Ngứa âm đạo: Nguyên nhân, cách điều trị và phòng tránh

Ngứa âm đạo là một tình trạng phổ biến. Nguyên nhân có thể do sự thay đổi nội tiết tố, nhiễm nấm, viêm âm đạo do vi khuẩn, hay do sử dụng một số sản phẩm dành cho kỳ kinh nguyệt. Nhiễm trùng âm đạo thường không nghiêm trọng, mặc dù đôi khi bệnh nhân cần được điều trị. Để hiểu rõ hơn về triệu chứng này, hãy cùng Docosan tham khảo nội dung dưới đây.

Ngứa âm đạo là bệnh gì?

Ngứa âm đạo là tình trạng thường gặp ở chị em phụ nữ khi vùng kín trong trạng thái ẩm ướt liên tục tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn tấn công và gây viêm nhiễm. Hiện tượng ngứa râm ran hai bên mép âm đạo, tạo cảm giác khó chịu cho chị em nhất là trong thời tiết nắng nóng thì tình trạng này càng dễ xuất hiện hơn. Cơn ngứa có thể kéo dài thường xuyên hay từng cơn;…

Đây có thể chỉ là bị ngứa đơn thuần, sau khi vệ sinh sạch sẽ sẽ hết. Tuy nhiên ngứa có thể kèm theo một số triệu chứng khác như có mùi hôi khó chịu, nổi mụn ngứa,…thì ngứa có thể là một dấu hiệu của một số bệnh phụ khoa ở phụ nữ. Do đó khi thấy bất thường thì bạn nên đi khám để được hỗ trợ kịp thời.

Nguyên nhân gây ngứa âm đạo

Ngứa âm đạo là hiện tượng thường gặp nhưng không quá nghiêm trọng với chị em. Có nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến ngứa âm đạo. Một số nguyên nhân tiềm ẩn gây ngứa âm đạo, bao gồm:

Thói quen sinh hoạt không lành mạnh

Nếu vệ sinh không sạch sẽ vùng kín, đặc biệt là trong kỳ kinh nguyệt, trước là sau khi quan hệ tình dục có thể tạo điều kiện thuận lợi để vi khuẩn phát triển, gây ngứa âm đạo.

Ngoài ra, thói quen thụt rửa âm đạo vẫn còn tồn tại ở nhiều chi em. Hành động này không những làm thay đổi pH, hệ vi khuẩn có lợi và còn giúp cho vi khuẩn có hại dễ xâm nhập vào bên trong và gây viêm nhiễm.

Sở thích mặc đồ ôm bó sát người cũng có thể là nguyên nhân gây ngứa âm đạo. Khi đó, cơ thể sẽ bí bách, ẩm thấp, vi khuẩn và vi nấm có thể phát triển một cách mạnh mẽ, gây ngứa hay làm tổn thương vùng da vùng kín.

Thay đổi nội tiết tố

Nồng độ estrogen đạt đỉnh điểm quanh thời kỳ rụng trứng, sau đó giảm nhanh trong những ngày trước khi hành kinh. Sự thay đổi nồng độ hormone này có thể gây khô âm đạo, dẫn đến đau rát vùng kín, đặc biệt là khi quan hệ tình dục.

Ngứa âm đạo khi mang thai cũng có thể xảy ra do sự thay đổi nội tiết tố hoặc khó khăn trong việc vệ sinh. Ngoài ra phụ nữ sau sinh, phụ nữ cho con bú hay phụ nữ tiền mãn kinh cũng có thể bị ngứa âm đạo.

Hoặc khi một người gặp căng thẳng, stress quá nhiều cũng có thể ảnh hưởng làm thay đổi hoocmon trong cơ thể. Nếu tình trạng kéo dài có thể gây mất cân bằng, hệ miễn dịch bị suy yếu, vi khuẩn rất dễ tấn công trong giai đoạn này.

Viêm

Một số nghiên cứu cho thấy kinh nguyệt làm tăng độ nhạy cảm của da. Vào ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt, phụ nữ có nhiều khả năng bị kích ứng da khi cơ thể tiếp xúc với một chất kích thích hơn so với những thời điểm khác của chu kỳ. Nguyên nhân được cho là do phản ứng viêm. Mức độ viêm thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt của một người.

Nếu một người bị dị ứng, kích ứng da, mức độ viêm trước kỳ kinh có thể làm cho các triệu chứng của họ nặng hơn và gây ngứa. Tuy nhiên, vấn đề này vẫn còn đang tranh cãi.

dau rat am dao
Viêm âm đạo là một trong những nguyên nhân gây ngứa âm đạo

Các sản phẩm dành cho kỳ kinh nguyệt

Một số người bị kích ứng liên quan đến các sản phẩm dành cho kỳ kinh nguyệt mà họ sử dụng.

Băng vệ sinh dạng đặt trong âm đạo (tampon) có thể hấp thụ chất bôi trơn âm đạo tự nhiên, khiến âm đạo có cảm giác khô và ngứa. Các sản phẩm có mùi thơm có thể gây kích ứng ở những người có làn da nhạy cảm hoặc dị ứng. Bạn có thể thử chuyển sang băng vệ sinh lót không mùi hoặc cốc nguyệt san silicone. Các sản phẩm này ít gây khô da hoặc kích ứng da.

Nhiễm nấm men

Nấm men là một loại nấm có thể gây nhiễm trùng âm đạo. Bình thường vẫn có một số nấm men hiện diện trên da, tuy nhiên quá nhiều nấm men có thể gây nhiễm trùng. Một số yếu tố chẳng hạn như phụ nữ mang thai, tiểu đường hoặc đang sử dụng thuốc kháng sinh cũng có thể tạo điều kiện cho nhiễm trùng nấm men.

Nhiễm nấm men rất phổ biến và có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong chu kỳ kinh nguyệt của người phụ nữ. Nếu âm đạo và âm hộ bị ngứa, có chất dịch đặc như pho mát, đó có thể là dấu hiệu cho thấy bạn bị nhiễm trùng nấm men.

Viêm âm đạo – âm hộ theo chu kỳ

Viêm âm đạo – âm hộ theo chu kỳ là một bệnh nhiễm trùng mãn tính tái phát trước hoặc trong kỳ kinh của người phụ nữ. Một người bị viêm âm đạo – âm hộ theo chu kỳ có thể gặp các triệu chứng như:

  • Nóng rát, ngứa hoặc cảm giác châm chích ngay trước kỳ kinh.
  • Các triệu chứng nặng hơn sau khi quan hệ tình dục.
  • Ít hoặc không có triệu chứng giữa các kỳ kinh.

Một số yếu tố liên quan đến tình trạng này bao gồm bất kỳ yếu tố nào làm thay đổi sự cân bằng hệ vi khuẩn phức tạp của âm đạo như thuốc kháng sinh, thuốc tránh thai nội tiết tố, các sản phẩm hóa học và một số bệnh mãn tính.

Các bác sĩ điều trị viêm âm đạo – âm hộ theo chu kỳ bằng cách tìm ra nguyên nhân của sự mất cân bằng và điều trị nhiễm trùng.

Nhiễm trùng âm đạo do vi khuẩn

Nhiễm trùng âm đạo do vi khuẩn cũng là loại nhiễm trùng phổ biến nhất ở phụ nữ từ 15-44 tuổi. Nhiều người nhiễm trùng sẽ nhận thấy mùi hôi tanh nồng nặc ở vùng kín, đặc biệt là sau khi quan hệ tình dục. Đôi khi, các triệu chứng tồi tệ hơn ở một số thời điểm nhất định trong chu kỳ của bệnh nhân, chẳng hạn như trước kỳ kinh.

Một số người bị nhiễm trùng âm đạo do vi khuẩn chỉ nhận thấy có mùi khác thường, nhưng những người khác có thể gặp:

  • Đau rát vùng kín.
  • Tiết dịch loãng, trắng hoặc xám.

Không phải lúc nào bác sĩ cũng hiểu rõ nguyên nhân gây ra nhiễm trùng âm đạo. Tuy nhiên, họ biết rằng những thay đổi trong môi trường âm đạo của bệnh nhân và các hoạt động như thụt rửa có thể làm tăng khả năng tiến triển bệnh.

Bệnh lây truyền qua đường tình dục

Một số bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (Sexually transmitted infections – STI), chẳng hạn như bệnh lậu, có thể gây ngứa, tiết dịch hoặc gây mùi khó chịu.

Ngoài ra, một số bệnh lý vảy nến, hắc lào, lang ben, … khi xuất hiện bệnh ở cơ quan sinh dục cũng có thể gây ngứa cho người mắc và tạo cảm giác khó chịu.

Ngứa âm đạo có nguy hiểm không?

Ngứa âm đạo nhiều lần có thể sẽ gây lo lắng cho chị em ohuj nữ. Nếu chỉ đơn thuần là ngứa âm đạo, không kèm theo bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như: có mùi hôi, huyết trắng có màu lạ,… thì ngứa âm đạo lúc này không gây nguy hiểm.

Lúc này, cần chú ý vệ sinh vùng kín một cách sạch sẽ thì rất nhanh, các triệu chứng ngứa sẽ thuyên giảm và hết ngứa. 

Tuy nhiên, cũng không nên chủ quan với dấu hiệu ngứa âm đạoo liên tục và kéo dài. Nếu kèm theo biểu hiện khác thường thi đây có thể là dấu hiệu của một bệnh lý phụ khoa nào đó. Nếu bệnh không được phát hiện so,ứ và can thiệp kịp thời thì sẽ rất nguy hiểm cho người mắc.

Các vi khuẩn gây hại có thể lây lan sang các vùng xung quanh làm tình trạng ngứa nghiêm trọng hơn,hay có thể lây sang các cơ quan và bộ phận khác. Nặng hơn có thể gây viêm nội mạc tử cung, viêm tắc vòi trứng,… đe dọa đến sức khỏe và khả năng mang thai của người phụ nữ.

Đặc biệt với các bé gái sơ sinh có mẹ bị viêm âm đạo sẽ làm tăng khả năng lây truyền bệnh cho con, gây khó khăn trong việc điều trị  và hệ miễn dịch trẻ chưa đủ mạnh khỏe nên khá khó khăn trong công tác chăm sóc và chữa bệnh cho trẻ.

Chẩn đoán ngứa âm đạo

Bác sĩ có thể kiểm tra âm đạo và âm hộ để tìm nguyên nhân tiết dịch bất thường, tình trạng kích ứng và các tổn thương khác. Bác sĩ cũng có thể dùng tăm bông lấy dịch âm đạo gửi xét nghiệm tìm tác nhân gây nhiễm trùng.

Nếu không có dấu hiệu nhiễm trùng hoặc vết thương rõ ràng, bác sĩ có thể đề nghị người bệnh theo dõi về các triệu chứng và ghi nhận những thói quen có nguy cơ để xác định chính xác nguyên nhân gây ngứa âm đạo.

Nếu các triệu chứng ngứa âm đạo không cải thiện khi điều trị tại nhà hoặc trở nên tệ hơn, bạn cần phải trao đổi với bác sĩ để được hỗ trợ kịp thời.

Điều trị ngứa âm đạo

Không có phương pháp điều trị cụ thể đối với tình trạng ngứa do viêm trong thời kỳ kinh nguyệt. Một số loại kem dưỡng ẩm âm đạo có thể làm dịu tình trạng khô âm đạo. Đối với tình trạng kích ứng, bạn nên chuyển sang sử dụng các sản phẩm kinh nguyệt không có mùi.

Nhiễm trùng nấm men thường được điều trị thằng thuốc chống nấm không kê đơn (over-the-counter OTC). Một số bệnh nhân cần điều trị bằng thuốc kháng nấm đường uống cho tình trạng nhiễm trùng nấm men mãn tính hoặc tái phát.

Bác sĩ có thể kê đơn bao gồm kem bôi và thuốc chống nấm đường uống để điều trị viêm âm đạo – âm hộ theo chu kỳ. Trong một số trường hợp, bệnh nhân sẽ cần tiếp tục điều trị trong vài tháng sau khi các triệu chứng giảm dần.

Đối với tình trạng nhiễm trùng âm đạo do vi khuẩn và các bệnh lây qua tình dục, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh. Các bệnh nhiễm trùng khác nhau đáp ứng với các loại kháng sinh khác nhau, vì vậy điều quan trọng là bạn cần được chẩn đoán chính xác.

Một số biện pháp khắc phục tại nhà có thể giúp giảm mức độ nghiêm trọng của ngứa âm đạo trước kỳ kinh, bao gồm sử dụng men vi sinh Probiotics (Probiotics chứa các loại vi khuẩn có lợi, ở dạng uống và bôi), dùng chất bôi trơn và dưỡng ẩm âm đạo để giảm bớt tình trạng khô và viêm âm đạo.

Phòng ngừa ngứa âm đạo

Ngứa âm đạo gây cảm giác khó chịu cho chị em phụ nữ, đặc biệt trong những ngày mưa gió, nóng ẩm. Một số cách có thể giúp giảm nguy cơ ngứa âm đạo trước kỳ kinh, bao gồm:

  • Mặc đồ lót thấm hút mồ hôi tốt.
  • Sử dụng các sản phẩm vệ sinh không gây khó chịu, không khô.
  • Điều trị các tình trạng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng âm đạo, chẳng hạn như bệnh tiểu đường.
  • Hạn chế hoạt động tình dục, hạn chế số lượng bạn tình, tránh thụt rửa và sử dụng bao cao su có thể giúp ngăn ngừa nhiễm trùng âm đạo do vi khuẩn. Sử dụng bao cao su cũng rất cần thiết để ngăn ngừa STIs.
  • Sử dụng thực phẩm chứa probiotic, chẳng hạn như sữa chua, có thể giúp bạn giữ cân bằng hệ vi khuẩn trong âm đạo.

Khi nào đến gặp bác sĩ?

Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nhiễm trùng chẳng hạn như vùng kín có mùi hôi, tiết dịch hoặc đau, bạn nên trao đổi bác sĩ. Các bệnh nhiễm trùng chẳng hạn như viêm âm đạo do vi khuẩn có thể làm tăng khả năng mắc STI. Viêm âm đạo do vi khuẩn cũng có thể ảnh hưởng đến phụ nữ mang thai, có liên quan đến tình trạng sinh non và sinh con nhẹ cân.

Một số bệnh lây truyền qua đường tình dục cũng có những ảnh hưởng lâu dài đến cơ thể và khả năng sinh sản của bệnh nhân.

Bác sĩ phụ sản khám & tư vấn về tình trạng ngứa âm đạo

  • BS. Phí Thị Tuyết Nga là bác sĩ phụ trách phòng khám Chuyên khoa Phụ sản Hoa sen.
  •  Với gần 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sản phụ khoa.

Chuyên môn khám:

– Sản Phụ Khoa

– Bệnh lây nhiễm qua đường tình dục

– Chống nhiễm khuẩn Phụ khoa

– Vô sinh, hiếm muộn

Quá trình tu nghiệp:

– Pathfinder International, Mỹ

  • BS. Trần Thiện Vĩnh Quân hiện đang công tác tại Phòng Khám Đa Khoa Sài Gòn Healthcare.

Với hơn 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sản phụ khoa. Các chuyên môn khám:

– Sản phụ khoa: siêu âm, khám thai.

– Bệnh phụ khoa: thai nghén, viêm nhiễm âm đạo, cổ tử cung.

– Tầm soát ung thư: cổ tử cung, vú.

– Vô sinh, hiếm muộn

Quá trình tu nghiệp:

– Đại học Y dược (TP.HCM, Việt Nam)

Hiện đang công tác tại:

– Phòng khám đa khoa SaiGon Healthcare, Sản phụ khoa ( TP.HCM, Việt Nam)

– Bệnh viện Hùng Vương, Phó giám đốc (TP.HCM, Việt Nam)

Bị ngứa âm đạo trước kỳ kinh có thể cho thấy người phụ nữ đang bị tình trạng viêm nhiễm, kích ứng hoặc khô âm đạo. Nếu bạn cảm thấy ngứa liên tục mà không cải thiện với các phương pháp điều trị tại nhà, hãy đi khám và trao đổi bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.


Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.