Tìm hiểu về các dấu hiệu nhận biết bệnh tiểu đường ở trẻ em, nguyên nhân gây bệnh, và biện pháp ngăn ngừa biến chứng hiệu quả.
Tóm tắt nội dung
Những dấu hiệu nhận biết bệnh tiểu đường ở trẻ em
Bệnh tiểu đường ở trẻ em ngày càng trở nên phổ biến, gây lo lắng cho nhiều gia đình. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu tiểu đường ở trẻ em và hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh là điều cực kỳ quan trọng để có biện pháp điều trị và ngăn ngừa kịp thời. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về tiểu đường type 1 và type 2 ở trẻ em, cùng với những biểu hiện và cách phòng ngừa biến chứng hiệu quả.
1. Tiểu đường ở trẻ em
Trẻ bị tiểu đường được chia làm hai loại chính là tiểu đường type 1 và tiểu đường type 2. Cả hai loại tiểu đường này đều có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, phần lớn bệnh nhi bị tiểu đường thuộc type 1.
Bệnh tiểu đường ở trẻ em
Tham khảo thêm: Bệnh tiểu đường: Nguyên nhân, triệu chứng và hướng điều trị
1.1 Bệnh tiểu đường type 1
Tiểu đường type 1, còn gọi là bệnh tiểu đường vị thành niên, xảy ra do tuyến tụy không sản xuất đủ insulin. Hệ quả là cơ thể không thể chuyển hóa đường (glucose) hiệu quả, dẫn đến lượng đường trong máu tăng cao. Glucose dư thừa không được sử dụng và bài tiết qua nước tiểu, gây ra các triệu chứng điển hình như:
- Đi tiểu nhiều: Trẻ đi tiểu thường xuyên, đặc biệt vào ban đêm, thậm chí đái dầm.
- Khát nước: Trẻ luôn cảm thấy khát và uống nhiều nước hơn bình thường.
- Thèm ăn: Trẻ ăn nhiều nhưng vẫn sụt cân không lý do.
- Mệt mỏi: Trẻ thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng.
- Mờ mắt: Lượng đường cao trong máu ảnh hưởng đến mắt, khiến trẻ nhìn mờ.
1.2 Bệnh tiểu đường type 2
Tiểu đường type 2, từng được gọi là bệnh tiểu đường khởi phát ở người lớn, nhưng hiện nay ngày càng phổ biến ở trẻ em do tỷ lệ béo phì gia tăng. Có 2 nguyên nhân chủ yếu gây bệnh như sau:
- Không tạo ra đủ insulin: Do tình trạng kháng insulin, cơ thể không thể sản xuất đủ insulin để đáp ứng nhu cầu.
- Không sử dụng insulin hiệu quả: Insulin do cơ thể sản xuất không hoạt động hiệu quả, dẫn đến lượng đường trong máu tăng cao.
Triệu chứng của tiểu đường type 2 ở trẻ em thường không rõ ràng, dễ bị bỏ qua như mờ mắt, nhiễm trùng da, nấm móng, mệt mỏi,…
2. Nguyên nhân gây tiểu đường ở trẻ em
Bệnh tiểu đường ở trẻ em là vấn đề sức khỏe đáng lo ngại, tuy nhiên nguyên nhân chính xác của căn bệnh này vẫn chưa được xác định rõ. Có thể nhận định tổng quan nguyễn nhân gây bệnh như sau:
Tiểu đường type 1:
- Di truyền: Yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng trong phát triển bệnh tiểu đường type 1. Nếu trong gia đình có người mắc bệnh, nguy cơ mắc bệnh của trẻ sẽ cao hơn.
- Virus tấn công: Một số giả thuyết cho rằng virus, đặc biệt là virus Coxsackie B, có thể xâm nhập và phá hủy tế bào beta trong tuyến tụy, dẫn đến thiếu hụt insulin và gây bệnh.
Tiểu đường type 2:
- Chế độ ăn uống không lành mạnh: Thực đơn nhiều thức ăn nhanh, đồ ngọt, nước ngọt,… khiến trẻ thừa cân, béo phì, là nguyên nhân chính dẫn đến tiểu đường type 2.
Chế độ ăn uống không lành mạnh là một trong những nguyên nhân gây bệnh tiểu đường
Tham khảo thêm: Trẻ em béo phì: 8 nguyên nhân béo phì mà cha mẹ cần nắm rõ
- Lối sống ít vận động: Thiếu hoạt động thể chất khiến cơ thể trẻ không sử dụng insulin hiệu quả, dẫn đến tình trạng kháng insulin và tăng nguy cơ mắc bệnh.
Tuy nhiên, việc xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh tiểu đường ở trẻ em cần được chẩn đoán bởi bác sĩ thông qua các xét nghiệm và đánh giá chuyên sâu.
3. Những biểu hiện tiểu đường ở trẻ em
Tiểu đường ở trẻ em, dù là type 1 hay type 2, đều có thể mang những biểu hiện âm thầm, khiến cha mẹ dễ dàng bỏ qua, dẫn đến hậu quả đáng tiếc. Dưới đây là các dấu hiệu cảnh báo của bệnh tiểu đường ở trẻ để ba mẹ có thể phát hiện và đưa ra biện pháp điều trị kịp thời.
3.1 Bệnh tiểu đường type 1
Bệnh tiểu đường type 1 có thể khởi phát ở mọi lứa tuổi, với hai giai đoạn cao điểm là từ 5-6 tuổi và từ 11-13 tuổi.
Dấu hiệu đầu tiên thường là tần suất và số lần đi tiểu tăng lên, đặc biệt rõ rệt vào ban đêm, có thể kèm theo tình trạng tái phát đái dầm ở trẻ em.
Các triệu chứng quan trọng khác cần lưu ý trong chẩn đoán bệnh tiểu đường bao gồm: trẻ thường xuyên than phiền vì khát nước và mệt mỏi, sụt cân, tăng cảm giác thèm ăn, có thể nhìn mờ, hơi thở có mùi trái cây, cảm thấy mệt mỏi và dễ cáu gắt.
Nhìn mờ
3.2 Bệnh tiểu đường type 2
Các dấu hiệu của tiểu đường type 2 ở trẻ em bao gồm: đi tiểu nhiều lần, đặc biệt vào ban đêm, cảm thấy khát nước thường xuyên, mệt mỏi, giảm cân không rõ nguyên nhân, ngứa ngáy quanh khu vực sinh dục, có khả năng nhiễm trùng nấm men, vết thương lành chậm hơn bình thường và thị lực mờ.
4. Biện pháp ngăn ngừa biến chứng tiểu đường ở trẻ em
Mặc dù tiểu đường type 1 không thể phòng ngừa hoàn toàn do nguyên nhân di truyền chiếm đa số, nhưng bệnh tiểu đường type 2 ở trẻ em hoàn toàn có thể được ngăn chặn bằng các biện pháp chủ động. Ba mẹ hãy bảo vệ sức khỏe cho thế hệ tương lai bằng cách:
Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học: Đảm bảo cung cấp đầy đủ 4 nhóm dưỡng chất thiết yếu cho sự phát triển của trẻ: chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất. Ưu tiên các thực phẩm như:
- Ngũ cốc nguyên hạt: Gạo lứt, yến mạch,…
- Rau xanh: Cải bó xôi, bông cải xanh,…
- Trái cây: Táo, cam, chuối,…
- Sữa và các sản phẩm từ sữa: Sữa chua, phô mai,…
- Protein nạc: Cá hồi, ức gà,…
- Hạn chế các thức ăn, đồ uống có đường như nước ngọt, bánh kẹo,… Thức ăn nhanh và các thực phẩm chế biến sẵn.
Vận động mỗi ngày: Khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động thể chất:
- Tập thể dục thể thao: Bơi lội, bóng đá, cầu lông,…
- Đi dạo, chạy bộ,…
- Vận động ngoài trời: Leo núi, đi dã ngoại,…
- Hạn chế thời gian sử dụng thiết bị điện tử và các hoạt động ít vận động như xem TV, chơi game,…
Nên cho trẻ vận động mỗi ngày
Tạo lối sống lành mạnh:
- Giữ cân nặng hợp lý: Theo dõi cân nặng của trẻ định kỳ để kịp thời điều chỉnh chế độ dinh dưỡng và vận động phù hợp.
- Ngủ đủ giấc: Đảm bảo trẻ ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày để cơ thể được nghỉ ngơi và phục hồi.
- Giảm căng thẳng: Giúp trẻ giải tỏa căng thẳng bằng các hoạt động vui chơi, thư giãn phù hợp.
Bằng cách cải thiện lối sống theo hướng tích cực mỗi ngày, bạn có thể chủ động ngăn ngừa bệnh tiểu đường ở trẻ em và giảm nguy cơ tiến triển các biến chứng nguy hiểm. Ngoài ra, việc tuân thủ các chỉ dẫn của bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng về lối sống, chế độ ăn uống, vận động và chăm sóc sức khỏe tinh thần là rất cần thiết.
Nhận biết sớm và quản lý tốt bệnh tiểu đường ở trẻ em là yếu tố then chốt để tránh những biến chứng nguy hiểm. Ba mẹ cần quan tâm đến các dấu hiệu tiểu đường ở trẻ em và thực hiện các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Hãy duy trì một lối sống lành mạnh và kiểm tra sức khỏe định kỳ để bảo vệ sức khỏe cho con em mình.
Để nhận biết, phòng ngừa bệnh tiểu đường type 2 cũng như hạn chế các biến chứng có thể xảy ra ở trẻ, bạn có thể tham gia chương trình “Thay đổi lối sống – phòng ngừa các bệnh mạn tính” của DiaB – hệ sinh thái cho người đái tháo đường hàng đầu Việt Nam.
Khi tham gia chương trình, bạn sẽ nhận được sự hỗ trợ từ các bác sĩ và chuyên gia hướng dẫn các liệu pháp dinh dưỡng, vận động khoa học, lành mạnh để phòng ngừa các bệnh mạn tính không lây phổ biến hiện nay, tiêu biểu là tiểu đường, cho cả bản thân và con của bạn. Đăng ký ngay hôm nay!
Nguồn tham khảo:
https://www.cdc.gov/diabetes/prevention-type-2/type-2-diabetes-in-kids.html
https://www.medicalnewstoday.com/articles/284974#diabetes-in-children
