Mất cảm giác ở chân là một vấn đề phổ biến ở những người mắc đái tháo đường. Việc này không chỉ gây ra nhiều khó khăn trong cuộc sống hàng ngày mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sức khỏe. Do đó, chăm sóc chân đúng cách là vô cùng quan trọng để tránh các biến chứng nghiêm trọng. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn các bước chăm sóc mất cảm giác ở chân cho người đái tháo đường một cách hiệu quả.
Tóm tắt nội dung
1. Mất cảm giác ở chân do đái tháo đường gây ra
Ở những người mắc đái tháo đường, mức đường huyết cao có thể làm tổn thương các dây thần kinh, dẫn đến mất cảm giác, đặc biệt là ở ngón và bàn chân. Mất cảm giác ở chân không chỉ khiến bệnh nhân không cảm nhận được cơn đau, mà còn mất cảm giác về nhiệt độ như nóng hay lạnh, cũng như không cảm nhận được khi có vật xúc tác vào chân.
Mất cảm giác ở chân
Tham khảo thêm: Bệnh tiểu đường có nguy hiểm không? Top 5 biến chứng cần lưu ý
Do đó, bệnh nhân có thể không nhận biết được các chấn thương ở chân, như dẫm phải dị vật hay bị bỏng. Hậu quả là những vết thương nhỏ có thể bị bỏ qua và nhanh chóng tiến triển thành các vết loét lớn hoặc ổ nhiễm trùng do không được chăm sóc kịp thời.
Trong một số trường hợp, nhiễm trùng có thể lan đến xương gây viêm xương hoặc thậm chí dẫn đến hoại tử bàn chân. Khi đó, để cứu tính mạng bệnh nhân, các bác sĩ có thể phải cắt bỏ cả bàn chân hoặc thậm chí cả cẳng chân.
2. Chăm sóc mất cảm giác ở chân ở người đái tháo đường
2.1 Thăm khám bàn chân định kỳ
Bệnh đái tháo đường có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, trong đó có bàn chân. Tuy nhiên, tin vui là các biến chứng này hoàn toàn có thể phòng ngừa được nếu bạn duy trì lối sống lành mạnh và thực hiện thăm khám bàn chân định kỳ mỗi năm tại các cơ sở y tế uy tín.
Lợi ích của việc thăm khám bàn chân định kỳ:
- Phát hiện sớm biến chứng: Nhờ thăm khám định kỳ, các bác sĩ có thể phát hiện sớm các dấu hiệu tổn thương thần kinh và mạch máu ở chân, từ đó có biện pháp điều trị kịp thời, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.
- Giảm nguy cơ cắt cụt chi: Việc phát hiện và điều trị sớm các biến chứng bàn chân có thể giúp giảm thiểu nguy cơ cắt cụt chi, bảo vệ sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.
- Tăng cường sức khỏe: Thăm khám bàn chân định kỳ cũng giúp bạn nhận thức rõ hơn về tình trạng sức khỏe của bản thân, từ đó có những biện pháp phòng ngừa và chăm sóc sức khỏe tốt hơn.
Thăm khám bàn chân định kỳ để hạn chế biến chứng
Đối tượng cần thăm khám bàn chân định kỳ bao gồm:
- Bệnh nhân có tiền sử loét bàn chân, nhiễm trùng bàn chân hoặc cắt cụt chi.
- Bệnh nhân có tổn thương thần kinh hoặc mạch máu ở chân.
- Bệnh nhân có yếu tố nguy cơ tim mạch, như cao huyết áp, rối loạn lipid máu, béo phì.
2.2 Kiểm tra bàn chân mỗi ngày
Bệnh đái tháo đường có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là ở bàn chân. Do đó, kiểm tra bàn chân mỗi ngày là một thói quen đơn giản nhưng vô cùng quan trọng giúp bạn phát hiện sớm các dấu hiệu tổn thương và ngăn ngừa biến chứng hiệu quả.
Cách kiểm tra bàn chân:
- Nhìn: Kiểm tra xem có vết cắt, mẩn đỏ, sưng tấy, vết loét, mụn nước, vết chai hoặc bất kỳ thay đổi nào khác trên da hoặc trên móng chân hay không.
- Sờ: Dùng tay sờ nhẹ khắp bàn chân, đặc biệt là ở các khu vực có cảm giác kém. Kiểm tra xem có chỗ nào sưng, nóng, đỏ hoặc đau hay không.
- Ngửi: Ngửi xem có mùi hôi bất thường nào từ bàn chân hay không.
Tuy nhiên, cần lưu ý một số điểm sau:
- Nên thực hiện kiểm tra bàn chân vào một thời điểm cố định mỗi ngày, tốt nhất là vào buổi tối trước khi đi ngủ.
- Sử dụng gương để kiểm tra những khu vực khó nhìn thấy.
- Dùng đèn pin để kiểm tra bên trong các ngón chân.
- Nếu bạn có bất kỳ vấn đề nào về thị lực, hãy nhờ người khác giúp bạn kiểm tra bàn chân.
Kiểm tra bàn chân mỗi ngày là một thói quen đơn giản nhưng vô cùng quan trọng giúp bạn bảo vệ sức khỏe đôi chân và phòng ngừa biến chứng đái tháo đường hiệu quả. Hãy thực hiện thói quen này mỗi ngày để bảo vệ sức khỏe của bản thân.
2.3 Cắt móng chân cẩn thận
Cắt móng chân là một việc tưởng chừng đơn giản nhưng lại vô cùng quan trọng đối với người bệnh tiểu đường. Việc cắt móng chân đúng cách sẽ giúp phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm như loét bàn chân, nhiễm trùng, thậm chí là cắt cụt chi.
Cắt móng chân đúng cách sẽ giúp phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm
Dưới đây là một số lưu ý khi cắt móng chân cho người bệnh tiểu đường:
- Cắt móng thẳng ngang: Không nên cắt móng chân cong hoặc vát nhọn vì có thể gây ra tình trạng móng mọc ngược, đâm vào da và dẫn đến nhiễm trùng.
- Dũa nhẵn các cạnh sắc nhọn: Sau khi cắt móng, hãy sử dụng dũa móng để làm nhẵn các cạnh sắc nhọn để tránh làm trầy xước da khi mang giày dép.
- Không cắt móng chân quá sát: Cắt móng chân quá sát có thể làm lộ phần da bên dưới móng, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng.
- Sử dụng dụng cụ cắt móng chuyên dụng: Nên sử dụng dụng cụ cắt móng chân chuyên dụng cho người bệnh tiểu đường, có lưỡi cắt sắc bén và tay cầm chắc chắn.
- Cắt móng chân khi bàn chân khô: Nên cắt móng chân khi bàn chân khô ráo để dễ dàng thao tác và tránh làm tổn thương da.
- Chăm sóc da sau khi cắt móng: Sau khi cắt móng, hãy thoa kem dưỡng ẩm để giữ cho da mềm mại và tránh nứt nẻ.
Trường hợp có móng dày sừng, móng quặp, người bệnh không nên tự ý xử lý tại nhà mà cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa về bàn chân để được tư vấn và điều trị phù hợp.
2.4 Không tự loại bỏ các vết chai sần
Vết chai chân là tình trạng da dày và cứng ở các ngón chân hoặc lòng bàn chân, thường gặp ở người đi lại nhiều hoặc mang giày dép không phù hợp. Tuy nhiên, đối với người bệnh tiểu đường, vết chai chân có thể là dấu hiệu cảnh báo biến chứng thần kinh do bệnh, tiềm ẩn nguy cơ nhiễm trùng và loét bàn chân nguy hiểm.
Vì sao người tiểu đường không nên tự ý loại bỏ vết chai chân?
- Nguy cơ nhiễm trùng: Việc tự ý loại bỏ vết chai chân, đặc biệt là sử dụng các dụng cụ sắc nhọn hoặc các sản phẩm mài mòn, có thể làm tổn thương da, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng.
- Khó lành vết thương: Do biến chứng thần kinh, người bệnh tiểu đường có thể gặp vấn đề về lưu thông máu, khiến vết thương sau khi loại bỏ chai chân khó lành hơn bình thường.
- Nguy cơ biến chứng nặng: Việc tự ý xử lý vết chai chân không đúng cách có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như loét bàn chân, thậm chí là cắt cụt chi.
Cách xử lý vết chai chân an toàn cho người tiểu đường:
- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Khi phát hiện vết chai chân, người bệnh tiểu đường cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám, đánh giá tình trạng và nhận tư vấn về cách xử lý phù hợp.
- Chăm sóc da chân: Tắm rửa bàn chân mỗi ngày bằng nước ấm, lau khô kỹ, thoa kem dưỡng ẩm để giữ cho da mềm mại.
- Mang giày dép phù hợp: Chọn giày dép vừa vặn, thoải mái, có chất liệu mềm mại, thoáng khí để giảm ma sát và hạn chế hình thành chai chân.
- Tránh đi chân trần: Mang giày dép ngay cả trong nhà để bảo vệ bàn chân khỏi các tác nhân gây tổn thương.
- Cắt móng chân đúng cách: Cắt móng chân thẳng ngang, không cắt quá sát, dũa nhẵn các cạnh sắc nhọn.
- Tránh sử dụng các sản phẩm tự ý: Không sử dụng các sản phẩm mài mòn, kem tẩy da chết hoặc các biện pháp dân gian để loại bỏ vết chai chân mà chưa có chỉ định của bác sĩ.
2.5 Giữ chân sạch sẽ, khô ráo
Mất cảm giác ở chân là một biến chứng nguy hiểm của bệnh tiểu đường, có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng như loét bàn chân, nhiễm trùng, thậm chí là cắt cụt chi. Do đó, việc chăm sóc bàn chân đúng cách là vô cùng quan trọng đối với người bệnh tiểu đường.
Dưới đây là một số lưu ý khi chăm sóc bàn chân mất cảm giác ở người tiểu đường:
Giữ chân sạch sẽ và khô ráo: Rửa chân hàng ngày bằng nước ấm và xà phòng nhẹ. Lau khô chân hoàn toàn sau khi rửa. Sau đó, bôi kem dưỡng ẩm để giữ cho da mềm mại và ngăn ngừa khô nứt. Tránh bôi kem ở các khe ngón chân vì có thể gây nấm hoặc nhiễm trùng.
Lưu ý lưu thông máu khi chăm sóc mất cảm giác ở chân: Khi ngồi, hãy thả hai chân xuống và lắc lư chân/ngón chân trong vài phút và vài lần trong ngày. Mang giày dép và tất vừa vặn, thoải mái. Vận động nhẹ nhàng thường xuyên, chẳng hạn như đi bộ, tập thể dục. Tránh ngồi hoặc đứng quá lâu.
2.6 Không đi chân trần
Đi chân trần tưởng chừng là một thói quen nhỏ nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sức khỏe, đặc biệt là đối với người bệnh tiểu đường. Việc không bảo vệ đôi chân bằng giày dép có thể khiến bạn dễ dàng bị thương, trầy xước, va đập, thậm chí là nhiễm trùng do vi khuẩn xâm nhập.
Không đi chân trần
Dưới đây là một số lý do quan trọng mà người bệnh tiểu đường không nên đi chân trần:
- Nguy cơ tổn thương cao: Mất cảm giác ở chân do biến chứng tiểu đường khiến bạn khó nhận biết các vết thương nhỏ, dẫn đến việc chủ quan và khiến vết thương trở nên nghiêm trọng hơn.
- Dễ bị nhiễm trùng: Do hệ miễn dịch suy yếu, người tiểu đường có nguy cơ nhiễm trùng cao hơn người bình thường. Việc đi chân trần khiến vi khuẩn dễ dàng xâm nhập qua các vết thương hở, dẫn đến tình trạng nhiễm trùng bàn chân nguy hiểm.
- Tăng nguy cơ loét bàn chân: Loét bàn chân là một biến chứng nghiêm trọng của bệnh tiểu đường, có thể dẫn đến cắt cụt chi nếu không được điều trị kịp thời. Việc đi chân trần khiến bàn chân tiếp xúc trực tiếp với các bề mặt bẩn, tăng nguy cơ hình thành loét.
Vì vậy, người bệnh tiểu đường cần tuyệt đối tránh đi chân trần, kể cả khi ở trong nhà. Hãy luôn mang giày dép hoặc dép bít ngón để bảo vệ đôi chân của bạn.
Ngoài ra, người tiểu đường nên lưu ý một số điểm sau:
- Kiểm tra giày dép trước khi mang: Hãy kiểm tra kỹ bên trong giày dép để đảm bảo không có vật sắc nhọn, mảnh vụn hoặc bất kỳ vật thể nào có thể gây tổn thương cho chân.
- Sử dụng giày dép phù hợp: Chọn giày dép vừa vặn, thoải mái, có chất liệu mềm mại và thoáng khí để bảo vệ bàn chân tốt nhất.
- Vệ sinh giày dép thường xuyên: Vệ sinh giày dép và phơi khô kỹ để loại bỏ bụi bẩn và vi khuẩn.
Đối với những người tiểu đường có nguy cơ cao nên sử dụng giày dép trị liệu chuyên dụng. Giày dép này được thiết kế đặc biệt để bảo vệ bàn chân, giảm nguy cơ loét và cải thiện lưu thông máu.
2.7 Chọn các hoạt động thân thiện với đôi chân
Lợi ích của việc tập luyện thể thao cho người tiểu đường:
- Giảm lượng đường trong máu: Tập luyện giúp cơ thể sử dụng insulin hiệu quả hơn, từ đó giúp kiểm soát lượng đường trong máu tốt hơn.
- Cải thiện lưu thông máu: Tập luyện giúp tăng cường lưu thông máu đến các bộ phận cơ thể, bao gồm cả bàn chân. Điều này giúp cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cần thiết cho bàn chân, đồng thời giúp ngăn ngừa biến chứng.
- Giảm nguy cơ loét bàn chân: Loét bàn chân là một biến chứng nghiêm trọng của bệnh tiểu đường. Tập luyện thể thao thường xuyên có thể giúp giảm nguy cơ hình thành loét bàn chân.
- Tăng cường sức khỏe tim mạch: Tập luyện giúp giảm huyết áp, cholesterol và nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
- Giảm căng thẳng: Tập luyện giúp giải phóng endorphin, một loại hormone có tác dụng giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng.
Đối với người tiểu đường, đặc biệt là những người có biến chứng ở chân, nên lựa chọn các hoạt động thể thao nhẹ nhàng, ít tác động đến bàn chân, chẳng hạn như: đi bộ, đạp xe đạp, bơi lội và tránh các môn thể thao như chạy, quần vợt…
Ngoài ra, đối với các vết thương hở và lở loét ở bàn chân do tiểu đường, bệnh nhân không chỉ cần vệ sinh đúng cách, sử dụng thuốc bôi và uống theo chỉ dẫn của bác sĩ, mà còn phải chọn lựa bông gạc phù hợp.
Chủ động chọn và chăm sóc vết thương bằng bông gạc chống nhiễm khuẩn UrgoClean Ag là giải pháp an toàn, giúp phòng ngừa nhiễm khuẩn và tiết kiệm chi phí cho bệnh nhân biến chứng bàn chân tiểu đường.
Băng gạc chứa ion bạc Urgoclean Ag 15cm x 20cm có khả năng làm sạch và chống nhiễm khuẩn cục bộ. Urgoclean Ag 10cm x 10cm là băng dán tiện dụng, hiệu quả cao, được sử dụng phổ biến tại các cơ sở y tế. Gạc thấm hút và loại bỏ mảnh hoại tử Urgoclean hoạt động bằng cách giải phóng, bẫy và bám chặt các sợi poly-absorbent nhẹ nhàng và không đau, sau đó dễ dàng loại bỏ.
Bông gạc chống nhiễm khuẩn UrgoClean Ag
Tại cửa hàng sản phẩm cho bệnh nhân tiểu đường của DiaB, bạn có thể mua ngay băng gạc UrgoClean Ag chính hãng, được hưởng chế độ bảo hành và được chuyên viên tư vấn, hướng dẫn sử dụng chi tiết.Chăm sóc mất cảm giác ở chân đúng cách là chìa khóa để người bệnh đái tháo đường tránh được các biến chứng nguy hiểm. Từ việc thăm khám định kỳ, kiểm tra hàng ngày đến việc chọn giày dép phù hợp, mỗi bước đều đóng vai trò quan trọng. Hãy thực hiện đầy đủ các bước chăm sóc để bảo vệ đôi chân của bạn một cách tốt nhất.
Ngoài ra nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng thiếu vitamin B cũng làm tăng tình trạng tê bì chân tay, vì vậy hãy bổ sung vitamin B bằng Nat B trong bữa ăn để giảm nhẹ tình trạng tê, mất cảm giác tay chân.
