Viêm tuyến giáp – Top 8 thông tin quan trọng cảnh báo bệnh này

Viêm tuyến giáp có thể gây ra những tình trạng xấu nếu không được kiểm soát và điều trị như bão giáp, suy giáp,… Vậy căn bệnh này có nguy hiểm không, có khả năng chữa khỏi được không? Hãy cùng Doctor có sẵn tìm hiểu qua bài viết.

Viêm tuyến giáp là gì?

Tuyến giáp của là một tuyến nhỏ có hình bướm nằm ở phía trước cổ và dưới da. Đây là một phần của hệ thống nội tiết, kiểm soát nhiều chức năng quan trọng của cơ thể bằng cách sản xuất và giải phóng một số hormone nhất định. 

Viêm tuyến giáp hay viêm giáp là tình trạng bệnh lý gây viêm, sưng tuyến giáp. Viêm giáp có thể xảy ra trên tuyến giáp bình thường hoặc trên bướu giáp có sẵn. Căn bệnh này có thể khiến tuyến giáp sản xuất quá mức (cường giáp) hoặc dưới mức (suy giáp) hormone tuyến giáp tùy thuộc vào giai đoạn viêm. Viêm ở tuyến giáp dẫn đến những ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của người bệnh. 

Tình trạng viêm tuyến giáp hầu hết sẽ diễn ra qua ba giai đoạn:

• Giai đoạn nhiễm độc giáp (cường giáp): Giai đoạn nhiễm độc tuyến giáp biểu hiện bằng tình trạng tuyến giáp bị viêm và tiết ra quá nhiều hormone hormone giáp. Cường giáp gây ra tình trạng nhiễm độc giáp tạm thời. 
• Giai đoạn suy giáp (nhược giáp): Sau vài tuần hoặc vài tháng giải phóng quá nhiều hormone, tuyến giáp sẽ không có đủ hormone để giải phóng. Điều này dẫn đến sự thiếu hormone tuyến giáp hay còn gọi là suy giáp. Viêm tuyến giáp Hashimoto và viêm tuyến giáp do bức xạ thường sẽ tồn tại vĩnh viễn trong giai đoạn suy giáp.
• Giai đoạn bình giáp (hồi phục): Sau giai đoạn nhiễm độc giáp, trong giai đoạn bình giáp, nồng độ hormone tuyến giáp tạm thời có thể trở lại ở mức bình thường trước khi chuyển sang giai đoạn suy giáp. Bên cạnh đó, ở giai đoạn cuối sau khi tuyến giáp  phục hồi sau tình trạng viêm, hormone giáp có thể duy trì ở mức bình thường.

Trao đổi với chuyên gia Nội tiết để biết rõ hơn về căn bệnh này:

Các loại viêm tuyến giáp

Viêm tuyến giáp bán cấp tính

Đây là một tình trạng thường gây ra đau đớn, thường là do virus gây ra. Nó thường xảy ra trước nhiễm trùng đường hô hấp trên.

• Viêm tuyến giáp u hạt bán cấp tính: Viêm tuyến giáp u hạt bán cấp hay còn được gọi là viêm giáp de Quervain. Tình trạng này có thể do virus gây ra, thường thứ phát sau khi mắc quai bị, sởi, cúm,… 
• Viêm tuyến giáp Lympho bào bán cấp tính: Còn gọi là viêm tuyến giáp yên lặng do tình trạng này không gây đau. Bệnh có thể xảy ra ở cả nam và nữ, nhưng phổ biến hơn ở nữ giới. Sau 12 – 18 tháng kể từ khi triệu chứng viêm tuyến giáp đầu tiên xuất hiện, chức năng tuyến giáp của người bệnh thường ổn định trở lại. Tuy nhiên, nếu tình trạng suy giáp là vĩnh viễn, cần phải điều trị suốt đời.

Viêm tuyến giáp cấp tính

Viêm tuyến giáp cấp tính là tình trạng tuyến giáp bị viêm cấp tính. Đây là một tình trạng hiếm gặp do vi khuẩn hoặc sinh vật truyền nhiễm gây ra.

Viêm tuyến giáp Hashimoto

Hay còn được gọi là viêm tuyến giáp lymphocytic mãn tính. Đây là một tình trạng tự miễn dịch do hệ miễn dịch sản sinh ra kháng thể tấn công các tế bào tuyến giáp hay gọi là kháng thể kháng giáp. Đa số người bệnh không thể phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm do quá trình phá hủy của kháng thể kháng giáp diễn ra âm thầm. 

Viêm tuyến giáp Hashimoto thường gặp ở độ tuổi 30 – 50, là dạng viêm ở tuyến giáp phổ biến nhất và cũng là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bệnh suy giáp với tỷ lệ mắc bệnh ở phụ nữ cao gấp 4 – 10 lần nam giới.

Viêm tuyến giáp Riedel

Viêm tuyến giáp Riedel còn được gọi là viêm giáp mạn xơ hóa xâm lấn. Đây là một căn bệnh hiếm gặp, chủ yếu xuất hiện ở phụ nữ trung niên hoặc lớn tuổi, do viêm mãn tính và xơ hóa tuyến giáp. 

Viêm tuyến giáp do thuốc

Đây là tình trạng do sử dụng một số loại thuốc như amiodarone, interferon, lithium và cytokine. Viêm tuyến giáp do thuốc chỉ xảy ra ở một tỷ lệ nhỏ những người sử dụng các loại thuốc này.

Viêm tuyến giáp do bức xạ

Đây là tình trạng gây ra bởi xạ trị được sử dụng cho một số bệnh ung thư. Ngoài ra, viêm tuyến giáp do bức xạ có thể do iốt phóng xạ được sử dụng để điều trị bệnh cường giáp.

Mỗi tình trạng sẽ xuất phát từ nguyên nhân và có biểu hiện khác nhau. Bác sĩ Nội tiết sẽ giúp bạn biết rõ hơn thông tin này:

Nguyên nhân gây viêm tuyến giáp

Có nhiều nguyên nhân gây ra viêm tuyến giáp, đây là các tác nhân tấn công tuyến giáp, khiến tế bào tuyến giáp bị tổn thương và hình thành viêm. 

Viêm tuyến giáp có thể hình thành bởi các yếu tố sau:

Do rối loạn hệ miễn dịch

Hệ miễn dịch có vai trò giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây hại như vi khuẩn, vi-rút, nấm mốc,… từ môi trường gây bệnh. Tuy nhiên, khi bị viêm tuyến giáp, hệ thống miễn dịch lại sinh ra những kháng thể tấn công tuyến giáp gây viêm gọi là kháng thể kháng tuyến giáp. Đây cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra. Ví dụ, bệnh tuyến giáp Hashimoto là một bệnh lý về tuyến giáp mà hệ miễn dịch tấn công tuyến giáp. 

Do thuốc

Thuốc cũng là một trong những nguyên nhân gây viêm tuyến giáp. Một số loại thuốc như amiodarone, interferon, lithium, cytokine,… có tác dụng phụ làm tổn thương tuyến giáp và từ đó gây viêm.

Nhiễm trùng

Các tác nhân như virus, vi khuẩn hoặc các vi sinh vật gây bệnh khác cũng có thể gây nên viêm ở tuyến giáp. Chẳng hạn như trong trường hợp viêm tuyến giáp bán cấp tính thường là do virus gây ra và thường xảy ra trước nhiễm trùng đường hô hấp trên.

Nhiễm bức xạ

Viêm tuyến giáp có thể do các tia bức xạ bên ngoài gây ra. Những tia bức xạ này có thể đến từ phương pháp xạ trị trong điều trị ung thư hay do iốt phóng xạ được sử dụng để điều trị cường giáp. 

Ngoài ra một số yếu tố khác cũng có thể làm tăng nguy cơ của bệnh có thể kể đến như:

• Độ tuổi: Độ tuổi trung niên có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với những độ tuổi khác.
• Giới tính: Nữ giới có tỷ lệ mắc viêm tuyến giáp cao hơn so với nam giới.
• Di truyền: Nếu trong gia đình có người mắc bệnh tuyến giáp hay một số bệnh tự miễn khác thì các thành viên khác sẽ có nguy cơ mắc căn bệnh này cao hơn những người khác.
• Người mắc bệnh tự miễn như bệnh tiểu đường, viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ toàn thân có nguy cơ bị viêm tuyến giáp cao hơn người bình thường.

Mỗi tình trạng sẽ xuất phát từ nguyên nhân và có biểu hiện khác nhau. Bác sĩ Nội tiết sẽ giúp bạn biết rõ hơn thông tin này:

Triệu chứng viêm tuyến giáp

Tùy thuộc vào dạng viêm và giai đoạn của viêm tuyến giáp, triệu chứng có thể sẽ khác nhau.

Viêm bán cấp

Viêm tuyến giáp u hạt bán cấp

Triệu chứng điển hình của viêm tuyến giáp u hạt bán cấp (De Quervain) là tình trạng sưng đau tuyến giáp. Viêm tuyến giáp De Quervain thường gây ra nóng, đau ở cổ, hàm hoặc tai. Hormon tuyến giáp có thể bị phóng thích quá nhiều vào máu (nhiễm độc giáp), dẫn đến các triệu chứng của cường giáp như hồi hộp, đánh trống ngực, tăng tiết mồ hôi, sụt cân,… 

Viêm tuyến giáp Lympho bào bán cấp

Triệu chứng của viêm tuyến giáp Lympho bào bán cấp (viêm tuyến giáp thầm lặng) ở thời gian đầu là sự gia tăng tạm thời nồng độ hormone tuyến giáp gây nhiễm độc giáp và các triệu chứng của cường giáp như hồi hộp, đánh trống ngực, tăng tiết mồ hôi, sụt cân,… 

Sau một vài tuần, tuyến giáp sẽ cạn kiệt hormon tuyến giáp dẫn đến nồng độ hormone tuyến giáp thấp và gây ra các triệu chứng suy giáp như mệt mỏi, tăng cân, lạnh người,…

Viêm cấp tính

Trong trường hợp viêm cấp tính, người bệnh sẽ bị sốt, ớn lạnh, mệt mỏi,… Ngoài ra, vùng cổ trước sẽ bị đau, sưng, cơn đau nặng có thể lan tới tai hoặc tới hàm dưới gây khó nuốt, khó nói

Viêm tuyến giáp Hashimoto

Trong viêm tuyến giáp Hashimoto, hầu hết người bệnh không có triệu chứng trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, ở giai đoạn muộn, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng suy giáp như mệt mỏi, tăng cân, khô da,… Viêm tuyến giáp Hashimoto có thể gây sưng bướu giáp khiến bướu giáp chèn ép vùng cổ gây ra cảm giác nuốt nghẹn. 

Viêm tuyến giáp Riedel

Xơ hóa là sự dày lên hoặc tạo sẹo của mô. Trong trường hợp viêm tuyến giáp Riedel, các tổ chức xơ dày đặc làm tuyến giáp bị xơ cứng dẫn đến mất dần chức năng. 

Mỗi tình trạng sẽ xuất phát từ nguyên nhân và có biểu hiện khác nhau. Bác sĩ Nội tiết sẽ giúp bạn biết rõ hơn thông tin này:

Địa chỉ khám và điều trị viêm tuyến giáp

• Phòng khám Đa khoa Vigor Health – Quận 3, TPHCM: Trải qua hơn 10 năm phát triển, phòng khám đã đạt được những thành tựu nổi bật. Một trong những chuyên khoa thế mạnh của Vigor Health là Nội tiết. Trực tiếp thăm khám và điều trị bệnh cho bệnh nhân là đội ngũ y bác sĩ vững chuyên môn, nhiều năm kinh nghiệm. Hỗ trợ bác sĩ trong việc thăm khám và đưa ra kết quả là hệ thống máy móc, trang thiết bị y tế hiện đại, được nhập khẩu từ các nước lớn trên thế giới.

• Phòng khám Đa khoa Quốc tế Victoria Healthcare – Quận 1, TPHCM: Bệnh nhân sẽ có những trải nghiệm tốt nhất với dịch vụ chất lượng đi đôi với giá cả phải chăng. Trực tiếp thăm khám và điều trị viêm tuyến giáp là các bác sĩ giỏi, được tu nghiệp ở nước ngoài, thuần thục trong việc sử dụng máy móc, dụng cụ y tế.

• Bệnh viện Nội tiết Trung ương – Thanh Trì, Hà Nội: Là một trong những bệnh viện lớn chuyên về lĩnh vực Nội tiết. Bệnh viện đã tiếp cận hàng trăm bệnh nhân đến thăm khám mỗi ngày. Vì là bệnh viện chuyên khoa lớn nên số lượng bác sĩ đang công tác tại đây nhiều một cách đáng kể. Hệ thống máy móc, trang thiết bị y tế đều được chú tâm đầu như nhằm mang đến dịch vụ tốt nhất cho bệnh nhân.

Chẩn đoán viêm tuyến giáp

Đầu tiên, bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng của người bệnh cũng như xem xét tiền sử bệnh và các loại thuốc đang sử dụng. Sau đó, bác sĩ có thể tiến hành một số xét nghiệm sau:

• Xét nghiệm chức năng tuyến giáp: Xét nghiệm tuyến giáp này là lấy máu và kiểm tra nồng độ hormone như TSH, T3 và T4 có trong máu. 
• Xét nghiệm kháng thể tuyến giáp: Xét nghiệm này đo nồng độ các kháng thể tuyến giáp gồm kháng thể kháng giáp (TPO) hoặc kháng thể kích thích thụ thể tuyến giáp (TRAb). 
• Tốc độ lắng hồng cầu (ESR): Xét nghiệm này cho biết tình trạng viêm do nhiễm khuẩn. Vì vậy, viêm tuyến giáp bán cấp có kết quả ESR khá cao.
• Siêu âm: Siêu âm tuyến giáp giúp bác sĩ biết được kết cấu, mật độ của tuyến giáp, phát hiện các tăng trưởng bất thường ở tuyến giáp,…

Mỗi tình trạng sẽ xuất phát từ nguyên nhân và có biểu hiện khác nhau. Bác sĩ Nội tiết sẽ giúp bạn biết rõ hơn thông tin này:

Điều trị viêm tuyến giáp theo từng cấp độ

Tùy thuộc vào loại viêm, triệu chứng cũng như giai đoạn của bệnh phương pháp điều trị viêm tuyến giáp sẽ khác nhau sao cho phù hợp với từng đối tượng bệnh nhân.

Viêm tuyến giáp bán cấp

Phần lớn những trường hợp mắc dạng bệnh này đều có thể tự khỏi mà không cần điều trị, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc điều trị theo triệu chứng..

Viêm cấp tính

Có thể sử dụng thuốc điều trị viêm tuyến giáp như kháng sinh, nếu có dấu hiệu áp xe thì cần tiến hành rạch và dẫn lưu mủ.

Một số trường hợp cụ thể khác

• Trường hợp đau tuyến giáp: Thuốc điều trị viêm tuyến giáp như thuốc giảm giảm đau, chống viêm giúp điều trị triệu chứng, ví dụ như aspirin, ibuprofen… Nếu cơn đau nghiêm trọng hơn, có thể sử dụng liệu pháp steroid.
• Nếu có các triệu chứng như đánh trống ngực, lo lắng, tăng tiết mồ hôi…: Thường được điều trị bằng thuốc chẹn beta như propranolol, metoprolol,…
• Nếu bướu giáp to, không thu nhỏ trở lại bình thường, gây khó thở, khó nuốt: Có thể cần phẫu thuật. 

Ngoài ra, phương pháp điều trị sẽ căn cứ vào giai đoạn của bệnh. 

• Giai đoạn cường giáp: thường sử dụng các loại thuốc điều trị viêm tuyến giáp giúp giảm triệu chứng.
• Giai đoạn suy giáp: Bác sĩ sẽ chỉ định liệu pháp thay thế hormone tuyến giáp nếu cần thiết.

Tìm và đặt lịch hẹn điều trị tại đây:

Biện pháp phòng ngừa viêm tuyến giáp

Để phòng ngừa bệnh viêm tuyến giáp và phát hiện sớm căn bệnh này, nên:

• Ngủ đủ giấc, nghỉ ngơi hợp lý.
• Tránh căng thẳng, stress, lo âu.
• Uống thuốc theo đúng chỉ dẫn.
• Thường xuyên tập luyện thể thao, rèn luyện sức khỏe.
• Chế độ dinh dưỡng phù hợp.
• Thăm khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần.

---

Câu hỏi thường gặp

---

Trên đây là những thông tin tổng quan về tình trạng viêm tuyến giáp, những dấu hiệu của viêm tuyến giáp cũng như cách điều trị và phòng ngừa viêm tuyến giáp hiệu quả,… Hy vọng bạn đọc sẽ tìm thấy những thông tin mà mình mong muốn qua bài viết.

Nếu bạn hoặc người thân của bạn có nhu cầu tìm hiểu thêm về tình trạng viêm tuyến giáp, xin vui lòng đặt lịch khám với bác sĩ trên docosan.com.

• https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15455-thyroiditis
• https://www.thyroid.org/thyroiditis/ 
• https://www.nhs.uk/conditions/thyroiditis/ 
• https://www.msdmanuals.com/professional/endocrine-and-metabolic-disorders/thyroid-disorders/hyperthyroidism