Nhiều trẻ em bị khó ngủ, đặc biệt là trẻ sơ sinh và một phương pháp phổ biến được áp dụng là tiếng ồn trắng hay còn gọi là âm thanh trắng. Điều này giúp bé ngủ ngon hơn vào mỗi đêm khi những cách khác không mang lại hiệu quả như mong đợi. Vậy, tiếng ồn trắng là gì? Chúng có tác dụng gì và làm thế nào để sử dụng loại âm thanh này cho trẻ sơ sinh hiệu quả? Hãy đọc ngay bài viết dưới đây của Doctor có sẵn.
Tóm tắt nội dung
- 1 Tiếng ồn trắng (White Noise) là gì?
- 2 Lợi ích của tiếng ồn trắng
- 3 Hạn chế của tiếng ồn trắng
- 4 Tầm quan trọng của tiếng ồn trắng để ngủ đủ giấc
- 5 Dấu hiệu trẻ mất ngủ và tiếng ồn trắng có tác dụng gì?
- 6 Lưu ý khi sử dụng tiếng ồn trắng
- 7 Câu hỏi thường gặp
- 7.0.0.1 u003cstrongu003eTại sao tiếng ồn trắng lại giúp bé ngủ ngon? u003c/strongu003e
- 7.0.0.2 u003cstrongu003eNghe tiếng ồn trắng nhiều có sao không? u003c/strongu003e
- 7.0.0.3 u003cstrongu003eTiếng ồn trắng bao nhiêu dB? u003c/strongu003e
- 7.0.0.4 u003cstrongu003eKhi nào nên cai tiếng ồn trắng? u003c/strongu003e
- 7.0.0.5 u003cstrongu003eTrẻ sơ sinh nghe tiếng ồn trắng có sao không? u003c/strongu003e
Tiếng ồn trắng (White Noise) là gì?
White noise là gì? Và tiếng ồn trắng có tác dụng gì? Tiếng ồn trắng là một loại âm thanh sử dụng tần số cố định và âm sắc được phân bổ đều trên toàn bộ phạm vi nghe. Chúng được ứng dụng để loại bỏ đi những tiếng ồn khó chịu xung quanh bằng âm thanh dễ chịu liên tục.
Với tình trạng mất ngủ ảnh hưởng đến khoảng 35% dân số toàn cầu, nghiên cứu đã chứng minh rằng sử dụng tiếng ồn trắng được lọc có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ bằng cách nâng cao ngưỡng nghe. Điều này đồng nghĩa với việc giảm khả năng nghe thấy âm thanh tạp xung quanh so với âm thanh của tiếng ồn trắng.
Âm thanh tạp ảnh hưởng đến giấc ngủ có thể bao gồm đóng cửa, tiếng ngáy, tiếng động vật, tiếng giao thông và còi báo động, tiếng máy sấy, tiếng trò chuyện hoặc tiếng cười, tiếng mưa,…
Bên cạnh việc sử dụng ứng dụng tiếng trắng ồn, người ta còn phát minh máy tiếng ồn trắng dành riêng cho trẻ sơ sinh. Các loại máy này được thiết kế với mục đích giúp bé ngủ ngon hơn và tạo ra môi trường âm thanh an lành. Một số máy âm thanh trắng được trang bị những bài hát ru dễ thương hoặc thậm chí là âm thanh nhịp tim đập để bắt chước nhịp tim của người mẹ.
Lợi ích của tiếng ồn trắng
Tiếng ồn trắng có tốt không? Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nghe tiếng ồn này có tác dụng tích cực đối với cả trẻ sơ sinh và người lớn trong việc cải thiện giấc ngủ.
- Đối với trẻ sơ sinh, nghe tiếng ồn trắng giúp bé ngủ nhanh hơn. Âm thanh dịu nhẹ và đều đặn của âm thanh này có thể tạo ra môi trường an lành, giúp bé cảm thấy thoải mái và dễ dàng vào giấc ngủ.
- Đối với người lớn, nghe tiếng ồn trắng ảnh hưởng tích cực đến lượng thời gian dành cho các giai đoạn ngủ khác nhau khi chơi suốt đêm. Âm thanh này giúp giảm độ nhạy cảm của người ngủ đối với những tiếng ồn khác trong môi trường, giúp tạo ra môi trường yên tĩnh và thuận lợi cho giấc ngủ.
Vì vậy, nghe tiếng ồn trắng không chỉ hỗ trợ giấc ngủ của trẻ sơ sinh mà còn có lợi cho người lớn trong việc duy trì giấc ngủ và nghỉ ngơi trong suốt đêm.
Một nghiên cứu khác đã chứng minh rằng người trưởng thành ngủ nhanh hơn 38% khi nghe tiếng ồn trắng. Các nghiên cứu gần đây tiếp tục khẳng định tác động tích cực của tiếng ồn này đối với giấc ngủ. Ví dụ, những người sống ở khu vực có tiếng ồn cao của thành phố New York đã cho thấy sự cải thiện trong việc ngủ nhanh hơn và dành nhiều thời gian hơn trên giường để ngủ khi nghe tiếng ồn trắng.
Nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng nghe tiếng ồn trắng qua tai nghe cũng có tác động tích cực đối với giấc ngủ của những bệnh nhân nguy kịch.
Tiếng ồn trong khi ngủ có thể gây ra khó chịu và ảnh hưởng đến sức khỏe. Đặc biệt, nó có thể gây thay đổi về nhịp tim, cho thấy người ngủ đang ở trạng thái nửa thức nửa mê. Âm thanh từ các phương tiện giao thông như ô tô và máy bay được xem là nguyên nhân chính gây ra giấc ngủ kém và có thể gây hại đến sức khỏe.
Để giảm thiểu tác động của tiếng ồn trong giấc ngủ, các nhà nghiên cứu đang cho rằng tiếng ồn trắng có thể đóng vai trò quan trọng. Tiếng vo ve đều đặn của tiếng ồn trắng có thể làm giảm độ nhạy cảm của người ngủ đối với những tiếng ồn không đoán trước từ môi trường xung quanh. Điều này có thể giúp tạo ra môi trường ngủ yên tĩnh hơn và cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Hạn chế của tiếng ồn trắng
White noise mang đến nhiều lợi ích cho con người, tuy nhiên cũng tiềm ẩn những hạn chế cần cân nhắc:
- Tác dụng của tiếng ồn trắng không luôn nhất quán: Dù tiếng ồn trắng có nhiều lợi ích, nhưng hiệu quả của nó không phải lúc nào cũng như vậy. Điều này phụ thuộc vào hoàn cảnh và mức độ của các yếu tố âm thanh và cảm xúc khác nhau. Do đó, việc nghe tiếng ồn trắng không đảm bảo luôn mang lại tác dụng tích cực.
- Sử dụng quá nhiều tiếng ồn trắng có thể tạo lệ thuộc: Lạm dụng tiếng ồn trắng có thể khiến cơ thể phụ thuộc vào nó và hình thành thói quen. Chúng ta có thể trở nên quen thuộc với môi trường yên tĩnh và thư giãn, nhưng điều này làm giảm sức đề kháng của cơ thể với môi trường bên ngoài.
- Tiếng ồn trắng và ảnh hưởng đến sự phát triển trẻ em: Tiếng ồn trắng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ, gây nguy cơ chậm phát triển khả năng nghe và ngôn ngữ. Vì vậy, khi sử dụng tiếng ồn trắng, cần hạn chế thời gian và đảm bảo vật phát tiếng ồn trắng cách xa khoảng 2-3m. Điều chỉnh mức độ âm lượng tiếng ồn trắng sao cho phù hợp với cảm nhận của trẻ.
- Không phải ai cũng ưa thích tiếng ồn trắng: Tiếng ồn trắng không phải lúc nào cũng có hiệu quả đối với mọi người. Ví dụ, trong quá trình ngủ, mỗi trẻ có thể có khả năng tự ngủ khác nhau, do đó không phải ai cũng tận hưởng lợi ích của tiếng ồn trắng. Chuyên gia khuyến nghị nên thử nghiệm trước khi áp dụng tiếng ồn trắng vào cuộc sống hàng ngày.
Tiếng ồn trắng chỉ nên sử dụng như biện pháp tạm thời và không phải là giải pháp tối ưu. Do đó, không nên hoàn toàn phụ thuộc vào tiếng ồn trắng để giải quyết các vấn đề liên quan đến giấc ngủ hay thư giãn. Việc hiệu quả của nó cần được xem xét và đánh giá một cách khách quan.
Tầm quan trọng của tiếng ồn trắng để ngủ đủ giấc
Như mọi bậc cha mẹ đều biết, thiếu ngủ có thể làm tâm trạng và hành vi của trẻ bất thường, từ cáu kỉnh đến hiếu động, và ảnh hưởng đến khả năng chú ý và học tập ở trường.
Theo Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP), một phần tư trẻ em dưới 5 tuổi không ngủ đủ giấc. Điều này là đáng lo ngại vì giấc ngủ không chất lượng có thể liên quan đến bệnh viêm mũi dị ứng và vấn đề với hệ thống miễn dịch, cũng như tăng nguy cơ trầm cảm và lo lắng. Ngoài ra, có bằng chứng mới cho thấy giấc ngủ kém lúc nhỏ có thể dẫn đến các vấn đề tim mạch trong tương lai như béo phì, tiểu đường và cao huyết áp.
Đối với thanh thiếu niên, thiếu ngủ cũng có thể ảnh hưởng lâu dài đến kết quả học tập và sức khỏe tâm thần. Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ, Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ và Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ coi chứng mất ngủ mãn tính ở thanh thiếu niên là một vấn đề sức khỏe cộng đồng. Điều này có thể dẫn đến lạm dụng chất gây nghiện và các vấn đề sức khỏe tâm thần có thể dẫn đến tai nạn xe và chấn thương thể thao.
Vì vậy, đảm bảo có đủ giấc ngủ là một yếu tố quan trọng để duy trì sức khỏe và cải thiện hiệu suất học tập và tâm lý.
Viện Giấc ngủ Quốc gia khuyến nghị về số giờ ngủ cần thiết cho từng độ tuổi:
- Trẻ sơ sinh (0 – 3 tháng): 14 – 17 giờ/ngày
- Trẻ nhỏ (4 – 11 tháng): 12 – 15 giờ/ngày
- Lứa tuổi 1 – 2: 11 – 14 giờ/ngày
- Lứa tuổi 3 – 5: 10 – 13 giờ/ngày
- Lứa tuổi 6 – 13: 9 – 11 giờ/ngày
- Lứa tuổi 14 – 17: 8 – 10 giờ/ngày
- Người lớn (18 – 64 tuổi): 7 – 9 giờ/ngày
Ngoài ra, có thể tùy theo cơ địa về nhu cầu giấc ngủ, và những yếu tố như sức khỏe và hoạt động hàng ngày cũng có thể ảnh hưởng đến số giờ ngủ cần thiết cho mỗi cá thể. Tuy nhiên, việc duy trì một thời gian ngủ ổn định và đủ giấc ngủ là quan trọng để duy trì sức khỏe và hiệu suất hàng ngày.
Dấu hiệu trẻ mất ngủ và tiếng ồn trắng có tác dụng gì?
Cần lưu ý rằng không chỉ người lớn mà cả trẻ nhỏ cũng có thể bị thiếu ngủ. Mặc dù không phổ biến như ở người lớn, nhưng trẻ nhỏ cũng có thể gặp tình trạng thiếu ngủ. Những dấu hiệu dưới đây cho thấy trẻ đang khó ngủ:
- Kích động: Trẻ khó ngủ thường có thể trở nên kích động, hoạt động nhiều hơn thường lệ.
- Quấy khóc: Trẻ có thể quấy khóc nhiều vào ban đêm và khó yên tĩnh để vào giấc ngủ.
- Thường xuyên khó chịu: Trẻ thường cảm thấy khó chịu, hay gắt gỏng khi không được ngủ đủ.
- Thay đổi hành vi bất thường: Thiếu ngủ có thể ảnh hưởng đến hành vi của trẻ, khiến chúng thay đổi và không bình thường như mọi khi.
Sử dụng tiếng ồn trắng cho trẻ sơ sinh có thể hữu ích và mang lại nhiều lợi ích cho con. Tuy nhiên, nếu bé không ưa thích tiếng ồn trắng hoặc không cần thiết, không nên ép buộc áp dụng phương pháp này. Thay vào đó, nên cân nhắc các phương pháp khác để hỗ trợ con dễ ngủ, chẳng hạn như tạo môi trường yên tĩnh và thoải mái, thiết lập lịch trình ngủ hợp lý, và thảo luận với bác sĩ nếu vấn đề vẫn kéo dài.
Lưu ý khi sử dụng tiếng ồn trắng
Ngoài việc sử dụng máy tạo tiếng ồn trắng để giúp vào giấc ngủ nhanh hơn, hãy xem xét biến nó thành một phần của thói quen đi ngủ lành mạnh.
Bắt đầu tạo thói quen chuẩn bị đi ngủ vào cùng một thời điểm hàng đêm để duy trì giờ đi ngủ ổn định, thậm chí cả vào cuối tuần.
Khi đã sẵn sàng đi ngủ, hãy bật máy tạo tiếng ồn trắng ngay trước khi tắt đèn. Có thể xem xét việc phát tiếng ồn trắng suốt đêm hoặc chỉ khi chuẩn bị chìm vào giấc ngủ, và đặt hẹn giờ nếu cần thiết. Tránh sử dụng điện thoại hay laptop trước khi đi ngủ và chỉ sử dụng giường cho mục đích ngủ, tránh làm việc hoặc học tập.
Nhà khoa học Mouna Attarha từ Tập đoàn Khoa học Posit đã chỉ ra rằng tiếp xúc lâu dài với tiếng ồn trắng có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến hệ thần kinh thính giác, gây ra trạng thái kích thích chồng chéo và mất ổn định tương tự như người bị ù tai. Do đó, việc sử dụng tiếng ồn trắng cần được điều chỉnh hợp lý và tránh lạm dụng như một phương pháp thay thế cho thuốc điều trị.
Trong trường hợp này, chúng ta nên xem xét kỹ lưỡng những nghiên cứu và tìm hiểu từ các nguồn đáng tin cậy trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp nào liên quan đến tiếng ồn trắng. Đồng thời, cần tìm cách sử dụng tiếng ồn trắng một cách hợp lý và thận trọng, để tránh các tác động tiêu cực đến sức khỏe của hệ thần kinh thính giác và tìm kiếm giải pháp điều trị thích hợp từ các chuyên gia y tế.
Câu hỏi thường gặp
u003cstrongu003eTại sao tiếng ồn trắng lại giúp bé ngủ ngon? u003c/strongu003e
Tiếng ồn trắng giúp bé ngủ ngon bởi vì nó tạo ra âm thanh yên tĩnh và đều đặn, giúp che lấp các tiếng ồn khó chịu từ môi trường xung quanh. Âm thanh này có thể tạo cảm giác an toàn và thoải mái, giúp bé dễ dàng thư giãn và vào giấc ngủ. Nó cũng giúp hạn chế sự quấy rối và tạo ra môi trường thuận lợi cho giấc ngủ của bé.
u003cstrongu003eNghe tiếng ồn trắng nhiều có sao không? u003c/strongu003e
Nghe tiếng ồn trắng nhiều có thể gây hại cho tai và sức khỏe. Lạm dụng tiếng ồn trắng có thể dẫn đến trạng thái ù tai, rối loạn thần kinh và mất ngủ liên tục. Để tránh những tác động tiêu cực này, nên sử dụng tiếng ồn trắng một cách cân nhắc và hợp lý.
u003cstrongu003eTiếng ồn trắng bao nhiêu dB? u003c/strongu003e
Tiếng ồn trắng thường được đo bằng đơn vị độ dB (decibel). Độ lớn của tiếng ồn trắng có thể thay đổi tùy vào nguồn phát và cấu hình thiết bị. Trong môi trường giấc ngủ và thư giãn, tiếng ồn trắng thường được duy trì ở mức 50 – 70 dB để tạo ra môi trường yên tĩnh và thoải mái.
u003cstrongu003eKhi nào nên cai tiếng ồn trắng? u003c/strongu003e
Cai tiếng ồn trắng nên được thực hiện nếu tiếng ồn trắng gây ra những tác động tiêu cực như ù tai, rối loạn thần kinh hoặc mất ngủ liên tục. Nếu gặp những vấn đề này, nên giảm hoặc ngừng sử dụng tiếng ồn trắng và tìm đến các bác sĩ chuyên khoa để tư vấn và giải quyết tốt nhất.
u003cstrongu003eTrẻ sơ sinh nghe tiếng ồn trắng có sao không? u003c/strongu003e
Trẻ sơ sinh thường có thể nghe tiếng trắng ồn một cách an toàn và không gây hại. Tiếng ồn trắng có thể giúp bé thư giãn và ngủ ngon hơn. Tuy nhiên, cần hạn chế âm lượng và đảm bảo môi trường nghe tiếng ồn trắng là an toàn và không gây quấy rối cho bé.
Tiếng trắng ồn giúp thư giãn, giảm áp lực và cải thiện giấc ngủ. Tuy nhiên, cần sử dụng một cách cẩn trọng và không lạm dụng.
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/white-noise-apps#how-they-work
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29312136/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34931413/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2405784/
- https://www.sleepfoundation.org/noise-and-sleep/white-noise#references-79121
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28481337/
- https://www.mayoclinichealthsystem.org/hometown-health/speaking-of-health/sleep-an-essential-element-of-success-for-children