Hiện nay, viêm tụy cấp là bệnh lý có số ca mắc ngày càng tăng. Ước tính tần suất mắc mới vào khoảng 25 – 75 trường hợp/100.000 dân/năm. Tỷ lệ bệnh nặng chiếm cao nhất có thể lên đến 30%. Triệu chứng của viêm tụy cấp rất đa dạng, có thể từ nhẹ ít biểu hiện đến nặng đe dọa tính mạng, thậm chí tử vong. Việc tìm hiểu bệnh lý này sẽ giúp bạn có kiến thức và cảnh giác trước những dấu hiệu gợi ý để đến bác sĩ kịp thời.
Tóm tắt nội dung
Triệu chứng của viêm tụy cấp
Nguyên nhân phổ biến nhất của viêm tụy cấp là sỏi túi mật và nghiện rượu. Sỏi đi qua ống mật chủ sau đó vào ruột non. Tại lối vào của ruột non, ống tụy chính nối hoặc nằm ngay cạnh ống mật chủ. Người ta thấy rằng, sỏi dễ bị mắc kẹt trong ống mật chủ làm ảnh hưởng đến ống tụy chính, gây tắc nghẽn dòng chảy bình thường của dịch tụy và dẫn đến tổn thương tuyến tụy. Một cách khác mà sỏi có thể gây ra viêm tụy là gây ra dòng chảy ngược của mật vào ống tụy, dẫn đến tổn thương tụy. Còn theo khảo sát đối với người nghiện rượu, 1/3 đối tượng này mắc bệnh viêm tụy cấp. Tìm hiểu thêm tại Viêm tụy cấp là gì? Những thông tin cần biết:
- Hầu hết các bệnh nhân bị viêm tụy cấp đều khởi phát cấp tính với những cơn đau bụng vùng thượng vị (vùng chấn thủy) dai dẳng, dữ dội. Đau có thể lan ra sau lưng và đau tăng hơn khi ăn no. Ở một số bệnh nhân, cơn đau có thể ở một phần tư bụng trên phải hoặc số hiếm khu trú ở bên trái.
- 90% bệnh nhân viêm tụy cấp có buồn nôn và nôn kèm theo, kéo dài trong vài giờ. Khó thở cũng có thể gặp do các biến chứng theo sau tình trạng viêm tụy.
- Ngoài ra bệnh nhân có thể có sốt, mạch nhanh, tụt huyết áp, chướng bụng, bí trung đại tiện…
Chẩn đoán viêm tụy cấp như thế nào?
Khi một bệnh nhân nhập viện với triệu chứng đau vùng thượng vị khởi phát đột ngột, dai dẳng, dữ dội, đau khi sờ, chẩn đoán viêm tụy cấp cần được quan tâm xem xét.
Để xác định chẩn đoán viêm tụy cấp. Bệnh nhân cần có đủ ít nhất 2 trên 3 tiêu chuẩn sau:
- Triệu chứng đau bụng gợi ý viêm tụy cấp: đau bụng vùng thượng vị, khởi phát đột ngột, dữ dội và thường lan ra sau lưng.
- Tăng nồng độ enzyme lipase hoặc amylase huyết thanh tăng lên gấp ba lần so với bình thường.
- Hình ảnh đặc trưng của viêm tụy cấp trên CT, MRI hay siêu âm ổ bụng
Điều trị viêm tụy cấp
Quy trình điều trị viêm tụy cấp đòi hỏi sự phối hợp song song của nhiều thành phần bao gồm:
- Bù dịch: đây là một trong những liệu pháp điều trị chính trong viêm tụy cấp, đặc biệt quan trọng trong 24 giờ đầu. Viêm tụy có liên quan đến tình trạng phù và viêm, việc bổ sung đầy đủ dịch theo đường tĩnh mạch giúp ngăn ngừa mất nước và đảm bảo rằng các cơ quan còn lại của cơ thể nhận được đủ lưu lượng máu để hỗ trợ quá trình chữa bệnh.
- Hỗ trợ dinh dưỡng: trong bệnh viêm tụy, bệnh nhân cần phải ngưng ăn uống bằng phương pháp thông thường trong từ 24 – 48 giờ. Sau khoảng thời gian này, hỗ trợ dinh dưỡng cho bệnh nhân cần được quan tâm. Thông thường sau 48 giờ, bệnh nhân có thể tự ăn uống được hoặc nếu không có thể sử dụng ống thông mũi dạ dày. so với cung cấp dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch, những phương pháp này an toàn hơn.
- Kiểm soát cơn đau: trong viêm tụy cấp, các thuốc giảm đau thông thường ít khi được sử dụng. Trong khi đó thuốc giảm đau đường tĩnh mạch tác động tại trung ương được ưa chuộng hơn.
Trong 48 đến 72 giờ đầu điều trị, bệnh nhân sẽ cần được theo dõi để tránh bệnh tình diễn tiến nặng hơn. Huyết áp, mạch, độ bão hòa oxy và lượng nước tiểu là những chỉ số cần được theo dõi thường xuyên. Bệnh nhân cũng cần được thăm khám lại mỗi 4 đến 8 giờ. Ngoài ra, một số xét nghiệm cần thiết khác sẽ được chỉ định phù hợp với tình hình bệnh.
Bên cạnh việc hỗ trợ cải thiện triệu chứng, bác sĩ có thể sử dụng phương pháp điều trị can thiệp giải quyết nguyên nhân bằng cách phẫu thuật lấy sỏi, lấy giun… hay cắt cơ vòng, đặt stent, đặt bóng thông qua công cụ nội soi mật tụy ngược dòng.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Viêm tụy cấp là bệnh có diễn tiến phức tạp. Nếu bạn xuất hiện các triệu chứng nêu trên, đặc biệt là tình trạng đau bụng dữ dội, liên tục không giảm dù ở bất kỳ tư thế nào, hãy đến bác sĩ ngay lập tức để được kiểm tra trong thời gian sớm nhất.
Bài viết trên đây mong rằng đã gửi đến các bạn những thông tin thật sự hữu ích về bệnh lý viêm tụy cấp.
Tóm lại, viêm tụy cấp là bệnh lý nguy hiểm, có khả năng tử vong nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Bệnh được đặc trưng bởi nhiều triệu chứng mà trong đó, đau bụng liên tục và dữ dội là quan trọng nhất. Nếu bạn gặp phải những triệu chứng, dấu hiệu đã được trình bày ở trên, hãy nhanh tay liên hệ với Docosan.com, đội ngũ bác sĩ chúng tôi sẽ đưa đến bạn những tư vấn và điều trị kịp thời.
Cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc và tìm hiểu bệnh viêm tụy cấp cùng Docosan. Chúng tôi rất vinh hạnh chào đón và nhận được sự tín nhiệm từ các bạn.
Bài viết được tham khảo bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn tại Docosan để điều trị.
- Một số điều cần biết về Bệnh viêm tuỵ cấp – Bệnh viện 108
