Hiện nay, khoảng 3,8% dân số thế giới được ước tính mắc trầm cảm với tỷ lệ này cao hơn ở người trưởng thành và người trên 60 tuổi, đặc biệt là phụ nữ mang thai và phụ nữ sau khi sinh con. Ước tính mỗi năm có khoảng 700.000 người tử vong do tự tử liên quan đến trầm cảm. Việc có bài test trầm cảm giúp kiểm tra mức độ trầm cảm và có phương pháp can thiệp kịp thời. Hãy cùng theo dõi bài viết sau đây của Doctor có sẵn để tìm hiểu chi tiết.
Tóm tắt nội dung
Tổng quan trầm cảm
Trầm cảm một loại rối loạn tâm thần phổ biến thường đi kèm với tâm trạng chán chường, mất niềm vui hoặc thiếu hứng thú trong các hoạt động hàng ngày kéo dài.
Điều quan trọng cần lưu ý là trầm cảm không chỉ là sự thay đổi tạm thời trong tâm trạng hàng ngày mà còn có thể tác động đến mọi khía cạnh của cuộc sống bao gồm cả mối quan hệ gia đình, bạn bè và cộng đồng xã hội.
Không phân biệt giới tính, mọi người đều có thể trải qua giai đoạn trầm cảm, Nói chung, phụ nữ có khả năng mắc trầm cảm cao hơn so với nam giới.
Tình trạng trầm cảm trở nên ngày càng nghiêm trọng ở các quốc gia đang phát triển hoặc chưa phát triển, nơi môi trường kinh tế không ổn định và điều kiện sống khó khăn làm cho người dân khó có điều kiện chú ý đến sức khỏe tinh thần.
Điều này tạo ra rào cản trong việc chăm sóc sức khỏe tâm thần, mặc dù có những nỗ lực từ chính phủ về đầu tư vào lĩnh vực y tế. Tuy nhiên, những biến động nhanh chóng trong kinh tế, chính trị và thiên tai cũng góp phần làm gia tăng khó khăn trong việc chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Bài test trầm cảm là gì?
Bài test đánh giá trầm cảm hay còn được biết đến là sàng lọc trầm cảm là một loạt câu hỏi tiêu chuẩn được thiết kế để:
- Hỗ trợ bác sĩ tâm thần và chuyên gia tâm lý lâm sàng trong quá trình chẩn đoán về tình trạng trầm cảm của người bệnh.
- Cung cấp thông tin chi tiết về mức độ nghiêm trọng của trạng thái trầm cảm người bệnh đang trải qua.
- Giúp xác định loại trầm cảm cụ thể mà người bệnh đang phải đối mặt.
Thời điểm làm bài test trầm cảm
Nếu xuất hiện những dấu hiệu của trầm cảm nên thực hiện thăm khám kiểm tra sàng lọc về các bài test tâm lý trầm cảm để đánh giá tình trạng của mình. Các dấu hiệu này bao gồm:
- Mất sự hứng thú hoặc niềm vui trong các hoạt động mà bạn thường yêu thích.
- Cảm giác buồn bã hoặc lo lắng.
- Ý thức về tội lỗi, vô ích hoặc tự ti.
- Cảm giác mất hy vọng về tương lai.
- Tự đánh giá thấp giá trị bản thân.
- Rối loạn giấc ngủ bao gồm khó ngủ, mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều.
- Mệt mỏi và thiếu năng lượng.
- Khó tập trung, ghi nhớ chi tiết hoặc đưa ra quyết định.
- Thay đổi về cân nặng.
- Ý nghĩ về sự tự làm tổn thương bản thân hoặc tự tử.
Trong giai đoạn trầm cảm thường trải qua tâm trạng chán nản, cảm giác buồn bã, trống rỗng hoặc mất niềm vui và hứng thú với các hoạt động hàng ngày.
Đây không phải là biến động cảm xúc thông thường mà kéo dài suốt nhiều ngày và trên 2 tuần. Trầm cảm tạo ra nhiều khó khăn trong cuộc sống bao gồm cả ở gia đình, cộng đồng, nơi làm việc và học tập.
Giai đoạn trầm cảm có thể được phân loại là nhẹ, trung bình hoặc nặng phụ thuộc vào số lượng và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng cũng như ảnh hưởng của nó đối với đời sống cá nhân.
Các bài test trầm cảm phổ biến
Bài test mức độ trầm cảm BECK
Bài kiểm tra trầm cảm BECK hay còn được gọi là sàng lọc trầm cảm là một phương pháp phổ biến để tự đánh giá tình trạng trầm cảm một cách chi tiết. Bài test trầm cảm Beck hay BDI là một công cụ phổ biến với 21 mục được sử dụng rộng rãi để đo lường các thái độ và triệu chứng trầm cảm.
Bài kiểm tra này có thể hỗ trợ người bệnh và chuyên gia tâm lý lâm sàng như sau:
- Xác định xem có mắc dấu hiệu trầm cảm không và mức độ nghiêm trọng của nó.
- Giúp người bệnh hiểu rõ hơn về các triệu chứng cụ thể của trầm cảm đang trải qua.
- Cung cấp thông tin cần thiết để định rõ loại trầm cảm người bệnh đang mắc.
Quy trình thực hiện bài BECK là đọc kỹ từng câu hỏi, bài test trầm cảm BECK bao gồm 21 mục, mỗi mục với 4 câu tương ứng với 4 mức điểm khác nhau (0, 1, 2, 3). Hãy chọn câu mà người bệnh cảm thấy phản ánh tốt nhất tình trạng của mình trong vòng một tuần trở lại đây.
Từ tổng số điểm đạt được có thể tự đánh giá mức độ trầm cảm của mình và từ đó xác định xem có cần thăm bác sĩ để được điều trị hay không. Kết quả chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế được chẩn đoán của bác sĩ hay chuyên gia tâm lý.
Bài kiểm tra đã được dịch sang nhiều ngôn ngữ và đã trải qua hai lần sửa đổi lớn nâng cấp từ BDI gốc sang BDI-IA vào năm 1978 và sau đó là BDI-II vào năm 1996. Mỗi phiên bản bài test đánh giá trầm cảm đều có những điểm đặc biệt để phản ánh chính xác tình trạng tâm lý của người làm kiểm tra.
Bài test đánh giá trầm cảm DASS 21
Bài test trầm cảm, lo âu và căng thẳng (DASS-21) là một bộ ba thang đo tự đánh giá chính xác và chi tiết, thiết kế để đo lường các trạng thái cảm xúc của trầm cảm, lo lắng và căng thẳng.
Mỗi trong ba thang DASS-21 bao gồm 7 mục, mỗi mục chia thành các thang con với nội dung tương tự. Thang trầm cảm DASS-21 được tạo ra như là một phiên bản rút gọn của DASS-42 nhằm đo lường các trạng thái cảm xúc tiêu cực như trầm cảm, lo lắng và căng thẳng.
Bài test trầm cảm này không chỉ hỗ trợ chẩn đoán và theo dõi kết quả tại các cơ sở lâm sàng mà còn phù hợp cho việc sàng lọc sức khỏe tâm thần ở các cơ sở phi lâm sàng.
Sự nhất quán nội tại cao của ba thang đo DASS đã được chứng minh, đáp ứng nhu cầu đo lường trạng thái hiện tại hoặc theo dõi sự thay đổi theo thời gian. Công cụ này trở nên hữu ích đối với nghiên cứu và bác sĩ lâm sàng giúp đánh giá mức độ đáp ứng điều trị của người bệnh và theo dõi kết quả thường quy.
Điểm số từng mục trên mỗi thang điểm phụ được phân loại thành 5 mức độ nghiêm trọng: bình thường, nhẹ, trung bình, nặng và cực kỳ nghiêm trọng. Các mục trên thang đo DASS-21 bao gồm:
- Trầm cảm: Phiền muộn, vô vọng, mất giá trị cuộc sống, tự ti, thiếu hứng thú, anhedonia và quán tính. (Mục 3, 5, 10, 13, 16, 17, 21).
- Lo lắng: Kích thích tự chủ, tác động lên cơ xương, lo lắng về tình huống và trải nghiệm chủ quan về ảnh hưởng lo lắng. (Mục 2, 4, 7, 9, 15, 19, 20).
- Căng thẳng: Mức độ kích thích không đặc hiệu mãn tính, khó thư giãn, hưng phấn thần kinh và dễ khó chịu/kích động, cáu kỉnh/phản ứng quá mức và thiếu kiên nhẫn. (Mục 1, 6, 8, 11, 12, 14, 18).
Bài test trầm cảm thang đo PHQ-9
Bài test trầm cảm – bảng câu hỏi tự đánh giá PHQ-9 (the patient health questionnaire 9) là một công cụ đáng tin cậy và được nghiên cứu kỹ lưỡng đặc biệt hữu ích trong việc chẩn đoán trầm cảm.
Thang đo được sử dụng như một phương tiện sàng lọc, PHQ-9 hỗ trợ bác sĩ đưa ra chẩn đoán và đánh giá mức độ nghiêm trọng của trạng thái trầm cảm.
Mẫu câu hỏi ngắn gọn của PHQ-9 giúp nhanh chóng đánh giá các triệu chứng trầm cảm cũng như những mối lo ngại về sức khỏe tâm thần khác như rối loạn hoảng sợ, lo lắng và rối loạn giấc ngủ.
PHQ-9 xuất phát từ công cụ đánh giá PRIME-MD được chuyên gia y tế sử dụng để giải quyết nhiều vấn đề về sức khỏe tâm thần. Nó được phát triển vào năm 1999 bởi Tiến sĩ R.L. Spitzer, J.B.W. Williams và K. Kroenke được tài trợ bởi Pfizer, Inc.
Với số 9 trong tên, PHQ-9 thể hiện số câu hỏi (9 câu) được thiết kế để đánh giá từng tiêu chí của trầm cảm theo Cẩm nang chẩn đoán và thống kê rối loạn tâm thần.
Việc thực hiện bài test trầm cảm PHQ định kỳ là một phương tiện hiệu quả để theo dõi và đánh giá sức khỏe tâm thần. Các câu hỏi chi tiết đều tập trung vào mức độ tồn tại của các triệu chứng như sự chán chường, buồn bã, khó chịu và suy nghĩ tiêu cực giúp bệnh nhân và bác sĩ có cái nhìn đầy đủ về tình trạng tâm lý.
9 câu hỏi đối với bệnh nhân: Trong khoảng thời gian 2 tuần qua có thường xuyên trải qua những trạng thái sau đây không?
Ít quan tâm hoặc thích thú khi làm việc?
- Không có gì: 0
- Vài ngày: +1
- Hơn nửa ngày: +2
- Gần như mỗi ngày: +3
Cảm thấy chán nản, chán nản hay tuyệt vọng?
- Không có gì: 0
- Vài ngày: +1
- Hơn nửa ngày: +2
- Gần như mỗi ngày: +3
Khó ngủ hoặc ngủ quá nhiều?
- Không có gì: 0
- Vài ngày: +1
- Hơn nửa ngày: +2
- Gần như mỗi ngày: +3
Cảm thấy mệt mỏi hoặc có ít năng lượng?
- Không có gì: 0
- Vài ngày: +1
- Hơn nửa ngày: +2
- Gần như mỗi ngày: +3
Chán ăn hoặc ăn quá nhiều?
- Không có gì: 0
- Vài ngày: +1
- Hơn nửa ngày: +2
- Gần như mỗi ngày: +3
Cảm thấy tồi tệ về bản thân hay bạn là một kẻ thất bại hoặc đã khiến bản thân hoặc gia đình thất vọng?
- Không có gì: 0
- Vài ngày: +1
- Hơn nửa ngày: +2
- Gần như mỗi ngày: +3
Khó tập trung vào mọi việc chẳng hạn như đọc báo hoặc xem tivi?
- Không có gì: 0
- Vài ngày: +1
- Hơn nửa ngày: +2
- Gần như mỗi ngày: +3
Di chuyển hoặc nói chậm đến mức người khác có thể nhận thấy? Hoặc bồn chồn đến mức bạn di chuyển nhiều hơn bình thường?
- Không có gì: 0
- Vài ngày: +1
- Hơn nửa ngày: +2
- Gần như mỗi ngày: +3
Những suy nghĩ rằng thà chết đi còn hơn hay những suy nghĩ làm tổn thương bản thân theo cách nào đó?
- Không có gì: 0
- Vài ngày: +1
- Hơn nửa ngày: +2
- Gần như mỗi ngày: +3
Đánh giá kết quả bài test trầm cảm
Các điểm số thu được từ các bài test trầm cảm chỉ mang tính chất tham khảo và không đủ để tự chẩn đoán. Đề xuất những người có dấu hiệu trầm cảm nên tham khảo ý kiến của bác sĩ tâm lý để đạt được chẩn đoán chính xác dựa trên các dấu hiệu lâm sàng hoặc các xét nghiệm đánh giá.
Trầm cảm nhẹ:
- Bài test trầm cảm Beck: 14 – 19
- Thang trầm cảm PHQ-9: 10 – 14
- Thang trầm cảm DASS 21: 15 – 18
Trầm cảm vừa:
- Bài test trầm cảm Beck: 20 – 29
- Thang trầm cảm PHQ-9: 15 – 19
- Thang trầm cảm DASS 21: 19 – 25
Trầm cảm nặng:
- Bài test trầm cảm Beck: >30
- Thang trầm cảm PHQ-9: >19
- Thang trầm cảm DASS 21: 26 – 33
Làm bài test trầm cảm nhanh tại Viện Tâm lý SunnyCare
Viện Tâm lý SunnyCare là tổ chức hàng đầu tại Việt Nam tham gia Nhà tham vấn toàn cầu WPO mang lại dịch vụ tham vấn và tâm lý trị liệu chuyên sâu. Viện tự hào cung cấp dịch vụ tham vấn chuyên nghiệp với chi phí hợp lý nhất hướng dẫn trong nhiều lĩnh vực đặc biệt khi tư vấn các bài test trầm cảm.
Viện SunnyCare thường xuyên tổ chức bài viết và talk show về các chủ đề tâm lý hàng ngày, hợp tác với các đơn vị báo chí uy tín như Vnexpress, Elle, Đài tiếng nói nhân dân TPHCM, Đài truyền hình quốc hội Việt Nam.
Khi chọn SunnyCare làm các bài test trầm cảm người bệnh sẽ:
- Được tham vấn tâm lý mọi lĩnh vực
- Nhận tư vấn 24/7
Viện cung cấp đa dạng hình thức tham vấn bao gồm trực tiếp tại văn phòng SunnyCare, tham vấn qua cuộc gọi có hình ảnh – video call và thậm chí tham vấn tại nhà qua thẻ điện thoại.
Ngôn ngữ tham vấn đa dạng bằng Tiếng Anh, Tiếng Việt và Tiếng Ukraina.
Viện cam kết bảo mật tuyệt đối với dịch vụ tham vấn chuyên nghiệp của mình, với đội ngũ chuyên gia có bằng cấp, chứng chỉ hành nghề và được giám sát nghiêm ngặt.
Phí tham vấn trầm cảm chỉ với:
- Chuyên gia tiêu chuẩn: 720.000 VND – 900.000 VND/phiên 60 phút.
- Chuyên gia cao cấp: 1.800.000 VND/phiên 60 phút.
- Tham vấn bằng ngôn ngữ quốc tế: 1.800.000 VND – 2.400.000 VND/phiên 60 phút.
SunnyCare tuân thủ nguyên tắc hành nghề và cam kết đem lại trải nghiệm tham vấn trị liệu chất lượng nhất giúp người bệnh đạt được cảm giác bình an với quy trình hỗ trợ khoa học và chuyên nghiệp nhất.
Nếu nhận thấy có các dấu hiệu của trầm cảm thì trước tiên cần làm bài test tâm lý trầm cảm và sau đó đề nghị tìm tư vấn từ bác sĩ của Docosan để đảm bảo can thiệp nhanh chóng và hiệu quả.
- https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/depression
- https://www.nimh.nih.gov/health/topics/depression
- https://medlineplus.gov/lab-tests/depression-screening/
- https://www.psycom.net/depression-test
- https://www.ismanet.org/doctoryourspirit/pdfs/Beck-Depression-Inventory-BDI.pdf
- https://strokengine.ca/en/assessments/beck-depression-inventory-bdi-bdi-ii/
- https://novopsych.com.au/assessments/depression/depression-anxiety-stress-scales-short-form-dass-21/
- https://www.mdcalc.com/calc/1725/phq9-patient-health-questionnaire9
