U xơ tiền liệt tuyến hẳn không phải là cái tên xa lạ với nam giới trung niên, vậy bạn đã biết nguyên nhân u xơ tiền liệt tuyến là gì chưa? Hãy cùng theo chân Docosan tìm hiểu về căn bệnh này trong bài viết dưới đây nhé.
Tóm tắt nội dung
Chức năng của tiền liệt tuyến
Tiền liệt tuyến (hay tuyến tiền liệt) là một tuyến chỉ có ở nam giới, nằm ở phía dưới bàng quang, trước trực tràng, bọc quanh phần đầu niệu đạo. Ở tuổi trưởng thành, tuyến có hình dáng và kích thước như hạt dẻ, to, dẹt, sờ thấy chắc. Tiền liệt tuyến có vai trò rất quan trọng với nam giới nó tạo những điều kiện thuận lợi cho quá trình quan hệ tình dục, xuất tinh và thụ tinh, cụ thể:
- Tiết ra phần lớn chất trong tinh dịch: Dịch này màu trắng sữa, chứa các chất tạo môi trường sống và hoạt động cho tinh trùng khi ra ngoài; đồng thời dịch này có môi trường kiềm, giúp trung hoà môi trường acid của âm đạo, nhờ đó tinh trùng di chuyển tự do, không bị bất hoạt trong âm đạo.
- Co bóp và kiểm soát lượng nước tiểu tử bàng quang đến niệu đạo: Tuyến tiền liệt có cơ thắt giúp nước tiểu và tinh dịch không chảy ngược về bàng quang khi đi tiểu hay xuất tinh; đồng thời khi xuất tinh, nó ngăn nước tiểu không ra ngoài cùng một lúc theo tinh dịch.
- Tiết ra các hormones sinh dục ảnh hưởng đến sự ham muốn của nam giới, khi tiền liệt tuyến bị tổn thương có thể gây giảm ham muốn tình dục. Do đó, tuyến tiền liệt vừa có chức năng nội tiết vừa có chức năng ngoại tiết.
Các bệnh lý thường gặp của tiền liệt tuyến: u xơ tiền liệt tuyến (phì đại lành tính tiền liệt tuyến), viêm tiền liệt tuyến, ung thư tiền liệt tuyến. Trong đó u xơ tiền liệt tuyến là căn bệnh rất thường gặp ở đàn ông trung niên, theo ước tính ở độ tuổi 50, cứ 3 người nam thì có 1 người mắc bệnh. Vậy nguyên nhân u xơ tiền liệt tuyến là gì mà khiến nó phổ biến như vậy?
Nguyên nhân u xơ tiền liệt tuyến
U xơ tiền liệt tuyến (phì đại lành tính tiền liệt tuyến) là tình trạng tuyến tiền liệt tăng sinh quá mức và nhanh chóng ở tuổi trung niên khiến nó phình to, chèn ép niệu đạo. Những nguyên nhân u xơ tiền liệt tuyến được biết đến là:
Tuổi tác
Nguyên nhân u xơ tiền liệt tuyến quan trọng nhất là chính là tuổi tác. Nhiều nghiên cứu cho thấy tỷ lệ mắc bệnh u xơ tiền liệt tuyến tăng rõ rệt theo tuổi, càng lớn tuổi, nguy cơ tuyến tiền liệt bị phì đại càng tăng cao. Thông thường ở tuổi 40, tiền liệt tuyến bắt đầu to lên và có thể xuất hiện triệu chứng sau 50 tuổi.
Hormone testosterone
Nguyên nhân u xơ tiền liệt tuyến quan trọng thứ hai là nội tiết tố testosterone, đây là hormone nam giới quan trọng và có liên quan đến sự phát triển của u xơ tuyến tiền liệt. Khi nồng độ testosterone tăng lên quá mức, các mô tuyến tiền liệt có xu hướng phát triển mạnh hơn, tăng nguy cơ mắc phì đại tuyến tiền liệt.
Di truyền
Yếu tố di truyền cũng là một trong những nguyên nhân gây u xơ tiền liệt tuyến, người có quan hệ trực hệ (cha, anh em ruột) với người bị phì đại tuyến tiền liệt có nguy cơ mắc bệnh cao hơn người không có.
Chủng tộc
Các dân tộc, chủng tộc khác nhau cũng có tỷ lệ mắc bệnh khác nhau. Cụ thể, đàn ông Đông Nam Á có khối lượng tuyến tiền liệt nhỏ hơn so với đàn ông da đen, da trắng và có tỷ lệ mắc u xơ tiền liệt tuyến thấp nhất. Trong khi đó đàn ông da trắng có có tỷ lệ mắc u xơ tiền liệt tuyến cao hơn đàn ông châu Phi.
Lối sống
Chế độ sinh hoạt không tốt cũng góp phần vào nguyên nhân u xơ tiền liệt tuyến, có thể kể đến:
- Hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia
- Ăn nhiều chất béo động vật, đồ ăn cay, ít rau xanh, trái cây…
- Ít vận động
- Thường xuyên nhịn tiểu
- Thường xuyên bị mệt mỏi, căng thẳng, áp lực
- Không quan hệ tình dục hay quan hệ tình dục, thủ dâm quá nhiều trong thời gian ngắn
Môi trường
Sinh sống và làm việc trong môi trường nhiều khói bụi, ô nhiễm hay phải tiếp xúc với các chất độc hại thường xuyên cũng có thể là nguyên nhân u xơ tiền liệt tuyến.
Bệnh lý
Một số bệnh lý có thể gây ảnh hưởng lên tuyến tiền liệt làm nó phì đại như béo phì, tiểu đường, bệnh tuyến giáp, bệnh nhiễm trùng,…
Triệu chứng của u xơ tiền liệt tuyến
Hội chứng tắc nghẽn đường tiểu: Do các nguyên nhân u xơ tuyến tiền liệt kể trên, tuyến bị phì đại và chèn ép đường tiểu khiến nước tiểu gặp khó khăn khi ra ngoài. Người bệnh đi tiểu không hết, khiến nhân có triệu chứng:
- Tiểu són
- Tiểu khó, phải gắng sức rặn khi đi tiểu
- Tiểu lâu
- Dòng nước tiểu bị ngắt quãng
- Dòng nước tiểu yếu
- Tiểu thành nhiều tia hoặc nhỏ giọt
- Bí tiểu
Hội chứng kích thích: Do nước tiểu bị ứ đọng ở bàng quang và một phần niệu quản, bệnh nhân sẽ hay bị:
- Hay mót tiểu
- Tiểu không hết
- Tiểu gấp
- Tiểu són
- Tiểu nhiều lần trong ngày
- Tiểu đêm
Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng trên không phụ thuộc vào kích thước của tuyến tiền liệt. Có những bệnh nhân bị u xơ nhỏ nhưng lại có những rối loạn tiểu tiện nghiêm trọng. Biển chứng: Lâu ngày còn có thể gây biến chứ sỏi bàng quang, viêm đường niệu, viêm đài bể thận, một số trường hợp diễn tính thành ung thư tiền liệt tuyến rất nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời.
Có thể thấy có nhiều nguyên nhân u xơ tiền liệt tuyến là hằng định và khó phòng tránh, vì vậy nếu không may mắc căn bệnh này, bạn đừng quá lo lắng mà hãy đi khám và điều trị ngay ban đầu. Trường hợp bệnh nhẹ chỉ cần điều trị bằng thuốc và trường hợp nặng có thể cần can thiệp nội khoa, tránh để triệu chứng ảnh hưởng đến đời sống và sinh hoạt hằng ngày hay diễn tiến nghiêm trọng.
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước.
Nguồn tham khảo: NHS
