5 dấu hiệu nhận biết triệu chứng đau ruột thừa là điều quan trọng để phát hiện và chẩn đoán sớm một bệnh ngoại khoa cấp hình để kịp thời phẫu thuật. Viêm ruột thừa cấp là một trong những bệnh lý cấp cứu ngoại khoa thường hay gặp nhất. Ngày nay tuy nhiên có nhiều phương tiện hiện đại để chẩn đoán bệnh viêm ruột thừa khi nghi ngờ, nhưng triệu chứng lâm sàng cơ bản không được xem nhẹ mà bỏ qua ở đa số các bệnh nhân. Hãy cùng Docosan tìm hiểu về 5 dấu hiệu nhận biết triệu chứng đau ruột thừa trong bài viết sau đây nhé!
Tóm tắt nội dung
Ruột thừa là gì?
Ruột thừa lần đầu tiên nhìn thấy được trong quá trình phát triển của phôi thai là vào tuần lễ thứ 8 của thai kỳ, có hình ảnh như một chỗ nhô lên ở phần cuối của manh tràng và khi người trưởng thành ruột thừa đi vào trong và xuống dưới van hồi manh tràng.
Viêm ruột thừa thường xảy ra ở nam giới, độ tuổi nhiều nhất khoảng 20 đến 35 tuổi. Rất ít gặp bệnh ở trẻ em dưới 3 tuổi và càng hiếm hơn ở trẻ sơ sinh.
5 triệu chứng của đau ruột thừa điển hình
Đau bụng
- Triệu chứng đầu tiên xuất hiện sớm nhất
- Bắt đầu đau âm ỉ mức độ nhẹ, lan tỏa vùng quanh rốn và dạ dày
- Đau cứ thế vừa phải, không thay đổi, thỉnh thoảng có những cơn đau co thắt dạ dày trội lên
- Một khoảng thời gian sau từ 1 đến 12 giờ, thường trong vòng 4 – 6 giờ thì đau bụng sẽ lan xuống khu trú tại hố chậu phải hay vùng của đau ruột thừa
- Lúc này cơn đau sẽ tăng mạnh dần, đau từng cơn kiểu quặn thắt khiến bệnh nhân phải uống thuốc giảm đau hay tìm gặp bác sĩ ngay.
- Người bệnh sẽ đau dữ dội hơn khi ruột thừa căng sắp vỡ hoặc trường hợp giun chui vào ruột thừa.
Chán ăn
- Hầu như luôn đi kèm với bệnh viêm ruột thừa
- Triệu chứng này hằng định đến mức là khi người bệnh không có chán ăn thì bác sĩ cần phải xem lại chẩn đoán.
Buồn nôn hay nôn mửa
- Xảy ra khoảng 75% bệnh nhân có viêm ruột thừa thực sự
- Tuy nhiên triệu chứng này không nổi bật và kéo dài mà khiến người bệnh than phiền chính với bác sĩ
- Đa số bệnh nhân chỉ nôn 2 đến 3 lần.
Bí trung tiện, bí đại tiện
- Khi có viêm phúc mạc
- Kèm theo là dấu hiệu nhiễm trùng toàn thân như: môi khô, lưỡi bẩn, hơi thở hôi …
Toàn thân
- Tinh thần tỉnh táo, tiếp xúc tốt, mệt đuối vì đau bụng
- Sốt nhẹ dưới 38,5 độ C.
- Đôi khi sốt cao khi ruột thừa đã nung mủ căng sắp vỡ hoặc đã vỡ vào ổ bụng.
Triệu chứng viêm ruột thừa giúp chẩn đoán bệnh
- Sinh hiệu bệnh nhân không thay đổi nhiều đối với ruột thừa viêm nếu chưa có biến chứng. Nhịp tim có thể bình thường hoặc tăng nhẹ.
- Những thay đổi quá mức thường sẽ gợi ý đã có biến chứng vỡ ruột thừa gây viêm phúc mạc hoặc là nên xem xét đến một chẩn đoán khác.
- Người bệnh sẽ thường thích nằm ngửa, với hai đùi (đặc biệt là đủi phải) thường kéo gấp lên.
- Bởi vì bất kỳ cử động nào cũng làm đau bụng tăng, nếu yêu cầu cử động thì bệnh nhân cũng chỉ làm chậm chạp và cẩn trọng
- Dấu hiệu đề kháng tăng nhạy cảm da thành bụng hay bụng gồng cứng khi sờ vào thường tương ứng với độ trầm trọng của quá trình.
Các thể đau ruột thừa thường gặp
Theo vị trí giải phẫu
- Đau bụng lệch ra phía sau lưng, đôi khi đau ở hố thắt lưng
- Nhiều trường hợp có dấu hiệu của viêm cơ thắt lưng chậu
- Rối loạn tiêu hóa thường ít gặp.
Đau ruột thừa quanh rễ mạc treo
- Đau bụng cạnh rốn bên phải hay quanh rốn nhiều
- Buồn nôn, nôn ói
- Bí trung tiện
- Sốt cao
- Bụng chướng hơi
- Đau dưới hạ sườn phải, đau vùng gan
- Bệnh cảnh lâm sàng giống với viêm túi mật cấp cần phân biệt qua siêu âm gan mật.
Đau ruột thừa trong tiểu khung
- Đau và có phản ứng nhạy cảm vùng trên xương mu
- Dấu hiệu của viêm trực tràng, bàng quang, phần phụ.
Thể theo cơ địa
Ở trẻ em
- Viêm ruột thừa diễn biến rất nhanh gây biến chứng viêm phúc mạc và tử vong
- Đau khởi đầu ở vùng dạ dày
- Thường vỡ dưới 48 giờ
Người già chẩn đoán khó khăn
- Sốt không cao hoặc không sốt
- Bụng đau rất ít
- Tiến triển chậm
- Biểu hiện giống tắc ruột hoặc bán tắc ruột
Phụ nữ có thai
- 3 tháng đầu: thai chưa lớn nên vị trí ruột thừa ít có sự thay đổi nên triệu chứng sẽ điển hình
- 3 tháng cuối: thai to đẩy ruột thừa lên cao nên điểm đau sẽ cao hơn bình thường.
- Nói chung sẽ khó chẩn đoán vì vị trí thay đổi, thành bụng mềm vì nội tiết nên phản ứng thành bụng không rõ ràng.
Theo diễn tiến
Thể tiến triển nhanh
Trong sau vài giờ đã dẫn đến viêm phúc mạc tức thì, dễ nhầm với thủng dạ dày
Viêm ruột thừa thể hoại tử
- Đau dữ dội, không nôn ói
- Tiểu ít hoặc không tiểu được
- Mặt xanh tái, đầu chi lạnh, thân nhiệt giảm thấp
- Thở nhanh nông, mạch nhanh nhỏ khó bắt
- Bụng không co cứng, phản ứng nhạy cảm không rõ ràng.
Viêm ruột thừa thể nhiễm độc
- Sốc nhiễm trùng do vi khuẩn Gram âm
- Dấu hiệu lâm sàng nghèo nàn, bụng xẹp hay chướng nhẹ
- Không bao giờ có co cứng hay phản ứng thành bụng
- Dấu hiệu toàn thân rậm rộ: mạch nhanh, huyết áp hạ, khó thở, tím tái, sốt cao.
Bệnh cảnh viêm ruột thừa điển hình thường dễ chẩn đoán và xử trí đơn giản mang lại kết quả điều trị tốt. Còn thể không điển hình thì tiếp cận gặp nhiều khó khăn vì triệu chứng lâm sàng rất đa dạng thay đổi nhiều theo lứa tuổi, tùy theo từng bệnh nhân có thể nhầm lẫn với nhiều loại bệnh khác mà không xử trí kịp thời dễ dẫn đến viêm phúc mạc và để lại những biến chứng không hồi phục nặng nề.
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.
