Thế nào là HIV dương tính giả? Cần làm gì với kết quả này?

HIV dương tính giả có thể xảy ra khi xét nghiệm HIV và được hiểu người làm xét nghiệm không chắc chắn có bị nhiễm virus HIV hay không. Hiện tượng này có thể xuất phát từ một số nguyên nhân nhưng để đảm bảo độ chính xác, người làm kiểm tra cần xét nghiệm lại và phòng khám cần có biện pháp hạn chế tình trạng này lặp lại ở một bệnh nhân. Để biết rõ hơn vấn đề này, mời bạn đọc theo dõi bài viết được Docosan chia sẻ dưới đây.

Thế nào là HIV dương tính giả?

Xét nghiệm HIV là phương pháp đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc chẩn đoán và theo dõi quá trình điều trị bệnh HIV. Với các phương pháp xét nghiệm HIV hiện nay, chẩn đoán sai là trường hợp hiếm thấy. Các bộ xét nghiệm đang lưu hàng ngày nay được đánh giá cao độ chính xác. Nhưng vẫn không thể loại trừ một số trường hợp. Một số người nhận kết quả HIV dương tính giả hoặc HIV âm tính giả.

Kết quả HIV dương tính giả xảy ra khi một người không nhiễm HIV nhận được kết quả dương tính sau khi xét nghiệm virus. Kết quả này có thể có tác động đáng kể về mặt cảm xúc của người kiểm tra, khiến họ mất bình tĩnh, hoang mang và đầy sự lo lắng. Tuy nhiên, nếu xét nghiệm ban đầu cho kết quả dương tính, người làm xét nghiệm có thể thực hiện xét nghiệm bổ sung để xác định độ chính xác của xét nghiệm.

hiv dương tính giả
Trường hợp HIV dương tính giả có khả năng xảy ra nhưng chiếm tỷ lệ thấp

Nguyên nhân gây ra HIV dương tính giả

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến kết quả xét nghiệm HIV dương tính giả bao gồm: thời gian xét nghiệm không thích hợp, loại xét nghiệm được sử dụng, tình trạng sức khỏe, các vấn đề khác liên quan đến địa điểm xét nghiệm hoặc xét nghiệm bị lỗi,…:

  • Thời gian xét nghiệm HIV: Sau khi bị nhiễm HIV, cơ thể không tạo ra kháng thể ngay lập tức để chống lại nhiễm trùng. Đây là lý do tại sao việc xét nghiệm HIV ở giai đoạn cửa sổ không thể phát hiện ra sự hiện diện của virus trong cơ thể. Xét nghiệm quá sớm có thể dẫn đến kết quả HIV âm tính giả.
  • Loại xét nghiệm HIV được sử dụng: Đa phần sẽ sử dụng bộ xét nghiệm nhanh bằng cách lấy dịch miệng hoặc lấy máu ở đầu ngón tay để kiểm tra HIV. Nếu sử dụng sản phẩm không đạt chuẩn cộng với quy trình lấy mẫu không chính xác sẽ làm ảnh hưởng lớn đến hiệu suất của xét nghiệm này, từ đó gây ra hiện tượng HIV dương tính giả.
  • Tình trạng sức khỏe: Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến kết quả HIV dương tính giả. Quy trình xét nghiệm phát hiện kháng thể đối với một chất hoặc nhiễm trùng khác sẽ làm sai lệch kết quả. Một số bệnh lý có thể khiến một người có kết quả HIV dương tính giả như rối loạn tự miễn dịch (lupus, viêm khớp dạng thấp,…), bệnh lây qua đường tình dục (giang mai,…),… Một số vấn đề khác cũng có khả năng ảnh hưởng đến kết quả như tiêm phòng cúm hoặc viêm gan B gần đây, mang thai lần trước, tham gia vào một nghiên cứu vắc xin HIV,…
  • Lỗi kỹ thuật tại cơ sở y tế: Việc xử lý mẫu, dán nhãn sai và trộn lẫn các mẫu hoàn toàn có thể xảy ra trong phòng thí nghiệm. Các xét nghiệm tại nhà cũng có thể xảy ra do lỗi người dùng không đúng cách.
hiv dương tính giả
Kết quả HIV dương tính giả có thể xảy ra do sai sót trong quy trình xét nghiệm tại nhà, do tình trạng sức khỏe hoặc vấn đề liên quan đến cơ sở hoặc nhà cung cấp

Có thể thấy, có rất nhiều nguyên nhân gây ra hiện tượng HIV dương tính giả. Bạn nên trao đổi với chuyên gia y tế về vấn đề này, thông báo nguyên nhân gây ra nếu có, từ đó có giải pháp khắc phục phù hợp.

Cần làm gì khi kết quả kiểm tra là HIV dương tính giả?

Khi nghi ngờ kết quả kiểm tra là HIV dương tính giả, bạn cần:

Kiểm tra lại lần 2 ghi nhận kết quả chính xác

Như vừa được đề cập, trường hợp HIV dương tính giả có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, một trong số đó là sản phẩm bạn đang sử dụng không chính xác. Do đó, hãy chuyển sang sử dụng sản phẩm khác có độ nhạy và độ đặc hiệu cao hơn để có kết quả chính xác nhất.

Bạn có thể lựa chọn Bộ xét nghiệm HIV/Giang mai tại nhà của Docosan. Bộ xét nghiệm cung cấp đầy đủ dụng cụ và giấy hướng dẫn chi tiết để bạn thực hiện. Chỉ trong vòng 15 phút, bạn sẽ nhận kết quả để biết chắc chắn bản thân có đang bị nhiễm HIV hay không. Sau đó, bạn sẽ được hỗ trợ kết nối với bác sĩ để được tư vấn, vạch ra hướng điều trị và biện pháp kiểm soát bệnh dù là kết quả dương tính hay âm tính với HIV.

hiv dương tính giả
Docosan cung cấp bộ xét nghiệm HIV/Giang mai tại nhà với độ đặc hiệu cao

Gặp bác sĩ chuyên về HIV để nhận sự hỗ trợ

Dù kết quả kiểm tra lần 2 là HIV dương tính hay âm tính, bạn cần gặp bác sĩ chuyên về HIV để nhận hỗ trợ. Bác sĩ sẽ cho bạn biết cần làm gì để kiểm soát sức khỏe và không lây nhiễm cho người khác trong thời điểm chưa chắc chắc về kết quả kiểm tra. Đối với trường hợp HIV dương tính, bác sĩ có thể cân nhắc chỉ định xét nghiệm để xem hệ thống miễn dịch hoạt động như thế nào, đang ở giai đoạn nào, tình trạng sức khỏe,… dựa vào kết quả kiểm tra sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

Lưu ý: Hãy thực hiện điều này càng sớm càng tốt vì nó có lợi cho sức khỏe của bạn.

hiv dương tính giả
Tìm gặp sự trợ giúp của bác sĩ nếu kết quả kiểm tra nghi ngờ HIV dương tính giả

Xây dựng biện pháp lây lan cho đối tượng khác

Dù kết quả là HIV dương tính giả nhưng khả năng lây lan mầm bệnh cho đối tượng khác vẫn có thể. Vạch ra phương pháp kiểm soát phù hợp không chỉ đảm bảo sức khỏe cho bản thân mà còn bảo vệ cho những người xung quanh:

  • Xây dựng đời sống tình dục lành mạnh, không quan hệ tình dục bừa bãi, chung thủy một vợ một chồng một bạn tình.
  • Cần thận trọng hơn khi quan hệ với người bị nhiễm HIV hoặc có nguy cơ cao bị nhiễm (như người hành nghề mại dâm), tốt nhất là nên sử dụng bao cao su.
  • Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục, đặc biệt là “tình một đêm” khi bạn không biết chính xác tình trạng sức khỏe của họ ra sao. Hoặc có thể test nhanh HIV bằng bộ sản phẩm của Docosan để kiểm tra, mặc dù hơi tế nhị nhưng lại an toàn.
  • Không sử dụng kim tim, dụng cụ y tế, vật dụng cá nhân dễ gây chảy máu với người khác như dao cạo râu, dao lam, bàn chải đánh răng,…
  • Không để đối phương tiếp xúc trực tiếp với dịch cơ thể khi chưa chắc chắn kết quả xét nghiệm vừa rồi có thực sự chính xác hay không.
  • Không được truyền máu cho đối tượng khác khi nghi ngờ bị nhiễm HIV.
hiv dương tính giả
Đeo “bao” khi quan hệ tình dục đề phòng lây nhiễm HIV

Hạn chế kết quả HIV dương tính giả bằng cách nào?

Một số biện pháp để hạn chế tối đa hiện tượng HIV dương tính giả:

  • Trao đổi với chuyên gia y tế nếu áp dụng phương pháp xét nghiệm nhanh HIV tại nhà.
  • Đối chiếu lại tiền sử, triệu chứng lâm sàng của người làm xét nghiệm có phù hợp với kết quả xét nghiệm HIV dương tính hay không.
  • Trường hợp không có tiền sử bệnh hay triệu chứng lâm sàng không phù hợp với kết quả xét nghiệm, bác sĩ trao đổi với khoa xét nghiệm để phân tích kết quả, tìm nguyên nhân gây ra kết quả này, có thể chỉ định kiểm tra lại nếu cần thiết.
  • Nhân viên xét nghiệm cần được đào tạo nghiệp vụ và kiểm tra theo quý.
  • Quy trình lấy mẫu và bảo quản mẫu được chấp hàng đúng với quy định.
hiv dương tính giả
Những giải pháp hạn chế tình trạng HIV dương tính giả xảy ra

HIV dương tính giả là kết quả không chính xác so với kết quả thực tế của người làm kiểm tra. Tuy nhiên, người làm kiểm tra sẽ không biết đâu là trường hợp dương tính giả, phần lớn chỉ dựa phán đoán cá nhân. Tốt hơn hết, bạn nên tìm kiếm địa chỉ uy tín để mua bộ kiểm tra đảm bảo chất lượng hoặc thực hiện tại phòng khám theo chỉ dẫn của nhân viên y tế.


Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.