Thận ứ nước (hydronephrosis) là căn bệnh ngày càng phổ biến hiện nay. Bệnh được chia ra thành nhiều cấp độ khác nhau từ 1 đến 4. Thận ứ nước độ 2 là một trong số đó. Ứ nước thận độ 2 có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, trong đó điển hình là do sỏi thận, đi kèm với đó bệnh thận ứ nước cấp độ 2 có thể gây ra do hiện tượng sinh lý hoặc do bẩm sinh trẻ có những bất thường về đường tiết niệu. Mời bạn đọc cùng Doctor có sẵn tìm hiểu về chủ đề thận ứ nước độ 2 thông qua bài viết sau đây.
Bài viết được tham khảo ý kiến chuyên môn của Bác sĩ Trần Diễm Hương
Tóm tắt nội dung
Thận ứ nước độ 2 là gì?
Trước khi tìm hiểu định nghĩa của thận ứ nước độ 2, chúng ta cần hiểu như thế nào là tình trạng thận ứ nước. Đây là vấn đề thường gặp phải hiện nay của đại đa số bệnh nhân nhập viện khoa Tiết niệu, do tình trạng nước tiểu ứ đọng quá mức trong thận, không thể đi xuống bàng quang để thoát ra ngoài khiến thận ngày càng phình to, sưng lên và tổn thương nặng nề nếu không điều trị kịp thời. Tình trạng ứ nước có thể xảy ra ở 1 hoặc cả 2 bên thận. Bất kể nguyên nhân nào gây cản trở không cho nước tiểu thoát ra ngoài đều gây thận ứ nước.
Thận bị ứ nước cấp độ 2 là tình trạng nước tiểu tắc nghẽn gây ra giãn nở bể thận ở mức độ vừa phải (10-15mm), bao gồm cả một vài đài thận. Tuy nhiên, bệnh có biểu hiện đau phần hông, háng và vùng liên sườn dai dẳng, thời gian và cường độ kéo dài khiến người bệnh khó chịu. Kèm theo đó là tình trạng đi tiểu liên tục với lượng nước tiểu nhiều gấp 1,5 đến 3 lần so với bình thường. Thận ứ nước cấp độ 2 tuy nặng hơn so với cấp độ 1 tuy nhiên theo dõi, điều trị và tiên lượng của hai mức độ này là tương tự nhau, tất cả chúng đều có khả năng tự khỏi mà không gây tổn thương thận.
Thận ứ nước độ 2 chưa ảnh hưởng đến chức năng thận và có thể hồi phục tốt nếu được can thiệp kịp thời. Bệnh có thể được điều trị bằng thuốc và một số thủ thuật nếu cần thiết chứ không cần đến sự can thiệp của phẫu thuật. Bệnh không gây tử vong tuy nhiên lại gây nhiều phiền toái, mệt mỏi cho người bệnh, ảnh hưởng đến sinh hoạt và công việc hằng ngày. Đồng thời nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng, khiến bệnh nhanh chóng chuyển sang giai đoạn 3 và 4 rất nguy hiểm, nặng nhất là gây suy thận.
Nguyên nhân thận ứ nước độ 2
Bệnh thận ứ nước độ 2 nói riêng và thận ứ nước nói chung có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân tùy thuộc vào độ tuổi và tình trạng, bệnh lý đi kèm mà bệnh nhân đang mắc phải:
- Đối với trẻ em: Bệnh thận ứ nước độ 2 có thể xảy ra do những dị tật đường tiết niệu bẩm sinh ngay từ khi trẻ đang được nuôi dưỡng trong bụng mẹ như tắc nghẽn hay hẹp chỗ nối bể thận – niệu quản hay chỗ nối niệu quản – bàng quang, niệu quản lạc chỗ, nang niệu quản, niệu quản khổng lồ, van niệu đạo sau. Nếu được phát hiện sớm có thể điều trị hoàn toàn, tránh những biến chứng nguy hiểm về sau đến sức khỏe của bé.
- Đối với người lớn: Ứ nước thận độ 2 ở người lớn có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau do quá trình tích tụ cũng như sinh hoạt không điều độ của họ như sỏi thận ứ nước cấp độ 2, bệnh lý thần kinh cơ ảnh hưởng bàng quang, khối u chèn ép xâm lấn vào đường tiết niệu, phì đại tiền liệt tuyến lành tính, mang thai (thai nhi chèn ép vào niệu quản), nang niệu quản. Trong đó thận ứ nước độ 2 có sỏi là nguyên nhân thường gặp nhất.
Xem thêm: Thận ứ nước khi mang thai
Các nguyên nhân gây thận ứ nước kể trên đều có thể gặp trên thực tế. Do đó để chẩn đoán nguyên nhân chính xác, bác sĩ thường chỉ định các cận lâm sàng hỗ trợ từ đó tìm ra lý do dẫn đến tình trạng ứ nước thận và điều trị chính xác vấn đề gây nên tình trạng này. Tùy vào tình trạng ứ nước, nguyên nhân và chức năng thận hiện tại mà bác sĩ có thể đề ra những phương pháp điều trị cụ thể.
Triệu chứng thận ứ nước độ 2
Biểu hiện của thận ứ nước độ 2 được xem là nhẹ và hầu như đều có thể cải thiện được nếu điều trị kịp thời. Những trường hợp nặng như thận ứ nước độ 3 và thận ứ nước độ 4 thường có biểu hiện rầm rộ hơn nhiều so với các mức độ trước đó. Một số biểu hiện của giãn thận độ 2 có thể gặp ở người bệnh như:
- Đi tiểu liên tục, lượng nước tiểu có thể nhiều hơn so với ngày thường từ 1,5 đến 3 lần.
- Đau liên tục, tăng dần, có thể âm ỉ suốt cả ngày, cơn đau thường khởi phát ở vùng mạng sườn hay vùng hông, lưng rồi lan xuống và ra sau. Người bị thận ứ nước mạn tính thường đau tức âm ỉ, thường xuyên vùng hông lưng hay hố lưng hoặc đôi khi không có biểu hiện đau đớn gì đáng kể.
- Rối loạn khả năng cô đặc nước tiểu (tiểu nhiều, tiểu đêm, có khi 3-4 lít/ngày) là triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân bị thận ứ nước đã dài ngày.
- Thường xuyên có cảm giác căng tức bàng quang, tiểu khó, tiểu buốt, cảm giác tiểu không hết. Tùy thuộc vào nguyên nhân gây nên tình trạng thận ứ nước độ 2, trong một số trường hợp có thể dẫn đến tiểu máu vi thể hay đại thể.
- Sốt
- Buồn nôn
- Nôn
- Một số trường hợp có thể kèm theo tăng huyết áp
Thận ứ nước độ 2 có nguy hiểm không?
Vậy thận ứ nước có nguy hiểm không? Bệnh thận ứ nước độ 2 thể hiện tình trạng ứ nước nặng hơn so với thận ứ nước độ 1 trên siêu âm, tuy nhiên vẫn chưa nguy hiểm đến tính mạng. Nhưng tình trạng này có thể trở nặng hơn nếu như không được chẩn đoán và điều trị kịp thời để giải áp thận, tránh những biến chứng nguy hiểm dẫn đến mất chức năng thận, viêm đài bể thận.
Bệnh nhân có thể khảo sát về hình thái của thận thông qua siêu âm khi gặp bất kỳ triệu chứng nào kể trên dù đột ngột hay mạn tính. Qua đó bác sĩ có thể chẩn đoán và đưa ra hướng xử trí hợp lý nhất.
Bệnh thận ứ nước độ 2 tuy không nguy hiểm nhưng khả năng tiến triển thành độ 3 và độ 4 là hoàn toàn có thể. Do đó người bệnh khi gặp những dấu hiệu và triệu chứng kể trên cần đến thăm khám bác sĩ để được thăm khám và chẩn đoán, từ đó đưa ra hướng điều trị phù hợp nhất.
Bài viết được tham khảo bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước.
- Thotakura R, Anjum F. Hydronephrosis And Hydroureter. [Updated 2022 Sep 26]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK563217/
- Onen A. Grading of Hydronephrosis: An Ongoing Challenge. Front Pediatr. 2020 Aug 27;8:458. doi: 10.3389/fped.2020.00458. PMID: 32984198; PMCID: PMC7481370.
- Mark L Zeidel, MDW Charles O’Neill, MD. Clinical manifestations and diagnosis of urinary tract obstruction (UTO) and hydronephrosis. Uptodate. Apr 2023 (Accessed on May 30th 2023)
