Viêm đại tràng co thắt: Nguyên nhân, dấu hiệu, điều trị

Bệnh viêm đại tràng co thắt là bệnh lý lành tính tuy nhiên có khả năng làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, nếu không điều trị kịp thời có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm. Hãy cùng Docosan tìm hiểu một số thông tin về bệnh lý đại tràng này trong bài viết dưới đây nhé!

Viêm đại tràng co thắt là gì?

Viêm đại tràng co thắt là bệnh lý lành tính, thường gặp nhưng các triệu chứng của nó gây ra có thể ảnh hưởng dai dẳng, nặng nề tới người bệnh. Bệnh có thể gặp dưới dạng hội chứng ruột kích thích (IBS – Irritable bowel syndrome) gây ra bởi sự rối loạn chức năng đại tàng tái đi tái lại nhiều lần mà không tìm được nguyên nhân cũng như không thể xác định được các tổn thương trên phương diện giải phẫu, sinh hóa tại ruột.

Viêm đại tràng co thắt được định nghĩa bởi 3 cơ chế chính:

  • Sự nhạy cảm, tăng tính kích thích của ruột
  • Thay đổi khả năng chịu áp lực của ruột do các khối thức ăn gây ra
  • Rối loạn vận động: tăng, giảm nhu động ruột

Tỉ lệ mắc bệnh rơi vào khoảng 20% dân số chung trên thế giới. Tại Việt Nam có tới hơn 30% bệnh nhân đi khám vì các triệu chứng của viêm đại tràng co thắt. Bệnh thường gặp ở nữ và người lớn tuổi. Đối tượng có nguy cơ cao mắc viêm đại tràng co thắt:

  • Rối loạn phân ly (hysteria)
  • Trầm cảm
  • Ám ảnh
  • Stress tâm lý
  • Chế độ sinh hoạt không hợp lý
  • Thường xuyên sử dụng rượu bia, chất kích thích

Hiện nay, y học chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây bệnh viêm đại tràng co thắt nhưng có nhiều đồng thuận tán thành các yếu tố nguy cơ chính có thể gây ra bệnh lý:

  • Nhu động ruột hoạt động kém: cường độ co bóp thay đổi bất thường, có thể quá nhanh hoặc quá chậm.
  • Tâm lý căng thẳng, stress kéo dài: là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến viêm đại tràng co thắt.
  • Viêm ruột, nhiễm trùng: các bệnh lý viêm nhiễm đường ruột có thể ảnh hưởng đến hệ miễn dịch tại đây, tạo điều kiện cho các vi khuẩn cơ hội gây bệnh.
  • Ăn uống kém lành mạnh: ăn nhiều thức ăn dầu mỡ, cay nóng, có chứa chất bảo quản, không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, sử dụng rượu bia nước ngọt thường xuyên.
  • Rối loạn nội tiết tố: là nguyên nhân khiến bệnh gặp nhiều ở nữ giới hơn so với nam giới, các thay đổi của cơ thể khi vào chu trình hành kinh có thể là nguyên nhân dẫn đến viêm đại tràng co thắt kéo dài.

Dấu hiệu nhận biết viêm đại tràng co thắt

Triệu chứng viêm đại tràng co thắt có thể gây nhầm lẫn với các bệnh lý đường tiêu hóa khác. Bệnh đặc trưng bởi tình trạng đau bụng kéo dài không thuyên giảm có thể là từ 12 tuần cho đến 1 tháng, có thể không liên tục và có tính chu kỳ (khi bị stress, hành kinh, sau khi ăn đồ cay nóng,…). Các triệu chứng có thể gặp phải:

  • Số lần đại tiện thay đổi bất thường
  • Tăng số lần đi đại tiện trong tiêu chảy
  • Táo bón
  • Thay đổi hình dạng khuôn phân
  • Thay đổi tính chất phân
  • Bụng chướng hơi, cảm giác nặng tức bụng
  • Phân có nhầy

Các triệu chứng có thể thay đổi theo thời gian, phụ thuộc vào đồ ăn thức uống người bệnh dung nạp vào cơ thể trong thời gian đó. Triệu chứng của bệnh có thể khác nhau ở những đối tượng khác nhau. Khi ăn uống không thích hợp có thể các triệu chứng sẽ xuất hiện ngay.

Bên cạnh các vấn đề về tiêu hóa người bệnh có thể còn gặp phải các vấn đề khác như mất ngủ, rối loạn tâm thần (lo lắng sợ mắc bệnh nặng, bệnh hiểm nghèo). Bệnh viêm đại tràng co thắt là lành tính, tuy nhiên khi mắc các triệu chứng nặng người bệnh cần đi khám gấp để xác định tổn thương, biến chứng. Các dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm bao gồm:

  • Chán ăn, sụt cân
  • Thiếu máu
  • Nhiễm trùng kèm theo
  • Đại tiện phân có nhầy máu
  • Phân nhỏ dẹt thường xuyên
  • Tiền sử gia đình có người bị ung thư đại tràng

Điều trị viêm đại tràng co thắt

Viêm đại tràng co thắt xảy ra với các triệu chứng tái đi tái lại, kéo dài nhiều năm, người bệnh thường đi khám bệnh nhiều nơi, tâm lý lo lắng sợ bệnh nặng, bệnh ác tính. Tuy nhiên cần lưu ý rằng càng lo lắng căng thẳng bệnh càng nghiêm trọng hơn. Người bệnh cần tìm đến bác sĩ để có thể hỗ trợ điều trị.

Người bệnh cần lưu ý một số thông tin dưới đây khi điều trị viêm đại tràng co thắt:

  • Tập chung điều trị các triệu chứng chính của bệnh.
  • Không có thuốc riêng biệt nào điều trị khỏi hết mọi triệu chứng, nhiều triệu chứng mắc phải thì cần phối hợp thuốc để điều trị.
  • Việc dùng thuốc có thể không điều trị hết hoàn toàn các triệu chứng nhưng sẽ cải thiện chất lượng cuộc sống.
  • Triệu chứng thuyên giảm hết có thể tái phát trở lại
  • Chỉ sử dụng kháng sinh khi có dấu hiệu nhiễm trùng đường ruột.

Bên cạnh điều trị thuốc, người bệnh cần xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý. Nên tránh ăn các loại đồ ăn khó tiêu, dễ sinh hơi như: củ khoai, sắn, bơ, hoa quả có nhiều đường (cam, quýt, soài, mít…), thức uống có gas, chất kích thích (rượu, cà phê, gia vị chua cay…), thức ăn nhiều chất bảo quản. Bên cạnh đó người bệnh cần thường xuyên luyện tập thể dục thể thao, xây dựng thói quen đi đại tiện 1 lần vào đúng 1 thời điểm trong ngày.

Vậy viêm đại tràng co thắt uống thuốc gì? Các thuốc uống thường được chỉ định cho người bệnh như thuốc giảm đau, giảm co thắt, các thuốc chống táo bón, thuốc nhuận tràng; trong một số trường hợp tiêu chảy nghiêm trọng có thể dùng thuốc cầm tiêu chảy. Ngoài ra còn sử dụng các thuốc chống sinh hơi, thuốc an thần để hỗ trợ điều trị tâm lý (được kê bởi bác sĩ tâm thần).

Bệnh viêm đại tràng co thắt là một bệnh lý lành tính với các triệu chứng có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Việc điều trị sẽ thuyên giảm các triệu chứng tuy nhiên người bệnh cần hạn chế tối đa các yếu tố nguy cơ gây bệnh vì bệnh sẽ tái phát.

Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước.


Nguồn tham khảo: NHS