Rối loạn tiêu hóa là một biểu hiện sự bất thường ở hệ tiêu hóa và có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Bệnh thường sẽ gây ra nhiều sự khó chịu, ảnh hưởng đến ăn uống và cuộc sống sinh hoạt của bạn. Vậy biểu hiện, nguyên nhân và điều trị rối loạn tiêu hóa như thế nào? Hãy cùng Doctor có sẵn tìm hiểu nhé!
Tóm tắt nội dung
Các biểu hiện của rối loạn tiêu hóa
Đau bụng
Hầu như ai từng bị rối loạn tiêu hóa một lần trong đều kèm theo dấu hiệu đau bụng. Đa số các cơn đau bụng có thể diễn ra âm ỉ hoặc bộc phát dữ dội khiến người bệnh không chịu nổi. Vị trí đau nhiều nhất thường ở vùng bụng dưới bên trái (tương ứng với manh tràng), tuy nhiên cũng có khả năng lan đến nhiều chỗ khác nhau. Một số trường hợp cơn đau rối loạn tiêu hóa có thể lan ra phía sau lưng hoặc lên phía vai.
Thay đổi thói quen đại tiện
Đây là triệu chứng có tiến triển chậm, nhưng với mức độ tăng lên và nặng dần. Người bệnh thường cảm thấy đau nặng bụng từng cơn khó chịu, khi thì đi tiêu bị táo bón, lúc thì tiêu chảy, thói quen đi đại tiện không đều đặn như trước nữ. Bệnh nhân có thể bị táo bón nhiều hơn bị tiêu chảy hoặc ngược lại, hoặc là cả táo bón và tiêu chảy xen kẽ thất thường với nhau.
Đầy hơi khó tiêu
Đầy hơi khó tiêu là một trong những dấu hiệu rối loạn tiêu hóa thường gặp nhất, khi đó bệnh nhân có biểu hiện bụng căng chướng to, ợ hơi liên tục hoặc trung tiện nhiều.
Ợ hơi, ợ nóng
Các dấu hiệu rối loạn tiêu hóa do nguyên nhân tại dạ dày và tá tràng thường gây nên tình trạng ợ hơi và ợ nóng. Nếu bạn thấy mình thường xuyên xảy ra triệu chứng này thì chứng tỏ bạn đang gặp phải vấn đề nào đó về đường tiêu hóa trên đấy.
Những dấu hiệu rối loạn tiêu hóa khác
Rối loạn tiêu hóa thường biểu hiện dưới nhiều triệu chứng mơ hồ, có thể xảy ra đồng bộ ở nhiều phân đoạn khác nhau của hệ tiêu hóa, thỉnh thoảng cũng chỉ ảnh hưởng đến một bộ phận tiêu hóa nhất định.
- Chướng bụng: bạn thường luôn cảm thấy bụng căng tức, khó chịu đặc biệt là sau khi ăn xong hoặc sau khi ngủ dậy. Đây là do thức ăn không được tiêu hóa hết và ứ đọng trong ống tiêu hóa cùng với khí có trong lòng ruột.
- Buồn nôn, nôn ói: Các dấu hiệu rối loạn tiêu hóa gây kích thích đường ruột sẽ khiến bệnh nhân có cảm giác buồn nôn và nôn ói.
- Chán ăn: Khi bạn bị các vấn đề về hệ tiêu hóa, thường sẽ tạo ra các cảm giác đắng miệng, lưỡi nhạt và không muốn ăn uống gì.
Nguyên nhân gây rối loạn tiêu hóa
Đa số rối loạn tiêu hóa không phải là một bệnh lý nhất định mà là hậu quả của một số nguyên nhân bệnh khác nhau. Tuy nhiên nếu tình trạng này kéo dài và không được chữa trị đúng cách thì người bệnh có nguy cơ xảy ra các biến chứng nghiêm trọng liên quan đến tiêu hóa, trong đó điển hình là ung thư cơ quan tiêu hóa nào đó.
Bệnh liên quan đến dạ dày
Các bệnh lý của dạ dày sẽ gây ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và hấp thu các chất dinh dưỡng gây ra các dấu hiệu rối loạn tiêu hóa từ rất sớm.
- Bệnh suy giảm chức năng dạ dày (khó tiêu chức năng).
- Viêm dạ dày cấp và mạn, có hoặc không nhiễm vi khuẩn Hp kèm theo.
- Đợt tiến triển của loét dạ dày – hành tá tràng mạn tình.
- Polyp dạ dày hoặc Ung thư dạ dày.
Viêm đại tràng
Đây là nguyên nhân hàng đầu gây nên chứng rối loạn tiêu hóa ở nước ta. Bệnh viêm đại tràng có thể do nhiễm lỵ amip, shigella,… và gây nên hội chứng ruột kích thích.
Chế độ ăn uống không hợp lý
Khi bạn ăn vào cơ thể những món ăn, đồ uống không đảm bảo vệ sinh, thậm chí là những chất có tác dụng hủy họa đến đường tiêu hóa đều có thể gây rối loạn tiêu hóa. Ngoài ra, thói quen ăn uống không đúng bữa, các cữ ăn không điều độ cũng là một trong những nguyên nhân gây ra rối loạn tiêu thường gặp ở người bận rộn.
Mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột
Các vi khuẩn đường ruột có tác dụng tốt để điều hòa quá trình tiêu hóa và hấp thu trong đường ruột. Khi có một tác động nào đó lạm dụng kháng sinh, thường gặp nhất ở trẻ em làm mất cân bằng hệ vi sinh vật này sẽ dẫn đến sự rối loạn quá trình chuyển hóa thức ăn.
Sử dụng nhiều cồn
Đây là nguyên nhân phổ biến ở người lớn. Rượu bia sẽ tăng khả năng làm mất cân bằng pH dạ dày, dẫn đến rửa trôi các men tiêu hóa thức ăn và gây ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa hấp thu thức ăn.
Điều trị bệnh rối loạn tiêu hóa
Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng
Vì thức ăn và nước uống là tác nhân dễ gây ra chứng rối loạn tiêu hóa nhất nên cần thiết là bạn nên cân bằng dinh dưỡng và lựa chọn những thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa. Bạn nên duy trì thói quen ăn chín uống sôi, không ăn quá cay nóng, quá chua, hoặc quá nhiều đạm hoặc mỡ.
Sử dụng thuốc
Đôi khi bạn có thể sử dụng thuốc kháng sinh đúng loại và đúng liều để điều trị các bệnh viêm nhiễm đường tiêu hóa thường gặp. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc phải được sự tư vấn của bác sĩ nếu bạn đến khám và được bác sĩ kê đơn điều trị khi xuất hiện các dấu hiệu rối loạn tiêu hóa kéo dài.
Điều trị tại bệnh viện
Một số trường hợp bị rối loạn tiêu hóa nặng cần được cấp cứu kịp thời tại bệnh viện. Khi đó người bệnh sẽ được truyền dịch nếu bị mất quá nhiều nước do nôn ói và tiêu chảy. Các triệu chứng nguy hiểm như sốt cao, mất máu do đi tiêu ra máu, tiêu chảy mất nước cấp,… cần được đưa đến bệnh viện càng sớm càng tốt để duy trì tính mạng.
Rối loạn tiêu hóa là tình trạng thường gặp và ít nguy hiểm nhưng cũng không nên chủ quan. Nếu bị này kéo dài sẽ gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, tâm lý và thậm chí sẽ dẫn đến nhiều biến chứng bệnh nguy hiểm. Để bạn có thể phòng ngừa rối loạn tiêu hóa nói riêng và các vấn đề khác liên quan nói chung, mỗi người hãy xây dựng và duy trì cho mình một chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học.
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Doctor có sẵn Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch khám với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.
Nguồn tham khảo: Healthline.
