10 nguyên nhân gây đau bụng quanh rốn ở trẻ em

Đau bụng quanh rốn ở trẻ em là tình trạng xảy ra khá phổ biến ở trẻ do nhiều nguyên nhân khác nhau.Cơn đau có thể tự hết nhưng cũng có thể nguy hiểm tính mạng. Khi thấy trẻ gặp phải tình trạng này thì cha mẹ thường khá chủ quan, tự ý mua thuốc để điều trị mà không đưa trẻ đi khám bệnh dẫn đến nhiều hậu quả đáng tiếc.

Bài viết dưới đây của Doctor có sẵn sẽ giúp các bậc cha mẹ hiểu rõ hơn tình trạng đau bụng quanh rốn ở trẻ em và có các biện pháp xử lý đúng cách.

Tổng quan về đau bụng quanh rốn ở trẻ em

Với trẻ nhỏ, hệ tiêu hóa còn chưa hoàn thiện nên những cơn đau bụng quanh rốn thường xuyên xảy ra. Trong nhiều trường hợp, nếu bố mẹ chủ quan sẽ gây ra hậu quả cũng như biến chứng nguy hiểm cho trẻ. Trẻ đau bụng quanh rốn từng cơn một cách âm ỉ, dữ dội hoặc đau quặn thắt.

Bên cạnh đó, trẻ còn có thể có một vài triệu chứng khác như: sốt; cơn đau di chuyển xuống vùng bụng dưới bên phải; có tình trạng đầy hơi hoặc chướng bụng; đi ngoài, tiêu chảy hoặc táo bón; buồn nôn và nôn mửa; chán ăn, mất cảm giác thèm ăn; cơn đau nặng hơn lúc cử động như ho hoặc di chuyển đi lại…

Dưới đây là 10 nguyên nhân chủ yếu gây đau bụng quanh rốn ở trẻ em mà bố mẹ có thể tham khảo, để có hướng xử lý kịp thời khi trẻ mắc phải:

Khó tiêu gây đau bụng quanh rốn ở trẻ em

Khó tiêu là tình trạng phổ biến đối ở mọi lứa tuổi, đặc biệt thường gặp nhất với trẻ sơ sinh đang tập ăn dặm. Riêng đối với trẻ bị trào ngược dạ dày thực quản (GERD), loét dạ dày và hội chứng ruột kích thích (IBS) sẽ làm các triệu chứng khó tiêu thường xuyên và kéo dài lâu hơn.

Sau khi ăn phải thực phẩm khó tiêu hóa, trẻ cảm giác khó chịu ở vùng bụng trên rồi lan ra khắp bụng quanh rốn kèm theo những cơn đau lặp đi lặp lại.

Cha mẹ phải thay đổi lối sống cho con mình là cách điều trị tốt nhất. Nên xây dựng bữa ăn lành mạnh cho trẻ, hạn chế đồ nhiều dầu mỡ, tránh thức ăn cay. Nhắc nhở trẻ ăn chậm nhai kĩ để tránh nuốt phải không khí và hạn chế ăn khuya.

Táo bón gây đau bụng quanh rốn ở trẻ em

Trẻ bị táo bón cũng có thể dẫn đến đau bụng quanh rốn. Táo bón ở trẻ phần lớn liên quan đến chế độ ăn quá ít rau (chất xơ), nhiều đồ chiên xào dầu mỡ và uống nhiều nước ngọt có gas. Khi con bạn thay đổi chế độ ăn lành mạnh hơn sẽ khắc phục tình trạng táo bón cũng như triệu chứng đau bụng quanh rốn ở trẻ em.

Dị ứng hoặc không dung nạp thực phẩm (ví dụ Lactose)

Các thực phẩm được nghiên cứu dễ gây dị ứng cho trẻ: sữa, trứng, đậu nành, đậu phộng, hạt cây, cá và động vật có vỏ. Ngoài ra, có những bé không thể tiêu hóa được lactose (một loại đường có trong sữa) gây ra:

• Đầy hơi, phình bụng
• Đau quặn bụng
• Buồn nôn hoặc nôn mửa
• Bệnh tiêu chảy

Nếu bạn nhận thấy con mình có vẻ khó chịu ở bụng hoặc bất kỳ triệu chứng nào ở trên sau khi uống sữa, hãy thử tạm ngưng loại sữa đó của trẻ. Nếu điều đó giúp cải thiện các triệu chứng, có khả năng là con bạn không dung nạp lactose. Mặc dù vậy, bạn hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán chắc chắn.

Đau bụng quanh rốn ở trẻ em do ngộ độc thực phẩm

Ngộ độc thức ăn với các triệu chứng điển hình là quặn đau vùng bụng quanh rốn, sốt, nôn mửa và tiêu chảy. Nguyên nhân thường do vi sinh vật hoặc độc chất gây ra. Hầu hết các trường hợp ngộ độc thực phẩm thường tự khỏi trong vòng 24 hoặc 48 giờ. Nhưng bạn nên đến gặp bác sĩ nếu đau bụng dữ dội, tiêu chảy hơn ba ngày, bị mất nước hoặc có các triệu chứng thần kinh như mờ mắt hoặc ngứa ran ở cánh tay.

Lo lắng khiến đau bụng quanh rốn ở trẻ em

Trẻ em trong độ tuổi từ 2 đến 10 sẽ chỉ vào điểm đau ở rốn khi chúng khó chịu, không vui hoặc đang cáu gắt với một vấn đề nào đó. Cha mẹ nên giải tỏa tâm lý của trẻ và xác định xem còn nguyên nhân tiềm ẩn nào khác gây đau bụng cho trẻ hay không.

Đau bụng quanh rốn ở trẻ em do viêm ruột thừa

Viêm ruột thừa sẽ khởi phát một cơn đau bụng vùng rốn, sau đó nhanh chóng lan và khu trú ở phần bụng dưới bên phải. Trẻ có thể có các triệu chứng đi kèm như bỏ ăn, đầy hơi, buồn nôn, tiêu chảy hoặc táo bón, … Đây là bệnh lý khá nguy hiểm, cha mẹ cần quan tâm các biểu hiện của bé để có thể đưa đến cấp cứu kịp thời

Đau bụng quanh rốn ở trẻ em do tắc ruột non

Tắc ruột non xảy ra khi một phần hoặc toàn bộ phần ruột non của trẻ bị tắc nghẽn. Tình trạng này làm thức ăn bị kẹt lại ở các đoạn ruột đường. Các triệu chứng điển hình của bệnh như:

• Đau bụng quặn từng cơn vùng quanh rốn hoặc dưới rốn
• Buồn nôn, nôn mửa
• Táo bón hoặc đi ngoài phân từng ít một
• Đầy hơi, chướng bụng, căng tức bụng

Khi mắc phải chứng tắc ruột, bé sẽ cần phải nhập viện vì nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể chuyển biến nghiêm trọng.

Đau bụng quanh rốn ở trẻ em do thoát vị rốn

Thoát vị rốn là hiện tượng xuất hiện một khối phồng phình ra ở rốn của bé. Bệnh này thường xảy ra ở trẻ sơ sinh hơn trẻ lớn. Khi mắc phải thoát vị rốn, trẻ sẽ có triệu chứng đau bụng quanh rốn hoặc tại vị trí thoát vị. Cha mẹ quan sát có thể thấy khối phồng bị sưng tấy.

Hầu hết thoát vị rốn sẽ ở tự lành hoàn toàn khi trẻ lên 2 tuổi. Ngoài ra, bé có thể cần được phẫu thuật nếu khối thoát vị sưng đỏ gây biến chứng hoặc nhằm ngăn chặn tình trạng tắc ruột.

Lồng ruột do một phần ruột bị kéo vào trong

Lồng ruột do một phần ruột bị kéo vào trong cũng là nguyên nhân gây đau bụng quanh rốn ở trẻ em. Lồng ruột là tình trạng một khúc ruột bị lồng vào bên trong khúc ruột khác. Bệnh này xảy ra khá phổ biến ở trẻ nhỏ từ 3 tháng đến 2 tuổi. Khi gặp phải tình trạng này trẻ sẽ có triệu chứng đau bụng dữ dội xung quanh vùng rốn đến mức trẻ khóc thét từng cơn kèm theo nôn mửa, dịch nôn nhầy có màu xanh và vàng, đại tiện ra máu.

Đây là một bệnh lý nguy hiểm, ba mẹ cần đưa trẻ sớm đến gặp bác sĩ để được điều trị kịp thời.

Đau bụng quanh rốn ở trẻ em do viêm loét dạ dày – tá tràng

Viêm loét dạ dày – tá tràng là tình trạng tổn thương viêm và loét trên niêm mạc dạ dày hoặc tá tràng. Bệnh do nhiều nguyên nhân gây ra, chẳng hạn như nhiễm vi khuẩn helicobacter pylori (HP), tác dụng phụ của việc sử dụng thuốc ibuprofen hoặc aspirin trong thời gian dài. Loét dạ dày có thể gây ra hiện tượng đau bụng quanh rốn ở trẻ em, có thể kèm các triệu chứng như chán ăn, ợ hơi, buồn nôn, nôn mửa.

Ngoài ra còn những nguyên nhân khác gây đau bụng quanh rốn ở trẻ em như: viêm tụy cấp, viêm ruột ,sỏi mật, sỏi đường tiết niệu, nhiễm trùng đường tiểu, nhiễm giun, phình động mạch chủ bụng, nuốt phải dị vật…Dù với nguyên nhân nào thì đều gây nguy hiểm và ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Cha mẹ không nên chủ quan khi thấy trẻ có các triệu chứng bất thường.

Xem thêm: Bệnh lý phổ biến về đường tiêu hóa

Chăm sóc trẻ bị đau bụng quanh rốn

Hầu hết các trường hợp đau bụng quanh rốn ở trẻ em sẽ tự khỏi. Vì vậy bạn có thể sử dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên, sự chăm sóc này nên được tham khảo ý kiến từ bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo đúng cách, hiệu quả. Dưới đây là một vài biện pháp mà bạn có thể áp dụng:

• Cho trẻ nằm yên để xem cơn đau bụng có giảm đi không.
• Cho trẻ uống từng ngụm nước.
• Tránh thức ăn rắn trong vài giờ. Sau đó, hãy thử một lượng nhỏ thức ăn nhẹ, mềm lỏng, dễ tiêu như cơm, cháo, súp, bánh mì, chuối… Chia bữa ăn của trẻ thành nhiều bữa nhỏ, rèn cho bé thói quen ăn chậm nhai kỹ, giúp tiêu hóa dễ dàng hơn.
• Không tự ý sử dụng thuốc khi trẻ bị đau bụng xung quanh rốn. Uống thuốc theo chỉ định, hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
• Không cho trẻ ăn những thức ăn, đồ uống gây kích thích dạ dày. Tránh: caffeine, đồ uống có ga, sản phẩm từ sữa, thực phẩm nhiều dầu mỡ.
• Hỏi ý kiến bác sĩ nếu con bạn đang sử dụng ibuprofen hoặc aspirin.
• Xây dựng bữa ăn lành mạnh cho trẻ, bố mẹ có thể tham khảo thực đơn từ các bác sĩ để đảm bảo bé được ăn đủ chất, dinh dưỡng. Đảm bảo rằng các bữa ăn được cân bằng và giàu chất xơ. Ăn nhiều trái cây và rau quả.
• Quan sát, theo dõi những thực phẩm khiến trẻ bị dị ứng để tránh không cho trẻ sử dụng.
• Không để trẻ bị áp lực hay lo lắng về một vấn đề gì đó. Bố mẹ cần tìm hiểu và giải tỏa áp lực cho trẻ.
• Cho trẻ uống men vi sinh, giúp tăng cường lợi khuẩn đường ruột, cải thiện tình trạng rối loạn tiêu hóa cũng như đau bụng quanh rốn ở trẻ em
• Cho trẻ ăn đủ bữa, không bỏ bữa, không để trẻ quá đói hoặc ăn quá no.
• Giảm nguy cơ vô tình ngộ độc và nuốt phải dị vật. Giữ tất cả các vật dụng làm sạch và vật liệu nguy hiểm trong các thùng chứa an toàn. Cho trẻ ăn những thức ăn, nước uống đã được nấu chín, chọn nguyên liệu nấu ăn đảm bảo vệ sinh, an toàn, sạch sẽ, không cho trẻ ăn đồ sống như: rau sống, sushi…
• Thường xuyên khám sức khỏe định kỳ cho trẻ nhỏ hoặc ngay khi trẻ có dấu hiệu, triệu chứng bất thường, đau bụng xung quanh rốn ở trẻ em.
• Một vài trường hợp, trẻ đau bụng quanh rốn về đêm, bố mẹ cần quan sát, theo dõi để xử lý kịp thời

Khi nào đau bụng quanh rốn ở trẻ em cần gặp bác sĩ?

Đau bụng quanh rốn ở trẻ em có thể tự khỏi nhưng nếu nguyên nhân là do: lồng ruột, tắc ruột non, viêm dạ dày…nếu không được đưa đi khám để kiểm tra và điều trị kịp thời có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của trẻ. Chính vì vậy, khi có dấu hiệu trẻ đau bụng quanh rốn từng cơn kèm triệu chứng bất thường, bố mẹ không nên chủ quan mà hãy đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế gần nhất. Trẻ cần gặp bác sĩ khi:

• Cơn đau bụng quanh rốn ở trẻ em không biến mất trong 24 giờ.
• Tiêu chảy hơn 2 ngày, đối với trẻ dưới 3 tháng bị tiêu chảy hoặc nôn mửa, cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được điều trị kịp thời
• Nôn ra máu, nôn mửa trong hơn 12 giờ.
• Đau bụng đột ngột, dữ dội.
• Khó thở.
• Sốt trên 38oC.
• Bé bỏ ăn hơn 2 ngày.

Hoặc bố mẹ có thể đưa bé đến gặp bác sĩ trong trường hợp lo lắng cho tình trạng của trẻ mà không có hướng xử lý, giải quyết hay theo dõi tại nhà. Bởi một biểu hiện nhỏ cũng có thể cảnh báo một căn bệnh nguy hiểm nào đó. Nếu được phát hiện và điều trị sớm, cơ hội điều trị dứt điểm, an toàn sẽ cao hơn.

Xem thêm:

• Khám đau bụng quanh rốn ở đâu?
• Đau bụng trên rốn

Đau bụng quanh rốn ở trẻ em là một bệnh thường xuyên xảy ra do hệ tiêu hóa còn non nớt, chưa hoàn thiện. Trẻ bị đau bụng quanh rốn từng cơn có thể do 10 nguyên nhân nêu trên, bố mẹ tham khảo cũng theo dõi để có hướng xử lý kịp thời tránh những biến chứng gây nguy hiểm đến sức khỏe của trẻ. Hệ tiêu hóa kém sẽ khiến cho sức khỏe, sức đề kháng của trẻ giảm sút, gầy gò, ốm yếu. Điều trị đúng phương pháp, kịp thời sẽ giúp trẻ nhanh hồi phục, khỏe mạnh hơn.

Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước.

• abdominal pain – children under age 12 – medlineplus
• various facts about pain around belly button – youmemindbody