Siêu âm giới tính thai nhi thời điểm nào là chính xác nhất?

Giới tính của em bé luôn là sự tò mò, quan tâm của phần lớn các bậc cha mẹ. Y học ngày càng hiện đại, việc xác định giới tính thai nhi không còn là điều quá khó khăn. Trong đó, siêu âm giới tính thai nhi là phương pháp đơn giản giúp bố mẹ biết được bé là trai hay gái. Tuy nhiên, bạn cũng cần lưu ý đến thời điểm siêu âm giới tính thai nhi để biết được kết quả chính xác nhất? Hãy cùng Doctor có sẵn tìm hiểu về vấn đề này trong bài viết dưới đây nhé!

Bài viết được tham khảo ý kiến chuyên môn của Bác sĩ Trần Diễm Hương

Tổng quan về siêu âm thai

Có con là điều tuyệt vời, hạnh phúc nhất của các bậc làm cha, làm mẹ. Dù biết rằng “con cái là lộc trời cho” nhưng khi nhắc đến giới tính của thai nhi, chắc hẳn bố mẹ nào cũng thích thú, tò mò. Hầu hết các bậc cha mẹ ngày nay sẽ muốn tìm hiểu giới tính của con mình trước khi bé chào đời.

Một trong những cách phổ biến, đơn giản nhất để làm điều này là siêu âm thai kỳ, thường được thực hiện ở tuổi thai từ 18 đến 20 tuần. Vì giá siêu âm thai không quá đắt, địa chỉ để siêu âm nhiều, lại tiết kiệm được thời gian nên hầu hết các bậc cha mẹ đều có thể thực hiện được.

Theo một nghiên cứu năm 2012 được công bố trên tạp chí Sản phụ khoa, không dưới 69% cha mẹ muốn biết siêu âm giới tính thai nhi. Trong số những lý do được nêu ra, 77,8% muốn biết “vì tò mò”, 68% “chỉ muốn biết” và 66,8% đã làm như vậy” vì nó có thể thực hiện được”.

Vậy siêu âm thai là gì?

Siêu âm thai là phương pháp chẩn đoán hình ảnh sử dụng sóng siêu âm tạo ra hình ảnh để quan sát cũng như theo dõi sự phát triển của thai nhi ở trong tử cung. Khi tiến hành siêu âm, bác sĩ sẽ siêu âm qua đường bụng bằng cách dùng đầu dò siêu âm đặt trên bụng hoặc siêu âm qua đường đầu dò âm đạo bằng cách dùng đầu dò siêu âm được bọc bởi bao cao su để đưa vào âm đạo thai phụ. 

Siêu âm không hề gây đau đớn hay nguy hiểm cho mẹ và bé. Hiện tại cũng chưa ghi nhận tác dụng phụ của việc siêu âm đối với thai nhi. Tuy nhiên, thai phụ không nên quá lạm dụng mà nên siêu âm thai theo chỉ định, hướng dẫn,lịch khám của bác sĩ. 

Siêu âm không chỉ giúp bố mẹ quan sát được sự phát triển, thông báo những dấu hiệu bất thường mà còn có thể biết được giới tính của em bé khi còn trong bụng mẹ. Dù nhiều người quan niệm con giới tính nào cũng được nhưng chắc hẳn vẫn luôn tò mò về giới tính của con. Và siêu âm giới tính thai nhi sẽ giúp bố mẹ biết được điều đó.

Xem thêm:

• Siêu âm tim thai
• Siêu âm phụ khoa

Siêu âm giới tính thai nhi trước khi sinh

Siêu âm giới tính thai nhi là một xét nghiệm không xâm lấn sử dụng sóng siêu âm có thể nghe được để tạo ra hình ảnh về hình dạng và vị trí của thai nhi trong tử cung. Đây là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh phổ biến trong theo dõi sức khỏe cho phụ nữ mang thai vì nó không liên quan đến tia xạ cũng như không gây hại cho sức khỏe của mẹ và thai nhi.

Siêu âm giới tính thai nhi được sử dụng thường xuyên ở các giai đoạn khác nhau của thai kỳ. Trong khi hầu hết các bác sĩ sẽ đợi ít nhất 6 tuần để thực hiện lần siêu âm đầu tiên, túi thai có thể được nhìn thấy sớm nhất là 4 tuần rưỡi, trong khi nhịp tim có thể được phát hiện sớm nhất là 5 tuần.

Giữa tuần 18 và 20, bác sĩ siêu âm sẽ thực hiện quét chi tiết các cấu trúc giải phẫu của thai nhi trong khi siêu âm giới tính thai nhi, gọi là siêu âm cấp độ 2. Lúc này, bác sĩ sẽ đo kích thước của thai nhi, kiểm tra các cơ quan chính, đo mức nước ối để đảm bảo đúng và kiểm tra vị trí của bánh nhau.

Trong giai đoạn phát triển của thai nhi, bạn cũng có thể tìm ra giới tính của con mình. Mặc dù việc phân biệt sự khác biệt đôi khi có thể phức tạp, nhưng có một số điều mà bác sĩ siêu âm sẽ tìm kiếm để xác định.

Xem thêm:

• Bảng giá siêu âm thai

Độ chính xác của siêu âm giới tính thai nhi

Khi bác sĩ siêu âm khám cấp độ 2, những gì nhìn thấy trên siêu âm quan trọng hơn nhiều so với những gì không thấy. Liên quan đến việc xác định giới tính, khi siêu âm giới tính thai nhi nếu thai nhi không có dương vật không đồng nghĩa với việc đây là bé gái. Bởi việc xác định còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, có thể do tư thế nằm, chuyển động của bé che khuất khiến bác sĩ không thể quan sát được hoặc do sự phát triển bộ phận sinh dục của bé.

Bố mẹ cần phải chờ thời gian để xác định được chính xác hơn. Cho nên mẹ cũng đừng lo lắng hay ngạc nhiên khi mang thai cùng tuần tuổi nhưng mẹ bầu khác đã biết giới tính của con còn mình thì chưa.

Như đã nói, hơn 99% các lần siêu âm giới tính thai nhi được thực hiện từ tuần 18 đến 20 tuần sẽ cho kết quả xác định chính xác. Chỉ khi nó được thực hiện trước tuần 14 thì tỷ lệ chính xác mới có thể giảm đáng kể. Cụ thể: Ở tuần thứ 11 của thai kỳ, siêu âm chẩn đoán giới tính thai nhi chính xác khoảng 40 – 70%. Từ tuần thứ 12 – 14 thì độ chính xác sẽ đạt 80%. Khi thai nhi được 16 – 18 tuần tuổi thì có thể xác định giới tính rõ nhất,  hình ảnh siêu âm có độ chính xác 85 – 90%.

Theo một nghiên cứu năm 2014 từ Úc, xem xét 642 kết quả siêu âm giới tính thai nhi được thực hiện từ tuần 11 đến 14, tỷ lệ thành công chung trong việc xác định siêu âm giới tính thai nhi là 75%. Sai lầm phổ biến nhất là nhầm bé trai thành bé gái.

Ngày nay với siêu âm 3D,4D,5D việc siêu âm giới tính thai nhi đã dễ dàng và đơn giản hơn nhiều so với 2D. Máy móc hiện đại, siêu âm có màu, có chuyển động, rõ nét giúp cho cuộc gặp gỡ giữa mẹ và bé ngay từ khi trong bụng mẹ trở nên sống động, chân thực hơn. Điều này cũng giúp bác sĩ phát hiện ra được những bất thường nếu có, đồng thời cũng siêu âm giới tính thai nhi.

Tuy nhiên, độ chính xác khi siêu âm giới tính thai nhi còn phụ thuộc vào tư thế nằm của bé. Nếu bé nằm sấp sẽ khó phát hiện hơn nhiều so với bé nằm ngửa và còn phụ thuộc vào tay nghề, kinh nghiệm của bác sĩ siêu âm. Về những vấn đề này, bố mẹ có thể siêu âm tại nhiều thời điểm khác nhau, trò chuyện hoặc vận động đi lại nhẹ nhàng để bé thay đổi tư thế nằm; lựa chọn siêu âm ở nhiều địa chỉ phòng khám, bệnh viện khác nhau để biết được kết quả chính xác nhất.

Dấu hiệu siêu âm giới tính thai nhi là bé gái

Giới tính thai nhi được xác định ngay tại thời điểm thụ tinh. Tuy nhiên phải trải qua giai đoạn hình thành và phát triển của bộ phận sinh dục, các bác sĩ mới siêu âm giới tính thai nhi. Trong đó, dấu hiệu nhận biết các bé trai là qua:dương vật, tinh hoàn hoặc ở bé gái là: âm đạo, tử cung, buồng trứng.

Khi siêu âm giới tính thai nhi, bác sĩ siêu âm sẽ tìm kiếm các dấu hiệu đặc trưng. Đối với các bé gái, có thể nhận biết bởi các dấu hiệu sau:

• Mặt phẳng giải phẫu cắt dọc: hai giới tính có sự khác nhau ở mặt phẳng giải phẫu cắt dọc. Thông thường, có một chỗ nhô ra ở cuối tủy sống được gọi là khía đuôi. Nếu bác sĩ siêu âm phát hiện nó hướng xuống dưới một góc 10 độ thì khả năng cao thai nhi là bé gái.
• Sự vắng mặt của dương vật – giả thuyết bé gái: Một dấu hiệu mà các bà mẹ nghĩ rằng sẽ giúp gợi ý rằng đây là một bé gái chính là giả thuyết “Sự vắng mặt của dương vật “. Giả thuyết này nói rằng nếu kỹ thuật viên không phát hiện dương vật trên kết quả siêu âm thì có khả năng thai nhi là một bé gái. Trên thực tế, đặc biệt là trong giai đoạn đầu của thai kỳ, âm vật và dương vật có kích thước và hình dạng gần giống nhau nên dấu hiệu này chỉ mang tính tương đối và không nên đánh giá trong những tháng đầu thai kỳ.
• Dấu hiệu bánh hamburger: Trong quá trình siêu âm, kỹ thuật viên sẽ tìm kiếm cơ quan sinh dục của bé gái, chúng bao gồm môi âm hộ và âm vật. Dấu hiệu này được gọi là dấu hiệu bánh hamburger. Âm vật nằm giữa môi âm hộ trông giống như một chiếc bánh hamburger với môi âm hộ sẽ là 2 phần bánh của chiếc hamburger và phần âm vật sẽ trông như miếng thịt của chiếc bánh.

Dấu hiệu siêu âm giới tính thai nhi là bé trai

Thông thường bé trai sẽ dễ xác định hơn bé gái, nhưng không phải lúc nào cũng vậy. Điều này đặc biệt đúng trước tuần 14. Còn ở thời điểm từ tuần 18 đến 20, việc xác định bé trai sẽ dựa trên các dấu hiệu sau:

• Mặt phẳng giải phẫu cắt dọc: Nếu vết khía ở cuối tủy sống hướng lên trên một góc 30 độ thì thai nhi là bé trai. Nếu khía đuôi hướng ở giữa, có thể khó xác định được và phải dựa vào các dấu hiệu khác.
• Dòng chảy của nước tiểu: Dòng chảy của nước tiểu đôi khi có thể được phát hiện ở thai nhi. Nếu nó đang di chuyển lên trên, thì nhiều khả năng đó là một bé trai.
• Cơ quan sinh dục nam: Thường thấy ở tuần 18 đến 20, sự hiện diện của cơ quan sinh dục nam bao gồm tinh hoàn, bìu và dương vật là dấu hiệu chắc chắn của 1 bé trai.
• Sự cương cứng dương vật: Ngay cả khi còn là một bào thai, các bé trai có thể và sẽ cương cứng. Nếu bạn tình cờ quan sát bằng siêu âm trong thời gian đó, bạn sẽ thấy một dương vật được xác định với hình dạng rất rõ ràng. Dấu hiệu này giúp cho việc xác định một bé trai dễ dàng hơn nhiều. Nhìn thấy sự cương cứng của thai nhi có thể làm ngượng cha mẹ. Nhưng đừng lo, sự cương cứng ở bé trai là chuyện hết sức bình thường. Bạn cũng sẽ nhận thấy những điều này sau khi sinh ra bé, cụ thể là trong quá trình thay tã.

Các cách khác ngoài siêu âm giới tính thai nhi để xác định giới tính

Ngoài siêu âm giới tính thai nhi, giới tính của con bạn có thể được xác nhận bằng chọc dò màng ối hoặc lấy mẫu lông nhung màng đệm (CVS). Chọc ối là một thủ thuật trong đó chất lỏng được lấy ra từ túi ối của em bé của bạn bằng kim và ống tiêm. CVS liên quan đến việc lấy tế bào từ nhau thai bằng kim.

Mặc dù cả hai quy trình đều có rủi ro, nhưng chúng cực kỳ chính xác trong việc xác định và có thể trả lại kết quả sớm nhất là vào tuần 11 (đối với CVS) và tuần 15 (đối với chọc dò nước ối).

Ngoài những phương pháp trên, các mẹ bầu còn có thể tham khảo phương pháp xét nghiệm máu NIPT. Xét nghiệm NIPT để biết trai hay gái sẽ cho ra kết quả chính xác lên đến 99,9%. 

Thời gian xét nghiệm NIPT để biết giới tính thai nhi có tỷ lệ chính xác nhất là tuần thứ 12 thai kỳ. Khi tiến hành làm NIPT bác sĩ sẽ lấy máu của mẹ, không thực hiện các phương pháp xâm lấn nên an toàn cho thai nhi. 

Chi phí xét nghiệm NIPT sẽ khá cao, phải chờ đợi kết quả 3-5 ngày nên nhiều bố mẹ không lựa chọn phương pháp này mà lựa chọn siêu âm giới tính thai. 

NIPT không phải là một xét nghiệm bắt buộc. Tuy nhiên mẹ bầu nên thực hiện xét nghiệm này khi có chỉ định của bác sĩ như : mang thai khi trên 35 tuổi, gia đình có tiền sử bệnh di truyền, các bệnh do bất thường nhiễm sắc thể, gia đình có tiền sử bệnh di truyền, các bệnh do bất thường nhiễm sắc thể, thai phụ có tiền sử sảy thai sinh non không rõ nguyên nhân, sinh con dị tật, bác sĩ siêu âm cảm thấy có một số bất thường nhiễm sắc thể 13,18,21 ở thai nhi….

Kết luận

Bên cạnh việc theo dõi sự phát triển cũng như những dấu hiệu bất thường nếu có của con thì siêu âm giới tính thai nhi là việc mẹ bầu muốn thực hiện khi biết mình mang thai. Sự phát triển hơn của siêu âm 3D,  siêu âm 4D và siêu âm 5D đã thay đổi cách siêu âm giới tính thai nhi.

Siêu âm màu thường chính xác hơn vì bạn có thể nhìn thấy các bộ phận cơ thể rõ ràng, sống động, chân thực trái ngược với việc đoán trên hình ảnh đen trắng. Chính vì vậy, chỉ cần siêu âm giới tính thai nhi là bạn đã có thể biết bé con nhà mình là công chúa hay hoàng tử để chuẩn bị những đồ dùng, vật dụng cần thiết sẵn sàng cho bé yêu chào đời.

Xem thêm:

• Siêu âm 5D

Hãy nhớ rằng, trước 18 tuần, âm vật và dương vật có kích thước gần giống nhau và có thể dễ bị nhầm lẫn. Mặc dù bạn thực sự muốn biết giới tính của con mình và chuẩn bị thật tốt cho sự ra đời của bé, tốt nhất bạn nên kiên nhẫn. Cho dù bạn sử dụng loại siêu âm nào, sẽ luôn có sai số, đặc biệt là với những lần siêu âm ở những tháng đầu thai nhi.

Cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc và tìm hiểu về Siêu âm giới tính thai nhi thời điểm nào là chính xác nhất? tại Docosan. Chúng tôi rất vinh hạnh chào đón và nhận được sự tín nhiệm từ các bạn.

---

Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch khám với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.