Bài viết được tham khảo từ Thạc sĩ, Bác sĩ khoa Thần Kinh Phạm Quỳnh Nga và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị trên Docosan.com
Liệt nửa người là một bệnh lý liên quan đến chuyên khoa thần kinh, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt hằng ngày của người bệnh. Vậy liệt nửa người là gì ? Nguyên nhân và triệu chứng ra sao ? Phương pháp điều trị như thế nào ? Hãy theo dõi bài viết phía bên dưới.
Tóm tắt nội dung
Liệt nửa người là gì ?
Liệt nửa người là tình trạng do tổn thương não hoặc tổn thương tủy sống gây ra, dẫn đến liệt một bên cơ thể. Người bệnh sẽ cảm thấy yếu, gặp các vấn đề về kiểm soát cơ và cứng cơ. Mức độ của các triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào vị trí và mức độ tổn thương.
Nếu liệt nửa người khởi phát trước khi sinh, trong khi sinh hoặc trong vòng 2 năm đầu đời, thì đó được gọi là liệt nửa người bẩm sinh. Nếu chứng liệt nửa người phát triển sau này trong cuộc đời, nó được gọi là chứng liệt nửa người mắc phải.
Nguyên nhân gây nên tình trạng liệt nửa người
Nguyên nhân của liệt nửa người thường là bởi những lí do sau đây:
- Đột quỵ: đây là nguyên nhân hàng đầu của tình trạng liệt nửa người. Mức độ nghiêm trọng phụ thuộc vào tình trạng đột quỵ của người bệnh. Đột quỵ khi còn trong bụng mẹ là nguyên nhân phổ biến nhất gây liệt nửa người ở trẻ em.
- Nhiễm trùng não: Nhiễm trùng não có thể gây ra tổn thương vĩnh viễn cho vỏ não. Hầu hết các bệnh nhiễm trùng là do vi khuẩn gây ra, nhưng một số bệnh nhiễm trùng cũng có thể do vi rút hoặc nấm.
- Những chấn thương ở não: Những chấn thương do tai nạn có thể gây ra tổn thương não vĩnh viễn. Nếu chấn thương chỉ ảnh hưởng đến một bên não của người bệnh, chứng liệt nửa người có thể sẽ xuất hiện.
- Yếu tố di truyền: Một đột biến cực kỳ hiếm gặp. của gen ATP1A3 có thể gây ra tình trạng được gọi là liệt nửa người ở trẻ em. Nguyên nhân này sẽ làm xuất hiện tình trạng liệt tạm thời.
- Khối u trong não: Các khối u não có thể dẫn đến một loạt các vấn đề về thể chất bao gồm liệt nửa người. Các triệu chứng của liệt có thể trở nên tồi tệ hơn khi khối u phát triển.
Triệu chứng của liệt nửa người
Liệt nửa người có thể ảnh hưởng đến bên trái hoặc bên phải của cơ thẻ người bệnh. Người ta gọi đó là liệt nửa người trái hoặc liệt nửa người phải.
Các triệu chứng của liệt nửa người có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của người bệnh. Một số triệu chứng thông thường của liệt nửa người là:
- Cơ bị cứng và yếu ở một bên cơ thể
- Kỹ năng vận động trở nên kém đi
- Đi lại khó khăn
- Các hoạt động thường nhật như cầm, nắm cũng gặp khó khăn
Trẻ bị liệt nửa người cũng có thể mất nhiều thời gian phát triển hơn so với các bạn cùng lứa tuổi. Trẻ cũng có thể chỉ sử dụng một tay khi chơi hoặc trong các hoạt động thường ngày.
Một số triệu chứng của liệt nửa người gây ra bởi những tổn thương ở não có thể kể đến bao gồm:
- Gặp vấn đề về trí nhớ
- Khó tập trung
- Thay đổi hành vi đột ngột
- Lên cơn co giật
Chẩn đoán tình trạng liệt nửa người
Để chẩn đoán tình trạng liệt nửa người, các bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh và khám lâm sàng để kiểm tra tình trạng cơ của người bệnh. Bên cạnh đó, các bác sĩ cũng sẽ tiến hành một vài thủ thuật để đưa ra kết quả chính xác hơn cho người bệnh.
- Xét nghiệm máu
- Chụp CT não bộ
- Chụp MRI não bộ
- Tiền hành đo điện não đồ
Hướng dẫn điều trị
Tùy vào cơ địa và tình trạng của người bệnh, các bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị liệt nửa người thích hợp. Hiện nay, các bác sĩ vẫn chưa thể tìm ra cách điều trị dứt điểm, các phương pháp điều trị chỉ có thể giảm bớt các triệu chứng của bệnh.
Điều trị liệt nửa người bằng phương pháp tập vật lí trị liệu
Phương pháp tập vật lý trị liệu sẽ giúp cho người bệnh lấy lại khả năng cân bằng và cải thiện khả năng phối hợp vận động. Các bác sĩ cũng sẽ giúp bệnh nhân kéo giãn các cơ bị căng và co cứng.
Điều trị liệt nửa người bằng phương pháp cưỡng bức vận động bên liệt cải biên
Phương pháp này sẽ giúp các bác sĩ can thiệp để cải thiện chức năng và khả năng vận động ở chi bị ảnh hưởng nhiều hơn do liệt nửa người gây ra.
Biện pháp này được xem như là phương pháp thay thế khi các bài tập vật lý trị liệu không có tác dụng.
Sử dụng thiết bị hỗ trợ trong điều trị liệt nửa người
Một số nhà bác sĩ trị liệu có thể khuyến nghị người bệnh nên sử dụng nẹp, gậy, xe lăn hoặc xe tập đi. Việc sử dụng thiết bị hỗ trợ có thể giúp cải thiện khả năng kiểm soát cơ bắp và khả năng vận động.
Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ để tìm thiết bị nào phù hợp nhất với cho mình.
Phương pháp kích thích điện
Các bác sĩ có thể giúp kích thích vận động cơ bắp bằng cách sử dụng miếng đệm điện. Luồng điện cho phép các cơ mà người bệnh không thể cử động co lại một cách có ý thức. Kích thích điện nhằm mục đích giảm sự mất cân bằng ở bên bị ảnh hưởng của não và cải thiện độ dẻo dai của não
Chú ý: những phương pháp điều trị trên chỉ mang tính chất tham khảo, tùy thuộc vào cơ địa và tình trạng bệnh mà các bác sĩ sẽ dụng phương pháp phù hợp nhất đối với người bệnh.
Kết luận
Người bệnh sẽ phải chung sống với tình trạng liệt nửa người trong một khoảng thời gian dài. Do đó, để giảm bớt các triệu chứng của bệnh, cần tìm đến các bác sĩ thần kinh gần nhất để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.
Bác sĩ có thể khám và điều trị
- Bác sĩ Chuyên khoa I Đặng Thế Ân, 24 năm kinh nghiệm, Quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh.
- Thạc sĩ, Bác sĩ Trần Thị Mai Thy, trên 13 năm kinh nghiệm, Quận Bình Tân, Thành phố Hồ Chí Minh.
- Thạc sĩ, Bác sĩ Phạm Quỳnh Nga, hơn 11 năm kinh nghiệm, Bình Tân, Thành phố Hồ Chí Minh.
Nguồn tham khảo: Healthline.com, Physiopedia.com
