Polyp là gì? 10 bệnh Polyp - Nguyên nhân, triệu chứng

Ngày cập nhật: 04/09/24

Tác giả: Đội ngũ biên tập Docosan

Khái niệm polyp là một chủ đề đang được rất nhiều người hiện nay quan tâm đến. Polyp là một thuật ngữ chung cho những khối u nhỏ xuất hiện ở nhiều cơ quan trong cơ thể và thường không có triệu chứng rõ ràng. Vậy polyp là gì và tại sao việc hiểu rõ về nó lại quan trọng đối với sức khỏe của chúng ta? Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về khái niệm này và các ảnh hưởng của nó đối với cơ thể.

Tóm tắt nội dung

1 Polyp là gì?
2 Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ gây ra polyp
3 Polyp có nguy hiểm không?
4 Các loại Polyp phổ biến hiện nay
5 Polyp có phải là ung thư không?
6 Các phương pháp xét nghiệm chẩn đoán
7 Các phương pháp điều trị polyp hiệu quả
8 Các biện pháp phòng ngừa polyp
9 Khi nào cần gặp bác sĩ?
- 9.1 Các dấu hiệu bất thường
- 9.2 Các bệnh viện chuyên khoa uy tín
10 Một số câu hỏi liên quan

Polyp là gì?

Polyp là một khối tế bào tăng sinh bất thường xuất hiện trên bề mặt của cơ quan hoặc cấu trúc trong cơ thể, thường là màng nhầy. Polyp có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau từ tai, mũi xuống dạ dày, tử cung và đại tràng. Mặc dù hầu hết các polyp là lành tính và không gây hại nhưng một số có thể có nguy cơ phát triển thành ung thư nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ gây ra polyp

Các yếu tố gây ra polyp có thể rất đa dạng và không phải lúc nào cũng dễ xác định. Dưới đây là một số nguyên nhân chính:

Viêm nhiễm: Viêm mạn tính chẳng hạn như viêm đại tràng hoặc viêm xoang, có thể làm tổn thương niêm mạc và kích thích sự hình thành polyp.
Dị vật: Sự hiện diện của vật thể lạ trong cơ thể có thể gây ra phản ứng viêm hoặc kích thích các tế bào tại vị trí tiếp xúc và dẫn đến hình thành polyp.
Đột biến gen: Những thay đổi về di truyền hoặc đột biến gen trong các tế bào có thể làm thay đổi cách phân chia tế bào và phát triển dẫn đến hình thành polyp.
Di truyền: Tiền sử gia đình và các hội chứng di truyền có thể làm tăng nguy cơ phát triển polyp. Những người có người thân bị polyp hoặc ung thư liên quan đến polyp có nguy cơ cao hơn.
Mức estrogen cao: Estrogen dư thừa có thể kích thích sự phát triển của các tế bào tại niêm mạc góp phần vào sự hình thành polyp, đặc biệt là ở các cơ quan như tử cung và vú.
Tiền sử bệnh lý liên quan: Các bệnh lý như viêm ruột (bệnh Crohn hoặc viêm loét đại tràng) hoặc xơ nang có thể tạo điều kiện cho sự xuất hiện của polyp. Các bệnh lý này có thể làm tổn thương niêm mạc và dẫn đến sự hình thành polyp.
Chấn thương hoặc kích thích: Chấn thương hoặc tiếp xúc kéo dài với hóa chất đặc biệt ở các vùng như họng và mũi có thể gây ra phản ứng viêm và hình thành polyp.

Ngoài những nguyên nhân đã nêu, một số polyp có thể xuất hiện mà không có nguyên nhân rõ ràng hoặc được xác định.

Đột biến gen trong các tế bào có thể dẫn đến hình thành polyp

Polyp có nguy hiểm không?

Polyp có thể không gây nguy hiểm và thường lành tính nhưng một số loại polyp có nguy cơ biến chứng thành ung thư nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Sự phát triển của polyp có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng tùy thuộc vào vị trí và loại của chúng. Việc theo dõi và kiểm tra định kỳ rất cần thiết để đảm bảo chúng không gây ra các rủi ro nghiêm trọng về sức khỏe.

Các loại Polyp phổ biến hiện nay

Polyp ống tai

Polyp ống tai là các khối u nhỏ hình thành trong ống tai thường do viêm nhiễm hoặc kích ứng kéo dài. Triệu chứng có thể bao gồm ngứa, đau hoặc cảm giác tắc nghẽn trong tai cùng với tiết dịch hoặc chảy mủ từ ống tai. Nếu không được điều trị, polyp có thể gây ra vấn đề về thính lực.

Polyp cổ tử cung

Polyp cổ tử cung là các khối u nhỏ lành tính hình thành trên bề mặt cổ tử cung. Dấu hiệu nhận biết bao gồm ra máu bất thường ngoài chu kỳ kinh nguyệt hoặc sau quan hệ tình dục, dịch âm đạo có màu sắc lạ hoặc mùi hôi, đau hoặc khó chịu ở vùng bụng dưới và cảm giác khó chịu hoặc đau khi quan hệ tình dục.

Polyp đại tràng

Polyp đại tràng hay còn được gọi là polyp hậu môn, là các khối u nhỏ lành tính hình thành trong niêm mạc đại tràng hoặc trực tràng. Dấu hiệu nhận biết bao gồm chảy máu từ trực tràng hoặc có máu trong phân, đau bụng hoặc cảm giác khó chịu ở bụng và thay đổi trong thói quen đi tiêu như tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài.

Polyp mũi

Polyp mũi là các khối u nhỏ lành tính phát triển trong niêm mạc mũi và có thể được nhận diện qua các dấu hiệu như nghẹt mũi, chảy nước mũi liên tục hoặc dịch nhầy, cảm giác đau nhức mũi và mặt cùng với giảm hoặc mất khả năng ngửi.

Polyp họng

Polyp họng là các khối u nhỏ phát triển trong họng, thường do căng thẳng dây thanh quá mức hoặc trào ngược axit. Triệu chứng có thể bao gồm khàn tiếng, đau họng hoặc cảm giác có vật lạ trong họng. Polyp họng có thể gây khó khăn khi nuốt hoặc nói.

Polyp nội mạc tử cung (tử cung)

Polyp nội mạc tử cung là các khối u nhỏ phát triển trong lớp niêm mạc tử cung. Triệu chứng có thể bao gồm chảy máu bất thường giữa các chu kỳ kinh nguyệt, ra nhiều máu trong kỳ kinh nguyệt hoặc đau bụng dưới. Đôi khi, polyp nội mạc tử cung có thể không có triệu chứng.

Polyp bàng quang

Polyp bàng quang là các khối u nhỏ phát triển trong niêm mạc bàng quang. Triệu chứng có thể bao gồm tiểu ra máu, đau khi tiểu hoặc cảm giác thường xuyên phải đi tiểu. Polyp bàng quang thường được phát hiện qua nội soi bàng quang.

Polyp dạ dày

Polyp dạ dày là các khối u nhỏ phát triển trên niêm mạc dạ dày. Triệu chứng có thể bao gồm đau dạ dày, buồn nôn hoặc nôn. Một số polyp dạ dày không có triệu chứng rõ ràng và thường được phát hiện qua nội soi dạ dày.

Polyp túi mật

Polyp túi mật là các khối u nhỏ chủ yếu lành tính hình thành trong lớp niêm mạc của túi mật. Các dấu hiệu có thể bao gồm đau ở vùng bụng phía trên bên phải, cảm giác đầy bụng hoặc khó tiêu và đôi khi có thể đi kèm với cảm giác buồn nôn hoặc nôn.

Polyp có phải là ung thư không?

Polyp không phải là ung thư nếu được chẩn đoán là các khối u lành tính nhưng chúng có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư. Hầu hết các polyp đều lành tính và không gây hại nhưng một số có thể phát triển thành ung thư theo thời gian. Do đó, bác sĩ thường khuyên nên theo dõi và loại bỏ polyp nếu có thể khi phát hiện polyp để giảm nguy cơ này. Để xác định chính xác liệu polyp đó là lành tính hay ác tính cần thực hiện sinh thiết mẫu mô và làm giải phẫu bệnh để chẩn đoán.

Các phương pháp xét nghiệm chẩn đoán

Để chẩn đoán polyp, bác sĩ sẽ thực hiện một loạt các bước khám và xét nghiệm nhằm xác định sự có polyp hay không, kích thước và tính chất của polyp như thế nào. Quy trình chẩn đoán thường bao gồm các bước sau:

Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng bạn đang gặp phải cũng như tiền sử bệnh và yếu tố nguy cơ liên quan và thăm khám để đánh giá khối polyp.
Cận lâm sàng hình ảnh học: Bạn có thể sẽ được chỉ định làm siêu âm, X-quang, CT-Scans hoặc nội soi… để khảo sát có sự hiện diện của các khối u bất thường trên cơ thể hay không. Tùy vào mục đích chẩn đoán mà bác sĩ sẽ chỉ định từng loại xét nghiệm khác nhau.
Sinh thiết: Nếu bác sĩ phát hiện polyp, họ có thể lấy một mẫu mô từ polyp để gửi đến phòng xét nghiệm. Mẫu mô sẽ được phân tích dưới kính hiển vi để xác định liệu polyp có phải là ung thư hay không.

Sinh thiết sẽ lấy một mẫu mô từ polyp để gửi đến phòng xét nghiệm phân tích

Các phương pháp điều trị polyp hiệu quả

Điều trị polyp có thể khác nhau rất nhiều tùy thuộc vào loại polyp và vị trí của polyp. Một số polyp không cần điều trị vì chúng có thể không gây hại. Ví dụ, polyp họng thường sẽ tự biến mất với việc nghỉ ngơi và liệu pháp giọng nói. Nhưng đôi khi, bác sĩ có thể loại bỏ polyp bằng phẫu thuật như một biện pháp phòng ngừa để ngăn ngừa khả năng phát triển thành ung thư trong tương lai.

Đối với các polyp đại tràng, bác sĩ sẽ loại bỏ chúng trong quá trình nội soi đại tràng vì không thể xác định chỉ bằng mắt thường liệu các polyp có thể là ung thư hay không. Đối với các polyp liên quan đến hormone như polyp cổ tử cung và tử cung, bác sĩ có thể kê thuốc như progestin và hormone giải phóng gonadotropin để thúc đẩy cơ thể sản xuất nhiều hormone hơn nhằm làm thu nhỏ hoặc giảm polyp.

Các biện pháp phòng ngừa polyp

Để giảm nguy cơ hình thành polyp và phát triển thành ung thư, bạn có thể thực hiện một số biện pháp phòng ngừa sau:

Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều trái cây, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt và giảm tiêu thụ thực phẩm nhiều mỡ bão hòa và thực phẩm chế biến sẵn
Tập thể dục thường xuyên: Thực hiện hoạt động thể chất ít nhất 30 phút mỗi ngày giúp duy trì cân nặng hợp lý và giảm nguy cơ hình thành polyp.
Hạn chế rượu bia và thuốc lá: Tránh hoặc giảm thiểu tiêu thụ rượu và không hút thuốc lá vì các yếu tố này có thể làm tăng nguy cơ hình thành polyp và ung thư.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Thực hiện các xét nghiệm và sàng lọc định kỳ như nội soi đại tràng để phát hiện polyp sớm và loại bỏ chúng trước khi phát triển thành ung thư.
Theo dõi các yếu tố nguy cơ cá nhân: Nếu có tiền sử gia đình mắc ung thư hoặc các bệnh lý di truyền liên quan, hãy thảo luận với bác sĩ về việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa và xét nghiệm sớm.

Thực hiện các xét nghiệm và sàng lọc định kỳ

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Các dấu hiệu bất thường

Dưới đây là các tình huống bạn nên đi khám bác sĩ để kiểm tra các loại polyp:

Polyp ống tai: Khi bạn cảm thấy ngứa hoặc đau trong tai, có cảm giác tắc nghẽn, chảy dịch hoặc mủ từ ống tai hoặc nếu bạn gặp vấn đề về thính lực.
Polyp cổ tử cung: Nếu bạn trải qua hiện tượng ra máu bất thường giữa các kỳ kinh nguyệt, chảy máu sau quan hệ tình dục, có dịch âm đạo lạ màu hoặc mùi hôi hoặc cảm thấy đau và khó chịu ở vùng bụng dưới.
Polyp đại tràng (Polyp hậu môn): Nếu bạn thấy có máu trong phân, chảy máu từ hậu môn, có cảm giác đau bụng hoặc khó chịu hoặc có sự thay đổi đáng kể trong thói quen đi tiêu như tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài.
Polyp mũi: Khi bạn gặp tình trạng nghẹt mũi, khó thở qua mũi, chảy nước mũi liên tục hoặc có dịch nhầy, cảm giác đau hoặc áp lực trong khu vực mũi và mặt hoặc giảm khả năng ngửi.
Polyp họng: Nếu bạn có triệu chứng khàn tiếng hoặc thay đổi giọng nói, cảm giác đau họng hoặc có vật lạ trong họng hoặc cảm thấy khó nuốt hoặc đau khi nuốt.
Polyp nội mạc tử cung: Khi bạn gặp hiện tượng chảy máu bất thường giữa các kỳ kinh nguyệt, ra nhiều máu trong kỳ kinh nguyệt hoặc cảm thấy đau bụng dưới, dù đôi khi triệu chứng không rõ ràng.
Polyp bàng quang: Nếu bạn tiểu ra máu, cảm thấy đau khi tiểu hoặc có cảm giác bỏng rát hoặc có nhu cầu đi tiểu thường xuyên.
Polyp dạ dày: Khi bạn có cảm giác đau dạ dày hoặc khó chịu trong bụng, buồn nôn hoặc nôn không có nguyên nhân rõ ràng.
Polyp túi mật: Khi bạn cảm thấy đau tức ở vùng bụng trên bên phải, buồn nôn hoặc nôn hoặc có cảm giác đầy bụng và khó tiêu sau khi ăn.

Các bệnh viện chuyên khoa uy tín

Dưới đây là một số bệnh viện bạn có thể tham khảo nếu cần dịch vụ chăm sóc và điều trị ung bướu chuyên sâu:

Bệnh viện Chợ Rẫy: Là một trong những bệnh viện lớn và uy tín tại TP.HCM, cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng cao với nhiều chuyên khoa, bao gồm cả điều trị ung bướu. Đây là một lựa chọn hàng đầu cho những ai cần sự chăm sóc y tế chuyên sâu và đa dạng.
Bệnh viện K Trung Ương, Hà Nội: Là cơ sở y tế chuyên sâu hàng đầu tại Hà Nội, nổi bật với các dịch vụ điều trị ung thư. Với đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao và trang thiết bị hiện đại, bệnh viện K Trung Ương là địa chỉ đáng tin cậy cho việc điều trị và chăm sóc bệnh nhân ung thư.
Bệnh viện Ung Bướu TP.HCM: Được biết đến với chuyên môn cao trong điều trị ung thư, cung cấp các dịch vụ y tế tiên tiến và toàn diện. Đây là cơ sở y tế quan trọng tại TP.HCM dành riêng cho các vấn đề liên quan đến ung thư, giúp bệnh nhân nhận được sự chăm sóc tốt nhất.

Một số câu hỏi liên quan

Sự khác biệt giữa polyp và bệnh trĩ là gì?

Bệnh trĩ là tình trạng sưng và viêm các tĩnh mạch ở vùng hậu môn và trực tràng gây nên các triệu chứng như đau, ngứa và chảy máu khi đi tiêu. Bệnh trĩ có thể được phân biệt với các vấn đề khác như nứt hậu môn, polyp đại tràng hoặc ung thư đại tràng thông qua việc khám lâm sàng và các xét nghiệm phù hợp.

Ngược lại, polyp đại tràng là các khối u nhỏ hình thành trên niêm mạc đại tràng. Polyp thường không gây triệu chứng rõ ràng và thường được phát hiện thông qua nội soi đại tràng.

Polyp có tự biến mất không?

Những polyp nhỏ không có triệu chứng có khả năng tự khỏi mà không cần điều trị. Đối với những người không có nguy cơ mắc ung thư tử cung, việc điều trị polyp nhỏ là không cần thiết. Một số loại thuốc nội tiết như progestin và chất chủ vận hormone giải phóng gonadotropin có thể giúp giảm triệu chứng của polyp.

Polyp ở ruột có cần phải cắt bỏ không?

Các polyp nhỏ có thể thay đổi cấu trúc và có nguy cơ phát triển thành ung thư theo thời gian. Để giảm nguy cơ này, polyp thường được cắt bỏ khi được phát hiện qua nội soi đại tràng. Quy trình cắt bỏ polyp, được gọi là “cắt polyp”, thường có thể thực hiện qua ống nội soi đại tràng.

Kích thước polyp nào đáng lo ngại?

Một số đặc điểm của polyp đại tràng có thể đáng lo ngại hơn những đặc điểm khác, nhưng hình dạng thường không phải là yếu tố chính mà thường tập trung vào ba yếu tố:

Kích thước: Các polyp lớn hơn khoảng 1 cm, tương đương với chiều rộng của một cục pin AAA.
Số lượng: Người có nhiều polyp tiền ung thư có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
Tính chất của polyp: Đặc điểm của polyp như sự thay đổi cấu trúc, sự lớn lên của polyp cũng rất quan trọng.

Xem thêm:

Qua bài viết trên, hy vọng bạn đã nắm được thông tin cơ bản về các loại polyp. Việc hiểu rõ về polyp và các triệu chứng liên quan sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc kiểm tra và điều trị kịp thời, từ đó bảo vệ sức khỏe của bản thân một cách hiệu quả. Hãy theo dõi Docosan để nắm bắt những kiến thức y khoa một cách sớm nhất nhé!

Nguồn tham khảo:

1. What Are the Symptoms, Types, and Treatments for Polyps?