Việc nắm bắt các nguyên nhân sốt phát ban ở người lớn sẽ giúp chúng ta hiểu hơn về bệnh lý này và có những biện pháp phòng ngừa cũng như điều trị thích hợp. Hãy cùng Doctor có sẵn tìm hiểu nguyên nhân sốt phát ban ở người lớn trong bài viết dưới đây nhé!
Tóm tắt nội dung
Sốt phát ban ở người lớn là bệnh gì?
Sốt phát ban là bệnh truyền nhiễm lành tính, do virus gây ra. Bệnh rất thường gặp ở trẻ từ 6 đến 36 tháng tuổi, ít gặp hơn ở người lớn. Ở người lớn bệnh thường không mắc bệnh lý này tuy nhiên trong những điều kiện thuận lợi thì virus vẫn có thể xâm nhập, tấn công và gây bệnh sốt phát ban.
Thời gian ủ bệnh của sốt phát ban người lớn là khoảng 10 ngày. Các triệu chứng thường gặp khi mắc bệnh:
- Sốt cao đột ngột, nhiệt độ có thể lớn hơn 39,5 độ và cơn sốt diễn ra từ 3 – 7 ngày
- Nổi ban đỏ ở bụng, có xu hướng lan đến lưng, cổ và tay, thường nổi ban sau khi hết sốt. Ban có màu hồng hoặc đỏ, xuất hiện thành từng cụm nhỏ hoặc nổi thành từng mảng, ban có thể kéo dài đến 1 hay 2 ngày.
- Đi kèm với tình trạng phát ban có thể là triệu chứng nổi hạch ở quai hàm, hạch cổ. Triệu chứng này thường dễ gặp trong sốt phát ban ở người lớn vì hệ miễn dịch của người lớn sẽ có nhiều đáp ứng lại với các tác nhân gây bệnh hơn trẻ nhỏ.
Ngoài các triệu chứng kể trên, khi bị sốt ban, bạn còn có thể bị:
- Chảy nước mũi
- Ho nhẹ
- Nhức, đỏ hốc mắt
- Đau họng
- Tiêu chảy
- Sốt co giật
Vậy sốt phát ban ở người lớn có thể lây không? Câu trả lời là sốt phát ban ở người có khả năng lây nhiễm cao. Đặc biệt virus có thể lây lan trong giai đoạn ủ bệnh chưa xuất hiện triệu chứng nào. Người bệnh có thể lây lan cho người khác khi tiếp xúc qua nước bọt hoặc các giọt tiết đường hô hấp cho người khác khi người bị bệnh ho, hắt hơi hoặc trò chuyện. Lưu ý người lớn mắc sốt phát ban có thể lây cho trẻ nhỏ nên cần hết sức chú ý trong sinh hoạt đặc biệt khi chăm sóc con cái.
Nguyên nhân sốt phát ban ở người lớn
Nguyên nhân sốt phát ban ở người lớn là do virus Human Herpes 6 và 7 (HHV – 6 và HHV – 7) gây ra. Bệnh sốt phát ban có thể gặp ở mọi đối tượng nhưng đa phần gặp nhiều ở trẻ trong độ tuổi từ 6 tháng đến 3 tuổi do hệ miễn dịch của trẻ còn yếu, dễ bị virus tấn công, dẫn đến nhầm lẫn bệnh không có ở người lớn tuy nhiên trong thực tế khi người lớn bị suy yếu miễn dịch hoặc có yếu tố thúc đẩy để virus có thể dễ dàng tấn công thì vẫn mắc bệnh như thường.
Virus human herpes typ 6 (HHV – 6) là nguyên nhân gây sốt phát ban ở người lớn. Loại virus này có ái tính với tế bào lympho B. Đây là nguyên nhân sốt phát ban chính gây ra hồng ban ở trẻ em. Nhiễm HHV – 6 tiên phát thường hay gặp nhất là ở trẻ em dưới 2 tuổi và có thể gây co giật do sốt cao khoảng 30% số trường hợp.
HHV – 6 ở người lớn thường gặp ở đối tượng có suy yếu miễn dịch như nhiễm HIV (suy giảm miễn dịch mắc phải) hay mắc u lympho. Nhóm virus này là nguyên nhân sốt phát ban ở người lớn có mối liên quan tới quá trình thải ghép và ức chế tủy xương. Các bệnh lý như viêm phổi, viêm não – màng não cũng là nguyên nhân sốt phán ban ở người lớn khi tạo điều kiện để tác nhân gây bệnh là HVV-6 gây bệnh.
Hiện tại các nhà khoa học đã tìm ra 2 loại biến thể của HHV – 6, đó là HHV – 6 A và B. Loại B có độ nhạy cảm cao với ganciclovir và cả hai có thể biến thể này đều nhạy cảm với foscarnet. Virus HHV – 6 phân lập từ máu của bệnh nhân u lympho cho thấy chúng có vai trò trong bệnh lý hạch bạch huyết do nguyên bào miễn dịch mạch máu gây rối loạn protein máu.
HHV – 7 là một trong hai loại virus human herpes nguyên nhân sốt phát ban ở người lớn. HHV – 7 là virus có ái tính với tế bảo lympho T, loại virus này cũng đi kèm với hồng ban về mặt huyết thanh. HHV – 7 khi xâm nhập vào cơ thể gây tổn thương lớpglycoprotein của màng tế bào CD4 và đã ghi nhận có sự tương tác đối kháng giữa HIV và HHV – 7.
Bên cạnh hai loại virus kể trên, một số virus đường hô hấp khác như virus gây bệnh sởi, rubella cũng có thể gây ra bệnh sốt phát ban ở người lớn. Con đường lây truyền bệnh có thể thông qua những tiếp xúc trực tiếp giữa người mang mầm bệnh và những người xung quanh như: tiếp xúc với dịch tiết, nước bọt của người bệnh, dùng chung đồ đặc với người bệnh như cốc nước, chén dĩa, muỗng đũa,…
Nguyên nhân sốt phát ban ở người lớn thường đi kèm tình trạng đề kháng yếu, miễn dịch suy giảm, chưa có tiền căn mắc bệnh lý này trước đây. Sau khi đã mắc bệnh này rồi thì cơ thể sẽ hình thành các kháng thể giúp ghi nhớ, tạo thành hệ thống phòng thủ chống lại tác nhân gây bệnh, vì vậy thường chỉ mắc phải một lần trong đời.
Cách xử trí sốt phát ban ở người lớn
Nguyên nhân sốt phát ban ở người lớn là các loại virus như HHV – 6 và 7, gây nhiễm trùng mức độ nhẹ do đó đa số các trường hợp sẽ tự khỏi mà không cần can thiệp điều trị. Cách xử trí thường được áp dụng đó là điều trị triệu chứng trong thời gian bệnh để giảm sự khó chịu của bệnh nhân.
Một số loại thuốc thường được sử dụng khi bị sốt phát ban:
- Thuốc giảm đau hạ sốt như paracetamol, ibuprofen để
- Thuốc giảm ho, đau họng
- Thuốc kháng viêm
- Lưu ý sử dụng thuốc theo sự kê đơn và hướng dẫn của bác sĩ.
Bên cạnh việc sử dụng thuốc điều trị triệu chứng, người bệnh cần thực hiện một số biện pháp sau để giúp bệnh thuyên giảm tốt hơn:
- Nghỉ ngơi, tránh áp lực căng thẳng, làm việc cực nhọc
- Uống nhiều nước để tránh nguy cơ mất nước, trường hợp có tiêu chảy cần bù thêm điện giải
- Ăn uống đầy đủ với các nhóm chất dinh dưỡng, trường hợp ăn không ngon miệng bạn có thể dùng các món ăn loãng, thanh đạm như súp, cháo, nước hầm xương…
- Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát
Nguyên nhân sốt phát ban ở người lớn là do virus Human Herpes 6 và 7 (HHV – 6 và HHV – 7) gây ra. Bệnh thường tự giới hạn, biện pháp điều trị xoay quanh điều trị triệu chứng, thực hiện các biện pháp chăm sóc, nâng cao sức khỏe, tăng cường đề kháng.
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Doctor có sẵn Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch khám với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.
Nguồn tham khảo: NHS
