Cứ 4 phụ nữ là lại có 3 người từng bị mắc bệnh nấm Candida Albicans (hay còn gọi là nấm candida âm đạo) ít nhất là một lần trong đời. Bệnh nấm âm đạo không được coi là một bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục. Tuy nhiên, nguy cơ nhiễm nấm âm đạo sẽ tăng lên ở lần đầu tiên bạn sinh hoạt tình dục. Cũng có một số bằng chứng cho thấy nấm phụ khoa có thể liên quan đến việc quan hệ từ miệng (quan hệ tình dục bằng miệng và bộ phận sinh dục). Cùng Docosan tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này trong bài viết dưới đây.
Tóm tắt nội dung
Viêm nấm âm đạo là gì?
Viêm nấm âm đạo là một bệnh nhiễm nấm gây kích ứng, tiết dịch và ngứa dữ dội ở âm đạo cũng như âm hộ – các mô ở cửa âm đạo.
Bệnh nấm Candida âm đạo xảy ra phổ biến nhất ở các vùng nếp kẽ, chẳng hạn như nách, háng, và nếp gấp (ví dụ, phát ban tã), các kẽ ngón, trên dương vật và dưới nếp vú. Trong đó, candida âm đạo xảy ra phổ biến ở phụ nữ.
Các triệu chứng nhiễm trùng nấm candida âm đạo có thể từ nhẹ đến trung bình và bao gồm:
- Ngứa và kích ứng ở âm đạo và âm hộ.
- Cảm giác nóng rát, đặc biệt là khi giao hợp hoặc khi đi tiểu.
- Âm hộ sưng đỏ.
- Đau và nhức âm đạo.
- Phát ban âm đạo.
- Dịch tiết âm đạo dày, màu trắng, không mùi giống như phomai.
- Chảy nước âm đạo.
Nhiễm trùng nấm candida phức tạp
Bạn có thể bị nhiễm trùng nấm men phức tạp nếu:
- Bạn có các dấu hiệu và triệu chứng nghiêm trọng, chẳng hạn như mẩn đỏ, sưng và ngứa trên diện rộng dẫn đến rách, nứt hoặc lở loét.
- Bạn bị nhiễm trùng nấm men bốn lần trở lên trong một năm.
- Nhiễm trùng của bạn là do một loại nấm ít phổ biến hơn.
- Bạn có thai.
- Bạn bị bệnh tiểu đường không kiểm soát được.
- Hệ thống miễn dịch bị suy yếu do một số loại thuốc hoặc tình trạng như nhiễm HIV.
Khi nào nên đến gặp bác sĩ?
Bạn nên liên hệ với bác sĩ phụ khoa nếu:
- Đây là lần đầu tiên bạn có các triệu chứng nhiễm trùng nấm candida.
- Bạn không chắc mình có bị nhiễm trùng nấm men hay không.
- Các triệu chứng không thuyên giảm sau khi điều trị bằng thuốc bôi hoặc kem chống nấm âm đạo không kê đơn.
- Bạn phát triển các triệu chứng khác.
Nguyên nhân gây ra nhiễm trùng nấm candida âm đạo
Môi trường âm đạo tự nhiên bao gồm sự tồn tại cân bằng của các loại nấm và vi khuẩn. Tuy nhiên khi sự cân bằng đó bị phá vỡ sẽ dẫn đến sự phát triển quá mức của nấm candida âm đạo hoặc sự xâm nhập của nấm vào các lớp tế bào âm đạo sâu hơn gây ra các dấu hiệu và triệu chứng của nhiễm trùng nấm men.
Sự phát triển quá mức của nấm men
- Sử dụng kháng sinh gây mất cân bằng hệ vi khuẩn tự nhiên trong âm đạo.
- Thai kỳ.
- Bệnh tiểu đường không kiểm soát.
- Suy giảm hệ thống miễn dịch.
- Uống thuốc tránh thai hoặc liệu pháp hormone làm tăng nồng độ estrogen.
- Candida albicans là loại nấm phổ biến nhất gây nhiễm trùng nấm men. Nhiễm trùng nấm men do các loại nấm candida khác có thể khó điều trị hơn và thường cần các liệu pháp tích cực hơn.
Các yếu tố làm tăng nguy cơ phát triển nhiễm trùng nấm men
Sử dụng kháng sinh. Nhiễm trùng nấm men thường gặp ở những phụ nữ dùng thuốc kháng sinh. Thuốc kháng sinh phổ rộng tiêu diệt một loạt vi khuẩn (bao gồm vi khuẩn lành mạnh trong âm đạo) dẫn đến sự phát triển quá mức của nấm men.
- Tăng nồng độ estrogen. Nhiễm trùng nấm men phổ biến hơn ở phụ nữ có nồng độ estrogen cao hơn – chẳng hạn như phụ nữ mang thai hoặc phụ nữ dùng thuốc tránh thai liều cao estrogen hoặc liệu pháp hormone estrogen.
- Bệnh tiểu đường không kiểm soát. Những phụ nữ có lượng đường trong máu được kiểm soát kém có nguy cơ bị nhiễm trùng nấm candida cao hơn những phụ nữ có lượng đường trong máu được kiểm soát tốt.
- Suy giảm hệ thống miễn dịch. Phụ nữ có khả năng miễn dịch thấp hơn (chẳng hạn như đang được điều trị bằng corticosteroid hoặc nhiễm HIV) có nhiều khả năng bị nhiễm trùng nấm men hơn.
Cách điều trị nấm candida âm đạo
Điều trị nhiễm trùng nấm phụ khoa phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng và tần suất nhiễm trùng của bạn. Đối với các triệu chứng nhẹ đến trung bình và các đợt tái phát bệnh không thường xuyên, bác sĩ có thể đề nghị:
- Liệu pháp điều trị âm đạo ngắn hạn: Bệnh nhân dùng thuốc chống nấm trong ba đến bảy ngày thường có thể chữa trị tình trạng nhiễm trùng nấm men. Thuốc trị nấm (có sẵn dưới dạng kem, thuốc mỡ, viên nén và thuốc đạn) bao gồm miconazole (Monistat 3) và terconazole.
- Thuốc uống theo đơn: Bác sĩ có thể kê toa một liều fluconazole (Diflucan) uống một lần. Để kiểm soát các triệu chứng nghiêm trọng hơn, bạn có thể dùng hai liều đơn cách nhau ba ngày. Thuốc uống không được khuyến khích nếu bạn đang mang thai.
- Nếu các triệu chứng của bạn nghiêm trọng hoặc bạn bị nhiễm trùng nấm men thường xuyên, bác sĩ có thể khuyên bạn nên:
- Liệu pháp âm đạo kéo dài. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống nấm uống hàng ngày trong tối đa hai tuần, sau đó là mỗi tuần một lần trong sáu tháng.
- Liệu pháp kháng azole. Bác sĩ có thể giới thiệu axit boric – một viên nang được đưa vào âm đạo của bạn. Thuốc này có thể gây tử vong nếu dùng đường uống và chỉ được sử dụng để điều trị nấm candida có khả năng kháng lại các chất chống nấm thông thường.
- Thuốc uống đa liều. Bác sĩ có thể kê đơn hai hoặc ba liều thuốc chống nấm để uống thay vì liệu pháp đặt âm đạo. Tuy nhiên, liệu pháp này không được khuyến khích cho phụ nữ mang thai.
Không có liệu pháp thay thế thuốc nào được chứng minh là có thể điều trị nhiễm trùng nấm âm đạo. Một số liệu pháp bổ sung và thay thế có thể giúp giảm nhẹ khi kết hợp với sự chăm sóc của bác sĩ.
Phòng ngừa bệnh nấm candida âm đạo
Để giảm nguy cơ nhiễm trùng nấm âm đạo, hãy mặc đồ lót có đáy quần bằng vải cotton và không quá chật. Ngoài ra bạn cũng cần tránh:
- Thụt rửa sâu trong âm đạo.
- Các sản phẩm dành cho nữ có mùi thơmnhư chất tạo bọt bồn tắm, băng vệ sinh v.v.
- Tắm trong bồn nước nóng.
- Sử dụng kháng sinh không cần thiết, chẳng hạn như cảm lạnh hoặc các bệnh nhiễm vi rút khác.
- Mặc quần áo ẩm ướt trong thời gian dài.
Bác sĩ điều trị bệnh nấm candida âm đạo
BS. Trần Thiện Vĩnh Quân là một vị bác sĩ phụ khoa kì cựu với hơn 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sản phụ khoa, chuyên về khám phụ khoa định kỳ, các bệnh ung thư vú, viêm nhiễm như âm đạo, v.v.
ThS BS Nguyễn Thúy Ngân là bác sĩ khoa sản tại Phòng Khám Đa Khoa Quốc Tế Leancare.
BSCKI Nguyễn Thị Thanh Thuỷ từng có thời gian công tác tại BV Phụ Sản Hải Phòng, Phòng khám đa khoa Thành phố Hồ Chí Minh, Trung Tâm Chăm sóc sức khoẻ sinh sản Tp HCM và hiện đang công tác tại Phòng khám Dr. Marie tại Tp. Hồ Chí Minh. Bác sĩ Thuỷ đã có gần 30 năm kinh nghiệm trong ngành Sản Phụ Khoa.
Bài viết đã chia sẻ những thông tin quan trọng về bệnh nấm candida âm đạo (nhiễm trùng nấm men). Chị em phụ nữ nên liên hệ với các bác sĩ phụ khoa khi có những nghi ngờ hoặc phát hiệu các triệu chứng để có chẩn đoán chính xác nhất và hướng điều trị phù hợp.
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ Trần Bảo Ngọc và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị trên Docosan.com.
Nguồn tham khảo: mayoclinic
