Vì sao cần phải phẫu thuật u tuyến yên? U tuyến yên là một bệnh lý gây ra bởi sự tồn tại khối u nằm ở tuyến yên và tiết ra quá nhiều prolactin. Đây là bệnh thường gặp nhất của các bệnh lý u nội tiết tố phát triển trong tuyến yên. Bệnh lý này tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại gây ra nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe như: suy giảm, mất thị lực, vô sinh và một số các biến chứng nghiêm trọng khác. Bài viết dưới đây của Docosan sẽ giúp bạn tìm hiểu về phẫu thuật u tuyến yên và những thông tin cần thiết.
Tóm tắt nội dung
U tuyến yên là gì?
Tuyến yên là một bộ phận thuộc não bộ có nhiệm vụ điều hòa và cân bằng các nội tiết tố (hormon) trong cơ thể cơ thể
U tuyến yên là sự tăng trưởng bất thường của của mô tại tuyến này dẫn đến việc hình thành khối u. Sự xuất hiện của khối u tuyến yên có thể sẽ dẫn đến việc sản xuất ra quá mức các nội tiết tố hoặc ngược lại, khiến việc sản xuất các nội tiết tố này bị giảm thiểu. Và dù là trường hợp nào đi chăng nữa, điều này khiến quá trình phát triển của cơ thể bị mất cân bằng và gây nhiều khó chịu cho người bệnh.
Vì tuyến yên đảm nhiệm vai trò điều tiết cho phần lớn các hormon trong cơ thể nên bất thường về tuyến yên có thể kéo theo hàng loạt các bất thường của các tuyến nội tiết khác, khiến triệu chứng ở bệnh nhân vô cùng đa dạng. Tuy nhiên, người bệnh u tuyến yên thường sẽ có những bất thường như: đau đầu, cảm thấy có thể nặng nề, giảm thị lực, giảm tầm nhìn ngoại vi,…
Phẫu thuật u tuyến yên là gì?
U tuyến yên có thể được cân nhắc phẫu thuật, xạ trị hay điều trị nội khoa. Lựa chọn thường thấy nhất là phẫu thuật cắt bỏ khối u.
Trước phẫu thuật u tuyến yên, bác sĩ cần đánh giá bằng cách chụp MRI tuyến yên. Người bệnh cũng sẽ cần phải thực hiện các xét nghiệm máu, X-quang ngực, điện tâm đồ để đảm bảo tình trạng sức khỏe để gây mê.
Có nhiều phương pháp khác nhau để phẫu thuật cắt bỏ tuyến yên, tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý và vị trí khối u. Tuyến yên có thể được loại bỏ ra khỏi cơ thể qua đường mũi hoặc mở hộp sọ tùy thuộc vào kích thước khối u và mức độ xâm lấn đến các vùng xung quanh. Ngoài ra, cũng có phương pháp mổ phá hủy mô thông qua những lỗ nhỏ trên hộp sọ.
Phẫu thuật u tuyến yên được tiến hành sau khi gây mê toàn thân, và phải mất khoảng 1-2 giờ để thực hiện.
Đối tượng được chỉ định phẫu thuật u tuyến yên
Bệnh nhân có chỉ định phẫu thuật u tuyến yên, cắt bỏ tuyến yên nếu có các bệnh lý sau:
- Adenoma tuyến yên
- Craniopharyngioma
- U nang tuyến yên
- U màng não
- Chordoma
Trong hầu hết các trường hợp, bệnh nhân có thể được chỉ định mổ nội soi, tuy nhiên, nếu khối u quá to hay xâm lấn phức tạp vượt quá giới hạn của phương pháp nội soi thì cần cân nhắc phẫu thuật mở nắp sọ.
Trường hợp bệnh nhân không cần phẫu thuật u tuyến yên nếu có khối u tăng sinh hoặc khối u nhỏ không tiết (dưới 10 mm). Các khối u này cần theo dõi đánh giá khả năng đáp ứng với thuốc hoặc có thể được đánh giá sự phát triển của khối u bằng chụp cộng hưởng từ sọ não định kỳ.
Các biến chứng có thể xảy ra
Các biến chứng sau phẫu thuật u tuyến yên, cắt bỏ khối u bằng nội soi có thể xảy ra:
- Chảy máu cam
- Xuất huyết nội sọ
- Rò rỉ dịch não tủy
- Bệnh tiểu đường insipidus: Xảy ra khi hormone điều chỉnh cân bằng nước bị ảnh hưởng gây ra khát và tiểu nhiều. Nếu không ổn định sau vài ngày, bệnh nhân có thể được điều trị bằng liệu pháp thay thế.
- Suy tuyến yên: Là khi chức năng tuyến yên đã bị tổn thương do khối u hay tai biến ngoại khoa khác. Bệnh nhân sẽ được điều liệu pháp thay thế hormone.
- Tổn thương động mạch cảnh: Đây là mạch máu hai bên của tuyến yên có nhiệm vụ cung cấp máu cho não. Đây là biến chứng nguy hiểm có thể dẫn đến đột quỵ, thậm chí tử vong, tuy nhiên, tỷ lệ xảy ra thấp dưới 1%
- Suy yếu thị lực: Do máu đông chèn ép thần kinh thị, bệnh nhân cần được phẫu thuật giải chèn ép.
Các biến chứng của phẫu thuật cắt tuyến yêu qua mở nắp sọ có thể xảy ra:
- Chảy máu:bệnh nhân có thể được xử trí như một tổn thương chảy máu thông thường, có thể cần cân nhắc mổ lấy máu tụ.
- Rò dịch não tủy
- Giãn não thất: Do dịch não tủy bị tắc nghẽn hay do chảy máu nội sọ, khiến các khoang trong não bị giãn, mô não bị chèn ép. Bệnh nhân cần được dẫn lưu não thất ra ngoài hay ổ bụng.
- Nhiễm trùng, áp xe não, viêm màng não
- Đái tháo nhạt hoặc suy thượng thận: bệnh nhân có thể được điều trị bằng liệu pháp hormon thay thế, bổ sung thêm nước, điện giải.
Chăm sóc và theo dõi sau phẫu thuật
Sau phẫu thuật u tuyến yên, bệnh nhân sẽ được đưa vào phòng hồi sức để theo dõi các dấu hiệu sinh tồn, và kiểm tra tri giác đến khi tỉnh hoàn toàn và chuyển về phòng riêng để tiếp tục theo dõi trong bệnh viện.
Ngày sau phẫu thuật, bệnh nhân sẽ được thăm khám bởi bác sĩ nội tiết để đánh giá hoạt động bình thường của tuyến yên. Nếu không, các loại thuốc thay thế hormone có thể được chỉ định. Bên cạnh đó, bệnh nhân cũng sẽ được đánh giá lại bằng chụp cộng hưởng từ sọ não
Nếu mọi thứ thuận lợi, người bệnh sẽ được xuất viện. Có thể lâu hơn ở bệnh nhân phẫu thuật mở nắp sọ.
Sau khi xuất viện, bệnh nhân không nên làm việc quá sức, tránh điều khiển phương tiện giao thông đến khi bác sĩ cho phép, tái khám và tuân thủ chỉ định của bác sĩ điều trị. Giữ vết mổ sạch sẽ, khô thoáng.
Khi nào cần đến gặp bác sĩ để tư vấn?
Bệnh nhân sau phẫu thuật u tuyến yên cần tái khám theo như chỉ định của bác sĩ, theo dõi các triệu chứng sau mổ và tái khám ngay khi có các triệu chứng bất thường.
Tóm lại, phẫu thuật u tuyến yên là thủ thuật nhằm loại bỏ khối u và cố gắng bảo tồn tối đa phần tuyến yên. Phẫu thuật được lựa chọn khi các biện pháp nội khoa không hiệu quả. Tùy vào tình trạng bệnh có thể lựa chọn mổ nội soi hay mở nắp sọ. Phẫu thuật u tuyến yên là thủ thuật có nhiều rủi ro, các bác sĩ sẽ cân nhắc những phương pháp điều trị phù hợp.
Cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc và tìm hiểu phẫu thuật u tuyến yên tại Docosan. Chúng tôi rất vinh hạnh chào đón và nhận được sự tín nhiệm từ các bạn.
Bài viết được tham khảo bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn tại Docosan để điều trị.
