Tiêm phòng quai bị là một trong những loại vaccine cần phải tiêm cho trẻ em Việt Nam. Hãy cùng Docosan tìm hiểu về mũi vaccine này trong bài viết dưới đây nhé!
Tóm tắt nội dung
Vì sao cần tiêm phòng quai bị cho trẻ?
Quai bị là bệnh nhiễm trùng tại tuyến nước bọt mang tai do một loại virus ARN gây ra. Theo một số thống kê, trẻ em trong độ tuổi từ 5 – 9 tuổi là đối tượng mắc quai bị nhiều nhất. Một người đang mắc quai bị khi ho hoặc hắt hơi có thể làm phát tán virus và lây bệnh cho những người xung quanh theo cách trực tiếp hoặc gián tiếp.
Quai bị là một bệnh truyền nhiễm do virus quai bị thuộc Rubulavirus trong họ Paramyxoviridae gây ra. Đối tượng dễ mắc quai bị nhất là trẻ em chưa được tiêm phòng vaccine quai bị.
Virus quai bị có thể thương tổn đến bất kỳ cơ quan hay bộ phận nào trên cơ thể chúng ta nhưng chủ yếu thường gặp tình trạng sưng tuyến nước bọt và tuyến mang tai. Trên thực tế, đây cũng là một dấu hiệu để nhận biết bệnh trong giai đoạn sớm, giúp bác sĩ điều trị chẩn đoán được bệnh dễ dàng hơn.
Virus quai bị có khả năng lây lan qua những giọt bắn như nước bọt hoặc chất dịch nhầy của người bị bệnh, cụ thể:
- Khi bệnh nhân ho, hắt hơi hoặc nói chuyện với người khác sẽ phun giọt bắn.
- Dùng chung ly uống nước và đồ dùng cá nhân với người bệnh.
- Va chạm tiếp xúc các vật dụng ở nơi công cộng mà không sát khuẩn tay.
Nếu chưa được tiêm phòng quai bị, trẻ có thể mắc bệnh. Cha mẹ có thể sẽ gặp phải khó khăn trong việc nhận ra các dấu hiệu cho thấy con mình đã nhiễm virus quai bị vì triệu chứng của bệnh thường khá mờ nhạt, không đặc hiệu và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác (khoảng 1/3 trẻ nhiễm bệnh quai bị không ghi nhận triệu chứng).
Hiện nay bệnh quai bị vẫn chưa có phương thức điều trị đặc hiệu. Người bệnh phải chờ đến khi bệnh tự giới hạn hoàn toàn trong vòng vài tuần. Biến chứng của bệnh tuy không gặp thường xuyên nhưng mức độ nghiêm trọng: ở nam giới thường gặp nhất là viêm tinh hoàn (1 hoặc 2 bên) có thể khiến trẻ vô sinh.
Do đó, tiêm phòng quai bị cho bé đã được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các nước phát triển khuyến cáo đưa vào trong chương trình tiêm chủng mở rộng để tăng cường khả năng phòng chống bệnh.
Hiện nay, ở hầu hết các nước, vaccine phòng ngừa bệnh quai bị đã được kết hợp với chương trình tiêm chủng vaccine quai bị – sởi – rubella (MMR). Đây là vaccine chứa virus sống đã bị giảm độc lực đến mức thấp nhất, tức là virus còn sống nhưng đã trở nên vô cùng suy yếu để không thể gây bệnh thực sự được (bất hoạt).
Tiêm phòng quai bị cho trẻ khi nào?
Trước năm 1970, vaccine phòng ngừa quai bị từng được tiêm trong ba mũi riêng biệt. Nhưng sau đó các thống kê đã chỉ ra rằng không thật sự có lợi ích về chi phí với phương án đó nên liều thứ 3 đã không còn được áp dụng. Trung tâm phòng chống dịch bệnh Hoa Kỳ khuyến cáo để đạt hiệu quả phòng ngừa thì trẻ em phải tiêm đủ 2 mũi, trong đó:
- Lần đầu tiên là khi bé được 12 – 15 tháng tuổi.
- Lần thứ hai là trước khi trẻ đi học từ 4 – 6 tuổi.
Tại Việt Nam, liều vaccine đầu được khuyến khích dùng cho trẻ trong độ tuổi từ 12 đến 18 tháng tuổi. Liều thứ 2 thường sẽ được dùng vào tầm từ 4 đến 6 tuổi. Hiện nay, vaccine ngừa quai bị đã được nhiều tổ chức y tế trên thế giới đưa vào sử dụng phối hợp với vaccine ngừa sởi và rubella trong cùng một chế phẩm gọi là MMR.
Vaccine MMR có thể giúp trẻ em phòng ngừa an toàn trước bệnh lý truyền nhiễm quai bị. Cách đạt được hiệu quả phòng bệnh tối ưu nhất đó chính là cha mẹ phải thực hiện tiêm chủng 2 liều MMR theo đúng lịch tiêm được Bộ Y tế khuyến cáo.
Để trả lời cho câu hỏi tiêm phòng quai bị cho trẻ bao nhiêu tiền thì câu trả lời là giá tiền cho một mũi vaccine phối hợp MMR có giá dao động từ 200.000 – 265.000 VNĐ phụ thuộc vào loại thuốc tiêm của các quốc gia sản xuất khác nhau nên có giá thành khác nhau.
Để trả lời câu hỏi tiêm phòng quai bị mấy mũi thì vaccine phối hợp sởi, quai bị, rubella (MMR) được tiêm theo phác đồ 2 mũi như sau:
- Đối với người lớn: tiêm một liều 0.5 ml phía trên bắp tay.
- Đối với trẻ em: liều thứ nhất vào độ tuổi 12 – 18 tháng , liều thứ 2 tiêm khi trẻ đạt 4 – 6 tuổi hoặc trước khi trẻ đi học.
- Khoảng cách giữa liều 1 và liều 2 ít nhất là 1 tháng.
Lưu ý khi tiêm phòng quai bị cho trẻ
Nhiều bậc cha mẹ thắc mắc rằng liệu tiêm phòng quai bị cho trẻ có sốt không. Có thể nói rằng sốt là một phản ứng rất thường gặp khi tiêm bất kì một loại vaccine nào bên cạnh những triệu chứng khác như sưng đỏ chỗ tiêm, đau nhức, mệt mỏi,… Vaccine ngừa quai bị cũng không phải là một ngoại lệ. Các triệu chứng thường gặp sau tiêm là:
- Sốt
- Đau họng, viêm họng
- Phát ban nhẹ trên bề mặt da
- Nổi hạch
- Viêm, đau các khớp
Vaccine MMR an toàn và hầu như không gây ra quá nhiều tác dụng phụ ở trẻ em. Một số bé có thể sốt nhẹ, đau nhức nhẹ hay sưng đỏ tại vị trí tiêm trong thời gian ngắn sau khi mới tiêm xong.
Các triệu chứng khác hiếm gặp hơn nhưng cũng có thể xảy ra: phát ban, bị sưng các tuyến,… Trong thời gian gần đây, có một số ý kiến cho rằng vaccine MMR có liên quan đến hội chứng tự kỷ. Tuy nhiên,CDC Hoa Kỳ đã khẳng định rằng đây chỉ là lời đồn không có cơ sở khoa học đồng thời khẳng định những lợi ích mà vaccine mang lại giúp phòng ngừa bệnh tật vượt xa mọi rủi ro tiềm ẩn.
Hệ miễn dịch của mỗi trẻ có đáp ứng đối với vaccine hay không phụ thuộc vào độ tuổi tiêm ngừa cũng như tình trạng sức khỏe và cơ địa từng người, chất lượng của vaccine, tuân thủ hướng dẫn bảo quản và kỹ năng tiêm chủng. Hiệu quả bảo vệ sau khi tiêm phòng quai bị đủ 2 mũi được ghi nhận ờ mức 90 – 95%. Khả năng mắc bệnh là vẫn có khi đã được tiêm phòng quai bị, nhưng nếu có mắc bệnh thì chỉ ở mức độ nhẹ hơn và thời gian ngắn hơn, ít nguy hiểm và biến chứng.
Docosan hy vọng bài viết trên đã giúp cho bạn đọc biết được tiêm phòng quai bị có ý nghĩa rất quan trọng trong việc phòng bệnh cho trẻ em. Các bậc cha mẹ cần chú ý đưa trẻ đi tiêm đúng lịch, đủ liệu trình sẽ giúp trẻ phát triển toàn diện và khỏe mạnh.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Mumps Vaccination, CDC.
Có thể bạn quan tâm
