Viêm phế quản là bệnh lý đường hô hấp thường gặp ở trẻ, gây triệu chứng ho, sổ mũi và khó thở. Để giúp trẻ dễ thở hơn và tăng cường sức khỏe hệ hô hấp, cha mẹ có thể áp dụng các bài tập thở đơn giản ngay tại nhà. Bài viết này của Docosan sẽ hướng dẫn chi tiết cách thực hiện các bài tập thở, thở khí dung đúng cách và những lưu ý quan trọng khi chăm sóc trẻ bị viêm phế quản.
Tác dụng của bài tập thở đối với bệnh viêm phế quản
Các bài tập thở không chỉ có tác dụng tích cực trong việc tăng cường sức khỏe hô hấp nói chung mà còn giúp cải thiện tình trạng viêm phế quản ở trẻ nói riêng. Các bài tập thở giúp:
- Loại bỏ đờm nhớt ứ đọng trong đường thở.
- Tăng cường khả năng trao đổi khí.
- Giảm tình trạng viêm nhiễm.
- Tăng cường sức đề kháng.
Bài tập thở giúp cải thiện bệnh viêm phế quản ở trẻ
Các bài tập thở dưới đây phù hợp với trẻ trên 14 tháng tuổi. Người lớn cần hướng dẫn trẻ thực hiện đúng cách và kiên trì tập luyện để đạt hiệu quả tốt nhất.
Thở mím môi
Bài tập thở mím môi giúp làm chậm nhịp thở, giữ cho đường thở mở lâu hơn, giải phóng không khí mắc kẹt trong phổi, giảm khó thở và thư giãn. Cách thực hiện như sau:
- Thư giãn cơ cổ và vai.
- Hít vào bằng mũi.
- Mím môi lại và thở ra từ từ bằng miệng (giống như đang thổi sáo).
- Thời gian thở ra gấp đôi thời gian hít vào (ví dụ: hít vào 2 giây, thở ra 4 giây).
- Không cần gắng sức quá mức mà chỉ cần hít sâu vừa sức cùng với đó là thở ra vừa sức.
Thở bụng
Thở bụng là một bài tập thở đơn giản nhưng rất hiệu quả trong việc cải thiện và bảo vệ hệ hô hấp. Biện pháp thở này thích hợp với người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, hen phế quản. Cách thực hiện:
- Cho trẻ ngồi hoặc nằm ở tư thế thoải mái, hai tay đặt nhẹ nhàng trên bụng.
- Hít sâu qua mũi, bụng phình lên.
- Thở ra từ từ qua miệng, bụng hóp lại.
- Lặp lại động tác 5-10 lần.
Thở hộp
Bài tập thở hộp giúp trẻ thư giãn cơ thể và cải thiện chức năng hô hấp, từ đó hỗ trợ cải thiện tình trạng viêm phế quản. Cách thực hiện:
- Cho trẻ ngồi hoặc nằm ở tư thế thoải mái, hai tay đặt nhẹ nhàng trên bụng.
- Hít sâu qua mũi, đếm từ 1 đến 4.
- Giữ hơi thở trong 7 giây.
- Thở ra từ từ qua miệng, đếm từ 1 đến 8.
- Lặp lại động tác 5-10 lần.
Thở với tư thế ngồi hoa sen
Tư thế ngồi hoa sen kết hợp với bài tập thở giúp mở ngực, giãn cơ ngực, vai, cổ, để giúp hệ hô hấp hoạt động tốt hơn. Cách thực hiện như sau:
- Hướng dẫn trẻ ngồi xếp bằng, hai tay đặt lên đầu gối, lưng thẳng.
- Hít sâu bằng mũi, cảm nhận bụng phình lên.
- Thở ra chậm rãi bằng miệng, hóp bụng lại.
- Lặp lại động tác 5-10 lần.
- Ngoài ra, các bài tập thở đúng cách còn giúp điều chỉnh cột sống, mở rộng xương vai, từ đó hình thành tư thế chuẩn cho trẻ.
Có nên khí dung cho trẻ khi bị viêm phế quản?
Khí dung là phương pháp đưa thuốc trực tiếp vào đường hô hấp dưới dạng sương mù. Công dụng của khí dung giúp thuốc bám dính vào niêm mạc đường hô hấp, tác động trực tiếp lên vùng bị viêm nhiễm, giúp giảm viêm, giãn phế quản và làm loãng dịch nhầy, từ đó giúp trẻ dễ thở hơn.
Tuy nhiên, cha mẹ không nên tự ý cho trẻ dùng khí dung mà cần tham khảo ý kiến bác sĩ. Bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc, liều lượng phù hợp với tình trạng của trẻ cũng như hướng dẫn cách thở khí dung đúng cách.
Hiện nay có hai loại máy khí dung chính: máy khí dung cho đường hô hấp trên và máy khí dung cho đường hô hấp dưới. Mỗi loại máy sẽ tạo ra các hạt thuốc có kích thước khác nhau để phù hợp với vị trí cần điều trị.
Ngoài thuốc đặc trị, nước muối sinh lý 0,9% cũng thường được sử dụng trong khí dung. Nước muối sinh lý có tác dụng làm sạch, sát khuẩn, làm loãng dịch nhầy, giúp thông thoáng đường thở.
Khi sử dụng khí dung cho trẻ, cha mẹ cần lưu ý chọn loại mặt nạ phù hợp với khuôn mặt của trẻ để thuốc được đưa vào đường hô hấp một cách hiệu quả nhất.
Các loại thuốc khí dung cho trẻ viêm phế quản
Một số loại thuốc thường được sử dụng trong khí dung để điều trị viêm phế quản ở trẻ bao gồm:
- Salbutamol: Giúp giãn phế quản, giảm co thắt, giảm khó thở.
- Terbutaline: Giúp làm giảm co thắt phế quản.
- Salmeterol: Giúp giãn phế quản, phòng ngừa co thắt.
- Formoterol: Giúp giãn phế quản kéo dài.
- Ipratropium bromide: Giúp giãn phế quản, giảm khó thở.
- Budesonide: Giúp giảm viêm niêm mạc phế quản.
Lưu ý: Liều lượng và cách sử dụng các loại thuốc này cần tuân theo hoàn toàn chỉ định của bác sĩ.
Thời điểm nào nên luyện tập cho trẻ bị viêm phế quản?
Cha mẹ nên cho trẻ tập thở khi trẻ khỏe mạnh, không sốt, không ho nhiều. Nên chọn thời điểm trẻ cảm thấy thoải mái nhất để tập luyện. Điều này giúp trẻ tăng cường sức khoẻ hệ hô hấp, hạn chế làm nghiêm trọng hơn tình trạng bệnh của trẻ.
Những lưu ý khi áp dụng bài tập thở
Khi bố mẹ hướng dẫn và đồng hành cùng trẻ trong những bài tập thở, hỗ trợ tăng cường hệ hô hấp, cần lưu ý một số điểm sau:
- Tạo không gian thoáng mát, sạch sẽ cho trẻ tập thở.
- Hướng dẫn trẻ tập trung, hít thở sâu và chậm rãi.
- Không ép trẻ tập quá sức.
- Tạo không khí vui vẻ, thoải mái để trẻ hứng thú tập luyện.
- Kết hợp các bài tập thở với các trò chơi như thổi bong bóng, thổi kèn để tăng thêm sự hứng thú cho trẻ.
Cách phòng ngừa viêm phế quản ở trẻ
Để giúp ngăn ngừa viêm phế quản cấp tính ở trẻ, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Dạy trẻ che mũi và miệng khi ho hoặc hắt hơi: Hướng dẫn trẻ sử dụng khăn giấy hoặc khuỷu tay để che, giúp ngăn chặn sự lây lan của vi khuẩn và virus.
- Đảm bảo trẻ rửa tay thường xuyên: Khuyến khích trẻ rửa tay bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt sau khi ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc với bề mặt công cộng.
- Cập nhật đầy đủ các loại vắc-xin cho trẻ, bao gồm tiêm phòng cúm hàng năm: Việc tiêm phòng giúp tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc các bệnh đường hô hấp.
- Giữ trẻ tránh xa những người đang bị bệnh: Nếu trẻ bị ốm, hãy hạn chế tiếp xúc với người khác để ngăn ngừa lây lan.
- Duy trì bầu không khí trong lành cho trẻ: Không khí sạch giúp bảo vệ niêm mạc đường thở của trẻ, giảm nguy cơ viêm nhiễm.
Việc sử dụng Thẻ lọc không khí – khử mùi ion e air Card Plus có thể giúp cải thiện chất lượng không khí xung quanh trẻ, góp phần phòng ngừa viêm phế quản và ngăn chặn tái phát. Sản phẩm này hoạt động liên tục 24/7, loại bỏ đến 99% vi khuẩn gây hại, 98,2% bụi mịn PM2.5 và khử mùi hiệu quả đến 96%.
Với thiết kế nhỏ gọn, không cần pin hay điện, thẻ rất tiện lợi để trẻ mang theo mọi lúc mọi nơi, đảm bảo môi trường không khí trong lành và an toàn.
Các câu hỏi thường gặp
Chăm sóc trẻ bị viêm phế quản như thế nào?
- Cho trẻ uống nhiều nước ấm.
- Cho trẻ ăn thức ăn lỏng, dễ tiêu như cháo, súp.
- Vệ sinh mũi họng cho trẻ thường xuyên bằng nước muối sinh lý.
- Theo dõi nhiệt độ và các triệu chứng của trẻ.
- Hạn chế cho trẻ ăn các loại thực phẩm sau: bánh kẹo ngọt, nước uống có ga, thức ăn nhanh nhiều dầu mỡ, thức ăn mặn, thức ăn cay nóng, trái cây chua chát, đồ ăn đóng hộp.
Viêm phế quản ở trẻ bao lâu thì khỏi?
Viêm phế quản ở trẻ thường khỏi sau khoảng 2-3 tuần nếu được điều trị đúng cách.
Dấu hiệu trẻ bị viêm phế quản cần gặp bác sĩ là gì?
- Trẻ sốt cao liên tục.
- Ho khan hoặc có chất nhầy.
- Nôn mửa.
- Sổ mũi, thường là trước khi cơn ho bắt đầu.
- Trẻ ho nhiều, khò khè, đau ngực.
- Trẻ khó thở, thở nhanh.
- Trẻ bỏ bú, bỏ ăn, tím tái.
Kết bài
Viêm phế quản ở trẻ tuy thường là bệnh lành tính nhưng nếu không được điều trị đúng cách có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là viêm phổi.
Cha mẹ cần theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe của trẻ, áp dụng các biện pháp phòng ngừa, đồng thời kết hợp các phương pháp hỗ trợ điều trị phù hợp như bài tập thở và khí dung (khi cần thiết và có chỉ định của bác sĩ) để giúp trẻ nhanh chóng hồi phục. Quan trọng nhất, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay khi có dấu hiệu bất thường để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Xem thêm:
- Viêm phế quản ở trẻ sơ sinh: Nguyên nhân, dấu hiệu, điều trị | Doctor có sẵn
- Viêm thanh khí phế quản ở trẻ em: Cẩm nang bỏ túi cho cha mẹ | Doctor có sẵn
- Cách chăm sóc trẻ bị viêm phế quản cha mẹ cần biết | Doctor có sẵn
Nguồn tham khảo:
1. Acute Bronchitis in Children
- Link tham khảo: https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/cataract-surgery/about/pac-20384765
- Ngày tham khảo: 07/03/2025
2. Bài tập cho trẻ bị viêm tiểu phế quản và những điều cần lưu ý
- Link tham khảo: https://suckhoedoisong.vn/bai-tap-cho-tre-bi-viem-tieu-phe-quan-va-nhung-dieu-can-luu-y-169241028113819788.htm.
- Ngày tham khảo: 07/03/2025
3. Có nên khí dung cho trẻ khi bị viêm phế quản?
- Link tham khảo: https://suckhoedoisong.vn/co-nen-khi-dung-cho-tre-khi-bi-viem-phe-quan-16998588.htm.
- Ngày tham khảo: 07/03/2025
4. 3 bài tập thở giúp người hen phế quản cải thiện tình trạng bệnh
- Link tham khảo: https://bvquan5.medinet.gov.vn/giao-duc-suc-khoe-benh-thuong-gap/3-bai-tap-tho-giup-nguoi-hen-phe-quan-cai-thien-tinh-trang-benh-cmobile14478-75919.aspx.
- Ngày tham khảo: 07/03/2025
5. Bài tập thở giúp tăng cường sức khỏe cho phổi
- Link tham khảo: https://bvquan5.medinet.gov.vn/chuyen-muc/bai-tap-tho-giup-tang-cuong-suc-khoe-cho-phoi-cmobile14478-180571.aspx.
- Ngày tham khảo: 07/03/2025
