Tật khúc xạ mắt là vấn đề thị lực phổ biến. Bài viết này, Docosan sẽ cung cấp thông tin về các loại tật khúc xạ mắt là gì và cách điều trị.
Tật khúc xạ mắt là gì?
Tật khúc xạ là một vấn đề thị lực phổ biến, xảy ra khi ánh sáng đi vào mắt không được hội tụ chính xác trên võng mạc – lớp mô nhạy cảm với ánh sáng ở đáy mắt, chịu trách nhiệm chuyển đổi ánh sáng thành tín hiệu điện gửi về não để tạo thành hình ảnh.
Ở mắt bình thường, giác mạc và thủy tinh thể phối hợp nhịp nhàng, khúc xạ ánh sáng hội tụ chuẩn xác trên võng mạc. Tuy nhiên, khi hình dạng của giác mạc, thủy tinh thể hoặc thậm chí cả nhãn cầu bị thay đổi, quá trình hội tụ này bị lệch lạc, gây ra tật khúc xạ.
Nguyên nhân gây ra tật khúc xạ có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố.
- Bẩm sinh: Một số người sinh ra đã có tật khúc xạ do di truyền hoặc các yếu tố khác trong quá trình phát triển của mắt, chẳng hạn như giác mạc quá cong hoặc quá dẹt, thủy tinh thể quá dày hoặc quá mỏng, hoặc nhãn cầu dài/ngắn bất thường.
- Lão hóa: Theo thời gian, đặc biệt là ở người lớn tuổi, thủy tinh thể mất dần tính đàn hồi, ảnh hưởng đến khả năng điều tiết và dẫn đến tật khúc xạ, điển hình là lão thị.
- Yếu tố môi trường: Làm việc quá gần, tiếp xúc nhiều với ánh sáng xanh từ màn hình điện tử, đọc sách trong điều kiện thiếu sáng…
- Phẫu thuật mắt: Trong một số trường hợp, phẫu thuật mắt như mổ đục thủy tinh thể có thể gây ra thay đổi hình dạng của mắt và dẫn đến tật khúc xạ.
Các loại tật khúc xạ mắt
Cận thị
Cận thị (myopia) là tật khúc xạ khiến người bệnh nhìn rõ vật ở gần nhưng mờ vật ở xa do ánh sáng hội tụ trước võng mạc. Triệu chứng bao gồm mỏi mắt, nhức đầu, nheo mắt, và khó nhìn rõ vật ở xa.
Nguyên nhân thường do giác mạc quá cong hoặc nhãn cầu dài hơn bình thường, đôi khi do di truyền hoặc môi trường (ít tiếp xúc ánh sáng tự nhiên), tiếp xúc nhiều với ánh sáng xanh từ màn hình điện thoại,….
Viễn thị
Viễn thị (hyperopia) là một tật khúc xạ xảy ra khi mắt không thể khúc xạ ánh sáng đúng cách, khiến ánh sáng hội tụ sau võng mạc. Thông thường, người viễn thị nhìn rõ vật ở xa nhưng mờ vật ở gần.
Nguyên nhân gây viễn thị thường do nhãn cầu ngắn hơn bình thường hoặc giác mạc quá dẹt. Yếu tố di truyền cũng có thể đóng vai trò, nhưng không phải là yếu tố duy nhất. Hầu hết trẻ em đều có viễn thị sinh lý, nhưng thường không gặp triệu chứng và tình trạng này có thể tự cải thiện khi trẻ lớn lên.
Các triệu chứng thường gặp bao gồm:
- Khó khăn khi thực hiện các công việc ở gần như đọc sách.
- Mỏi mắt.
- Nheo mắt.
- Nhức đầu.
Loạn thị
Loạn thị là tật khúc xạ gây ra bởi hình dạng bất thường của giác mạc hoặc thủy tinh thể, khiến ánh sáng không hội tụ thành một điểm duy nhất trên võng mạc. Kết quả là hình ảnh bị mờ hoặc méo ở cả khoảng cách gần và xa. Triệu chứng loạn thị bao gồm:
- Nhìn mờ cả gần và xa.
- Mỏi mắt.
- Nhức đầu.
- Nheo mắt để nhìn rõ hơn.
Nguyên nhân chính của loạn thị thường là do di truyền, dẫn đến giác mạc hoặc thủy tinh thể có hình dạng không đều, giống như quả bóng bầu dục thay vì hình cầu. Ngoài ra, loạn thị cũng có thể do chấn thương mắt, bệnh lý về mắt hoặc sau phẫu thuật mắt.
Tật khúc xạ mắt có nguy hiểm không?
Nhìn chung, tật khúc xạ không nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu không được điều trị, chúng có thể ảnh hưởng đáng kể đến thị lực và chất lượng cuộc sống. Tật khúc xạ nặng không được điều trị ở trẻ em có thể dẫn đến nhược thị.
Cách điều trị tật khúc xạ
Có nhiều phương pháp điều trị tật khúc xạ, mỗi phương pháp đều có ưu và nhược điểm riêng:
Phương pháp không phẫu thuật
- Kính gọng: Đây là phương pháp đơn giản, an toàn và tiết kiệm nhất. Kính gọng hoạt động bằng cách bổ sung hoặc trừ đi độ hội tụ của mắt để hình ảnh rõ nét trên võng mạc. Có rất nhiều kiểu dáng gọng kính và loại tròng kính để lựa chọn.
- Kính áp tròng: Đặt trực tiếp lên bề mặt mắt, kính áp tròng mang lại trường nhìn tự nhiên hơn kính gọng. Có nhiều loại kính áp tròng như kính mềm, kính cứng thấm khí, và kính lai.
- Orthokeratology (Ortho-k): Sử dụng kính áp tròng cứng đeo ban đêm để định hình lại giác mạc tạm thời, điều chỉnh cận thị hoặc loạn thị nhẹ đến trung bình.
Phương pháp phẫu thuật
- LASIK (Laser-Assisted In Situ Keratomileusis): Bác sĩ tạo một vạt mỏng trên giác mạc, sử dụng laser excimer để loại bỏ một phần mô giác mạc và sau đó đặt lại vạt. Phương pháp này định hình lại giác mạc, giúp ánh sáng hội tụ đúng trên võng mạc.
- PRK (Photorefractive Keratectomy): Bác sĩ loại bỏ lớp ngoài của giác mạc và sử dụng laser excimer để định hình lại, điều chỉnh tật khúc xạ. PRK không tạo vạt giác mạc, phù hợp cho người có giác mạc mỏng.
- SMILE (Small Incision Lenticule Extraction): Một thủ thuật ít xâm lấn, loại bỏ một mảnh mô giác mạc nhỏ để thay đổi hình dạng giác mạc và điều chỉnh tật khúc xạ. SMILE có thời gian phục hồi nhanh hơn và ít biến chứng hơn so với các phương pháp khác.
- Thay thủy tinh thể khúc xạ (RLE): Loại bỏ thủy tinh thể tự nhiên và thay thế bằng thủy tinh thể nhân tạo. RLE thường được sử dụng cho người bị lão thị hoặc viễn thị nặng.
- Cấy ghép kính nội nhãn (Phakic IOLs): Đối với bệnh nhân cận thị hoặc viễn thị nặng, hoặc những người không phù hợp với các phương pháp định hình giác mạc, có thể lựa chọn cấy ghép kính nội nhãn. Kính nội nhãn được cấy vào mắt mà không cần loại bỏ thủy tinh thể tự nhiên.
Lựa chọn phương pháp điều trị tốt nhất phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm loại và mức độ tật khúc xạ, lối sống, độ tuổi và sức khỏe tổng quát của mắt. Hãy thảo luận kỹ với bác sĩ nhãn khoa để đưa ra quyết định phù hợp nhất với nhu cầu của bạn.
Để được tư vấn và lựa chọn phương pháp điều trị tật khúc xạ phù hợp nhất, bạn có thể tìm đến Bệnh viện Mắt Sài Gòn – một địa chỉ uy tín hàng đầu trong lĩnh vực nhãn khoa. Bệnh viện Mắt Sài Gòn cung cấp đầy đủ các phương pháp điều trị tật khúc xạ tiên tiến, từ đeo kính, kính áp tròng đến các phẫu thuật hiện đại như LASIK, ReLEx SMILE, thay thủy tinh thể, và cấy ghép kính nội nhãn.
Với đội ngũ bác sĩ nhãn khoa giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại, Bệnh viện Mắt Sài Gòn cam kết mang đến cho bạn dịch vụ chăm sóc mắt toàn diện và chất lượng cao nhất. Truy cập [website/fanpage Bệnh viện Mắt Sài Gòn] để tìm hiểu thêm hoặc liên hệ ngay hôm nay để đặt lịch khám.
Tật khúc xạ, dù nhẹ hay nặng, đều có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống. Đừng để thị lực kém cản trở bạn tận hưởng cuộc sống trọn vẹn. Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe đôi mắt bằng cách đi khám mắt định kỳ để phát hiện và điều trị tật khúc xạ kịp thời. Phát hiện sớm và điều trị đúng cách sẽ giúp bạn duy trì thị lực tốt và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Xem thêm:
- Tổng hợp bác sĩ mổ mắt giỏi, kinh nghiệm lâu năm
- Massage mắt và cận thị: Hiểu đúng để chăm sóc mắt hiệu quả
- Top 20 bệnh viện, phòng khám mắt
Nguồn tham khảo:
1. Refractive Errors: Types, Symptoms & Treatments
Link tham khảo: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/24224-refractive-errors
Ngày tham khảo: 1/1/2025
2. Nearsightedness: What Is Myopia?
Link tham khảo: https://www.aao.org/eye-health/diseases/myopia-nearsightedness
Ngày tham khảo: 1/1/2025
3. Farsightedness: What Is Hyperopia?
Link tham khảo: https://www.aao.org/eye-health/diseases/hyperopia-farsightedness
Ngày tham khảo: 1/1/2025
4. What Is Astigmatism? Symptoms, Causes, Diagnosis, Treatment
Link tham khảo: https://www.aao.org/eye-health/diseases/what-is-astigmatism
Ngày tham khảo: 1/1/2025
5. Refractive Errors
Link tham khảo: https://www.aao.org/eye-health/diseases/refractive-errors
Ngày tham khảo: 1/1/2025
