Viêm xoang mạn tính là căn bệnh thường gặp, nó gây ra những triệu chứng khó chịu dai dẳng như chảy mũi, nghẹt mũi,.. và có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của chúng ta. Việc chữa viêm xoang mạn tính là cần thiết, bao gồm chủ yếu là điều trị dùng thuốc và phẫu thuật. Hãy đọc bài viết sau đây để biết thêm về những cách chữa viêm xoang tại nhà (hỗ trợ việc điều trị bằng thuốc).
Viêm xoang mạn tính là bệnh gì?
Viêm xoang mạn tính là tình trạng viêm xoang kéo dài trên 3 tháng với các triệu chứng như chảy mũi nhầy và nghẹt mũi, có thể có giảm khứu giác. Sốt và đau nhức mặt không rõ ràng trong viêm xoang mạn, tuy nhiên bệnh có thể có sốt và đau nhức mặt tại vị trí các xoang trong những đợt cấp của bệnh.
Viêm xoang mạn có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, và tùy theo mỗi nguyên nhân mà các cách điều trị khác nhau. Các nguyên nhân có thể do sự tác nghẽn lưu thông của mũi và xoang như vẹo vách ngăn, polyp mũi xoang, nguyên nhân do răng có thể dẫn đến viêm xoang hàm, do nấm, dị ứng,..
Viêm xoang mạn tính ngoài việc gây khó chịu cho người bệnh bởi các triệu chứng dai dẳng mà nó còn có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của bạn. Vì các xoang ở mặt ở gần với các cấu trúc nguy hiểm như ổ mắt, sọ não vì vậy khi viêm nhiễm có thể lan đến các cấu trúc trên, hay còn gọi là các biến chứng do viêm xoang mạn.
Điều trị viêm xoang mạn tính như thế nào?
Viêm xoang mạn cần được điều trị để cải thiện chất lượng cuộc sống cũng như ngăn chặn những biến chứng nguy hiểm của nó. Tùy theo nguyên nhân gây viêm xoang mạn mà cách điều trị sẽ có phần khác nhau, vì vậy không nên tự ý điều trị mà cần đến các bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng để được thăm khám qua nội soi mũi cũng như thực hiện các cận lâm sàng hình ảnh học như chụp Xquang, chụp CT để được chẩn đoán, tìm ra nguyên nhân và đưa ra hướng điều trị phù hợp nhất.
Tóm tắt nội dung
Phương pháp chữa viêm xoang tại nhà
Là các phương pháp đơn giản và hỗ trợ cho các phương pháp khác, có thể kể đến là:
Giữ ẩm cho mũi hỗ trợ chữa viêm xoang
Việc cung cấp độ ẩm cho mũi khiến làm mềm và phục hồi niêm mạc mũi. Việc giữ ẩm và ấm cho mũi có thể được thực hiện qua việc :
- Làm ẩm không khí
Hiện nay trên thị trường có nhiều loại máy tạo ẩm không khí đặt tại nhà, giúp tạo môi trường tốt cho niêm mạc mũi xoang.
- Xông mũi chữa viêm xoang
Trùm khăn lên đầu khi hít hơi từ bát nước nóng vừa. Giữ cho hơi hướng vào mặt của bạn. Có thể thêm tinh dầu để giúp thông và sát khuẩn đường hô hấp, và điều này khiến bạn được dễ chịu và thư giãn.
- Phun khí dung chữa viêm xoang
Bằng cách sử dụng một loại máy khuếch tán thuốc theo dạng sương mù, tạo ra các hạt nước nhỏ đọng lại trên niêm mạc đường hô hấp. Có thể dùng các thuốc kháng viêm phun khí dung để giúp cải thiện triệu chứng.
- Làm ấm mũi
Nhúng khăn mặt vào nước ấm. Vắt nước, sau đó gấp lại và đặt lên trên mũi và trán. Hơi ấm có thể giúp đem lại cảm giác dễ chịu và giảm viêm.
- Rửa mũi
Rửa mũi giúp loại bỏ đi các chất dịch nhầy trong mũi, khiến mũi được thông thoáng, tránh ứ đọng và nếu có sử dụng các thuốc xịt tại chỗ sau đó cũng sẽ giúp được hấp thu tốt hơn. Nên rửa mỗi ngày 1-2 lần.
Nên rửa mũi bằng nước muối sinh lý hoặc bằng các dung dịch rửa mũi chuyên dụng có bán ngoài nhà thuốc. Bạn cũng có thể tự pha dung dịch rửa mũi tại nhà bằng cách pha 500ml nước đun sôi để nguội với 1 thìa cà phê muối và ¼ thìa baking soda. Cần lưu ý nước pha nên là nước cất hoặc nước đun sôi để nguội, tránh sử dụng nước máy, có thể khiến tình trạng trầm trọng hơn.
Cách rửa mũi tại nhà:
- Nghiêng người về phía trước bồn rửa mặt, không ngửa đầu ra phía sau
- Dùng bơm xilianh (đã lấy kim tiêm ra) hay bình xịt có dạng vòi, bơm nước vào một bên mũi, không được hít vào mà phải thở bằng miệng, khi đó nước sẽ vào mũi và qua lỗ mũi bên kia bằng cửa mũi sau và được thải ra ngoài xuống bồn rửa. Sau đó làm sạch lại mũi bằng cách xì mũi nhẹ nhàng
- Thực hiện tương tự với mũi bên còn lại. Luôn giữ dụng cụ rửa mũi sạch sẽ và khô thoáng.
Kê cao đầu khi ngủ
Trào ngược dạ dày thực quản có thể là một nguyên nhân gây ra viêm xoang mạn tính. Vì vậy việc nằm đầu cao và không ăn no trước khi đi ngủ có thể giúp cải thiện bệnh. Bên cạnh đó, nằm đầu cao khiến bạn dễ thở hơn khi ngủ và tránh tích tụ dịch.
Uống nhiều nước hỗ trợ chữa viêm xoang
Uống đủ và nhiều nước sẽ khiến làm loãng đàm nhớt, khiến chúng dễ thoát ra ngoài và tránh ứ đọng trong mũi xoang, từ đó giảm áp lực trong xoang. Giảm áp lực sẽ khiến giảm viêm và giảm kích thích.
Tránh các chất khiến cơ thể dị ứng
Viêm mũi xoang mạn tính có thể do nguyên nhân viêm mũi dị ứng. Vì vậy, hãy tránh các chất khiến cơ thể dị ứng. Một vài chất dị ứng phổ biến là lông chó, mèo, mạt nhà, phấn hoa,..Nếu bạn nghi ngờ về một vài chất khiến cơ thể dị ứng mà không rõ, bạn có thể đến bệnh viện để kiếm trả và thử tìm ra các chất gây dị ứng cho bản thân.
Cải thiện môi trường sống
Không khí ô nhiễm hay môi trường lạnh kéo dài có thể khiến tình trạng viêm xoang nặng nề hơn.
- Tránh xa môi trường có nhiều khói bui, nếu không thể thì hãy che chắn cẩn thận, mang khẩu trang.
- Ngưng hút thuốc
- Luôn giữ ấm cơ thể, đặc biệt khi có sự chênh lệch nhiệt độ, ở thời tiết lạnh kéo dài.
Nâng cao sức khỏe bản thân
- Tập luyện thể dục thể thao thường xuyên
- Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, uống nhiều nước
- Áp dụng các bài tập về thiền, yoga để giảm đau và thư giãn
Phương pháp chữa viêm xoang bằng thuốc
Khi đến bệnh viện hay các cơ sở y tế thuộc chuyên khoa Tai Mũi Họng để thăm khám, các bác sĩ sẽ tiến hành nội soi mũi cũng như có thể thực hiện các cận lâm sàng hình ảnh học để đánh giá tính trạng bệnh và đưa ra các phương pháp để điều trị. Thông thường, viêm xoang mạn tính sẽ được điều trị ban đầu với thuốc uống. Các loại thuốc thường được sử dụng là:
- Kháng sinh
- Kháng viêm Corticosteroid dạng xịt mũi hoặc đường uống
- Thuốc chống dị ứng kháng Histamin
- Thuốc làm loãng đàm
- Thuốc kháng nấm, nếu nguyên nhân gây ra là do nấm
Phẫu thuật chữa viêm xoang
Phẫu thuật thường là phương pháp điều trị chủ yếu trong viêm xoang mạn tính. Phẫu thuật giúp phục hồi sự thông khí, dẫn lưu xoang và lấy đi niêm mạc mũi xoang bị bệnh.
Các chỉ định để thực hiện phẫu thuật trong viêm xoang mạn tính
- Viêm mũi xoang mạn tính mà điều trị nội khoa (dùng thuốc) tối ưu mà không cải thiện
- Viêm mũi xoang mạn tính mà nguyên nhân do sự bất thường cấu trúc dẫn đến tắc nghẽn lỗ thông xoang như: vẹo vách ngăn, bóng hơi cuốn giữa, polyp mũi xoang,..
Các loại phẫu thuật điều trị viêm xoang mạn tính
Hiện nay, thường thực hiện phẫu thuật nội soi, có nhiều phương pháp phẫu thuật nội soi, tùy thuộc vào vị trí xoang bị tổn thương và các tổn thương kèm theo trên hình ảnh học trước khi mổ mà bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp cũng như hướng tiếp cận phù hợp. Trong một số ít trường hợp, không thể thực hiện phẫu thuật nội soi mà phải phẫu thuật mở xoang.
Nội soi mũi xoang được thực hiện bằng cách đưa một ống có gắn camera vào trong mũi, và hình ảnh sẽ được hiện lên trên màn hình tại phòng mổ và các bác sĩ có thể quan sát và thực hiện các thao tác như hút, cắt lọc mô, niêm mac,…
Thông thường, phẫu thuật nội soi xoang chức năng (FESS) sẽ được thực hiện. Đây là một phẫu thuật tương đối an toàn. Các biên chứng nhỏ của FESS xảy ra < 2%, ví dụ như gây dính các cấu trúc trong mũi, tràn nước mắt ra ngoài do tổn thương ống lệ mũi, bầm quanh hốc mắt,… Các biến chứng nặng xảy ra < 0.5%, bao gồm nhìn đôi, thay đổi thị lực, dò dịch não tủy, viêm màng não và chấn thương nội sọ.
Chăm sóc sau phẫu thuật như thế nào?
Sau khi phẫu thuật, người bệnh cần tuân thủ điều trị và đi tái khám đúng hẹn để bác sĩ kiểm tra lại hốc mũi bằng nội soi để đánh giá kết quả cũng như phát hiện những vấn đề mới phát sinh và xử lý kịp thời.
Sau khi phẫu thuật, niêm mạc mũi có thể phản ứng bằng cách tăng tiết dịch và tạo vảy, khiến người bệnh khó chịu và nghẹt mũi, tuy nhiên hiện tượng này là hoàn toàn bình thường và sẽ mau khỏi sau đó.
Người bệnh sau khi phẫu thuật điều trị viêm xoang mạn cần:
- Không nên chơi các môn thể thao nặng, khiêng vác vật nặng
- Tránh uống rượu
- Tiếp tục điều trị dùng thuốc sau mổ, liên tục hoặc giãn cách là điều cần thiết cho loại bệnh này. Nên tuân thủ theo điều trị của bác sĩ.
Giải quyết các vấn đề về răng cũng hỗ trợ chữa viêm xoang
50% các trường hợp viêm xoang hàm mạn tính 1 bên là có nguồn gốc do răng. Các răng hàm trên có liên quan rất gần với xoang hàm, giữa các chân răng và đáy xoang hàm cách nhau với 1 khoảng cách rất ngắn, vì vậy viêm nhiễm ở răng hoàn toàn có thể gây ra một viêm xoang hàm. Việc nhổ đi răng bị bệnh và điều trị kháng sinh hợp lý có thể điều trị tốt viêm xoang do răng. Hãy đến nha sĩ khi bạn nghĩ răng mình đang có vấn đề.
Các bác sĩ chữa viêm xoang giỏi
- Thạc sĩ bác sĩ Nguyễn Đức Hương – Q1
- Bác sĩ Đặng Thị Mỹ Liên – Q7
- Thạc sĩ bác sĩ Nguyễn Thị Thúy An – Q. Bình Tân
Lời kết
Viêm xoang mạn tính cần được điều trị vì có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của bạn. Tùy theo nguyên nhân gây ra mà các phương pháp điều trị sẽ khác nhau. Trong điều trị viêm xoang mạn tính, chủ yếu là điều trị phẫu thuật xoang kết hợp với điều trị dùng thuốc, bên cạnh đó cần phải cải thiện chất lượng môi trường sống, tránh khói bụi ô nhiễm, tạo ẩm cho không khí, tránh các chất gây ra dị ứng,…
Khi nghi ngờ có các triệu chứng của viêm xoang, hãy đến bác sĩ để được thăm khám và đưa ra những cách điều trị phù hợp nhất.
- Kiến thức cơ bản Tai Mũi Họng, ấn bản lần 6 – Harold Ludman & Patrick J. Bradley, biên dịch Nguyễn Thị Ngọc Dung, MD.
- HƯỚNG DẪN CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ MỘT SỐ BỆNH VỀ TAI MŨI HỌNG (Ban hành kèm theo Quyết định số 5643/QĐ-BYT ngày 31/12/2015 của Bộ trưởng Bộ Y tế)
