Viêm tai giữa là bệnh tai mũi họng thường gặp nhưng cũng có thể để lại hậu quả khôn lường. Điều trị viêm tai giữa kịp thời và đúng cách sẽ giúp người bệnh khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, nhiều người tự ý uống thuốc hoặc không tuân thủ điều trị của bác sĩ, viêm tai giữa có thể gây biến chứng nghiêm trọng như suy giảm thính lực, thậm chí gây điếc vĩnh viễn. Hãy cùng Doctor có sẵn tìm hiểu nhé!
Bài viết được tham khảo ý kiến chuyên môn của bác sĩ Tô Vũ Thủy Tiên, chuyên khoa Tai Mũi Họng, hiện đang công tác tại Phòng khám Đa khoa Quốc tế Golden Healthcare.
Tóm tắt nội dung
Nguyên tắc điều trị viêm tai giữa
Viêm tai giữa có thể chia thành nhiều loại, bao gồm viêm tai giữa cấp và viêm tai giữa mạn tính. Nguyên tắc điều trị viêm tai giữa cấp và điều trị viêm tai giữa mạn cũng có những điều cơ bản khác nhau.
Điều trị viêm tai giữa cấp
Viêm tai giữa cấp là bệnh nhiễm trùng thường gặp ở trẻ em. Phần lớn bắt nguồn từ các viêm vùng lân cận, trong đó nhiều nhất là từ mũi họng như viêm Amidan, viêm VA, viêm họng cấp.
Cách điều trị viêm tai giữa cấp sẽ khác nhau ở 3 giai đoạn của bệnh.
Giai đoạn sung huyết
Đây là giai đoạn đầu tiên của viêm tai giữa cấp, khi trong tai giữa chưa có sự ứ đọng dịch mủ. Lúc này chủ yếu là điều trị các bệnh viêm mũi họng, nếu các bệnh viêm này được chữa khỏi tốt, bệnh viêm tai giữa cũng tự hồi phục.
Giai đoạn ứ mủ
Quá trình tiếp theo của giai đoạn sung huyết, được đặc trưng bởi tình trạng mủ ứ đọng trong tai giữa và làm màng nhĩ căng phồng gây ra triệu chứng đau đớn và sốt cao. Khi đó những vấn đề điều trị viêm tai giữa cần áp dụng là:
- Trích rạch màng nhĩ để dẫn lưu tháo mủ.
- Dùng thuốc rửa viêm tai giữa hàng ngày và vệ sinh thật kĩ.
- Uống thuốc kháng sinh tùy tình trạng nhiễm khuẩn của cơ thể.
- Dùng thuốc giảm đau, hạ sốt điều trị triệu chứng cấp tính giúp người bệnh dễ chịu.
- Giải quyết triệt để các bệnh mũi họng.
Giai đoạn chảy mủ
Nếu viêm tai giữa ứ mủ không được điều trị ổn, áp lực trong tai giữa tăng rất cao dẫn đến màng nhĩ sẽ bị rách và mủ chảy ra ngoài. Lúc này, nhiều người sẽ cảm thấy triệu chứng đau, sốt thuyên giảm và dễ gây lầm tưởng bệnh đã khỏi.
Tuy triệu chứng đã giảm nhưng cũng cần thực hiện một số phương pháp điều trị viêm tai giữa sau đây:
- Dùng thuốc rửa viêm tai hàng ngày và theo dõi đến khi màng nhĩ lành
- Uống thuốc kháng sinh tùy tình trạng nhiễm khuẩn của cơ thể.
- Giải quyết ổn các bệnh mũi họng nếu có.
Điều trị viêm tai giữa mạn tính
Viêm tai giữa mạn tính được định nghĩa là khi thời gian chảy mủ tai kéo dài trên 6 tuần. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng người lớn mắc viêm tai giữa chủ yếu là thể bệnh này. Có nhiều khó khăn trong việc điều trị viêm tai giữa mạn tính và có thể để các di chứng đáng tiếc như giảm sức nghe, thậm chí điếc hoàn toàn.
Điều trị viêm tai giữa mạn tính chia thành hai loại riêng biệt.
Viêm tai giữa mủ nhầy
Bệnh có thể gây biến chứng viêm ống tai ngoài, xơ màng nhĩ, điếc một bên nhưng không có tổn thương xương… Nguyên tắc điều trị viêm tai giữa mãn tính mủ nhầy:
- Dùng thuốc rửa viêm tai giữa, có thể đến cơ sở y tế thực hiện
- Nhỏ thuốc kháng sinh, chống viêm vào tai mỗi ngày
- Điều trị dứt điểm các vấn đề mũi họng: nạo VA, cắt Amidan,…
Viêm tai giữa mủ có tổn thương xương
Đây là thể bệnh nguy hiểm nhất trong bệnh viêm tai giữa, gây hoại tử xương, có thể dẫn tới điếc hoàn toàn, viêm xương chũm, viêm não – màng não mủ,… và thậm chí ảnh hưởng tính mạng.
Nguyên tắc điều trị viêm tai giữa mạn tính có tổn thương xương:
- Điều trị phẫu thuật là phương pháp chính có tác dụng.
- Mục đích dẫn lưu mủ, lấy bệnh phẩm của phản ứng viêm và vá màng nhĩ, phục hồi chức năng dẫn truyền âm thanh và nghe cho tai.
- Điều trị triệt để viêm mũi họng.
Những sai lầm trong điều trị viêm tai giữa cần lưu ý
Nếu điều trị viêm tai giữa kịp thời và đúng cách có thể khỏi bệnh hoàn toàn và không để lại di chứng nào cả. Nhưng cũng có nhiều người tự ý chữa trị mà lại bị sai lầm dẫn tới bệnh không khỏi và xảy ra nhiều biến chứng điếc, viêm xương, viêm não – màng não… Một số sai lầm trong điều trị viêm tai giữa bao gồm:
Viêm tai giữa là phải dùng kháng sinh không?
Không phải lúc nào điều trị viêm tai giữa cũng cần đến kháng sinh. Bác sĩ sẽ quyết định viêm tai giữa nên uống thuốc gì và có nên dùng kháng sinh hay không tùy thuộc vào thể bệnh và giai đoạn của bệnh. Ví dụ nếu bạn bị viêm tai giữa cấp giai đoạn sung huyết, chỉ cần điều trị ổn viêm mũi họng rồi bệnh sẽ tự khỏi nhanh chóng.
Việc sử dụng kháng sinh bừa bãi và không đúng đối tượng sẽ làm bệnh bị kéo dài hơn, mà còn gây ra nguy cơ vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh. Hậu quả rất phiền toái, sau này nếu bạn mắc bệnh nhiễm khuẩn thông thường, thì cần sử dụng kháng sinh mạnh và liều cao mới kiểm soát được bệnh.
Tự ý sử dụng kháng sinh không đúng liều lượng còn khiến cơ thể phải chịu những tác dụng phụ không cần thiết. Một số tác dụng phụ gây hại cho cơ thể thường gặp là: dị ứng thuốc, rối loạn tiêu hoá, ảnh hưởng chức năng gan – thận…
Dùng oxy già rửa tai
Oxy già là chất sát khuẩn mạnh nên nếu bạn nhỏ nó vào tai, có thể gây tổn thương niêm mạc và màng nhĩ của tai. Việc dùng oxy già nhỏ vào tai lâu ngày còn gây xơ hẹp ống tai và giảm dần khả năng nghe của trẻ.
Rắc các loại thuốc, lá nhân gian vào tai
Kháng sinh dạng viên thường được dùng đường uống, và chỉ có đường này mới phát huy kiểm soát và tiêu diệt sự nhiễm khuẩn. Do đó nhiều trường hợp giã thuốc thành dạng bột rồi rắc vào tai sẽ không có tác dụng điều trị viêm tai giữa. Điều đáng tiếc hơn là bột thuốc sẽ không tan, từ đó gây bít màng nhĩ và mủ không thoát ra được sẽ làm bệnh nặng nề hơn, tăng nguy cơ gây viêm tai giữa mạn tính và gây tổn thương xương.
Nhiều người dân còn cho các loại lá cây nhân gian vào tai để điều trị viêm tai giữa theo kinh nghiệm. Công dụng thực tế của các loại lá này chưa được y học chứng minh có thể chữa bệnh. Nguy hiểm hơn, cách làm này có khả năng rất cao gây bít ống tai ngoài và màng nhĩ khiến mủ không thoát ra được. Đồng thời lá cây không sạch còn mang theo vi khuẩn làm nặng thêm tình trạng bệnh viêm tai giữa.
Viêm tai giữa có nhiều thể bệnh cũng như có thể xảy ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Lời khuyên đưa ra giúp bạn điều trị viêm tai giữa an toàn và hiệu quả, bao gồm:
- Khi phải uống thuốc gì điều trị viêm tai giữa đều phải tham khảo ý kiến bác sĩ và không nên tự ý dùng thuốc để tránh gây ra các hậu quả khó lường.
- Nếu bạn bị viêm tai giữa, nên đến các cơ sở y tế để rửa tai bằng thuốc rửa tai chuyên dụng và đúng liều lượng.
- Nhỏ tai thuốc gì thì cũng cần tham khảo ý kiến của bác sĩ và để an toàn thì không nên tự rắc thuốc vào tai theo kinh nghiệm.
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Doctor có sẵn Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch khám với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.
Nguồn tham khảo: Mayoclinic.
