởng đến cả hai mắt cùng một lúc.

Đặt lịch hẹn khám đau mắt đỏ:

Tùy thuộc vào nguyên nhân, một người có thể gặp các triệu chứng giống cúm khác, chẳng hạn như:

• Sưng hạch bạch huyết
• Sốt
• Đau đầu
• đau nhức chân tay
• Đau họng

Đây có thể là dấu hiệu ban đầu của nhiễm trùng.

Nguyên nhân bị đau mắt đỏ

Nguyên nhân gây đau mắt đỏ bao gồm:

80% các trường hợp là do virus, chẳng hạn như:

• Adenovirus
• Virus herpes
• Enterovirus

Vi khuẩn có thể gây đau mắt đỏ bao gồm:

• Staphylococcus aureus
• Streptococcus pneumoniae
• Haemophilus influenzae

Đau mắt đỏ do vi khuẩn đôi khi bắt nguồn từ nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục chẳng hạn như chlamydia.

• Dị ứng
• Một vết hóa chất bắn vào mắt
• Một vật lạ trong mắt

Đau mắt đỏ ở trẻ sơ sinh có thể do nhiễm trùng, kích ứng hoặc tắc tuyến lệ. Tất cả các nguyên nhân đều tạo ra các triệu chứng tương tự.

Vi khuẩn hoặc virus dẫn đến những bệnh nhiễm trùng này có thể truyền sang trẻ sơ sinh trong khi sinh, ngay cả khi người sinh con không có triệu chứng. Nguyên nhân vi khuẩn phổ biến nhất là Neisseria gonorrhoeae, gây bệnh lậu. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), Chlamydia trachomatis cũng có thể gây ra bệnh này, cũng như virus dẫn đến mụn rộp sinh dục nhưng trường hợp này ít phổ biến hơn.

CDC cũng chỉ ra rằng các triệu chứng đau mắt đỏ do vi khuẩn do C. trachomatis thường xuất hiện 5 – 12 ngày sau khi sinh. Nếu vi khuẩn là do N. gonorrhoeae thì chúng thường xuất hiện sau 2 – 4 ngày.

Đau mắt đỏ cũng có thể là do phản ứng với thuốc nhỏ mắt khi sinh để ngăn ngừa nhiễm trùng. Trong trường hợp này, các triệu chứng thường biến mất sau 24 – 36 giờ.

Một số lý do khác khiến bạn bị đau mắt đỏ chẳng hạn như:

• Viêm bờ mi
• Bệnh tăng nhãn áp cấp tính
• Viêm giác mạc
• Viêm mống mắt

Một số tình trạng này có thể dẫn đến mất thị lực. Bất cứ ai gặp phải các triệu chứng không cải thiện khi điều trị nên quay lại gặp bác sĩ:

Dịch đau mắt đỏ lây qua đường nào?

Dịch đau mắt đỏ do nhiễm trùng có thể rất dễ lây lan qua:

• Tiếp xúc cá nhân, chẳng hạn như bắt tay và sau đó chạm vào mắt.
• Những giọt nước trong không khí do ho và hắt hơi.
• Chạm vào vật có virus và vi khuẩn rồi chạm vào mắt.

Đau mắt đỏ có nhiều khả năng lây nhiễm nhất khi có triệu chứng. Mọi người nên ở nhà trong thời gian này.

Chẩn đoán dấu hiệu đau mắt đỏ

Để chẩn đoán đau mắt đỏ, bác sĩ sẽ:

• Dựa vào các dấu hiệu và triệu chứng.
• Hỏi một số câu hỏi, ví dụ, về lịch sử mắt và dị ứng.
• Ít phổ biến hơn, bác sĩ sẽ lấy tăm bông lấy dịch từ mắt để tiến hành cấy mẫu vi khuẩn hoặc virus.

Đặt lịch hẹn khám đau mắt đỏ:

Điều trị bệnh đau mắt đỏ

Biện pháp không dùng thuốc

Gần một nửa số trường hợp đau mắt đỏ nhiễm trùng sẽ khỏi mà không cần can thiệp y tế trong vòng 10 ngày và bác sĩ có thể đề nghị theo dõi và chờ đợi.

Một số biện pháp khắc phục tại nhà có thể giúp giảm bớt các triệu chứng và có thể tăng tốc độ phục hồi.

• Kiểm soát cơn đau: Sử dụng ibuprofen để giảm đau.
• Tránh đeo kính áp tròng: Tránh sử dụng kính áp tròng khi có triệu chứng, sau đó thay kính áp tròng, hộp đựng kính và dung dịch.
• Tránh trang điểm mắt: Tránh trang điểm mắt khi bị nhiễm trùng và thay thế bằng sản phẩm mới sau đó.
• Thuốc nhỏ mắt nhân tạo: những loại thuốc này có thể giúp giảm đau nhức và dính.
• Thuốc nhỏ mắt nhân tạo có sẵn để mua không cần kê đơn (OTC).
• Tránh dùng thuốc nhỏ mắt làm giảm đỏ mắt: Những loại thuốc này có thể làm cho các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn.
• Dùng khăn nhúng nước ấm: Dùng nhẹ nhàng vài lần trong ngày để làm sạch chất thải. Sử dụng một miếng vải sạch cho mỗi mắt.
• Chườm ấm: Những cách này có thể làm dịu sự khó chịu. Ngâm một miếng vải sạch, không có xơ trong nước ấm, vắt khô rồi đắp nhẹ nhàng lên mắt đang nhắm.
• Tránh lây lan bệnh bằng cách:
  • Thay vỏ gối, khăn tắm hàng ngày
  • Tránh chạm vào mắt và mặt
  • Không dùng chung khăn lau và các vật dụng cá nhân khác
  • Rửa tay thường xuyên
• Một số người đề nghị bôi sữa mẹ lên mắt, nhưng Học viện Nhãn khoa Hoa Kỳ cho biết không có bằng chứng nào cho thấy điều này có tác dụng và nó có thể nguy hiểm.

Biện pháp dùng thuốc

Trong hầu hết các trường hợp, đau mắt đỏ sẽ tự khỏi mà không cần điều trị y tế. Nếu nguyên nhân là do virus, bác sĩ sẽ khuyên bạn nên điều trị các triệu chứng bằng biện pháp điều trị tại nhà. Nếu nó liên quan đến dị ứng hoặc kích ứng, người đó cũng nên cố gắng tránh chất gây ra phản ứng.

Nếu bác sĩ nghi ngờ nhiễm trùng do vi khuẩn, họ có thể khuyên dùng kháng sinh. Một số bác sĩ kê toa thuốc nhỏ mắt kháng sinh hoặc các chế phẩm khác để đề phòng, nhưng không chắc chắn rằng những thứ này sẽ giúp ích.

Thuốc kháng sinh sẽ không giúp kiểm soát tình trạng nhiễm virus.

Hãy quay lại gặp bác sĩ nếu các triệu chứng không cải thiện khi điều trị hoặc nếu bị đau hoặc mờ mắt:

Phòng ngừa đau mắt đỏ

Mọi người có thể giảm nguy cơ mắc bệnh hoặc truyền bệnh đau mắt đỏ nhiễm trùng bằng cách:

• Không chạm hoặc dụi mắt.
• Rửa tay thường xuyên hoặc sử dụng nước rửa tay.
• Luôn tháo kính áp tròng vào ban đêm và làm theo tất cả các hướng dẫn vệ sinh kính áp tròng, giữ kính mắt sạch sẽ.
• Không dùng chung vật dụng cá nhân, chẳng hạn như khăn tắm và đồ trang điểm.
• Sử dụng kính bảo hộ trong bể bơi.
• Không bơi khi đang bị nhiễm trùng.
• Các cách giảm nguy cơ đau mắt đỏ dị ứng và kích ứng bao gồm:
  • Thông gió phòng hiệu quả
  • Thường xuyên vệ sinh, bảo trì máy điều hòa
  • Tránh bầu không khí đầy khói thuốc

---

Câu hỏi thường gặp

---

Đau mắt đỏ là một căn bệnh thường gặp và cũng dễ điều trị nếu phát hiện sớm. Bạn hãy liên lạc đến các cơ sở khám chữa bệnh về mắt để được điều trị và chăm sóc kịp thời. Bạn không nên sử dụng các liệu pháp gia truyền khi chưa được sự đồng ý của bác sĩ nhé. 

Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Doctor có sẵn Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch khám với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.