Tổng quan bệnh trĩ: Phân loại, dấu hiệu và cách điều trị

Bệnh trĩ là bệnh lý khá phổ biến và thường gặp, đặc biệt là ở người lớn tuổi. Các dấu hiệu của bệnh trĩ tùy mức độ bệnh mà sẽ có biểu hiện từ nhẹ đến rầm rộ, nếu không điều trị sẽ gây khó chịu nhiều cho người bệnh trong đời sống sinh hoạt hằng ngày. Vậy hãy cùng Docosan tìm hiểu rõ hơn về bệnh trĩ qua bài viết dưới đây nhé!

Bệnh trĩ là gì?

Trong ống hậu môn bình thường có lớp “đệm” đặc biệt, giàu mạch máu gồm mô mỡ, mạch máu, cơ trơn và mô liên kết giúp tự chủ hậu môn. Các mô nâng đỡ hậu môn được nghiên cứu rằng kém đi hẳn ở người trên 30 tuổi. Trĩ là sự giãn nở của đám rối tĩnh mạch trĩ tại ống hậu môn hoặc phần thấp của trực tràng

Gọi là bệnh trĩ khi lớp “đệm” này bất thường, trượt xuống khỏi vị trí bình thường, các mô nâng đỡ hậu môn bị kéo dãn (cơ Treitz và mô liên kết đàn hồi) gây ra đứt mô và gây ra sa của lớp đệm mạch máu tĩnh mạch trĩ tại ống hậu môn hoặc phần thấp của trực tràng, làm xuất hiện các triệu chứng bệnh.

Bệnh trĩ là bệnh phổ biến ở cả nam và nữ, thường gặp ở người lớn tuổi, đặc biệt là người trên 50 tuổi chiếm khoảng 1/2 dân số mắc bệnh trĩ

Các yếu tố nguy cơ thường gặp ở những người mắc bệnh trĩ 

• táo bón, rặn nhiều thường xuyên, thói quen đại tiện không bình thường, không đều
• tiêu chảy
• mang thai
• di truyền
• đứng nhiều
• lão hóa, các bất thường cơ thắt trong. 

Phân loại bệnh trĩ

Trên góc độ y khoa, bệnh trĩ được chia thành 2 thể là trĩ nội và trĩ ngoại.

• Trĩ ngoại:
  • Từ đám rối trĩ ngoại và nằm dưới đường lược
  • Bao phủ bởi biểu mô lát tầng.
• Trĩ nội:
  • Từ đám rối trĩ trong phía trên đường lược.
  • Bao phủ bởi biểu mô tuyến của trực tràng

Trong đó, mỗi thể lại được phân thành 4 cấp, mức độ nguy hiểm tăng dần từ độ 1 đến độ 4:

• Trĩ độ 1: Đây là cấp độ nhẹ nhất của bệnh trĩ với búi trĩ nằm hoàn toàn ở trong ống hậu môn, có xuất hiện máu tươi mỗi khi người bệnh đi đại tiện. 
• Trĩ độ 2: Ở trạng thái bình thường, búi trĩ nằm ở trong ống hậu môn nhưng khi đi cầu thì chúng sẽ lòi ra ngoài. Búi trĩ sẽ quay trở lại trạng thái ban đầu sau khi người bệnh đi cầu xong.
• Trĩ độ 3: Búi trĩ có thể tự sa ra ngoài nếu người bệnh trĩ đi lại nhiều, thậm chí khi làm việc nặng hay ngồi xổm. Ở giai đoạn này, cần phải sử dụng tay để tác động thì búi trĩ mới thụt vào trong chứ không thể tự co lại.
• Trĩ độ 4: Búi trĩ sa hoàn toàn toàn ra ngoài ống hậu môn, chảy máu thành dòng kể cả khi người bệnh không đi đại tiện, tiết dịch nhiều gây viêm nhiễm đau đớn cho người bệnh. 

Dấu hiệu bệnh trĩ

Các triệu chứng điển hình của bệnh trĩ gồm:

• Đi tiêu ra máu: Ở giai đoạn đầu, người bệnh sẽ không cảm thấy đau đớn khi đi đại tiện. Trong quá trình đi cầu, xuất hiện một lượng nhỏ máu tươi thấm trên giấy vệ sinh hoặc phân hoặc trong bồn cầu. Ở giai đoạn nặng hơn, máu có thể chảy thành giọt hoặc bắn tia, ngồi xổm cũng bị chảy máu.
• Ngứa ngáy vùng hậu môn và rỉ chất dịch: Đây là dịch bài tiết ở niêm mạc ống hậu môn, với những cơn ngứa ngáy, gây ra những mùi khó chịu, khiến người bệnh mất tự tin. 
• Sờ thấy khối phồng:
  • Khối lồi xuất hiện quanh rìa hậu môn có thể do trĩ ngoại, nếu trĩ ngoại huyết khối thì kèm đau nhiều.
  • Khối lồi xuất hiện một hay nhiều búi lồi ở hậu môn màu hồng hay tím, mềm mại ở ngay lỗ hậu môn, có thể tự tụt vào sau đại tiện hay người bệnh dùng tay đẩy vào được thường là do trĩ nội sa ra ngoài.
• Người bệnh có thể không quá đau tới không đau nhưng gây cảm giác cộm, nhất là khi mặc quần áo bó sát cơ thể. Trong trường hợp nứt hoặc bít tắc hậu môn búi trĩ còn gây đau rát. 
• Đau khi ngồi làm BN không dám ngồi ngay ngắn mà ngồi một mông trên ghế, một mông ngoài ghế thường là do tắc mạch trĩ, trĩ sa nghẹt.

Khám bệnh trĩ ở đâu tốt nhất?

• Phòng khám DHA Healthcare – Q.3

• Golden Healthcare International Clinic – Q. Tân Bình

• Bệnh viện quốc tế City – City International Hospital – Q. Bình Tân

Cách chữa bệnh trĩ

Nếu gặp phải một trong những dấu hiệu của bệnh trĩ, bạn cần đến gặp bác sĩ ngay để được thăm khám và điều trị càng sớm càng tốt. 

Phương pháp điều trị sẽ tùy thuộc vào mức độ nặng của bệnh trĩ để bác sĩ đưa ra hướng giải quyết tốt nhất:

Độ	Định nghĩa	Điều trị
I	Chảy máu, không sa	Bảo tồn
II	Sa, tự lên được	Thủ thuật, phẫu thuật
III	Sa, có thể dùng tay đầy lên	Thủ thuật, phẫu thuật
IV	Sa không thể đầy lên	Thủ thuật, phẫu thuật

Điều trị bảo tồn đối với trĩ độ I:

• Chế độ ăn nhiều chất xơ
• Sử dụng các thuốc tăng cường thành tĩnh mạch 
• Sử dụng thuốc đặt tại chỗ

Điều trị thủ thuật và phẫu thuật đối với trĩ độ II trở lên:

• Các thủ thuật thường dùng trong điều trị trĩ gồm:
  • Chích xơ 
  • Thắt trĩ bằng vòng cao su
  • Quang đông hồng ngoại
• Các biện pháp phẫu thuật thường dùng trong điều trị trĩ gồm:
  • Cắt trĩ kinh điển
  • Phẫu thuật ít xâm hại

Bên cạnh việc điều trị trĩ bằng 3 phương pháp kể trên thì Docosan cũng khuyên bạn nên áp dụng các mẹo nhỏ sau để có thể mau khỏi bệnh hơn:

• Ăn nhiều chất xơ có trong rau củ quả để ngừa táo bón và tiêu chảy, hạn chế ăn thịt và các đồ ăn chế biến nhanh
• Uống nhiều nước
• Không nên nhịn đại tiện
• Không mang vác quá sức
• Cố gắng giới hạn thời gian đi vệ sinh < 2 phút
• Không để sách báo trong phòng tắm
• Không sử dụng điện thoại khi đi đại tiện
• Tập thể dục thường xuyên, tránh để cơ thể bị béo phì.
• Không nên ngồi quá lâu tại một chỗ, nên đứng lên đi lại sau khoảng 30′ ngồi làm việc

Kết luận

Bệnh trĩ xảy ra khi lớp “đệm” này bất thường, trượt xuống khỏi vị trí bình thường, các mô nâng đỡ hậu môn bị kéo dãn gây ra đứt mô và gây ra sa của lớp đệm mạch máu tĩnh mạch trĩ tại ống hậu môn hoặc phần thấp của trực tràng, làm xuất hiện các triệu chứng bệnh.

Các dấu hiệu của bệnh trĩ gồm: tiêu máu, ngứa vùng hậu môn, rỉ chất dịch, sờ thấy khối phồng, đau. Phương pháp điều trị sẽ tùy thuộc vào mức độ nặng của bệnh trĩ mà bác sĩ sẽ đưa ra hướng giải quyết tốt nhất, có thể sẽ áp dụng một trong 3 cách chữa sau: điều trị bảo tồn, điều trị phẫu thuật hoặc điều trị thủ thuật.

---

Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.