HIV/AIDS là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây suy giảm miễn dịch nghiêm trọng nếu không được điều trị và kiểm soát kịp thời. Bài viết này sẽ cung cấp những dấu hiệu HIV ở nam giới, con đường lây nhiễm phổ biến cũng như cách phòng ngừa bệnh trong đời sống hằng ngày. Hãy cùng Docosan tìm hiểu ngay!
Tóm tắt nội dung
- 1 Tổng quan về HIV
- 2 5 dấu hiệu nhận biết triệu chứng đặc trưng nhiễm HIV ở nam giới
- 3 Các triệu chứng HIV sớm ở nam giới thường gặp
- 4 Dấu hiệu của AIDS ở nam giới
- 5 Các phương pháp giúp xét nghiệm, chẩn đoán chính xác nhất
- 6 Các phương pháp phòng ngừa HIV hiệu quả
- 7 Khi nào cần gặp bác sĩ?
- 8 Một số câu hỏi liên quan
Tổng quan về HIV
HIV là gì?
HIV là tên viết tắt của một loại vi rút gây suy giảm miễn dịch ở người (Human Immunodeficiency Virus). Virus này có khả năng xâm nhập vào các tế bào miễn dịch, gây tiêu hủy hoặc suy giảm chức năng của các tế bào này, nghĩa là làm cho khả năng chống lại bệnh tật và nhiễm trùng của cơ thể suy giảm.
Quá trình nhiễm HIV có thể được tóm tắt thành các giai đoạn sau:
- Nhiễm trùng nguyên phát, còn gọi là HIV cấp tính: Đây là giai đoạn đầu tiên sau khi cơ thể nhiễm HIV. Lúc này, bệnh nhân có thể sẽ gặp các triệu chứng giống như cúm, bao gồm: sốt, phát ban, đau họng, đau nhức cơ bắp, tiêu chảy, sưng hạch bạch huyết,… Các triệu chứng có thể kéo dài 2 – 4 tuần. Đây cũng chính là giai đoạn mà tải lượng của virus rất cao và sự lây lan dễ diễn ra nhất.
- Nhiễm trùng tiềm ẩn lâm sàng, còn gọi là HIV mãn tính: Trong giai đoạn này, HIV vẫn còn trong cơ thể và trong các tế bào miễn dịch tuy nhiên lại thường không gây ra triệu chứng nào. Giai đoạn này có thể kéo dài nhiều năm.
- Tiến triển thành AIDS: Đây là giai đoạn cuối cùng mà bệnh nhân sẽ phải trải qua. Lúc này, hệ miễn dịch đã tổn thương nghiêm trọng, khiến cho bệnh nhân dễ mắc phải những bệnh nhiễm trùng cơ hội và có nguy cơ tử vong.
HIV có nguy hiểm không?
Câu trả lời chắc chắn là có. HIV làm suy yếu hệ thống miễn dịch của cơ thể và đến nay vẫn chưa có phương pháp để điều trị khỏi hoàn toàn. Người bệnh cần phải sử dụng thuốc để ngăn chặn sự phát triển của virus trong cơ thể. Nếu không, bệnh sẽ tiến triển thành AIDS.
Hệ thống miễn dịch của một bệnh nhân AIDS thậm chí không thể chống lại các virus, vi khuẩn và nấm thông thường. Người bệnh sẽ có nguy cơ cao mắc nhiều bệnh nhiễm trùng nguy hiểm, lao hay thậm chí là ung thư do cơ thể không đủ sức đề kháng. Vì vậy, nhận biết những dấu hiệu HIV ở nam và nữ sẽ giúp bệnh nhân định hướng và tiến hành điều trị kịp thời để giảm thiểu sự lan rộng của virus.
Nguyên nhân gây nhiễm HIV
Nguyên nhân gây nhiễm virus HIV phổ biến nhất là lây từ người sang người qua quan hệ tình dục, tiêm chích ma túy, dùng chung kim tiêm, tiếp xúc với máu bị nhiễm bệnh,… hoặc lây từ mẹ sang con trong khi mang thai, sinh nở hoặc cho con bú.
Các con đường lây truyền của HIV
Trước khi tìm hiểu các dấu hiệu HIV ở nam, việc hiểu biết về con đường lây truyền sẽ rất cần thiết để phòng tránh cũng như giúp ích cho việc chẩn đoán. Virus HIV chỉ lây qua 3 con đường sau đây:
- Qua đường tình dục: HIV có thể lây từ máu, tinh dịch và dịch tiết âm đạo của người bị nhiễm HIV khi quan hệ tình dục. Đặc biệt, quan hệ tình dục ở người đồng tính nam có nguy cơ lây nhiễm cao hơn do vùng niêm mạc hậu môn dễ bị tổn thương nên virus dễ xâm nhập hơn. Kết hợp với việc không sử dụng biện pháp bảo vệ như bao cao su đã khiến cho HIV lây lan với tốc độ đáng sợ ở nam giới có hành vi quan hệ tình dục đồng giới trong một khoảng thời gian dài.
- Qua đường máu: Các trường hợp lây qua đường máu thường gặp như: dùng chung kim tiêm, bị thương từ các vật sắc nhọn có dính máu của người nhiễm HIV, truyền máu từ người nhiễm HIV.
- Từ mẹ sang con: Mẹ nhiễm virus HIV có nguy cơ truyền virus sang con trong quá trình mang thai, sinh con hoặc cho con bú. Điều trị sớm bằng thuốc kháng virus sẽ giúp giảm đáng kể nguy cơ lây truyền virus từ mẹ sang em bé.
Mời bạn tham khảo bộ dụng cụ Xét Nghiệm HIV/Giang Mai Tại Nhà từ Docosan.
Các đối tượng có nguy cơ lây nhiễm HIV?
Bất kỳ ai cũng có nguy cơ bị nhiễm virus HIV. Tuy nhiên, như đã trình bày, con đường lây truyền của HIV khá hạn chế, do đó những đối tượng sau đây sẽ có nguy cơ cao hơn:
- Quan hệ tình dục không an toàn: Tỷ lệ nhiễm HIV qua đường tình dục không an toàn lên đến 75% tổng số ca nhiễm. Người càng có nhiều bạn tình thì càng có nguy cơ lây nhiễm HIV cao hơn.
- Mắc các bệnh lây qua đường tình dục (STIs): Nhiều bệnh STI có thể gây ra các vết loét trên bộ phận sinh dục, những vết loét này đóng vai trò là cửa ngõ để HIV xâm nhập vào cơ thể bạn.
- Dùng chung kim tiêm: Những người tiêm chích ma túy có khuynh hướng sử dụng chung kim tiêm sẽ có nguy cơ cao lây nhiễm HIV.
5 dấu hiệu nhận biết triệu chứng đặc trưng nhiễm HIV ở nam giới
Dấu hiệu HIV ở nam và nữ thường không khác biệt quá rõ ràng. Tuy nhiên, có một số triệu chứng dưới đây được cho là đặc trưng ở phái nam, giúp bạn sớm nhận biết nguy cơ mắc bệnh HIV cao hơn, bao gồm:
Loét dương vật
Đây là một dấu hiệu hiệu HIV ở nam giới đã được đề cập tới trong một số báo cáo trường hợp trên thế giới. Thông thường, những vết loét hay xảy ra trong miệng và thực quản. Tuy nhiên, ở nam giới, loét cũng có thể gặp ở dương vật và tái phát nhiều lần. Nếu phát hiện dấu hiệu HIV ở nam này, bạn cần nhanh chóng gặp bác sĩ để thăm khám và xét nghiệm. Việc điều trị bằng thuốc kháng virus có thể giúp chữa lành vết loét này.
Viêm trực tràng
Theo một nghiên cứu năm 2018, tình trạng viêm trực tràng là một dấu hiệu HIV ở nam giới, đặc trưng ở người có quan hệ tình dục với nam giới khác. Các triệu chứng viêm trực tràng sẽ bao gồm: táo bón, chảy dịch hậu môn, đau hậu môn, cảm giác liên tục muốn đi đại tiện, chảy máu trực tràng,… Để điều trị viêm nhiễm này, bạn cần đi khám chuyên khoa sớm nhất có thể để được đánh giá và kê đơn loại kháng sinh phù hợp.
Rối loạn cương dương
Rối loạn cương dương là một tình trạng phổ biến ở nam khi già đi. Tuy nhiên, đây cũng được xem là một dấu hiệu nhiễm HIV ở nam giới vì các thống kê cho thấy nó xảy ra phổ biến hơn ở nam giới nhiễm HIV. Mặc dù rất khó để ước tính có bao nhiêu nam giới nhiễm HIV bị ảnh hưởng nhưng một nghiên cứu năm 2021 chỉ ra 13% đến 86% nam giới nhiễm HIV có thể bị rối loạn cương dương ở một mức độ nào đó
Suy giảm chức năng tình dục
Đây là dấu hiệu của bất thường chức năng sinh dục ở nam giới, xảy ra do thiếu hormone testosterone và có thể liên quan đến HIV. Các triệu chứng phổ biến của suy sinh dục bao gồm:
- Rối loạn cương dương.
- Giảm ham muốn tình dục.
- Mệt mỏi.
- Trầm cảm.
- Ít mọc lông trên mặt và cơ thể.
- Phát triển mô vú.
Viêm tuyến tiền liệt
Một dấu hiệu HIV ở nam khác mà bạn cần chú ý đó là tình trạng viêm tuyến tiền liệt cấp tính. Nhiễm HIV là một trong những yếu tố nguy cơ làm tăng tỷ lệ mắc viêm tuyến tiền liệt. Người bệnh có thể cảm thấy khó tiểu, đau khi đi tiêu hoặc đi tiểu, đau khi xuất tinh, đau vùng bẹn, bàng quang, tinh hoàn và dương vật,… Để điều trị, bác sĩ thường sẽ kê kháng sinh. Trong một số trường hợp cấp nghiêm trọng, người bệnh có thể cần năm viện. Khi đó, hãy nói rõ với nhân viên y tế về sự nghi ngờ HIV của bạn để được đánh giá và kiểm tra đúng cách…
Các triệu chứng HIV sớm ở nam giới thường gặp
HIV có thể không có bất kỳ dấu hiệu sớm nào trên nam giới. Một người có thể có triệu chứng của HIV cấp tính trong những ngày đầu sau khi nhiễm, tuy nhiên tình trạng này không phụ thuộc vào việc bạn là nam hay nữ.
Dấu hiệu nhiễm HIV ở nam và nữ trong giai đoạn đầu chỉ là các triệu chứng giống cúm thông thường, kéo dài từ vài ngày đến vài tuần bao gồm: sốt, ớn lạnh, phát ban, đổ mồ hôi đêm, đau nhức cơ bắp, đau họng,… Trên thực tế, không thể chỉ dựa vào những dấu hiệu này để chẩn đoán HIV.
Docosan là một trong số ít đơn vị cung cấp dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tại nhà. Mời bạn tham khảo Gói xét nghiệm HIV từ Docosan.
Dấu hiệu của AIDS ở nam giới
AIDS là một tình trạng rất nghiêm trọng xảy ra sau một thời gian dài nhiễm HIV mà không được phát hiện hoặc không được điều trị sớm. Ở giai đoạn này, bệnh nhân thường bị nhiễm trùng đa cơ quan, ảnh hưởng đến mắt, phổi, đường tiêu hóa và nhiều cơ quan khác.
Các dấu của AIDS ở nam giới cũng như nữ giới là tương tự nhau, bao gồm:
- Giảm cân đột ngột.
- Thường xuyên sốt và đổ mồ hôi đêm.
- Xuất hiện nhiều vết loét trên cơ thể như ở miệng, hậu môn, bộ phận sinh dục nam.
- Xuất hiện các vết đốm trên da, bên trong miệng, mũi hoặc mí mắt.
- Cảm thấy rất mệt mỏi mà không có lý do.
- Tiêu chảy kéo dài hơn một tuần.
- Gặp vấn đề về trí nhớ.
- Trầm cảm.
Các phương pháp giúp xét nghiệm, chẩn đoán chính xác nhất
Hiện nay có 3 phương pháp xét nghiệm chính để chẩn đoán HIV bao gồm: xét nghiệm kháng thể, xét nghiệm kháng nguyên – kháng thể và xét nghiệm acid nucleic (NAT).
- Xét nghiệm kháng thể: Sử dụng mẫu máu ở đầu ngón tay hoặc nước bọt của người nghi nhiễm HIV để tìm kiếm sự hiện diện của kháng thể HIV được sinh ra trong cơ thể. Đây là một xét nghiệm nhanh có thể thực hiện ngay tại nhà và có thể phát hiện dương tính sau 3 đến 12 tuần phơi nhiễm (giai đoạn đầu của bệnh)
- Xét nghiệm kháng nguyên – kháng thể: Là xét nghiệm thường được sử dụng phổ biến tại các cơ sở xét nghiệm và khám chữa bệnh. Mẫu máu sử dụng là máu tĩnh mạch, giúp phát hiện sớm hơn trong trường hợp bệnh nhân dương tính (khoảng 2 đến 6 tuần sau khi phơi nhiễm).
- Xét nghiệm acid nucleic (NAT): Dựa trên các kỹ thuật tiên tiến hơn, xét nghiệm này giúp tìm kiếm AND của virus HIV, đồng thời đo lường được tải lượng của virus trong cơ thể. Đây là xét nghiệm cho kết quả dương tính nhanh nhất sau khi phơi nhiễm (chỉ khoảng từ 10 ngày đến 4 tuần) và thường hiếm khi được sử dụng. Bạn sẽ được chỉ định thực hiện NAT trong trường hợp có dấu hiệu nhiễm HIV đi kèm với tiếp xúc nguy cơ cao như: tiếp xúc với máu hoặc quan hệ tình dục với người bị bệnh.
Các phương pháp phòng ngừa HIV hiệu quả
Hiện nay vẫn chưa có vacxin phòng ngừa HIV cũng như không có phương pháp điều trị nào giúp chữa khỏi hoàn toàn. Nhưng có một điều may mắn là HIV không dễ lây lan như cảm cúm thông thường. Do đó, việc tránh tiếp xúc với máu hoặc quan hệ tình dục với người có mang virus là biện pháp chủ yếu giúp phòng ngừa các dấu hiệu HIV ở nam giới. Cụ thể:
- Sử dụng bao cao su khi quan hệ: Lây nhiễm HIV qua quan hệ tình dục là phương thức lây nhiễm phổ biến nhất. Do đó, việc sử dụng bao cao su sẽ giúp hạn chế tối đa sự lây lan của virus từ người bệnh sang người bình thường. Đây vừa là biện pháp cơ học hiệu quả để phòng ngừa HIV, vừa giúp phòng ngừa cả những bệnh lây qua đường tình dục khác.
- Tuyệt đối không dùng chung hoặc tái sử dụng kim tiêm: Trường hợp dùng chung kim tiêm có thể xảy ra ở những người sử dụng ma túy, tự ý sử dụng thuốc tiêm tại nhà, các cơ sở y tế không đạt tiêu chuẩn, tiệm xăm,… Việc này tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ lây nhiễm HIV qua đường máu. Do đó, hãy luôn đảm bảo rằng chỉ sử dụng kim tiêm mới và vô trùng.
- Chủ động đề phòng: Luôn nhớ rằng các vết thương hở trên cơ thể cũng có thể tạo ra điều kiện để lây nhiễm HIV qua đường máu. Do đó, hãy chủ động sử dụng găng tay cao su hoặc các vật cản khác để bảo vệ bản thân và những người xung quanh khi tiếp xúc với máu của người khác.
- Nếu bạn đang mang thai, hãy đi khám ngay: HIV có thể lây từ mẹ sang con, tuy nhiên tỷ lệ này sẽ giảm đi đáng kể nếu người mẹ được điều trị phù hợp. Do đó, hãy xét nghiệm tầm soát HIV trước khi chuẩn bị mang thai và chuẩn bị sanh để phát hiện sớm nguy cơ.
- Sử dụng các liệu pháp dự phòng theo đơn của bác sĩ: Nếu bạn nghi ngờ mình đã phơi nhiễm HIV qua quan hệ tình dục, qua kim tiêm hoặc tại nơi làm việc, hãy nhanh chóng gặp bác sĩ, thông báo cho họ về trường hợp của bạn để được kê đơn sử dụng thuốc dự phòng HIV càng sớm càng tốt. Điều này giúp giảm đáng kể nguy cơ mắc HIV. Thông thường liệu trình dự phòng sẽ kéo dài 28 ngày.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Các dấu hiệu bất thường
Khi bạn có bất kỳ nghi ngờ nào về việc nhiễm HIV, hãy tới ngay các trung tâm, bệnh viện, phòng khám chuyên khoa truyền nhiễm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Các dấu hiệu của HIV ở nam và nữ chỉ như các triệu chứng cúm thông thường, khiến cho nhiều người vô tình bỏ sót. Do đó, khi bạn gặp các tình huống như: tiếp xúc với kim tiêm không rõ nguồn gốc, tiếp xúc qua đường máu với bệnh nhân nghi nhiễm HIV, quan hệ tình dục không an toàn,… đừng ngần ngại tìm kiếm sự giúp đỡ y tế. Ngoài ra, các chuyên gia cũng khuyến cáo những người trong độ tuổi 16 – 60 nên thực hiện tầm soát HIV ít nhất một lần.
Các bệnh viện chuyên khoa uy tín
- Viện Pasteur Nha Trang.
- Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch.
- Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới.
- Bệnh viện Nhi Đồng 1.
- Bệnh viện Nhi Đồng 2.
Một số câu hỏi liên quan
Nam giới có thể phát hiện lây nhiễm HIV ở 1 tuần đầu tiên không?
Không, không có xét nghiệm nào có thể phát hiện HIV trong 1 tuần đầu tiên. Bác sĩ sẽ đề nghị NAT cho những người mới tiếp xúc gần đây, tuy nhiên vẫn cần 10 ngày đến 30 ngày để có kết quả chính xác.
Dấu hiệu nhận biết nhiễm HIV ở nữ giới là gì?
Dấu hiệu nhận biết HIV ở nữ không có nhiều đặc trưng. Bệnh nhân sẽ cảm thấy giống như trải qua một đợt cúm: nhức đầu, sốt, nhức mỏi cơ, phát ban, sưng hạch bạch huyết,…
Có thể ngăn ngừa HIV chuyển thành AIDS không?
Có thể. Sử dụng phác đồ kháng virus (ART) có thể hạn chế sự phát triển của virus HIV trong cơ thể. Từ đó giúp giảm tải lượng virus và ngăn chặn tiến triển thành AIDS.
Phải mất bao lâu thì HIV mới xuất hiện ở nam giới?
Nam giới có thể có các triệu chứng giống cúm 2-4 tuần sau khi tiếp xúc với virus. Hầu hết các xét nghiệm tự kiểm tra HIV có thể phát hiện virus trong vòng 20-90 ngày.
Làm sao để biết một người đàn ông có bị nhiễm HIV không?
Cách tốt nhất là xét nghiệm HIV thay vì chỉ dựa trên dấu hiệu nhiễm HIV ở nam giới thông thường.
Xem thêm
- Chẩn đoán và điều trị viêm gan B như thế nào?
- Giai đoạn cửa sổ HIV là gì? Các cách phòng ngừa cần lưu ý
- HIV giai đoạn cuối là gì và nguy hiểm như thế nào?
Trên đây là những thông tin về dấu hiệu nhiễm HIV ở nam và cách phòng ngừa mà Docosan muốn đem lại cho bạn. Hy vọng những kiến thức này sẽ giúp bạn bảo vệ được bản thân và những người xung quanh khỏi HIV. Nếu cảm thấy bài viết này hữu ích, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè cùng biết nhé!
Tài liệu tham khảo:
1. HIV Symptoms in Men
- Link tham khảo: https://www.webmd.com/hiv-aids/hiv-symptoms-men
- Ngày tham khảo: 30/08/2024
2. HIV vs. AIDS
- Link tham khảo: https://www.webmd.com/hiv-aids/hiv-aids-difference
- Ngày tham khảo: 30/08/2024
3. HIV/AIDS
- Link tham khảo: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hiv-aids/symptoms-causes/syc-20373524
- Ngày tham khảo: 30/08/2024
4. Signs and symptoms of HIV in males
- Link tham khảo: https://www.medicalnewstoday.com/articles/common-hiv-symptoms-in-men
- Ngày tham khảo: 30/08/2024
5. What Are HIV and AIDS?
- Link tham khảo: https://www.hiv.gov/hiv-basics/overview/about-hiv-and-aids/what-are-hiv-and-aids
- Ngày tham khảo: 30/08/2024