Điều trị tiền liệt tuyến có nhiều phương pháp điều trị khác nhau, việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp sẽ do bác sĩ thăm khám và tư vấn cho người bệnh. Qua bài viết sau Docosan sẽ giúp bạn biết được 6 phương pháp.
Tóm tắt nội dung
Tiền liệt tuyến như thế nào cần điều trị?
Tuyến tiền liệt là một tuyến nhỏ, chỉ có ở nam giới, nằm sát dưới cổ bàng quang, sau xương mu, trước trực tràng và giữa hai cơ nâng hậu môn, bọc quanh lấy đoạn niệu đạo nối với cổ bàng quang.
Chức năng của tuyến tiền liệt là sản xuất ra tinh dịch – giúp nuôi dưỡng và tạo điều kiện cho tinh trùng di chuyển. Ngoài ra nhờ có tinh dịch mà tinh trùng chống được nhiều tác nhân bệnh, có thể dễ dàng di chuyển tốt, sống lâu và khả năng giữ gen cũng tốt hơn.
Kích thước bình thường của tuyến tiền liệt ở một người nam khỏe mạnh sẽ phụ thuộc vào độ tuổi. Lúc mới sinh, kích thước tuyến tiền liệt bằng hạt đậu Hà Lan và tiếp tục phát triển cho đến khi 20 tuổi, lúc này có khối lượng 15-20g. Giai đoạn tuổi từ 30-45 khối lượng tuyến tiền liệt duy trì ổn định ở mức 20-25g. Kích thước tiền liệt tuyến bình thường ở người trưởng thành trung bình lần lượt là: chiều rộng 4cm, chiều dài 3cm, đường kính trước sau khoảng 2cm (3x4x2cm).
Nhìn chung, tuyến tiền liệt có thể bắt đầu phì đại khi nam giới bước vào tuổi 30 trở đi, và phổ biến nhất là sau 45 tuổi. Giai đoạn từ 45 – 50 tuổi trở lên tuyến tiền liệt phát triển không ổn định, kích thước dần phình to. Mức độ phì đại sẽ khác nhau ở mỗi người, có người phì đại tiền liệt tuyến tăng thêm từ 30g – 80g, thậm chí có người từ 100g – 200g đối với những người lớn tuổi. Tuyến tiền liệt lúc này sẽ có hình dạng như một quả cam hoặc quả bưởi nhỏ.
Phương pháp chẩn đoán bệnh lý tiền liệt tuyến
Qua thăm khám lâm sàng, bác sĩ có thể phát hiện tiền liệt tuyến phì đại bằng cách khai thác những triệu chứng lâm sàng về tình trạng rối loạn tiểu tiện của người bệnh thông qua việc hỏi bệnh. Sau hỏi bệnh, người bệnh sẽ được tiến hành thăm khám trực tràng nhằm đánh giá tình trạng tuyến tiền liệt. Khi bị phì đại tiền liệt tuyến, bác sĩ thăm khám qua trực tràng sẽ thấy những đặc điểm này ở tiền liệt tuyến, cụ thể:
- Kích thước to
- Ranh giới rõ
- Mật độ chắc
- Bề mặt nhẵn
- Khi ấn vào, người bệnh có cảm giác đau tức
Tuy nhiên để có cái nhìn toàn diện hơn thì việc đánh giá thể tích tuyến tiền liệt có vai trò rất quan trọng trong chẩn đoán và theo dõi điều trị, trong đó siêu âm là phương pháp đánh giá được áp dụng rất rộng rãi với ưu điểm không gây sang chấn, thực hiện nhanh, chính xác, hiệu quả cao, giúp đánh giá thể tích tuyến tiền liệt và theo dõi u xơ tuyến tiền liệt.
Những phương pháp siêu âm tuyến tiền liệt gồm có siêu âm phía trên xương mu, siêu âm qua đường trực tràng, siêu âm qua đường tầng sinh môn, siêu âm bằng cách đưa đầu dò qua niệu đạo và siêu âm màu Doppler.
Ngoài ra bác sĩ có thể chỉ định Chụp X-quang hệ tiết niệu để thấy được:
- Sự thay đổi bất thường về cấu trúc giải phẫu của đường tiểu do tình trạng phì đại tiền liệt tuyến gây ra.
- Mức độ lồi vào trong lòng bàng quang của khối u tiền liệt tuyến.
- Đánh giá chức năng của 2 bên thận và tình trạng niệu đạo trong các biến chứng kèm theo như sỏi, dị tật…
Ngoài những xét nghiệm trên, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh thực hiện một số xét nghiệm khác, cụ thể:
- Định lượng PSA và PAP: Xét nghiệm này được thực hiện nhằm giúp bác sĩ chẩn đoán phân biệt giữa phì đại tiền liệt tuyến và ung thư tiền liệt tuyến.
- Chụp niệu đạo ngược dòng: Xét nghiệm được thực hiện để giúp bác sĩ kiểm tra người bệnh có bị hẹp niệu đạo hay không.
- Xét nghiệm vi khuẩn: Những xét nghiệm vi khuẩn sẽ được tiến hành như cấy nước tiểu, làm kháng sinh đồ.
- Xét nghiệm sinh thiết, scanner, chụp cộng hưởng từ…
Điều trị tiền liệt tuyến như thế nào hiệu quả nhất?
Có 6 cách chữa tiền liệt tuyến hiện vẫn đang được áp dụng trên lâm sàng bao gồm:
Sử dụng thuốc
Cách chữa tuyến tiền liệt ưu tiên sử dụng hơn cả chính là dùng thuốc. Tùy vào kích thước của tuyến tiền liệt, độ tuổi, sức khỏe và mức độ khó chịu do triệu chứng gây ra, người bệnh sẽ được chỉ định sử dụng thuốc phù hợp. Các loại thuốc chữa trị phì đại tiền liệt tuyến gồm:
- Nhóm ức chế alpha gồm alfuzosin và tamsulosin, giúp làm giãn cơ trơn của tiền liệt tuyến và bàng quang.
- Chất ức chế phosphodiesterase-5 như tadalafil được sử dụng chủ yếu để điều trị rối loạn cương dương nhưng gần đây, thuốc cũng được dùng để giảm những triệu chứng của đường tiết niệu. Nhóm thuốc này hoạt động bằng cách làm giãn cơ trơn trong đường tiểu dưới.
- Chất ức chế 5-alpha reductase gồm dutasteride và finasteride giúp hạn chế sự sản xuất DHT – là một chất tích tụ trong tuyến tiền liệt khi tuyến phì đại.
- Kết hợp các loại thuốc: Việc phối hợp nhiều loại thuốc mang lại hiệu quả điều trị cao hơn so với việc chỉ dùng một loại thuốc.
Phẫu thuật mở
Ngoài ra có thể điều trị tuyến tiền liệt bằng phương pháp phẫu thuật mở. Trong phẫu thuật mở, người bệnh mắc u xơ tuyến tiền liệt có trọng lượng lớn hơn 70g, sỏi hay túi thừa bàng quang sẽ được chỉ định loại bỏ thông qua vết mổ trên cơ thể.
Tuy nhiên mổ mở luôn đi kèm với những biến chứng nguy hiểm có thể xuất hiện là nhiễm khuẩn, chảy máu, hẹp cổ bàng quang, tiểu không tự chủ, phóng tinh ngược dòng.
Cắt bỏ tuyến tiền liệt qua đường nội soi (TURP)
Đây là cách chữa tiền liệt tuyến được áp dụng cho bệnh nhân đang ở giai đoạn 2, u nặng khoảng 60 – 70g. Là phương pháp điều trị ít xâm lấn, vết thương nhanh lành, người bệnh có thể sớm đi tiểu theo đường tự nhiên.
Một số biến chứng của TURP là thương tổn cơ thắt ngoài dẫn tới tiểu không tự chủ, chảy máu, áp-xe bàng quang, hẹp niệu đạo, rối loạn cương dương…
Phẫu thuật rạch tuyến tiền liệt qua ngả niệu đạo (TUIP)
Được chỉ định khi người bệnh có tuyến tiền liệt nhỏ hoặc có vấn đề sức khỏe không thể thực hiện các đại hoặc trung phẫu khác.
Bác sĩ sẽ dùng ống nội soi đưa vào niệu đạo, cắt 1 hoặc 2 đường rãnh nhỏ tại cổ bàng quang, giúp nước tiểu lưu thông trong niệu đạo dễ dàng hơn.
Các biến chứng của phương pháp phẫu thuật này là són tiểu, phóng tinh ngược dòng…
Tiêu hủy u xơ bằng kim qua đường niệu đạo (TUNA)
Sử dụng năng lượng tần số sóng vô tuyến để đốt nóng, phá hủy những mô tuyến tiền liệt dư thừa gây bí tiểu. Phương pháp phẫu thuật TUNA thường không cần gây mê toàn thân, có thể áp dụng cho người bệnh ngoại trú.
Cắt u xơ tiền liệt tuyến bằng laser
Tia laser với năng lượng cao được dùng trong phẫu thuật để phá hủy những mô tuyến tiền liệt phát triển bất thường. Phương pháp điều trị tiền liệt tuyến này giúp cải thiện những triệu chứng bệnh ngay lập tức, ít có tác dụng phụ hơn so với những phương pháp khác. Cắt u xơ tiền liệt tuyến bằng laser thường được chỉ định cho người bệnh có tiền căn dùng thuốc chống đông máu.
Điều trị tiền liệt tuyến gồm nhiều phương pháp khác nhau: sử dụng thuốc, TUNA, dùng laser, TUIP, TURP, mổ mở. Khi bác sĩ đã chẩn đoán người bệnh có bệnh tiền liệt tuyến, người bệnh sẽ được tư vấn để lựa chọn phương pháp phẫu thuật phù hợp nhất.
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.