Biến chứng tiểu đường ở chân là một tình trạng nguy hiểm, đặc biệt phổ biến ở những người mắc tiểu đường lâu năm. Hiện tượng này ngày càng gia tăng, trở thành nỗi lo của nhiều bệnh nhân. Vậy cần xử trí và phòng ngừa biến chứng này như thế nào? Hãy cùng tham khảo một số thông tin qua bài viết sau.
Tóm tắt nội dung
Nguyên nhân dẫn đến biến chứng tiểu đường ở chân
Lưu thông máu kém
Bệnh tiểu đường có thể gây tổn thương cho các mạch máu và tĩnh mạch trong cơ thể, làm giảm khả năng lưu thông máu đến các phần cơ thể, đặc biệt là ở các chi như chân. Điều này dẫn đến sự giảm đi của sự cung cấp dưỡng chất và oxy đến các tế bào da và mô xung quanh, gây ra các vấn đề như loét và viêm nhiễm.
Khi vết thương xảy ra, khả năng tự lành của cơ thể cũng bị suy giảm do thiếu máu, dẫn đến tình trạng vết thương không lành hoặc khó lành.
Tổn thương dây thần kinh (bệnh thần kinh ngoại vi)
Bệnh tiểu đường có thể gây tổn thương cho các dây thần kinh ngoại vi. Tổn thương này gây ra sự suy giảm hoặc mất cảm giác ở các vùng da và mô xung quanh, làm giảm khả năng phát hiện và phản ứng đối với vết thương và các dấu hiệu nhiễm trùng.
Tổn thương dây thần kinh cũng có thể làm giảm khả năng phản xạ của cơ thể đối với các dấu hiệu của vết thương, như đau hoặc kích thích, làm cho người mắc bệnh không nhận ra sự tổn thương hoặc không phản ứng đúng cách, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
Do mất cảm giác và giảm khả năng phản xạ, người mắc bệnh tiểu đường có tổn thương dây thần kinh có nguy cơ cao hơn bị viêm nhiễm ở các vùng da tổn thương.
Hệ miễn dịch suy yếu
Hệ miễn dịch suy yếu làm cho cơ thể trở nên dễ bị nhiễm trùng. Lượng đường trong máu ở mức cao trong thời gian dài làm cho máu trở nên “ngọt ngào”, là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn và nấm phát triển. Khi có tổn thương hoặc vết thương ở chân, vi khuẩn có thể dễ dàng xâm nhập vào da và gây ra các vấn đề nhiễm trùng như viêm nhiễm da và viêm nhiễm cơ.
Với hệ miễn dịch suy yếu, cơ thể trở nên khó khăn trong việc kiểm soát vi khuẩn và nhiễm trùng từ các vết thương. Điều này có thể dẫn đến sự phát triển của các biến chứng nghiêm trọng như viêm nhiễm đường huyết (sepsis) hoặc viêm nhiễm da nang lông (cellulitis), có thể đe dọa sức khỏe và thậm chí phải cắt chi.
Biểu hiện và triệu chứng của bàn chân tiểu đường
Các dấu hiệu ban đầu
- Đau và cảm giác khó chịu: Người mắc bệnh tiểu đường có thể trải qua cảm giác đau nhức hoặc khó chịu ở chân, đặc biệt là sau khi đứng lâu hoặc hoạt động nặng.
- Sưng và đỏ: Các vùng da ở chân có thể sưng lên và trở nên đỏ hoặc viêm nhiễm, đặc biệt là xung quanh các vết thương hoặc vùng da bị tổn thương.
- Vết thương khó lành: Vết thương trên chân có thể mất thời gian dài để lành lại hoặc không thể hồi phục do lưu thông máu kém và tổn thương dây thần kinh.
- Cảm giác nóng hoặc lạnh: Người mắc bệnh tiểu đường có thể cảm thấy cảm giác nóng hoặc lạnh không giải thích được ở chân do tổn thương dây thần kinh.
- Da khô, nứt nẻ: Thiếu độ ẩm làm cho da bàn chân bị khô, nứng nẻ
Các triệu chứng nghiêm trọng
- Nhiễm trùng, viêm loét sâu: Các loét có thể phát triển trên chân, đặc biệt là ở các vùng áp lực như gót chân hoặc đầu ngón chân. Những tổn thương này có thể trở nên nghiêm trọng và dễ nhiễm trùng.
- Sự thay đổi trong màu sắc và kết cấu của da: Da có các biến đổi màu sắc như xám, đen hoặc xanh, chảy mủ.
- Mất cảm giác hoàn toàn hoặc phần lớn ở bàn chân: Bệnh thần kinh ngoại do tiểu đường có thể làm mất cảm giác ở chân. Người bệnh có thể cảm thấy như là chân đang “ngủ” hoặc có vùng da mất cảm giác.
Tham khảo thêm: Tại sao vết thương ở người tiểu đường lại lâu lành hơn bình thường?
Hậu quả nguy hiểm của bàn chân tiểu đường
Bàn chân tiểu đường không chỉ gây ra sự không thoải mái và giảm chất lượng cuộc sống, mà còn có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm và đe dọa tính mạng.
Nguy cơ nhiễm trùng
Nhiễm trùng bàn chân tiểu đường là một tình trạng phức tạp và nguy hiểm mà người mắc bệnh tiểu đường có thể phải đối mặt. Đây là một tình trạng nhiễm trùng của da, cơ hoặc xương ở chân, thường xuất phát từ các vết thương hoặc tổn thương nhỏ.
Do tổn thương dễ tái phát và khả năng lành vết thương kém, cùng với sự lưu thông máu kém và tổn thương dây thần kinh ở người mắc tiểu đường, bàn chân tiểu đường trở nên dễ bị nhiễm trùng.
Các vấn đề này thường làm tăng nguy cơ phát triển các biến chứng nghiêm trọng như viêm nhiễm máu, các bệnh về da hoặc thậm chí là phải cắt cụt chân. Điều quan trọng là phát hiện và điều trị các nhiễm trùng này kịp thời để ngăn ngừa những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe của bệnh nhân.
Nguy cơ cắt cụt chi
Loét bàn chân do đái tháo đường có thể lành lại sau một vài tuần hoặc một vài tháng nếu được chăm sóc đúng cách, tuy nhiên, việc cắt cụt chi sẽ được áp dụng để ngăn ngừa nhiễm trùng hoặc tử vong khi tình hình trở nặng.
Các bác sĩ sẽ thực hiện việc loại bỏ các tổ chức cơ hoặc xương bị hoại tử và nhiễm mủ thối, đồng thời cố gắng bảo tồn tối đa các tổ chức lành. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, có thể cần phải cắt cụt ngón chân, bàn chân hoặc ngang cẳng chân.
Sau phẫu thuật, bệnh nhân sẽ cần nằm viện từ 1-2 tuần để được theo dõi kỹ lưỡng, và quá trình điều trị để vết thương lành hẳn, bao gồm chăm sóc tại chỗ và sử dụng kháng sinh, có thể kéo dài từ 4 đến 8 tuần.
Ngay cả sau khi bị cắt cụt chân thì các bệnh nhân vẫn cần điều trị tích cực, kiểm soát tốt đường huyết và thực hiện tốt các biện pháp bảo vệ chân vì các nghiên cứu cho thấy những người này rất dễ bị cắt cụt chân lần nữa do họ có nhiều nguy cơ cao hơn so với những bệnh nhân khác.
Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống
Những vết thương mãi không lành khiến người bệnh thường xuyên phải đối mặt với cảm giác đau đớn, khó chịu và lo lắng về tình trạng sức khỏe của mình. Điều này dễ dẫn đến stress, lo âu và trầm cảm, làm giảm đi chất lượng cuộc sống hàng ngày.
Việc phải liên tục chăm sóc vết thương và lo ngại về nguy cơ nhiễm trùng có thể làm giảm khả năng tham gia các hoạt động xã hội và công việc, khiến người bệnh cảm thấy bị cô lập và tự ti.
Hơn nữa, chi phí y tế gia tăng do điều trị vết thương lâu lành cũng tạo thêm áp lực tài chính, góp phần làm tăng thêm gánh nặng tâm lý.
Phòng ngừa và chăm sóc bàn chân tiểu đường
Kiểm soát đường huyết
Để phòng ngừa và chăm sóc bàn chân tiểu đường, việc kiểm soát đường huyết là một điểm chính quan trọng. Điều này bao gồm duy trì mức đường huyết trong khoảng ổn định thông qua việc tuân thủ chính xác kế hoạch điều trị của bác sĩ, bao gồm việc kiểm soát lượng đường trong khẩu phần ăn uống và tập luyện thể dục đều đặn.
Tham khảo thêm: 4 sai lầm phổ biến trong kiểm soát đường huyết
Chăm sóc bàn chân hàng ngày
Chăm sóc bàn chân hàng ngày là một phần quan trọng của việc ngăn ngừa vấn đề phát triển. Điều này bao gồm việc kiểm tra và làm sạch cẩn thận các vết thương, vết rạn nứt hoặc dấu hiệu tổn thương khác trên bàn chân, đặc biệt là ở các điểm tiếp xúc với giày dép. Việc chăm sóc da bàn chân bằng cách sử dụng kem dưỡng da đặc biệt hoặc lotion cũng là một phần quan trọng của chăm sóc hàng ngày.
Chọn giày dép phù hợp khi bị bệnh tiểu đường
Việc chọn giày dép phù hợp cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa bàn chân tiểu đường. Giày phải phù hợp với kích thước và hình dáng của bàn chân, không quá chật hoặc quá rộng. Chất liệu của giày cũng cần được xem xét để đảm bảo độ thoáng khí và sự thoải mái cho bàn chân.
Tham khảo ý kiến bác sĩ định kỳ
Tham khảo ý kiến của bác sĩ định kỳ là quan trọng để theo dõi sức khỏe chân và phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu bất thường nào. Bác sĩ có thể cung cấp hướng dẫn cụ thể và đề xuất các biện pháp phòng ngừa và chăm sóc phù hợp dựa trên tình trạng sức khỏe và nhu cầu riêng của mỗi người.
Đái tháo đường có thể dẫn đến những biến chứng cực kỳ nguy hiểm. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát được bằng cách thay đổi lối sống mỗi ngày? Hãy để Chương trình Thay Đổi Lối Sống của DiaB đồng hành cùng bạn trên hành trình chăm sóc sức khỏe chủ động!
Tham gia chương trình, bạn sẽ được hỗ trợ xây dựng và duy trì 5 thói quen vàng: bổ sung chất xơ, tăng cường vận động, quản lý căng thẳng, ngủ ngon và kiểm soát cân nặng. Những thay đổi nhỏ này mang đến hiệu quả lớn, giúp bạn ổn định đường huyết và ngăn ngừa nguy cơ mắc đái tháo đường tuýp 2 một cách hiệu quả.
Tham gia chương trình Thay Đổi Lối Sống của DiaB, bạn có cơ hội:
- Giảm 1.2% HbA1c: Kiểm soát đường huyết tốt hơn, giảm nguy cơ biến chứng.
- Giảm 3-5% cân nặng: Vóc dáng thon gọn, cơ thể khỏe mạnh hơn.
Đặc biệt, bạn sẽ được đồng hành cùng đội ngũ bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng và vận động giàu kinh nghiệm trong suốt chương trình.
Nhanh tay đăng ký tham gia NGAY TẠI ĐÂY!
Lời kết
Với sự chú ý và quan tâm đúng mực, chúng ta có thể tạo ra một tương lai mà bàn chân tiểu đường không còn là nguy hiểm đối với sức khỏe, mà trở thành một phần bình thường và khỏe mạnh của cuộc sống hàng ngày.
