Trẻ bị sứt môi hở hàm ếch gặp rất nhiều khó khăn từ khi bú mẹ cho đến khi biết nói, bị bạn bè xa lánh khi đến tuổi đi mẫu giáo. Vì thế rất nhiều cha mẹ quan tâm tìm hiểu chi phí phẫu thuật hở hàm ếch sẽ tìm được câu trả lời trong bài viết sau của Docosan.
Tóm tắt nội dung
- 1 Hở hàm ếch là gì?
- 2 Triệu chứng
- 3 Nguyên nhân
- 4 Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh
- 5 Các biện pháp chẩn đoán bệnh hở hàm ếch
- 6 Phẫu thuật hở hàm ếch
- 7 Thời điểm cần đưa trẻ đi phẫu thuật hở hàm ếch
- 8 Chi phí phẫu thuật hở hàm ếch
- 9 Một số bệnh viện có phẫu thuật hở hàm ếch
- 10 Phòng ngừa bệnh Hở hàm ếch
- 11 Câu hỏi thường gặp:
Hở hàm ếch là gì?
Sứt môi hở hàm ếch là dị tật bẩm sinh có tỷ lệ mắc phải tại Việt Nam là 1/700 do nguyên nhân trong quá trình mang thai và di truyền trong gia đình. Dị tật này có 3 dạng: nứt môi mà không hở hàm ếch, hở hàm ếch nhưng không nứt môi, nứt môi hở hàm ếch.
Môi hình thành giữa tuần thứ tư và thứ bảy của thai kỳ. Khi em bé phát triển trong quá trình mang thai, mô cơ thể và các tế bào đặc biệt từ mỗi bên của đầu phát triển về phía trung tâm của khuôn mặt và liên kết với nhau để tạo nên khuôn mặt. Sự kết hợp mô này tạo thành các đặc điểm trên khuôn mặt, như môi và miệng.
Sứt môi xảy ra nếu các mô tạo nên môi không kết hợp hoàn toàn trước khi sinh. Điều này dẫn đến một lỗ ở môi trên. Lỗ trong môi có thể là một khe nhỏ hoặc có thể là một lỗ lớn đi qua môi vào mũi. Sứt môi có thể ở một hoặc cả hai bên môi. Sứt ở giữa môi rất hiếm khi xảy ra. Trẻ bị sứt môi cũng có thể bị hở hàm ếch. Sứt môi hở hàm ếch cũng có thể đi kèm một số hội chứng di truyền khác.
Vòm miệng được hình thành từ tuần thứ sáu đến thứ chín của thai kỳ. Hở hàm ếch xảy ra nếu các mô tạo nên vòm miệng không liên kết hoàn toàn với nhau trong thời kỳ mang thai. Đối với một số trẻ sơ sinh, cả hai phần trước và sau của vòm miệng đều mở. Đối với những trẻ sơ sinh khác, chỉ một phần vòm miệng bị hở.
Dị tật này bao gồm các dạng: Hở hàm ếch trong, hở hàm ếch một bên hay hai bên và hở hàm ếch toàn bộ.
Triệu chứng
Thông thường, một vết nứt (khe hở) ở môi hoặc vòm miệng ngay lập tức được xác định khi sinh. Sứt môi và hở hàm ếch có thể xuất hiện như:
- Một vết nứt ở môi và vòm miệng (vòm miệng) ảnh hưởng đến một hoặc cả hai bên của khuôn mặt.
- Một phần tách ra ở môi xuất hiện như một rãnh nhỏ ở môi hoặc kéo dài từ môi qua vòm miệng vào dưới mũi.
- Một sự chia tách trong vòm miệng mà không ảnh hưởng đến sự xuất hiện của khuôn mặt.
Ít phổ biến hơn, một khe hở chỉ xảy ra ở các cơ của vòm miệng mềm (khe hở dưới niêm mạc), nằm ở phía sau miệng và được bao phủ bởi niêm mạc miệng. Loại khe hở này thường không được chú ý khi sinh và có thể không được chẩn đoán cho đến sau này khi các dấu hiệu phát triển. Các dấu hiệu và triệu chứng của sứt môi dưới niêm mạc có thể bao gồm:
- Khó khăn khi cho ăn
- Khó nuốt, có khả năng chất lỏng hoặc thức ăn chảy ra từ mũi
- Giọng nói mũi
- Nhiễm trùng tai mãn tính
Nguyên nhân
Nguyên nhân chính gây hở hàm ếch ở trẻ chưa được xác định.
Một số trẻ em bị sứt môi hoặc hở hàm ếch do những thay đổi trong gen của chúng. Người mẹ hoặc người cha có thể di truyền các gen gây ra sứt môi, hay hở hàm ếch hoặc dị tật này là một phần của hội chứng di truyền. Trong một số trường hợp, trẻ sơ sinh thừa hưởng một gen khiến chúng có nhiều khả năng bị sứt môi hơn, và sau đó tác nhân môi trường thực sự gây ra sứt môi.
Nói về tác nhân môi trường thì phải bắt đầu từ những thứ người mẹ tiếp xúc trong quá trình mang thai. Sứt môi và hở hàm ếch được cho là do sự kết hợp của gen và các yếu tố người mẹ ăn hoặc uống, hoặc một số loại thuốc mẹ sử dụng trong khi mang thai.
Cụ thể, các yếu tố nguy cơ tác động để gây bệnh như sau:
- Hút thuốc ― Phụ nữ hút thuốc khi mang thai có nhiều khả năng sinh con bị sứt môi hơn phụ nữ không hút thuốc. Hút thuốc thụ động (hít phải khói thuốc cũng là yếu tố tác động đáng lưu ý.
- Bệnh tiểu đường ― Phụ nữ bị bệnh tiểu đường được chẩn đoán trước khi mang thai có nguy cơ sinh con bị sứt môi có hoặc không có hở hàm ếch cao hơn so với những phụ nữ không bị tiểu đường.
- Sử dụng một số loại thuốc ― Phụ nữ đã sử dụng một số loại thuốc để điều trị chứng động kinh, nhiễm trùng, trong ba tháng đầu (3 tháng đầu).
- Bị béo phì khi mang thai – Có một số bằng chứng cho thấy trẻ sinh ra từ những phụ nữ béo phì có thể tăng nguy cơ sứt môi và hở hàm ếch.
- Mẹ sử dụng vitamin A liều cao
- Mẹ bị cảm cúm hoặc chế độ dinh dưỡng kém trong thời kỳ mang thai
Những người có kế hoạch mang thai cần chú ý những yếu tố nguy cơ trên để giảm tỷ lệ mắc dị tật sứt môi hở hàm ếch ở trẻ.
Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh
Hở hàm ếch có thể xảy ra cho bất kỳ ai, nhưng có một số yếu tố có thể tăng nguy cơ mắc bệnh, bao gồm:
- Yếu tố di truyền: Nếu có người thân trong gia đình đã mắc hở hàm ếch, nguy cơ mắc bệnh sẽ tăng lên.
- Thuốc và chất gây nghiện: Sử dụng thuốc lá, rượu, ma túy hoặc một số loại thuốc trong suốt giai đoạn mang thai có thể tăng nguy cơ mắc bệnh cho thai nhi.
- Khiếm khuyết genitourinary (ví dụ như tràn dịch nước ối, tăng áp của mới sinh) và một số khiếm khuyết phế quản khác có thể được liên kết với bệnh này.
- Việc sử dụng các loại thuốc tránh thai, tiếp xúc trong môi trường ô nhiễm, chất gây ô nhiễm không khí và một số loại chất độc khác có thể tăng nguy cơ mắc bệnh.
Tuy nhiên, bệnh cũng có thể xảy ra mà không có yếu tố nguy cơ nào được nhận dạng. Để biết thêm thông tin cụ thể về nguy cơ và tư vấn, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên gia.
Các biện pháp chẩn đoán bệnh hở hàm ếch
Để chẩn đoán bệnh hở hàm ếch, các biện pháp chẩn đoán sau đây có thể được thực hiện:
- Kiểm tra lâm sàng: Bác sĩ sẽ trực tiếp kiểm tra miệng và hàm mặt của bé để xác định sự tồn tại và mức độ của hở hàm ếch. Bác sĩ sẽ xem xét hình dạng và cấu trúc của môi, võng mạc và hàm mặt để đưa ra chẩn đoán chính xác.
- Siêu âm: Siêu âm có thể được sử dụng để đánh giá hàm mặt của thai nhi trong giai đoạn mang thai. Nó có thể giúp xác định hiện diện của hở hàm ếch và đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh.
- Xét nghiệm gen: Trong một số trường hợp, xét nghiệm gen có thể được thực hiện để xác định các tác nhân di truyền được liên kết với hở hàm ếch. Điều này có thể giúp xác định nguyên nhân cụ thể của bệnh và tư vấn về chăm sóc và điều trị phù hợp.
- Các hình ảnh y học: Các bức ảnh X-quang, CT scan hoặc hình ảnh MRI có thể được sử dụng để hình dung chi tiết về hàm mặt và cung cấp thông tin bổ sung về cấu trúc và vị trí của hở hàm ếch.
Nếu bé của bạn được chẩn đoán mắc bệnh hở hàm ếch, quan trọng nhất là thảo luận với bác sĩ về tình trạng và tư vấn về quy trình điều trị và chăm sóc phù hợp.
Phẫu thuật hở hàm ếch
Một số bé bị sứt môi, hở hàm ếch sẽ nhận thấy mình có vẻ ngoài khác với bạn bè và lo lắng về điều đó. Cha mẹ cần tham gia và gặp gỡ hội các gia đình có con bị hở hàm ếch để bé không quá lo sợ về tình trạng của mình. Đồng thời, cha mẹ nên cho bé đi phẫu thuật sứt môi hở hàm ếch sớm để khôi phục ngoại hình và sự tự tin cho bé. Sau một vài cuộc phẫu thuật, nụ cười sẽ trở lại trên môi các bé, việc còn lại của cha mẹ là làm mờ sẹo sau phẫu thuật.
Phẫu thuật có thể cải thiện diện mạo và vẻ ngoài của khuôn mặt trẻ em và cũng có thể cải thiện khả năng thở, thính giác cũng như phát triển giọng nói và ngôn ngữ.
Trẻ em bị sứt môi hở hàm ếch kèm theo khe hở xương hàm có thể cần các loại điều trị và dịch vụ khác, chẳng hạn như chăm sóc nha khoa hoặc chỉnh hình răng đặc biệt hoặc trị liệu ngôn ngữ.
Thời điểm cần đưa trẻ đi phẫu thuật hở hàm ếch
Phẫu thuật sửa sứt môi được khuyến cáo nên làm trong vòng 12 tháng đầu đời. Phẫu thuật hở hàm ếch được khuyến nghị trong vòng 18 tháng đầu đời hoặc sớm hơn nếu có thể. Nhiều trẻ em sẽ cần các thủ tục phẫu thuật bổ sung khi chúng lớn hơn.
Sau đây là các mốc thời gian thích hợp để đưa trẻ đi phẫu thuật sứt môi, hở hàm ếch tham khảo từ Bệnh viện Nhi đồng 1:
- Trẻ từ 3 tháng đến 6 tháng tuổi: Phẫu thuật sứt môi (khe hở môi)
- Trẻ từ 12 tháng đến 18 tháng tuổi: Phẫu thuật hở hàm ếch (khe hở vòm)
- Trẻ từ 4 – 6 tuổi: Phẫu thuật đóng dò vòm
- Trẻ từ 13-17 tuổi: Phẫu thuật ghép xương khe hở xương ô răng
- Từ 18 – 20 tuổi: Phẫu thuật di chuyển xương hàm (nếu được chỉ định)
Chi phí phẫu thuật hở hàm ếch
Chi phí phẫu thuật tại các cơ sở nha khoa tư nhân dao động trong khoảng 6. 000. 000 đồng.
Chi phí phẫu thuật hở hàm ếch tại các bệnh viện lớn cho trẻ em dưới 6 tuổi được Bảo hiểm Y tế chi trả 3.089.000 đồng (chưa bao gồm chi phí xương cần ghép). Hiện nay có một số phòng khám đa khoa và phòng nha đối tác của Docosan áp dụng BHYT có phẫu thuật sứt môi, hở hàm ếch.
Một số bệnh viện có phẫu thuật hở hàm ếch
- Bệnh viện Quốc tế City – Quận Bình Tân
- Bệnh viện Nhi đồng 1 – Quận 10
- Bệnh viện Răng Hàm Mặt – Quận 1
Sứt môi, hở hàm ếch – Bệnh viên Nhi đồng 1
Phòng ngừa bệnh Hở hàm ếch
Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa bệnh:
- Chăm sóc sức khỏe trong thời kỳ mang thai: Điều quan trọng nhất là phụ nữ có thai nên có một chế độ dinh dưỡng lành mạnh, không hút thuốc lá, uống rượu hoặc sử dụng các chất kích thích. Kiểm tra sức khỏe định kỳ và tuân thủ lời khuyên của bác sĩ.
- Uống axit folic: Việc uống axit folic trước và trong suốt thời gian mang thai đã được chứng minh là giảm nguy cơ mắc bệnh hở hàm ếch. Hãy thảo luận với bác sĩ của bạn về liều lượng và thời gian uống axit folic phù hợp cho bạn.
- Tránh các chất gây tổn hại cho thai nhi: Hạn chế tiếp xúc với các chất gây ô nhiễm, hoá chất độc hại và thuốc lá. Đảm bảo môi trường xung quanh là an toàn và không có nguy cơ gây hại cho thai nhi.
- Điều trị các yếu tố nguy cơ: Nếu bạn có yếu tố di truyền hoặc yếu tố nguy cơ khác liên quan đến hở hàm ếch, hãy thảo luận với bác sĩ để biết cách giảm nguy cơ và theo dõi sức khỏe của bé.
- Chăm sóc sau sinh: Đảm bảo tiếp xúc da kém trong giai đoạn đầu đời của bé cũng có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh hở hàm ếch. Điều này có thể bao gồm cho bé sữa mẹ ngay sau khi sinh hoặc làm các biện pháp giữ ấm và tiếp xúc da thích hợp.
Câu hỏi thường gặp:
Sứt môi hở hàm ếch phát hiện khi nào?
Sứt môi hở hàm ếch thường phát hiện khi trẻ còn rất nhỏ, thường xảy ra từ khi sinh ra hoặc trong những ngày đầu đời của em bé. Nếu phát hiện sứt môi hở hàm ếch, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa phẫu thuật hàm mặt và sứt môi để được tư vấn và điều trị phù hợp.
Chi phí phẫu thuật hở hàm ếch cho người lớn
Chi phí phẫu thuật hở hàm ếch cho người lớn có thể thay đổi tùy theo nhiều yếu tố khác nhau như địa điểm, tình trạng sức khỏe, phương pháp phẫu thuật, và yêu cầu cụ thể của bệnh nhân. Thông thường, chi phí này sẽ dao động từ 6.000.000 – 10.000.000 VND.
Xét nghiệm nipt có phát hiện hở hàm ếch không?
Xét nghiệm chẩn đoán không phổi phi-invasiv (NIPT) không phát hiện các vấn đề cụ thể như hở hàm ếch. Nó thường được sử dụng để kiểm tra các tình trạng khác như hội chứng Down, hội chứng Edward, hội chứng Patau và một số bất thường khác trong số lượng nhiễm sắc thể.
Sứt môi hở hàm ếch có di truyền không?
Sứt môi hở hàm ếch có thể có yếu tố di truyền trong một số trường hợp, nhưng không phải lúc nào cũng di truyền từ cha mẹ sang con. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng có một yếu tố di truyền gia đình trong việc phát triển sứt môi hở hàm ếch. Người có người thân gần đã từng mắc bệnh này có nguy cơ cao hơn để có trẻ mắc bệnh.
Hở hàm ếch có phẫu thuật được không?
Hở hàm ếch có thể được phẫu thuật để khắc phục. Quá trình phẫu thuật thường bao gồm việc kết hợp môi và hàm lại với nhau bằng cách sử dụng các kỹ thuật và phương pháp khác nhau, để tạo ra một kết cấu môi và hàm bình thường.
Hở hàm ếch nhẹ
Nếu bé của bạn được chẩn đoán mắc hở hàm ếch nhẹ, có thể không cần điều trị hoặc chỉ cần điều trị nhẹ nhàng. Tuy nhiên, tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của bé, bác sĩ sẽ đưa ra quyết định về phương pháp điều trị phù hợp nhất.
Bài viết trên được tham khảo từ Bác sĩ Trần Bảo Ngọc và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị trên Docosan.com.
